Thăm đền Ông Hoàng Mười thờ Mẫu nổi tiếng tại Nghệ An

1 Đền Quan Hoàng Mười 400 năm lịch sử của xứ Nghệ

Địa chỉ: làng Xuân Am, xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An

Theo ghi chép, huyện Hưng Nguyên là huyện ở tả ngạn sông Lam phía nam Nghệ An. Đây đồng thời là nơi ra đời của nhiều vị nhân kiệt như Nguyễn Trường Tộ, Phạm Hồng Thái, Lê Hồng Phong… Trải qua quá trình hình thành và phát triển dài trong lịch sử, huyện gắn liền với nhiều di tích mang đậm trầm tích văn hóa đặc trưng Nghệ An. Tên gọi khác của đền Quan Hoàng Mười là đền Mỏ Hạc hoặc đền Xuân Am, được dựng lên vào khoảng cuối thời Lê Trung Hưng TK17. 

Đền Ông Hoàng Mười có lịch sử tồn tại đã hơn 400 năm là nơi thờ một vị thần xuống trần giới cứu dân chúng. Hiện nay người dân địa phương vẫn còn lưu giữ được nhiều tích cũ liên quan đến sự đóng góp của ông cho một số nhân vật có thật trong lịch sử. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Việt Nam thì cho rằng ông Hoàng Mười là một nhân vật có thật trong lịch sử, được mọi người thần thánh hóa. Trên thực tế đây là một nhân vật dân tộc được nhân dân Nghệ An tôn thờ. 

Xung quanh đền có sông Cồn Mộc uốn lượn bao bọc với làn nước trong xanh, xa xa có những thửa ruộng xanh ngắt. Mặt sau đền là núi Con Mèo, núi Dũng Quyết. Ngoài ra nhờ địa thế nằm xa làng mạc, giữa non nước hữu tình cùng các ngọn núi quần tụ nên có vẻ bình yên rất riêng. 

2Hướng dẫn di chuyển đến đền Quan Hoàng Mười Nghệ An 

Cẩm nang du lịch mách bạn đến chiêm bái đền Ông Hoàng Mười xứ Nghệ từ Hà Nội nên đi trong 2, 3 ngày thay vì đi trong ngày sẽ rất mệt. Tốt nhất là chúng ta hãy sắp xếp lịch trình đến tham quan cả những địa điểm gần đó như Cửa Lò, đảo chè, chùa Hương Tích… Nếu di chuyển bằng phương tiện cá nhân thì bạn đi theo hướng cao tốc Pháp Vân qua QL1A hoặc đi đại lộ Thăng Long đường mòn Hồ Chí Minh trong thời gian khoảng 5 tiếng. 

MIA.vn mách các bạn không quen đường hoặc sợ di chuyển quá xa thì nên đi xe khách. Bạn có thể mua vé xe ở bến xe Nước Ngầm hay bến xe Mỹ Đình chạy thẳng tới Vinh, sau đó gọi xe ôm hoặc xe taxi đi thêm 10km nữa là đến đền Hoàng Mười. 

3Sự tích Ông Hoàng Mười

Theo sự tích dân gian, ông Hoàng Mười là một nhân vật được giáng xuống trần thế để giúp đời. Cụ thể, ông là con thứ 10 của Đức Vua cha Bát Hải Động Đình. Cái tên Hoàng Mười ngoài để chỉ vị trí là con trai thứ 10 thì còn thể hiện tại đức vẹn toàn, văn võ song toàn theo ý nghĩa tròn đầy của chữ “thập – 10”. Không chỉ là một vị tướng thường xông pha chinh chiến trận mạc, ông Hoàng Mười còn là người hào hoa phong nhã và rất giỏi văn chương. 

Còn theo sử sách thì ông Hoàng Mười chính là danh tướng Lê Khôi dưới thời Lê Lợi. Một số dị bản lại cho rằng ông là vị tướng Nguyễn Xí dưới thời vua Lê Thái Tổ, người được giao nhiệm vụ trấn giữ biên ải Nghệ Tĩnh. Đức Thánh Hoàng Mười cũng là nhân vật quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu Tâm Phủ, Tứ Phủ ở Việt Nam. 

Trong con mắt của người dân địa phương, Ông Hoàng Mười là một danh nhân nổi tiếng thương dân, dạy mọi người cách trồng lúa, nuôi tằm, làm thủy lợi, đường sá… để mọi người có được cuộc sống no ấm. Dù hóa thân thành danh nhân nào thì hình tượng của Ông vẫn luôn màu nhiệm và gắn liền với bản lĩnh của người dân xứ Nghệ.  

4Những nét đặc sắc tại đền Ông Hoàng Mười

4.1 Kiến trúc mang đậm nét văn hóa dân gian 

Theo thông tin ghi chép, đền Ông Hoàng Mười được xây dựng năm 1634 dưới thời Hậu Lê và từng bị phá hủy. Năm 1995, đền được xây dựng lại và nhanh chóng trở thành trung tâm tín ngưỡng nổi tiếng của xứ Nghệ. Dù đã từng bị hư hỏng sau mấy trăm năm xây dựng, nhưng khu đền hiện tại đã được phục dựng lại theo quy mô truyền thống với tam quan, tắc môn, đài trung thiên, lầu cô, lầu cậu. Hiện tại ở đền có lưu giữ 21 đạo sắc phong, bản thần tích chữ Hán cùng hệ thống tượng pháp với giá trị thẩm mỹ - lịch sử cao. 

Đền chính có 3 tòa điện: Thượng điện, Trung điện và Hạ điện. Kiến trúc tại đây thể hiện rõ nét phong cách đền chùa thời Nguyễn. Khuôn viên rộng khoảng 1ha của đền Ông Hoàng Mười cũng rất thuận tiện cho các hoạt động khám phá. Sau này các vật liệu dựng đền đều sử dụng gỗ trạm trổ công phu, có các họa tiết quen thuộc với văn hóa người Việt như long, lân, quy, phụng. 

Bên cạnh thờ Ông Hoàng Mười thì đền còn thờ các vị phúc thần: Lê Khôi, Quận công Trịnh Trung, Song Đồng Ngọc Nữ và hệ thống đạo Mẫu tứ phủ, đứng đầu bởi Thánh Mẫu Liễu Hạnh.

4.2 Lễ hội đền Ông Hoàng Mười Nghệ An

Hằng năm, lễ Ông Hoàng Mười lại đón hàng trăm nghìn khách du lịch Nghệ An ghé thăm. Ngoài đi tham quan thì mọi người ghé đến đây còn để khám phá tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt đã được UNESCO công nhận là văn hóa phi vật thể. Lễ hội Ông Hoàng Mười được tổ chức vào khoảng tháng 9-10 âm lịch, bao gồm phần lễ và phần hội cùng nhiều hoạt động lý thú như lễ rước bài vị, đạo sắc từ làng Xuân Am về đền, lễ khai quang, kéo co, chọi gà… 

Tối mùng 9, vào khoảng 22h ngay trước cửa đền Ông Hoàng Mười trên sông Cồn Mộc sẽ có buổi thả đèn hoa đăng rực rỡ. Hoạt động này thu hút rất nhiều người ghé thăm, đến để cầu nguyện cho những điều tốt đẹp và bình an cho gia đình lẫn những người thân yêu. 

5Một số câu hỏi thường gặp khi ghé thăm đền Ông Hoàng Mười

5.1 Còn có đền Ông Hoàng Mười nào nữa không?

Nước ta còn một đền Ông Hoàng Mười khác tại Hà Tĩnh, hay đền Củi. Tương truyền, ngày xưa thuyền của ông Quan Mười bị nhấn chìm trên dòng sông Lam, bên này là Nghệ An còn bên kia là Hà Tĩnh nên cả hai bên đều lập đền thờ. Đền Ông Hoàng Mười Hà Tĩnh chủ yếu chỉ thờ vọng ông, còn đền tại Nghệ An là đền chính. 

5.2 Cầu gì ở đền Ông Hoàng Mười

Cầu công danh, sự nghiệp: Truyền thuyết kể rằng Ông Hoàng Mười có văn võ uyên bác cùng nhiều chiến công hiển hách. Những ai đang xây dựng sự nghiệp, cần đầu tư kinh doanh hoặc học hành thi cử… thì nhớ đến đền dâng hương, cầu nguyện. 

Cầu tài lộc: Tương truyền khi Ông Hoàng Mười cùng thiên binh thiên tướng về trời đã để lại rất nhiều của cải cho những người khó khăn. Sau khi được lập đền thờ cúng, ông cũng thường xuyên hiển linh phát tài lộc cho mọi người.

Cầu sức khỏe: Lúc còn tạ thế, Ông Hoàng Mười rất chăm lo cho đời sống người dân. Thế nên mọi người thường đến đây để cầu nguyện sức khỏe, gia đình bình an, gia đạo thuận hòa. 

Đến thăm đền Ông Hoàng Mười và dâng hương cầu nguyện bạn nên sắm lễ và học thuộc bài khấn. Hy vọng những kinh nghiệm chi tiết của MIA.vn trên đây đã giúp mọi người có được một cái nhìn tổng thể trước khi lên kế hoạch cho chuyến đi sắp tới.