Làng chiếu Định Yên, làng nghề dệt chiếu “vang bóng một thời”

1Giới thiệu sơ lược về làng chiếu Định Yên

1.1 Lịch sử hình thành nên nghề dệt chiếu Định Yên

Làng chiếu Định Yên là làng nghề làm chiếu truyền thống được Bộ văn hoá, thể thao và du lịch công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia vào tháng 9 năm 2013. Nếu như phải hỏi đến, khó có ai có thể khẳng định được rằng nghề này được phát triển từ khi nào và như thế nào, nhưng đối với một số giai thoại truyền lại rằng nghề chiếu đã được gắn bó rất lâu với nhân dân nơi đây. Do địa hình Định Yên nằm sát bên bờ sông Hậu có nhiều bãi bồi, bãi cồn nên cây bố và cây lác có tiềm năng phát triển nhiều hơn, thuận lợi cho công việc làm chiếu của người dân địa phương ở nơi đây.

1.2 Đường đi đến làng dệt chiếu Định Yên

Hiện nay, làng chiếu Định Yên tọa lạc ở xã Định Yên, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp. Để đến được đây, bạn chỉ cần xuất phát từ Tp Sa Đéc, đi dọc theo quốc lộ 80, qua khỏi thị trấn Lai Vung để đến huyện Lấp Vò. Sau đó sẽ có bảng chỉ dẫn bạn đường đi vào làng chiếu, bạn chỉ cần men theo con đường đó tầm 2-3km sẽ thấy được hàng chiếu dài mà người dân đang phơi dọc hai bên đường. Thế là đã đến được Định Yên - “cái nôi” của làng chiếu trăm năm này.

2Đôi nét đặc sắc về nghề dệt chiếu tại Định Yên

2.1 Tìm hiểu về làng chiếu Định Yên hiện nay

Hiện tại, làng có 620 máy dệt chiếu, 62 máy may bìa chiếu, 2 máy se chỉ, 2 máy lau bóng sản phẩm và có tổng cộng 431 hộ dân đang sinh sống với nghề dệt chiếu. Do có máy móc hiện đại, một công nhân có thể dệt từ 10 - 12 chiếc chiếu trong một ngày. Giá thành hiện nay của mỗi chiếc chiếu sẽ dao động từ 50.000 - 70.000.

Vừa qua, Đạo diễn - diễn viên Lý Hải đã chịu chi cả tiền tỉ để có thể đem làng chiếu tại Định Yên lên màn hình lớn để ra mắt khán giả gần xa thông qua bộ phim Lật Mặt 6. Nhờ đó, việc mọi người gần xa đến với làng chiếu để tham quan ngày càng nhiều hơn, giúp thúc đẩy việc phát triển du lịch tại vùng và giúp cho những bà con có hoàn cảnh khó khăn ở vùng quê sông nước rất nhiều.

2.2 Các công đoạn tạo thành chiếc chiếu “trăm tuổi”

Đầu tiên, do chiếu nơi này được làm bằng lác, nên người thợ sẽ phải lựa chọn cho thật tỉ mỉ những sợi lác đều nhau, không quá dày cũng không quá nhừ. Sau đó đem ra phơi sợi lác dưới nắng trong vòng 30 phút đến 1 tiếng rồi đem nhuộm từng chùm lác nhỏ với nhiều màu xanh, đỏ, tím, vàng, muốn màu đều và đẹp thì phải dùng phẩm màu rồi nấu cho sôi lên.

Tiếp theo họ sẽ phơi những sợi lác dưới nắng thêm lần nữa trong vòng một buổi rồi đem vào dệt chiếu bằng máy dệt. Công đoạn tiếp theo là cắt bìa chiếu dư sau đó phơi nắng rồi đem vào may vải xung quanh viền chiếu để tránh cho chiếu bị bung ra. Và bước cuối cùng là làm mịn chiếu rồi đem ra phiên chợ chờ bán.

2.3 Sự đa dạng của chiếu Định Yên

Chiếu Định Yên mang trong mình những màu sắc vô cùng đa dạng, có thể là chiếu trắng, chiếu con cò, chiếu nhiều hình hoa văn khác nhau hay chiếu cưới... Được rao bán với một mức giá phải chăng, rẻ nhất từ 50.000 - 70.000/chiếc, có nhiều loại đa dạng lên đến 120.000 - 200.000/chiếc tuỳ loại.

2.4 Trải nghiệm phiên chợ đặc biệt

Nhắc đến chiếu, không thể nào không nhắc đến những phiên “chợ ma” - đặc trưng của những người dân làng nghề làm chiếu. Trước đây do người dân hay họp chợ bán chiếu vào ban đêm do buổi sáng họ phải bận rộn với việc đồng án, làm chiếu... hoàn toàn không có thời gian để buôn bán vào ban ngày.

Cùng với đó là các xuồng ghe thương buôn thường xuyên cập bến vào ban đêm, do đó mới dần dần xuất hiện những phiên chợ trong màn đêm tĩnh mịch, lại lập loè ánh đuốc và ánh đèn dầu mờ mờ, ảo ảo ẩn hiện trong sương sớm, tạo nên sự rùng rợn, bí hiểm. Vì vậy họ mới gọi đó là phiên “chợ ma”. Phiên “chợ ma” sẽ bắt đầu vào trước khuya đến khoảng 2h - 3h sáng, có những hoạt cảnh thương buôn mua chiếu ngay trên bờ và cả ngay dưới rạch cầu Đình.

3Những nơi bạn không nên bỏ lỡ nếu như đến với Đồng Tháp

Tham quan xong làng chiếu Định Yên, bạn đừng quên ghé đến với những địa điểm làm nên tên tuổi của vùng đất Đồng Tháp "cò bay thẳng cánh" này nhé.

3.1 Làng hoa Sa Đéc

Mời bạn đến với làng hoa Sa Đéc, nơi chứa đựng tuyệt sắc và sự ngọt ngào từ những bông hoa chớm nở sớm mai.Thời điểm đẹp nhất để đến đây là vào khoảng đầu tháng chạp đến 23 tháng chạp  L.

Địa chỉ: Đường hoa Sa Đéc, Tân Quý Đông, Tp Sa Đéc.

Giá vé: khoảng 20.000 - 100.000/người.

3.2 Vườn Quốc gia Tràm Chim

Là một vườn quốc gia vô cùng nổi tiếng với hệ sinh thái vô cùng đa dạng, đất tốt nên có nhiều loài chim quý hiếm về đây làm tổ. Đến đây bạn sẽ được hoà mình vào thiên nhiên một cách chân thật nhất, chắc chắn bạn sẽ có những trải nghiệm thú vị.

Địa chỉ: huyện Tam Nông, Đồng Tháp.

Giá vé: khoảng 20.000 / người (miễn phí cho trẻ em dưới 16 tuổi).

3.3 Khu di tích Lăng cụ Nguyễn Sinh Sắc

Đây là nơi tưởng nhớ cụ Nguyễn Sinh Sắc vì đã về đây dạy học, bốc thuốc cho người nghèo. Đến đây bạn sẽ cảm nhận được sự yên bình, mát mẻ, thanh tịnh ở nơi của một nhà nho yêu nước đã ra đi, cũng như để được hiểu hơn về một người yêu nước thương dân như cụ.

Địa chỉ: Số 1, đường Phạm Hữu Lầu, phường 4, TP. Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp.

4Những típ nho nhỏ mách bạn khi đến với làng chiếu truyền thống này

- Làng chiếu Định Yên là một địa điểm độc đáo với nền văn hoá, lịch sử và cảnh đẹp thiên nhiên đặc biệt. Để biết thêm về ngôi làng này, bạn có thể tìm hiểu trên các trang mạng xã hội hoặc liên hệ trực tiếp với người dân địa phương hay bạn có thể tự mình đến đây tham quan trải nghiệm.

- Ngôi làng nhiều tuổi này mang trong mình những truyền thống đặc sắc, các sự kiện và lễ hội địa phương. Bạn có thể tận hưởng việc thăm thú các gian hàng địa phương để mua sắm đặc sản và thưởng thức ẩm thực địa phương.

- Đối với chuyến đi đến làng chiếu Định Yên, việc chuẩn bị trước, tìm hiểu về văn hoá và giao tiếp với người địa phương có thể làm cho chuyến đi của bạn trở nên thú vị và ý nghĩa hơn nữa đó. 

- Khi đến đây, các bạn nên biết tôn trọng và giữ gìn văn hoá địa phương. Việc nắm rõ các nguyên tắc và giáo lý văn hoá địa phương, không nên bôi nhọ, phỉ báng người khác có thể đảm bảo bạn tôn trọng cộng đồng và tạo ra một trải nghiệm tích cực hơn.

- Đối với những trải nghiệm về vùng quê sông nước, MIA.vn mách bạn nên chuẩn bị tư trang cho thật kỹ càng như kem chống nắng, xịt xua muỗi, kem hoặc thuốc bôi vết côn trùng cắn.

Khi đến với làng chiếu Định Yên của Đồng Tháp, bạn sẽ không thể nào quên được bức tranh hài hoà đầy màu sắc sinh động tuyệt đẹp giữa phong cảnh hữu tình cùng với những nét đẹp lao động siêng năng, cần cù của người dân địa phương nơi đây - những người nông dân chân chất, thật thà, lương thiện đang ngày ngày cố gắng lao động để giữ gìn những bản sắc, những di sản quý giá của ông cha ta từ xưa đến nay.

Người dân tại Định Yên đều xem đây là công việc chính, từ trẻ đến già ai ai cũng siêng năng làm việc cùng với những tiếng cười giòn tan để xua đi những giọt mồ hôi đang thấm đẫm hai bên má. Ai cũng cố gắng để bảo toàn nét đẹp này của quê hương, của cội nguồn. Và MIA.vn luôn ở đây, luôn đồng hành cùng các bạn độc giả yêu quý trong hành trình tìm hiểu những điểm tham quan, những di sản văn hoá của nước ta. MIA.vn mong rằng thông qua bài viết này, các bạn sẽ có được cho mình những kiến thức thật bổ ích trong công cuộc phát triển những bản sắc văn hoá tuyệt vời này nhé.