Kí ức chợ nổi Ngã Bảy vàng son một thời

1Đôi nét về Chợ nổi Ngã Bảy

Khi nhắc đến chợ nổi - nét văn hóa đặc trưng của miền Tây sông nước, thì không thể bỏ qua Chợ nổi Ngã Bảy (hay chợ nổi Phụng Hiệp). Nơi đây thường bắt gặp hình ảnh những chiếc ghe chở đầy hàng hóa cùng cây bẹo cao giới thiệu sản phẩm để người mua dễ dàng lựa chọn. Không chỉ là một nét văn hóa độc đáo, được ví như "hồn sông nước", chợ nổi Ngã Bảy còn ghi dấu những bước chân đầu tiên của cha ông ta, cùng với văn hóa giao thương đã tồn tại gần một thế kỷ trên vùng đất phù sa màu mỡ này.

2Lịch sử của Chợ nổi Ngã Bảy

Chợ nổi Ngã Bảy còn được gọi là chợ nổi Phụng Hiệp, nổi tiếng từ lâu với lịch sử hơn trăm năm và không khí mua bán sầm uất nhất vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chợ hình thành vào khoảng năm 1915, nằm ngay nơi giao nhau của 7 tuyến sông: Cái Côn, Mang Cá, Búng Tàu, Sóc Trăng, Xẻo Môn, Lái Hiếu, Xẻo Vong. Nhiều làng nghề đã xuất hiện dọc tuyến sông như đóng ghe, đan cần xé, trồng rẫy...

Ngay sau khi hình thành, Chợ nổi Ngã Bảy lập tức trở thành đầu mối giao thông thủy lớn nhất Nam Kỳ, tác động mạnh đến thị trường nông sản miền Tây thời bấy giờ. Người Pháp thường gọi nơi đây là "Ngôi sao Phụng Hiệp" với dự kiến lập thành thương cảng cho cả vùng Hậu Giang mênh mông ngày đó.

Chợ nổi Ngã Bảy tọa lạc tại nơi hội tụ của 7 nhánh sông đã trở thành một nét đặc trưng khó lẫn và thu hút những ai thích du lịch miền Tây khám phá, bởi mỗi nhánh sông có một làng nghề đặc trưng riêng biệt... Nơi đây cũng đã đi vào thơ, nhạc, làm say đắm lòng người.

3Những nét đẹp văn hóa tại Chợ nổi Ngã Bảy

Ở Nam bộ có nhiều chợ nổi nhưng không chợ nào "nổi" bằng chợ Ngã Bảy về quy mô, sự tấp nập, sung túc cũng như danh tiếng và vị thế. Trước đây, vùng tâm chợ Ngã Bảy có trên 1.000 ghe tàu lớn nhỏ, dịp cao điểm như cận Tết có khi đến hơn 3.000 chiếc, đò ngang cũng hàng trăm chiếc. Đêm xuống, đèn dầu, đèn bình giăng giăng bập bềnh theo sóng nước suốt canh thâu như một hội hoa đăng.

Chợ nổi Ngã Bảy thường nhóm vào tờ mờ sáng hàng ngày. Khi bầu trời còn phủ một màn sương mỏng, hàng trăm chiếc thuyền của bà con tấp nập kéo về đây như trẩy hội. Khi mặt trời mọc cũng là lúc những chiếc ghe chở hàng bắt đầu tỏa đi nhiều hướng. Từ 5 đến 8 giờ sáng là cao điểm mua bán nông sản tươi. Từ đó đến chiều và tối, chợ vẫn tiếp tục hoạt động.

Hàng hóa ở chợ nổi vô cùng đa dạng, đặc biệt là trái cây. Theo từng mùa, nhìn vào cảnh xuồng ghe tấp nập, đầy ắp trái cây, bạn sẽ biết được đang là vụ chính của loại trái cây nào. Ta có thể thấy nhiều màu sắc, âm thanh khác nhau tạo nên một không khí nhộn nhịp, tươi vui. Màu đỏ tươi của chôm chôm, màu ruốc chín của măng cụt, màu vàng ươm của xoài cùng hương thơm ngọt ngào của sầu riêng… những loại trái cây tươi ngon được hái trong ngày để kịp buổi chợ sớm. Nhìn từ trên cao, cả khúc sông như một dải lụa lung linh đầy màu sắc. Tất cả đều là đặc sản trái cây miền Tây Nam Bộ thơm ngon với giá rất phải chăng.

Đặc biệt, ở đây không cần quảng cáo hay rao bán, mỗi thuyền đều có một cây bẹo, loại cây dài treo những món hàng mà mình bán, như một "bảng hiệu sống", người mua không phải mất công tìm kiếm. Ngoài ra, chợ còn có những ghe nhỏ bán thức ăn len lỏi giữa các thuyền lớn một cách điêu luyện.

Chợ Ngã Bảy Hậu Giang là chợ tổng hợp, có thể mua sỉ, bán lẻ với đa dạng đủ loại hàng hoá. Không chỉ trái cây, hàng nông sản, chợ còn có hàng thủ công mỹ nghệ, đồ gia dụng cho đến hàng gia cầm, thủy hải sản… Cả đồ ăn, thức uống cũng không thiếu. Bạn sẽ cảm nhận được hương vị đậm đà của những món ăn dân dã, được bày bán trên những chiếc xuồng nhỏ: Cháo lòng, bún, hủ tiếu, bánh cuốn, bánh xèo nóng hổi hoặc nhâm nhi ly cà phê sóng sánh, nghe những câu chuyện chân chất vô cùng thú vị của người dân nơi đây.

4Chợ nổi Ngã Bảy ngày nay

Sau gần 100 phát triển sung túc, năm 2002 chợ nổi Ngã Bảy được di dời đến vị trí trên kênh Ba Ngàn thuộc xã Đại Thành, cách vị trí cũ khoảng 3 km do chợ quá sầm uất, nhiều phương tiện neo đậu gây mất an toàn giao thông và ô nhiễm.

Từ khi được dời về kênh Ba Ngàn, chợ không còn nhộn nhịp và dần chìm vào quên lãng vì sự thưa thớt ghe xuồng, không đáp ứng nhu cầu tham quan của du khách. Hình ảnh tấp nập mua bán "trên bến dưới thuyền" ngày nào, giờ chỉ còn lưu lại trong ký ức của người dân nơi đây.

Cuối năm 2006, chợ nổi Ngã Bảy đã được đưa về vị trí cũ và được ra tỉnh Hậu Giang ra sức khôi phục lại, đầu tư hệ thống đường giao thông, bến tàu khách du lịch, hệ thống cấp điện, chiếu sáng, cấp thoát nước. Dự kiến Chợ nổi Ngã Bảy vang danh một thời này sẽ trở thành một điểm nhấn du lịch không chỉ của Ngã Bảy mà cả tỉnh Hậu Giang.

Chợ nổi Ngã Bảy sẽ luôn là nét văn hóa vùng sông nước miệt vườn của miền Tây Nam Bộ. Có dịp về với Hậu Giang, bạn hãy thử trải nghiệm không khí nơi đây một lần nhé!