1 Giới thiệu về tháp Tường Long
Tháp Tường Long còn được biết đến với tên gọi khác là chùa tháp hoặc tháp Đồ Sơn, nằm trên đỉnh núi Long Sơn – ngọn núi cao nhất trong dãy Cửu Long thuộc bán đảo Đồ Sơn. Với độ cao 95.2m so với mực nước biển, tháp là nơi giao thoa giữa trời và đất, mang lại vẻ đẹp uy nghi và linh thiêng. Tháp thuộc địa phận phường Vạn Sơn, quận Đồ Sơn, Hải Phòng, cách trung tâm thành phố khoảng 22km.
Tháp Tường Long là một trong những công trình lâu đời nhất tại Hải Phòng. Ảnh: crystalbay
Để đến tháp, bạn có thể chọn xe khách, xe máy hoặc ô tô cá nhân. Hành trình từ trung tâm Hải Phòng đưa bạn qua đường Lạch Tray, tiếp nối qua Phạm Văn Đồng, Nguyễn Hữu Cần, rồi rẽ vào đường Lý Thánh Tông. Đường đi khá thuận lợi với cảnh quan hai bên đường yên bình, đậm chất vùng biển Đồ Sơn. Cuối đường Xóm Chè, bạn sẽ thấy tháp Tường Long hiện lên như một biểu tượng trường tồn với thời gian, đứng hiên ngang giữa khung cảnh núi non hùng vĩ. Vì thế, với những ai có dịp du lịch Hải Phòng thì tháp Tường Long sẽ là địa điểm tham quan bạn không thể nào bỏ lỡ.
2 Lịch sử lâu đời của tháp Tường Long
Tháp Tường Long Hải Phòng được xây dựng vào năm 1058, dưới triều đại vua Lý Thánh Tông, thời kỳ rực rỡ của văn hóa và nghệ thuật Đại Việt. Theo sách Đại Việt Sử Lược thời Trần, vua Lý Thánh Tông đã chọn đỉnh núi Long Sơn để xây dựng ngọn tháp. Năm 1059, sau khi chứng kiến rồng vàng hiện lên tại điện Trường Xuân, nhà vua đặt tên cho tháp là Tường Long, mang ý nghĩa là “Thấy rồng vàng hiện lên” hoặc “Rồng vàng hạ thế”.
Với vị trí trên đỉnh núi, tháp không chỉ đóng vai trò là nơi thực hiện nghi thức tôn giáo mà còn là công trình bảo vệ quốc gia. Ngọn tháp cao nhất trong các kiến trúc thời nhà Lý này được xem như chiếc cột linh quang soi sáng vùng đất ven biển Đồ Sơn, bảo vệ sự bình yên và thịnh vượng của đất nước.
Các chi tiết chạm khắc trên tháp mang đậm dấu ấn của văn hóa và kiến trúc thời Lý. Ảnh: vnexpress
Qua thời gian, tháp Tường Long chịu ảnh hưởng của thiên nhiên và chiến tranh, dẫn đến tình trạng xuống cấp. Đến năm 2007, công trình này đã được phục dựng nhằm tái hiện vẻ đẹp nguyên bản và chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội. Sau nhiều năm nỗ lực, tháp Tường Long đã chính thức khánh thành vào ngày 19/11/2017.
Quá trình phục dựng đã hé lộ nhiều hiện vật quý giá, từ gạch xây tháp, chân tảng hoa sen, đến các tượng đất nung mang hình rồng, phượng, chim thần kinnara… Tất cả đều là minh chứng sống động cho tài năng kiến trúc và văn hóa thời nhà Lý. Năm 2005, tháp được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là di tích Quốc gia và đến nay vẫn là một trong những biểu tượng văn hóa của vùng đất Đồ Sơn.
Năm 2005, tháp Tường Long đã được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là Di tích Quốc gia. Ảnh: vnexpress
3 Kiến trúc độc đáo và ý nghĩa của tháp Tường Long
Từ xa, tháp Tường Long hiện lên như một cây sáo khổng lồ, nổi bật giữa không gian bao la của núi rừng và biển cả. Kiến trúc tháp mang đậm dấu ấn nghệ thuật Phật giáo thời nhà Lý, kết hợp giữa sự uy nghiêm và nét đẹp cổ kính, linh thiêng trong từng chi tiết chạm khắc, trang trí.
Lớp vỏ bên ngoài tháp được xây dựng bằng gạch và đá hoa cương, sử dụng màu đỏ đặc trưng tạo nên vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc. Mái tháp được trang trí bằng các hoa văn tinh xảo như hoa sen, hoa cúc – những biểu tượng thường thấy trong kiến trúc thời Lý. Đặc biệt, bốn góc của chân tháp được thiết kế với độ nghiêng khoảng 190 độ, tạo nên sự vững chãi nhưng không kém phần mềm mại, uyển chuyển.
Về đêm tháp càng thêm lung linh và rực rỡ. Ảnh: crystalbay
Không gian xung quanh tháp bao gồm ba dãy nhà cấp bốn, nơi thực hiện các nghi lễ thờ cúng, lễ Phật và sinh hoạt của các sư thầy. Tầng một của tháp là nơi đặt pho tượng Phật A Di Đà bằng đá ngọc thạch nguyên khối, tượng trưng cho sự từ bi và trí tuệ. Các tầng tháp phía trên được thiết kế với nhiều cửa sổ, tựa như một chiếc cột linh quang chiếu sáng cả vùng trời Đồ Sơn.
Bức tượng Phật cao nhất trong ban tam bảo được đặt tại tháp Tường Long. Ảnh: vnexpress
4 Giá trị tâm linh và các hoạt động lễ hội tại tháp Tường Long
Tháp Tường Long không chỉ là công trình kiến trúc lịch sử mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Theo truyền thuyết, vua Lý Thánh Tông đã mơ thấy rồng vàng hiện lên tại đây và coi đó là điềm lành cho dân tộc. Tên gọi Tường Long vì thế gắn liền với niềm tin về sự thịnh vượng, bình an mà ngọn tháp mang lại. Có dịp đến tham quan tháp, bạn có thể tham gia một số hoạt động tâm linh mà MIA.vn giới thiệu dưới đây.
4.1 Dâng hương và cầu an
Hàng năm, tháp Tường Long Hải Phòng đón hàng vạn du khách đến dâng hương và cầu mong những điều tốt đẹp. Với pho tượng Phật A Di Đà linh thiêng, nơi đây được coi là chốn bình yên, giúp mọi người gửi gắm những ước nguyện an lành cho bản thân, gia đình và những người thân yêu.
Rất nhiều khách thập phương đổ về cầu an tại tháp Tường Long mỗi dịp Tết đến xuân về. Ảnh: crystalbay
4.2 Lễ hội xuân cầu may
Mỗi dịp đầu năm, tháp Tường Long trở thành tâm điểm của lễ hội xuân cầu may. Du khách không chỉ đến thắp hương mà còn có thể tham gia các hoạt động như xin bùa may mắn, gửi điều ước lên cây ước nguyện dưới chân tháp. Lễ hội diễn ra trong không khí sôi động nhưng vẫn giữ được nét trang nghiêm vốn có của chốn tâm linh.
4.3 Khám phá khu trưng bày hiện vật cổ
Tại khu vực chân tháp, hố khảo cổ được chia thành hai khu vực chính: một khu trưng bày hiện vật phục dựng và một khu lưu giữ các hiện vật nguyên bản từ thế kỷ 11. Những hiện vật này bao gồm ngói mũi hài, ngói lòng máng, tượng uyên ương và mảnh đầu rồng đất nung, tất cả đều phản ánh nghệ thuật điêu khắc và kỹ thuật xây dựng tinh xảo, tiên tiến thời Lý. Các hiện vật này không chỉ giúp bạn hiểu thêm về lịch sử, văn hóa của tháp Tường Long mà còn khơi gợi niềm tự hào dân tộc, về những giá trị to lớn mà cha ông ta để lại qua bao thế kỷ.
Các cổ vật được khai quật và trưng bày tại đây. Ảnh: nhandan
4.4 Ngắm nhìn toàn cảnh đồ sơn từ đỉnh tháp
Từ đài thượng của tháp Tường Long, bạn sẽ được chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp của bán đảo Đồ Sơn. Hướng về phía Đông, biển cả xanh ngắt trải dài đến tận chân trời. Phía Tây là những dãy núi trùng điệp, bát ngát màu xanh của cây rừng. Không gian bao la và yên bình ấy khiến mọi muộn phiền dường như tan biến, nhường chỗ cho sự an nhiên và tĩnh lặng trong tâm hồn.
Toàn cảnh tháp Tường Long từ trên cao. Ảnh: nhandan
Ngày nay, tháp Tường Long không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là biểu tượng của sự giao thoa giữa văn hóa, nghệ thuật và tâm linh. Với vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, ý nghĩa lịch sử sâu sắc và cảnh quan thiên nhiên tuyệt mỹ, tháp đã trở thành điểm nhấn không thể thiếu trong bức tranh sơn thủy hữu tình của Đồ Sơn. Bạn hãy một lần ghé thăm tháp Tường Long để cảm nhận hơi thở nghìn năm của lịch sử, khám phá những giá trị văn hóa đặc sắc và hòa mình vào không gian linh thiêng. Cẩm nang du lịch MIA.vn tin rằng, đây không chỉ là nơi lưu giữ những giá trị xưa cũ mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ mai sau hiểu hơn và tự hào về lịch sử dân tộc.
