Chùa Sùng Đức, không gian Phật giáo tĩnh lặng giữa lòng thành phố

1 Đôi nét về chùa Sùng Đức

Địa chỉ: 50 Đường số 3, Phường Phước Long, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: 028 3896 2544

Giờ mở cửa chùa: 06:00 - 18:00

Tọa lạc tại thành phố Thủ Đức, chùa Sùng Đức là một trong những ngôi cổ tự lâu đời, gắn bó sâu sắc với đời sống tâm linh của người dân nơi đây. Không chỉ là nơi tu học và thực hành Phật pháp, chùa còn là chốn bình yên để lắng lại giữa những bộn bề phố thị. Nếu bạn đang mong muốn tìm một không gian thanh tịnh để chiêm bái, tĩnh tâm và nạp lại năng lượng tích cực, MIA.vn tin rằng chùa Sùng Đức sẽ là điểm dừng chân lý tưởng.

2 Lịch sử chùa Sùng Đức

Chùa Sùng Đức được thành lập vào năm 1806, là một trong những ngôi chùa cổ có lịch sử hơn 200 năm tại thành phố Thủ Đức. Khởi nguồn của ngôi chùa là từ lòng thành kính của gia đình Phật tử ông bà Kiển. Họ đã xây nên một ngôi Tam bảo nhỏ với kiến trúc mộc mạc, cung thỉnh chư tăng về trụ trì và đặt nền móng đầu tiên cho chùa.

Trải qua nhiều thập kỷ, chùa không ngừng được trùng tu và mở rộng. Năm 1967, Hòa thượng Thích Tuệ Hải đã tiến hành tôn tạo lại chánh điện, điều chỉnh nhiều chi tiết kiến trúc. Đến năm 1990, chùa tiếp tục được xây dựng thêm các hạng mục như cổng tam quan, giảng đường, thiền đường và khu vườn tháp.

Trong thời kỳ kháng chiến, chùa Sùng Đức còn đóng vai trò là cơ sở cách mạng quan trọng, nơi nuôi dưỡng và bảo vệ nhiều cán bộ, chiến sĩ hoạt động bí mật. Theo cẩm nang du lịch MIA.vn tìm hiểu, nhiều tên tuổi như Hòa thượng Pháp Linh hay Thiếu tướng Đào Sơn Tây đã có thời gian gắn bó với chùa. Tại đây, các chiến sĩ đã làm nên những chiến công hào hùng đóng góp cho cuộc cách mạng trường kỳ của dân tộc.

Với những giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh lâu đời, ngày 20/6/2009, chùa Sùng Đức đã được UBND TP.HCM công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố. Hiện nay, chùa do Ni sư Thích Nữ Mỹ Thuận trụ trì là đời thứ 15, tiếp tục duy trì và phát huy truyền thống tu học, góp phần giữ gìn di sản văn hóa Phật giáo tại địa phương.

3 Khám phá ngôi chùa trăm năm tuổi

3.1 Kiến trúc truyền thống

Bước qua cổng Tam quan của chùa Sùng Đức, bạn sẽ cảm nhận rõ vẻ uy nghi và cổ kính của một ngôi chùa trăm năm tuổi. Cổng được lợp ngói hình lượn sóng, bên trên đề rõ ba chữ “Sùng Đức Tự”. Hai bên cột có khắc câu đối chữ Hán và đặt tượng nhân sư canh giữ, tạo nên không gian trang nghiêm ngay từ lối vào.

Phía bên trong là khuôn viên chùa rộng rãi, thoáng mát với nhiều tượng Phật lớn được bố trí hài hòa trong không gian xanh mát. Nổi bật là tượng Quán Thế Âm Bồ Tát, Phật Di Lặc, Phật Thích Ca nhập Niết Bàn, tượng Lâm Tì Ni và Phật Tổ Như Lai. Ngay sau pho tượng Quán Âm là tiền đường với mái cong lợp ngói vảy cá, mang đậm phong cách kiến trúc truyền thống.

Chánh điện được bài trí tôn nghiêm, gồm nhiều tượng Phật bằng gỗ, đồng và thạch cao được chế tác tinh xảo. Bàn thờ trung tâm chia làm hai tầng: tầng trên thờ Phật Thích Ca ở vị trí trung tâm, hai bên là tượng Văn Thù Bồ Tát và Phổ Hiền Bồ Tát; tầng dưới đặt tượng Quán Thế Âm Bồ Tát và Địa Tạng Bồ Tát. Ngoài ra, chùa Sùng Đức còn đặt bàn thờ Thập Điện Diêm Vương và các vị thần hộ pháp.

Chánh điện cũng lưu giữ hai quả chuông quý giá gọi là Đại Hồng Chung. Trong đó, một quả chuông cổ được đúc từ thời Đại Cồ Việt, có tuổi đời hơn 300 năm. Quả chuông còn lại do cư sĩ Lê Văn Kiểm cung tiến vào năm 1999. Đây là những cổ vật có giá trị lịch sử đặc biệt, góp phần tôn thêm nét linh thiêng cho không gian chùa.

Phía sau chánh điện là Tổ đường – nơi thờ các vị Tổ sư từng khai sáng và gắn bó với chùa. Không gian này đến nay vẫn giữ nguyên vẻ mộc mạc, cổ kính, với các bộ trường kỷ, hoành phi, câu đối chạm khắc trên gỗ quý. Đây cũng là nơi trưng bày bằng xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật được UBND TP.HCM trao tặng.

3.2 Các cổ vật quý giá được lưu giữ tại chùa Sùng Đức

Chùa Sùng Đức không chỉ là nơi tu học và sinh hoạt Phật giáo mà còn là kho tàng lưu giữ nhiều cổ vật quý hiếm có giá trị lịch sử và nghệ thuật cao.

Dù đã trải qua thời gian dài cùng những tác động của chiến tranh, ngôi chùa vẫn gìn giữ được nhiều hiện vật có tuổi đời hàng trăm năm. Trong số đó, nổi bật có thể kể đến Đại hồng chung bằng đồng cao 1.3m, đường kính 67cm; tượng Phật Thích Ca bằng gỗ nguyên khối, cao 1,3m; trống cổ dài 1,34m, đường kính 75cm; 8 pho tượng cổ, 8 hoành phi và 3 cặp liễn đối bằng gỗ quý. Ngoài ra còn nhiều hiện vật được sơn thếp vàng và chạm khắc công phu, thể hiện tay nghề điêu luyện của các nghệ nhân xưa. Mỗi chi tiết trên pho tượng, hoành phi hay bao lam đều toát lên vẻ trang nghiêm, phản ánh chiều sâu văn hóa Phật giáo Việt Nam.

Không chỉ dừng lại ở các cổ vật, chùa Sùng Đức còn lưu giữ thêm nhiều hiện vật nghệ thuật mới được chế tác tỉ mỉ bởi bàn tay các nghệ nhân hiện đại. Những đề tài truyền thống như mai – điểu, cúc – phụng, tứ quý, tứ linh, lưỡng long chầu nguyệt, hoa sen... được thể hiện sinh động trên bàn thờ, bài vị, bao lam… Sự bảo quản các hiện vật lịch sử này đã góp phần tôn thêm nét đẹp cổ kính và tâm linh cho toàn thể không gian chùa.

4 Các hoạt động tại Sùng Đức Tự

Không chỉ là nơi tu hành và chiêm bái, chùa Sùng Đức còn đóng vai trò là trung tâm tổ chức nhiều hoạt động mang tính cộng đồng, giáo dục và từ thiện. Hằng tháng, chùa duy trì lễ thọ Bát Quan Trai và các lớp giáo lý Phật pháp, tạo điều kiện cho Phật tử rèn luyện giới hạnh và nâng cao hiểu biết tâm linh.

Bên cạnh đó, chùa còn mở lớp học tình thương dành cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, góp phần xóa mù chữ và hỗ trợ giáo dục tại địa phương. Các hoạt động khám chữa bệnh, phát thuốc miễn phí cũng được diễn ra đều đặn nhằm sẻ chia với người nghèo, người cao tuổi và các hoàn cảnh khó khăn.

Về mặt tín ngưỡng, chùa Sùng Đức là nơi tổ chức nhiều lễ hội lớn trong năm, thu hút người dân địa phương và khách du lịch Sài Gòn như:

– Lễ Phật Đản (15/4 âm lịch), tưởng niệm ngày Đức Phật đản sinh.

– Lễ Dược Sư (12/2 âm lịch), cầu nguyện cho sức khỏe và bình an.

– Đại lễ Vu Lan Báo Hiếu (15/7 âm lịch), nhắc nhở đạo hiếu và lòng biết ơn công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ.

Thông qua các hoạt động ấy, chùa Sùng Đức không chỉ giữ vững vai trò là ngôi chùa cổ tiêu biểu tại Thủ Đức mà còn lan tỏa giá trị nhân văn và tinh thần từ bi sâu sắc trong cộng đồng.

Với những giá trị ấy, chùa Sùng Đức xứng đáng được trân trọng và bảo tồn như một di sản tín ngưỡng, văn hóa, nghệ thuật đặc sắc giữa lòng đô thị hiện đại. Trong hành trình khám phá những điểm đến tâm linh nổi tiếng của Sài Gòn, bạn cũng đừng quên mang theo chiếc vali chất lượng từ MIA.vn để cùng đồng hành nhé.