Nhà thờ Thủ Thiêm: Công trình trăm năm bên sông Sài Gòn

1 Giới thiệu đôi nét về nhà thờ Thủ Thiêm

Tọa lạc tại 58 Khu phố 1, phường Thủ Thiêm, Quận 2, TP.HCM, nhà thờ Thủ Thiêm mang trong mình vẻ đẹp trầm mặc, gắn liền với lịch sử phát triển của vùng đất Sài Gòn – Gia Định xưa. Hơn một thế kỷ tồn tại, thánh đường này vừa là chốn sinh hoạt tâm linh của giáo dân, vừa là điểm đến của những khách du lịch Sài Gòn yêu di sản văn hóa và kiến trúc cổ.

Với vị trí đắc địa, nhà thờ sở hữu tầm nhìn hướng thẳng về trung tâm thành phố. Bao quanh là những cây cầu huyết mạch như cầu Thủ Thiêm, cầu Sài Gòn, tạo nên sự kết nối dễ dàng với Quận 1, Bình Thạnh và Quận 4.

2 Lịch sử ra đời của nhà thờ

Nhà thờ Thủ Thiêm ra đời từ năm 1859, khi ngôi nhà thờ đầu tiên chỉ là một công trình gỗ mộc mạc. Trải qua nhiều lần trùng tu, tái thiết, ngôi thánh đường dần trở nên kiên cố, mang diện mạo như hiện tại. Đến năm 1874, nhà xứ chính thức được khánh thành và vẫn phục vụ cộng đoàn cho đến hôm nay.

Nhà thờ được xây dựng để đáp ứng nhu cầu hành lễ của giáo dân trong khu vực, đồng thời là nơi sinh hoạt tôn giáo của các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá. Trong suốt hơn một thế kỷ, công trình đã ba lần đại trùng tu trên nền cũ nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của giáo dân.

3 Chiêm ngưỡng kiến trúc của nhà thờ Thủ Thiêm

Từ năm 2019, Nhà thờ Thủ Thiêm chính thức được công nhận là Di tích Lịch sử cấp Thành phố. Đây là nơi ghi dấu chặng đường tín ngưỡng lâu đời, đồng thời còn là điểm dừng chân lý tưởng để chiêm ngưỡng giá trị văn hóa và kiến trúc đặc sắc còn lưu giữ qua thời gian.

3.1 Phong cách xây dựng

Nhà thờ Thủ Thiêm khoác lên mình dáng dấp kiến trúc Đông Dương, hòa quyện tinh tế giữa nét Á Đông truyền thống và phong cách Châu Âu cổ điển. Công trình được xây theo hình thánh giá, nổi bật với hệ thống cột gỗ vững chắc. Bức tường vàng trầm mặc và mái ngói đỏ phủ màu thời gian cũng là một điểm cộng.

Điểm nhấn ấn tượng là kết cấu mái ba tầng thu nhỏ dần, kết hợp cùng cửa lá sách và lam gió. Những chi tiết này tạo sự thông thoáng tự nhiên và giữ trọn vẻ cổ kính gắn liền với lịch sử giáo xứ.

Bên trong, khoảng 20 hàng ghế dài được sắp xếp ngay ngắn, có sức chứa gần 400 người. Không gian giản dị nhưng trang nghiêm, mang đến sự tĩnh lặng và là nơi lý tưởng để giáo dân dâng lời cầu nguyện.

3.2 Các công trình phụ trợ

Ngoài ngôi thánh đường chính, nhà thờ Thủ Thiêm còn lưu giữ nhiều hạng mục kiến trúc quan trọng, góp phần hoàn thiện diện mạo tổng thể của khuôn viên:

Nhà xứ: Tọa lạc phía sau nhà thờ, là nơi làm việc và sinh hoạt của các linh mục, tu sĩ, đồng thời giữ vai trò trung tâm mục vụ. Được khánh thành từ năm 1874, công trình vẫn phục vụ cộng đoàn cho đến ngày nay.

Tháp chuông: Xây dựng vào năm 1930, đặt bên hông nhà thờ. Bên trong treo 5 quả chuông đúc tại Pháp giai đoạn 1889 – 1892, trên mỗi quả còn khắc dòng chữ “Thủ Thiêm hội” tạo thành dấu ấn lịch sử thiêng liêng.

Dãy nhà khách: Nằm bên phải phía trước thánh đường, là nơi đón tiếp khách hành hương và phục vụ các sinh hoạt tôn giáo, tạo không gian gần gũi, hiếu khách cho những người tìm đến.

4 Các hoạt động chính được tổ chức tại nhà thờ Thủ Thiêm

Nhà thờ Thủ Thiêm được ví như là một công trình tôn giáo trăm năm tuổi, đồng thời cũng là trung tâm sinh hoạt văn hóa, tâm linh gắn bó mật thiết với cộng đồng.

Thánh lễ hằng ngày của các nữ tu: Mỗi buổi sáng, các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá lại quây quần trong thánh đường, dâng lời cầu nguyện và duy trì bầu không khí linh thiêng vốn có của ngôi nhà thờ cổ.

Thánh lễ cuối tuần: Vào Thứ Bảy và Chủ Nhật, giáo dân địa phương đến dự lễ vào khung giờ cố định 17:00. Đây là dịp để cộng đoàn cùng hiệp thông và tham dự thánh thể.

Những ngày lễ trọng đại: Đặc biệt vào dịp Giáng Sinh, khuôn viên nhà thờ rực rỡ với ánh đèn, hang đá, cây thông và những khúc thánh ca. Không chỉ giáo dân mà cả du khách thập phương cũng tìm đến, tạo nên bầu không khí nhộn nhịp và ấm áp.

5 Cập nhật giờ lễ của giáo xứ Thủ Thiêm

Giờ mở cửa: Từ 05:00 sáng đến 18:00 chiều mỗi ngày.

Lịch Thánh lễ:

- Chủ nhật: Cử hành vào các khung giờ 05:00, 07:00 và 17:00.

- Ngày thường: Tổ chức hai Thánh lễ cố định lúc 05:00 sáng và 17:00 chiều.

6 Hướng dẫn cách di chuyển đến nhà thờ Thủ Thiêm

6.1 Đi bằng phương tiện cá nhân

Từ Bến Bạch Đằng (Quận 1), bạn đi thẳng theo đường Tôn Đức Thắng, qua cầu vượt Ba Son rồi rẽ phải về hướng Quận 2. Xuống cầu, tiếp tục rẽ phải vào đường D2, sau đó rẽ tiếp vào đường N12 và cuối cùng là Nguyễn Thiện Thanh. Chạy thêm khoảng 500m nữa, bạn sẽ thấy Giáo xứ Thủ Thiêm hiện ra trước mắt.

6.2 Đi bằng phương tiện công cộng

Đi xe buýt đến Nhà thờ Thủ Thiêm không mấy thuận tiện, bởi chỉ có tuyến D4 dừng ở trạm Mai Chí Thọ, cách nhà thờ khoảng 2km. Nếu muốn đến nơi nhanh và thoải mái hơn, bạn cũng có thể ưu tiện lựa chọn các dịch vụ xe công nghệ để đưa thẳng đến cổng nhà thờ mà không mất thời gian đi bộ thêm.

7 Một số lưu ý khi tham quan giáo xứ Thủ Thiêm

Không chỉ mang giá trị tôn giáo, Nhà thờ Thủ Thiêm còn là một điểm đến lịch sử thu hút đông đảo du khách. Để chuyến tham quan diễn ra trọn vẹn và thể hiện sự tôn trọng, bạn nên chú ý những điều sau:

- Giữ yên lặng: Đây là không gian linh thiêng. Hãy hạn chế trò chuyện lớn tiếng để không ảnh hưởng đến giáo dân đang cầu nguyện.

- Trang phục kín đáo: Nên mặc quần áo lịch sự, tránh những bộ trang phục quá ngắn hay hở hang.

- Tuân thủ quy định: Không chụp ảnh trong lúc hành lễ hoặc ở những khu vực có biển cấm.

- Đúng giờ lễ: Nếu muốn tham dự, hãy đến sớm để ổn định chỗ ngồi và không gây gián đoạn buổi lễ.

- Chọn thời điểm thích hợp: Với khách tham quan, hãy đi ngoài giờ lễ để thoải mái khám phá mà không ảnh hưởng đến các nghi thức tôn giáo.

Không chỉ là công trình tôn giáo, Nhà thờ Thủ Thiêm còn là một phần ký ức Sài Gòn, minh chứng cho sự bền bỉ của niềm tin và giá trị văn hóa. Nếu có dịp xách vali đến TP.HCM, đừng quên ghé thăm nơi đây để cảm nhận sự giao hòa giữa đức tin, lịch sử và nghệ thuật kiến trúc. Vẻ đẹp cổ kính cùng không gian linh thiêng chắc chắn sẽ để lại trong bạn những ấn tượng khó quên.