1Lịch sử, ý nghĩa lễ hội Nghinh Ông Phú Quốc
Lễ hội Nghinh Ông hay còn gọi là lễ hội cầu ngư. Đây là một hội lễ hội quan trọng đối với ngư dân trải dài trên khắp đất nước Việt Nam, thế nhưng nơi tổ chức linh đình nhất và lớn nhất chính là đảo Phú Quốc. Khi nhắc đến lễ hội Phú Quốc , người ta sẽ nghĩ ngay đến lễ hội này.
Lễ Nghinh Ông tại Phú Quốc là một lễ hội mang đậm văn hóa Việt Nam
Phú Quốc là một trong những hòn đảo tuyệt đẹp tại Việt Nam. Đảo Ngọc được thiên phú cho vẻ đẹp tươi mát, trong lành, bao quanh là biển với đa dạng nhiều loại động thực vật. Với khí hậu ôn hòa, đây thực sự là một hòn đảo nghỉ dưỡng tuyệt vời dành cho khách du lịch. Năm 2006, biển đảo Kiên Giang bao gồm đảo Phú Quốc được công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới bởi UNESCO.
Với đặc điểm địa lý như vậy, có thể thấy, nghề biển là một ngành nghề rất phổ biến tại vùng đất này. Mặc dù Phú Quốc đã trở thành vùng đất du lịch nhưng ngư dân nơi đây vẫn yêu nghề biển, vẫn gắn bó với nghề biển và vẫn giữ được phong tục thờ cúng Ngư Ông của mình.
Tín ngưỡng thờ cá ông, cá voi là một tập tục lâu đời của người dân làng biển và là một điều không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân Việt. Tục thờ cá Ông của ngư dân xuất phát từ quan niệm cá Ông cứu dân biển lúc đánh bắt xa bờ không may gặp phải điều kiện bất lợi như gió lớn hay giông tố. Trên thực tế, khoa học đã chứng minh rằng “khi giông tố nổi lên thì cá voi cũng bị sóng biển đẩy vào bờ và dễ bị mắc cạn. Cá voi theo thuyền để tìm vật cọ xát cho con cá ép trên thân mình rớt ra khỏi sóng biển. Vì hiện tượng song hành này ngư dân cho là cá giúp dân chài”. Tuy nhiên, phong tục thờ cúng này đã trở thành một nét văn hóa độc đáo của Việt Nam nói chung và tại đảo Ngọc Phú Quốc nói riêng bởi nó gắn chặt với yếu tố niềm tin của dân tộc Việt Nam.
Ngoài ra, cũng có một nhận định khác về tục thờ cá Ông chính là nguồn gốc của sự xuất hiện cá Ông. Có người cho rằng tập tục thờ này xuất phát từ dân tộc Chăm. Có một vị thần tên là Cha-aih-va đã cãi lại lời thầy của mình vì muốn được quay về quê hương xứ sở. Sau đó, ông đã tự ý rời đi trong đêm bằng đường biển. Khi lao xuống nước, ông lập tức biến thành thân hình của cá voi. Từ đó, người dân đi biển quan niệm thờ cá Ông để mong cầu mỗi lần ra biển đánh bắt xa bờ thì đều có thể thu được cá to và nhanh chóng, thuận lợi trở về đất liền.
Từ thời Gia Long, mục đích của tục thờ cá Ông (cá voi lưng xám) là để cầu yên bình cho các ngư dân ra khơi xa đánh cá và mong thu hoạch được mẻ cá lớn.
Lễ hội Nghinh Ông còn được biết đến với những tên gọi khác như lễ cầu ngư, lễ cúng Ông... Nhìn chung, đến tận bây giờ, lễ hội này vẫn giữ được ý nghĩa và mục đích của nó là cầu cho mưa thuận gió hòa, sóng yên biển lặng, ngư dân gặp nhiều may mắn, làm ăn phát đạt, an khang.
2Thời gian và địa điểm diễn ra lễ hội Nghinh Ông Phú Quốc
Tín ngưỡng thờ ông thể hiện sự biết ơn và tôn kính đối với cá Ông
+ Địa điểm: huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.
+ Thời gian: ngày 15 và 16 tháng 8 âm lịch hằng năm.
Lễ hội Nghinh Ông được tổ chức hằng năm tại Phú Quốc nhằm thể hiện sự tôn kính, biết ơn với cá Ông - một biểu tượng thiêng liêng về biển cả trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Thời gian diễn ra lễ hội du lịch này thường kéo dài khoảng 3 ngày bao gồm diễu hành trên bờ và dưới nước. Nếu bạn muốn chứng kiến cách thờ cúng, dâng lễ vật lên đức tin của dân biển và tận hưởng không khí trang nghiêm của ngày lễ thì có thể đến vào ngày đầu tiên. Sau hôm đó, chủ yếu là hoạt động giải trí giữa mọi người với nhau nên không khí sẽ nhộn nhịp và đông đúc hơn một chút.
3Đặc sắc lễ hội Nghinh Ông Phú Quốc
Theo phong tục được định sẵn, nghi thức lễ hội Phú Quốc được chia làm 2 phần chính: phần lễ và phần hội.
Trong lễ hội Nghinh Ông, phần lễ là phần hết sức trang trọng
Trong ngày đầu tiên, dân biển sẽ tổ chức cúng chay. Sau đó là lễ mặn với lễ vật đa dạng dâng lên cúng ông. Bắt buộc trong lễ vật phải có 3 con heo sống và mâm trái cây.
Lễ rước kiệu: Nghi thức rước kiệu được tổ chức vô cùng linh đình và trang nghiêm. Đây là phần lễ mô phỏng lại việc Nam Hải tướng quân xuống thuyền rồng ra biển. Bà con và ngư dân đảo Phú Quốc bày lễ vật nghênh đón dọc theo đường nước, khói nhang nghi ngút. Bên cạnh thuyền rồng rước thủy tướng, còn có hàng trăm ghe thuyền lớn nhỏ được trang hoàng lộng lẫy, cờ hoa rực rỡ để tháp tùng thuyền rồng ra biển đón Nghinh Ông. Lễ tế diễn ra hết sức nghiêm trang với sự góp mặt của đa số dân trên đảo.
Lễ tế: Lễ tế là phần lễ trang trọng không kém, theo sau lễ rước kiệu với sự góp mặt đông đảo của bà con ngư dân. Trong phần lễ còn có các: lễ cầu an, xây chầu đại bội, hát bội… diễn ra tại lăng Ông Thủy tướng.
Sau phần lễ trang nghiêm là phần hội rộn ràng. Hàng trăm chiếc ghe, chiếc tàu đánh cá của ngư dân được trang trí cờ hoa, đua nhau neo đậu dưới bến sông. Tất cả sẵn sàng cho các nghi thức rước Ông ra biển cùng với các lễ cúng trang trọng. Lúc này, khắp đảo Phú Quốc rực rỡ sắc màu giữa màu xanh rờn của đại dương. Tiếng kèn, tiếng trống đua nhau khua gõ vô cùng nhộn nhịp. Phần hội còn có các trò chơi truyền thống hấp dẫn: hát bội, đua thuyền, bắt vịt, trói cua…
4Một số hình ảnh ấn tượng về lễ hội Nghinh Ông Phú Quốc
Nếu bạn đến du lịch Phú Quốc vào tháng 8 âm lịch, đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia lễ hội Nghinh Ông Phú Quốc để có cơ hội tham gia nhiều trò chơi hấp dẫn và thưởng thức ẩm thực truyền thống. Không chỉ mang vẻ đẹp thiên nhiên thơ mộng, Phú Quốc còn đẹp cả trong tâm hồn những ngư dân giản dị, mến khách.
Người dân từ già đến trẻ đều yêu thích lễ hội Nghinh Ông
Ngày đầu tiên hội lễ là ngày lễ vô cùng trang nghiêm và tráng lệ
Đông đảo người dân trên huyện đảo Phú Quốc tham gia rước ông
Tổ chức đua thuyền trong lễ hội Nghinh Ông tại đảo Phú Quốc
Hình ảnh hai đội đang đua thuyền mừng lễ tạ ơn cá Ông
Nếu có cơ hội được du lịch tại huyện đảo Phú Quốc, đây là một lễ hội mà bạn không thể bỏ qua. Một lần được hòa chung vào không khí vừa trang nghiêm, vừa rộn ràng trong lễ hội Nghinh Ông Phú Quốc thì chắc chắn rằng bạn sẽ có được một chuyến du lịch cực kỳ ý nghĩa và đáng nhớ. Phú Quốc xứng đáng là một trong những địa điểm du lịch mà bạn phải đặt chân đến trong năm này.
