1 Tổng quan về dãy núi Himalaya
Là nơi sinh sống của khoảng 50 triệu người, dãy Himalaya không phải là vùng đất hoang dã trên núi cao mà là một bức tranh sống động về các dân tộc, nền văn hóa và cộng đồng, đan xen bởi các tuyến đường hành hương và buôn bán cổ xưa mang đến nguồn cảm hứng độc đáo rất riêng. Trải dài theo một vòng cung dài 2500km xuyên khắp châu Á từ Kashmir đến Kathmandu, Lhasa đến Ladakh, dãy núi Himalaya là một địa điểm rộng lớn, bạn có thể lựa chọn cho mình một điểm đến yêu thích và từ từ khám phá theo sức lực của bản thân.
Dãy Himalaya của châu Á tạo thành rào cản giữa cao nguyên Tây Tạng ở phía bắc và đồng bằng phù sa của tiểu lục địa Ấn Độ ở phía nam
Ruộng bậc thang ở chân đồi của dãy Himalaya, miền bắc Ấn Độ
2 Điều kiện địa lý và sinh thái của dãy Himalaya
2.1 Địa lý
Dãy Himalaya trải dài khắp phần đông bắc của Ấn Độ, đi qua các nước như Ấn Độ, Pakistan, Afghanistan, Trung Quốc, Bhutan và Nepal. Dãy Himalaya được tạo thành từ ba dãy song song thường được gọi là dãy Himalaya lớn, dãy Himalaya nhỏ và dãy Himalaya ngoài.
Vùng núi Himalaya có hình vòng cung hơi lõm kéo dài từ Tây sang Đông. Khu vực này được gọi là “bức tường thành lớn giữa Cao nguyên Tây Tạng ở phía bắc và đồng bằng phù sa của tiểu lục địa Ấn Độ ở phía nam”. Khu vực được chia thành năm tiểu vùng: (1) Kashmir Himalaya (Ấn Độ và Pakistan); (2) Himalaya Himachal Pradesh (Ấn Độ); (3) Kumaon Himalaya (Ấn Độ, Trung Quốc); (4) miền Trung, Nepal Himalaya (Nepal); và (5) Assam Đông Himalaya (Bang Assam và một phần của Arunachal Pradesh, Ấn Độ và Bhutan). Một số nhà nghiên cứu coi dãy núi Hindu Kush dài 800 km phần lớn nằm ở Afghanistan là một phần của dãy Himalaya.
Bản đồ các khu vực chính của dãy núi Himalaya
2.2 Hệ sinh thái trên dãy Himalaya
Dãy Himalaya có độ đa dạng sinh học cao, mang nhiều kiểu khí từ nhiệt đới ở chân núi đến băng tuyết lâu năm ở những nơi có độ cao cao nhất. Một số loại hình sinh thái tiêu biểu tại đây bao gồm:
Đồng cỏ và cây bụi Montane: Cây bụi và đồng cỏ núi cao phía Tây có thể được tìm thấy ở độ cao 3.000 – 5.000 m. Các loài động vật được tìm thấy ở khu vực này bao gồm báo tuyết, khỉ tahr Himalaya, hươu xạ hương và pikas.
Rừng lá kim ôn đới: Ở phía đông bắc, rừng lá kim ôn đới cận núi cao được tìm thấy ở độ cao 2.500 – 4.200 m, được các dãy núi xung quanh bảo vệ khỏi điều kiện gió mùa khắc nghiệt. Các loại cây chiếm ưu thế là thông, độc cần, vân sam và linh sam.
Rừng lá rộng ôn đới và rừng hỗn hợp: Được tìm thấy ở độ cao trung bình từ 2.000 m đến 3.000 m. Tại đây bạn sẽ tìm được rất nhiều loài động vật hoang dã, bao gồm hơn 500 loài chim thường thấy trong những mùa mát mẻ trước khi chúng di cư lên những vùng cao hơn để thoát khỏi mùa hè nóng bức.
Cây bạch dương ở phía tây dãy Himalaya, lãnh thổ liên minh Jammu và Kashmir, miền bắc Ấn Độ
3 Những điểm đến không thể bỏ lỡ trên hành trình khám phá dãy Himalaya
3.1 Ladakh, Ấn Độ
Thời điểm ghé thăm: tháng 6 – tháng 9
Hướng dẫn di chuyển: Bạn có thể bay đến đây bằng đường hàng không thông qua những chuyến bay hằng ngày từ Delhi đến Le, hoặc đi bằng đường cao tốc trên dãy Himalaya từ Manali hoặc Srinigar.
Được mệnh danh là Tây Tạng thu nhỏ của Ấn Độ, Ladakh nằm ẩn mình trên cũng con đèo cao khô cằn, phần lớn không có cây cối. Bạn có thể ngắm nhìn khung cảnh dãy Himalaya vô cùng cổ điển tại đây với những thung lũng khổng lồ và bức tường đá sống động. Văn hóa Phật giáo Tây Tạng vẫn còn được giữ gìn khá nguyên vẹn tại Ladakh với các tu viện có địa thế đẹp, nổi tiếng với lễ hội khiêu vũ đeo mặt nạ được giữ nguyên vẹn từ cách đây hơn 500 năm.
Hành trình gợi ý cho khách tham quan là bạn có thể thuê một chiếc xe jeep hoặc xe máy và lái xe đến các tu viện cổ Hemis, Lamayuru và Thiksey, sau đó thăm hồ nước màu ngọc lam Pangong Tso giáp biên giới Tây Tạng. Cuối cùng, nếu có thời gian bạn đừng quên thử đi bộ 5 ngày qua Thung lũng Markha.
Ladakh thường được gọi là “Tiểu Tây Tạng” là một khu vực tuyệt đẹp với nền văn hóa rất độc đáo, tràn ngập khung cảnh núi Himalaya, những hồ nước trên núi tuyệt đẹp
3.2 Tây Tạng
Thời điểm ghé thăm: giữa tháng 5 – tháng 9.
Hướng dẫn di chuyển: Có các chuyến bay từ Thành Đô, Bắc Kinh hay các thành phố khác của Trung Quốc đến Lhasa, hoặc bạn cũng có thể di chuyển bằng chuyến tàu cao nhất thế giới từ Trung Quốc đến Lhasa.
Cao nguyên Tây Tạng vẫn thường được xem là nóc nhà của châu Á, nằm sau thành lũy của dãy Himalaya vĩ đại. Các tu viện lớn của Tây Tạng vẫn ngân nga những câu trì chú bên cạnh ánh sáng lung linh của ngọn đèn bơ yak, khác hẳn với sự hiện đại hóa của Trung Quốc ngoài kia. Theo kinh nghiệm du lịch, khách tham quan đến đây sẽ được tận hưởng nền văn hóa Phật giáo, chiêm ngưỡng khung cảnh đồng cỏ trải dài, những hồ nước xanh như ngọc, bên cạnh quang cảnh Mặt Bắc của Everest.
Hành trình gợi ý cho khách tham quan tại đây kéo dài từ 7 – 10 ngày từ Lhasa đến Kathmandu, dừng lại ở bảo tháp nhiều tầng ấn tượng (chứa các di tích Phật giáo) tại Gyantse và tu viện thời trung cổ ngoạn mục ở Sakya.
Đỉnh Everest nhìn từ Tây Tạng. Ảnh: Göran Höglund (Kartläsarn)
3.3 Nepal
Thời điểm ghé thăm: tháng 3, tháng 4, tháng 10, tháng 11.
Hướng dẫn di chuyển: MIA.vn mách bạn có thể bay đến Kathmandu sau đó bắt chuyến bay đến Lukla để ghé thăm vùng Everest.
Nepal được biết đến như thiên đường của người đi bộ, nơi bạn sẽ được trải nghiệm thăm thú dãy Himalaya thật ngoạn mục. Tại đây khách tham quan có thể đi theo những con đường núi, băng qua các bánh xe cầu nguyện quay tròn và những ngôi làng Sherpa hoặc Tamang bằng đá quyến rũ đến chân những đỉnh núi cao 8000m như Annapurna hay Everest. Vào cuối ngày, bạn sẽ được tận hưởng không khí bình yên bên một chiếc giường ấm cúng và nước nóng bữa tối.
Lưu ý cho khách du lịch Nepal là để leo lên Everest Base Camp, bạn cần tối thiểu 14 ngày khám phá. Tuy nhiên, nếu có thêm thời gian bạn có thể dành 4 ngày nữa để đến các hồ trên núi tuyệt đẹp của thung lũng Gokyo.
Nepal thuộc dãy Himalaya sở hữu cảnh quan núi non hùng vĩ và nền văn hóa sôi động
3.4 Bhutan
Thời điểm ghé thăm: tháng 3, tháng 4, tháng 9, tháng 10.
Hướng dẫn di chuyển: Bạn có thể bay đến Paro từ Delhi hoặc Bangkok, ngoài ra còn có một sự lựa chọn ít được khách tham quan thử hơn là lái xe đường bộ từ nước láng giềng Ấn Độ.
Bhutan mang màu sắc của một thế giới khác, là vương quốc vĩ đại cuối cùng còn sót lại trên dãy Himalaya và là một trong những đất nước hạnh phúc nhất thế giới. Khi ghé thăm nơi đây bạn sẽ thấy trang phục truyền thống được sử dụng ở khắp mọi nơi, hơn nữa những khu rừng già ở phần lớn vùng nông thôn và những dân tộc vùng Himalaya xa xôi như Layaps và Brokpas sống một cuộc sống hầu như không bị ảnh hưởng bởi thời hiện đại.
Theo kinh nghiệm khám phá dãy Himalaya, khách tham quan Bhutan có thể khám phá thung lũng Paro và Tu viện Tiger's Nest (Taktshang Goemba) biểu tượng trước khi lái xe đến thung lũng Haa, thủ đô nhỏ bé Thimphu và pháo đài-tu viện gợi cảm Punakha.
Bhutan – vùng đất của Phật giáo Kim Cương thừa gợi lên hình ảnh phía Đông dãy Himalaya hùng vĩ, những tu viện trên đỉnh đồi (Gompas) và người dân địa phương nồng hậu hiếu khách
4 Một số lưu ý trước khi đi bộ trên dãy núi Himalaya
Thời điểm đi bộ đường dài lý tưởng: Mùa đi bộ đường dài cao điểm ở Nepal và Bhutan là từ tháng 2 đến tháng 3 và tháng 10 đến tháng 11, khi bầu trời trong xanh và nhiệt độ vừa phải. Đi bộ xuyên rừng vào mùa đông sâu (tháng 12 đến tháng 2) có thể là một trải nghiệm buốt giá, tốt nhất chỉ nên dành cho những người đi bộ đường dài đã quen.
Quần áo: Nhiệt độ giảm nhanh khi bạn lên cao, nhưng bạn sẽ đổ mồ hôi khi đi bộ đường dài, thế nên chúng ta cần theo nhiều lớp trong balo leo núi để có thể cởi ra và mặc lại nếu cần. Đồ lót giữ nhiệt, quần nhẹ, áo lông cừu và áo khoác ngoài dành cho những đêm lạnh giá là những món đồ chủ chốt.
Giày dép: Một số người đi bộ bằng giày đi bộ hoặc giày chạy địa hình, nhưng giày đi bộ đường dài sẽ giúp mắt cá chân của bạn được hỗ trợ nhiều hơn. Bạn cần sử dụng tất khô nhanh và làm khô ủng nếu chúng bị ướt để giảm nguy cơ phồng rộp. Trước khi đi vào đường mòn hãy mang giày mới và sử dụng gậy đi bộ đường dài để giảm tác động lên đầu gối của bạn.
Bạn cần chuẩn bị đồ dùng thật kỹ lưỡng trước khi bắt đầu hành trình trekking trên dãy Himalaya
Hy vọng những kinh nghiệm hữu ích trên đây sẽ giúp bạn có được chuyến hành trình khám phá dãy Himalaya thật nhiều ý nghĩa. Những lá cờ cầu nguyện, những ngôi làng nhỏ trên núi, bò Tây Tạng, những ngôi đền xa xôi và những cây đỗ quyên nở rộ sẽ mang lại trải nghiệm độc đáo tại mảnh đất này.
