Bên cạnh Buôn Đôn, Buôn Jun... Buôn Ako Dhong cũng là một trong những ngôi làng sở hữu bề dày lịch sử - văn hóa lâu đời của đất Tây Nguyên nói chung và thủ phủ cà phê Đắk Lắk nói riêng. Đến đây, bạn không chỉ trải nghiệm không gian văn hóa của người đồng bào Ê-đê mà hơn thế nữa là thưởng thức những món đặc sản trứ danh có tại buôn. Lên đường và khám phá ngay Buôn Ako Dhong qua bài viết dưới đây.
1 Giới thiệu về Buôn Ako Dhong
Buôn Ako Dhong còn có tên gọi khác là Buôn Cô Thôn. Trong tiếng Ê-đê, Ako có nghĩa là đầu nguồn, Dhong có nghĩa là lũng, tên gọi này xuất phát từ việc nơi đây là điểm bắt nguồn của nhiều con suối như Ea Ding, Ea Pủi, Ea Dung,... trong đó có cả con suối lớn nhất ở Buôn Mê là suối Ea Nuôl. Tên gọi Buôn Ako Dhong còn có cách hiểu khác ý chỉ buôn làng giàu có, trù phú hay buôn nhà ngói. Người Kinh thường gọi lái sang thành Buôn Cô Thôn để gọi cho dễ dàng hơn.
2Xác định tọa độ và hướng dẫn di chuyển đến Buôn Ako Dhong
Buôn Ako Dhong có vị trí gần với trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột, nằm ở cuối đường Trần Nhật Duật và cách vị trí trung tâm chỉ khoảng hơn 2 cây số.
Nằm ở vị trí trung tâm, nên việc di chuyển đến Buôn Ako Dhong khá thuận lợi và dễ dàng. Bạn có thể tìm kiếm thông tin về Phương tiện đi lại ở Buôn Mê Thuột để có được lựa chọn tốt nhất cho bản thân. Nếu đi theo nhóm ít người, xe máy sẽ là ưu tiên hàng đầu bởi sự tiện dụng cũng như bạn có thể kiểm soát được thời gian và cung đường đi đến Buôn Ako Dhong. Nơi nào có cảnh đẹp, tấp xe bên đường rồi đứng ngắm cảnh vật ban sơ của chốn đại ngàn thôi.
Taxi cũng là một chọn lựa không tồi trong chuyến hành trình tới với Buôn Ako Dhong. Vì khoảng cách từ trung tâm đến buôn chỉ có 2 km nên chi phí cũng khá phải chăng. Giá taxi tham khảo ở Buôn Mê Thuột dao động từ: 10.000 đồng - 13.000 đồng/km.
Ngoài xe máy và taxi, bạn cũng có thể lựa chọn nhiều hình thức di chuyển khác để đến với Buôn Ako Dhong như xe ôm, thuê xe ô tô... tùy vào ngân sách của chính mình.
3Những điều thú vị làm nên sự hấp dẫn của Buôn Ako Dhong
Tại Buôn Ako Dhong có khoang 30 ngôi nhà dải được xây dọc theo lối đi chính. Những ngôi nhà dài có hình dáng giống như một con thuyền với cửa chính nằm ở phía trái ngôi nhà, cửa sổ bên hông và trần gỗ hình như mui của chiếc thuyền. Một ngôi nhà dài của người Ê Đê sẽ có 2 phần bao gồm “Gah” chính là nơi để chủ nhà tiếp đón khách và là không gian sinh hoạt chung của cả nhà và “Ôk” là không gian riêng tư của các thành viên trong gia đình và bếp nấu nướng.
Có lẽ nổi bật nhất trong Buôn Ako Dhong là ngôi nhà của già Ama H’Rin - người dẫn dắt dân làng khai khẩn đất đai và lập nên Buôn Ako Dhong nổi tiếng cho đến hiện tại. Ngôi nhà này được xem như là linh hồn của Buôn Ako Dhong và cũng là kỷ vật để luôn nhắc nhớ về vị tù trưởng huyền thoại của buôn.
Nhà dài Buôn Ako Dhong là biểu tượng truyền thống đại diện cho nếp sống văn hoá của cả một tộc người, những ngôi nhà dài luôn được gìn giữ, trân quý. Người dân Ê Đê vẫn giữ nguyên chế độ mẫu hệ - tức là phụ nữ làm chủ gia đình. Vì vậy, mỗi lần khi có con gái gả chồng, ngôi nhà sẽ lại được nới thêm về chiều dài. Một điểm chung của tất cả ngôi nhà ở Buôn Ako Dhong chính là bức gỗ dựng trước lối lên xuống của mỗi nhà. Tấm gỗ được điêu khắc dựa theo hình dáng của một người phụ nữ - biểu trưng cho chế độ mẫu hệ của dân tộc Ê Đê nơi đây.
Không khí trong lành cùng thiên nhiên xanh mướt sẽ khiến cho cuộc dạo bước tại Buôn Ako Dhong trở nên thoải mái và mát mẻ hơn. Cuối con dốc là một hồ nước lớn nước với làn nước trong vắt cùng cây cầu gỗ bắc qua những chiếc chòi tranh mát mẻ. Xung quanh mặt hồ là hàng liễu rũ xuống nước đầy chất thơ, tạo nên một không gian vô cùng thoáng đãng, xinh đẹp.
Ngay trong Buôn Ako Dhong có một quán cà phê nhỏ, đây là điểm dừng chân check in thú vị của nhiều bạn trẻ khi đến đây, không gian quán cà phê cũng rất độc đáo khi kết hợp cả truyền thống và hiện đại, các bức tượng gỗ mô phỏng hình người đầy sáng tạo và mới lạ. Trong sự an tĩnh của núi rừng đại ngàn, lắng nghe tiếng chim hót ríu rít và nhâm nhi tách cà phê đắng nồng của đất Ban Mê trứ danh thì còn kỷ niệm nào đáng giá bằng.
Cồng chiêng tại Buôn Ako Dhong được đặt một cách trang trọng trong nhà dài trung tâm bởi đây là một trong những biểu tượng văn hóa, tâm linh độc đáo của người đồng bào Ê-đê nói riêng và cả Tây Nguyên đại ngàn nói chung. Đến với Buôn Ako Dhong, bạn chắc hẳn không nên bỏ lỡ hoạt động đêm hội cồng chiêng, ngồi bên bếp lửa bập bùng, nghe âm thanh cồng chiêng vang vọng giữa núi rừng cùng với đó là uống chút rượu cần đặc sản Tây Nguyên, quả khó có điều gì đẹp đẽ hơn.
Đến Buôn Ako Dhong, bạn đừng quên nếm thử những đặc sản hấp dẫn. Chỉ cần nghe tên thôi, bạn sẽ phải đổ đứ đừ trước chúng, nào là gà nướng cơm lam, rau rừng, rượu cần,...
Bên cạnh các món ăn, Buôn Ako Dhong còn có không gian thổ cẩm đầy màu sắc. Các loại thổ cẩm được người phụ nữ tỉ mỉ dệt qua khung cửi bền bỉ và bắt mắt, đủ làm bạn rinh một em về làm quà.
Buôn Ako Dhong sẽ là điểm dừng chân thú vị trong chuyến hành trình chinh phục Thủ phủ cà phê Buôn Mê Thuột của bạn. Lưu ngày nơi này vào Cẩm nang du lịch của bản thân, kẻo sau này quên thì lại tiếc hùi hụi đấy nhé!