1Giới thiệu về món mắm tôm chua
1.1 Mắm tôm chua là món ăn thế nào?
Mắm tôm chua là một trong những món đặc sản nổi tiếng của vùng đất cố đô Huế. Đây là thức quà bình dị, mùa nào thức nấy của vùng quê yên bình, được chế biến từ những chú tôm sông tươi ngon nhất.
Người dân cố đô đã khéo léo sử dụng những loại gia vị quen thuộc, như ớt, riềng, tỏi, thính nếp, trộn cùng tôm sông tươi để làm nên từng mẻ mắm tôm chua Huế nổi tiếng. Thường thì, người dân vùng cố đô sẽ ăn mắm tôm chua cùng cơm trắng, bánh chưng, bánh tét, thịt luộc, dưa giá củ kiệu, thoạt nhìn có vẻ bình dị nhưng hương vị lại hấp dẫn vô cùng.
Sở dĩ gọi mắm tôm chua là món ăn mùa nào thức nấy của cố đô Huế chính là vì, tùy vào từng thời điểm trong năm mà người dân sẽ dùng đa dạng các loại tôm khác nhau để chế biến.
Để làm nên một mẻ mắm tôm chua Huế, thì vào tháng 2 và tháng 10, người dân sẽ sử dụng tôm đất. Trong khi đó, trong những tháng 3 và tháng 5, thì tôm sú sẽ là nguyên liệu được họ ưu ái lựa chọn. Thế nhưng, dù sử dụng bất kỳ loại tôm nào đi nữa, thì mỗi mẻ mắm tôm chua đều gói trọn hương vị bình dị của cố đô, ai từng có dịp thưởng thức đều sẽ nhớ mãi.
1.2 Nguồn gốc của món mắm tôm chua Huế
Tương truyền, mắm tôm chua là món ăn khởi nguồn từ vùng đất Gò Công, và chính Thái hậu Từ Dũ là người đưa món ăn này đến cố đô Huế vào khoảng nửa đầu thế kỷ 19.
Lúc bấy giờ, mắm tôm chua với hương vị chua ngọt hấp dẫn đã khiến vua Thiệu Trị lẫn vua Tự Đức yêu thích, và ra lệnh phục vụ trong những bữa ngự thiện. Dưới thời nhà Nguyễn, mắm tôm chua sẽ được biến tấu đôi chút để phù hợp với văn hóa ẩm thực cung đình, và dần dần phổ biến ra dân gian.
1.3 Các nguyên liệu để làm nên một mẻ mắm tôm chua hấp dẫn
Mắm tôm chua với hương vị hấp dẫn nhưng lại được chế biến từ những nguyên liệu đơn sơ, bình dị và gắn liền với đời sống của người dân hơn cả. Những nguyên liệu để làm nên từng mẻ mắm hấp dẫn này có thể kể đến như:
- Tôm đất/ tôm thẻ: 500 gram
- Cơm nguội xay nhuyễn: 1 chén
- Tỏi: 50 gram
- Riềng: 150 gram
- Ớt: 10 trái
- Bột gạo nếp: 2 thìa
- Lá ổi non, nẹp tre mỏng
- Các loại gia vị: nước mắm, rượu trắng 40 độ, đường, mật ong
Lưu ý: Để tăng hương vị cho món mắm tôm chua, thì tôm đất và tôm thẻ là hai loại tôm mà bạn có thể lựa chọn. Thường thì mọi người sẽ ưu ái tôm đất hơn, vì đây là giống tôm nước ngọt, nên phần thịt ngon, không có mùi tanh.
Sơ chế nguyên liệu
- Riềng mang đi gọt vỏ, rửa sạch, thái sợi nhỏ, sau đó ngâm cùng nước muối pha loãng để có màu trắng đẹp
- Tỏi bóc vỏ sạch, thái lát mỏng
- Ớt bỏ hạt, thái thành tưng miếng
- Tôm rửa sạch, bỏ đầu, rút chỉ đen ở lưng, sau đó để ráo nước và đem đi ngâm cùng nước pha rượu trắng trong 30 phút. Sau đó mang đi ướp cùng riềng, tỏi, ớt, đường, muối
- Đun bột nếp cùng 200 ml nước, đến khi hỗn hợp trong, sệt thì tắt bếp, để nguội
Cách chế biến món mắm tôm chua
- Xếp tôm lần lượt vào hũ nhựa hoặc hũ thủy tinh đã rửa sạch, để ráo. Xếp theo thứ tự: một lớp tôm, một lớp lá ổi non, lần lượt cho tới hết, sau đó dùng nẹp tre hoặc vỉ để nén chặt
- Mang mắm tôm chua phơi nắng từ 5 đến 7 ngày tùy vào khẩu vị muốn chua nhiều hoặc ít. Bảo quản trong tủ lạnh hoặc để tại nơi mát, tránh ánh nắng trực tiếp chiếu vào
1.4 Sự đặc biệt trong từng hũ mắm tôm chua
Vẻ ngoài bắt mắt với những con tôm nguyên cùng màu đỏ hấp dẫn là điều khiến thực khách ấn tượng khi nhìn thấy bất kỳ hũ mắm tôm chua nào. Phần tôm được xếp lớp cẩn thận với lá ổi non, lại dùng nẹp tre cố định nên có hình dáng bắt mắt.
Khi thưởng thức mắm tôm chua, thực khách sẽ cảm nhận rõ vị ngọt, béo của thịt tôm, lại có vị cay nồng của ớt, mùi thơm đặc trưng của riềng, tỏi, có thêm chút bùi của xôi nếp nên càng thêm phần hấp dẫn.
Thường thì, mắm tôm chua sẽ được ăn cùng cơm nóng, xôi, bánh chưng hoặc bún, thịt luộc, dưa giá tùy theo sở thích. Trong đó, món mắm tôm chua ăn cùng thịt luộc, dưa giá, rau sống và cơm trắng là phiên bản được thực khách yêu thích hơn cả nếu muốn thưởng thức món ăn bình dị này.
2Địa điểm bán mắm tôm chua để bạn có thể mua làm quà
2.1 Quán mắm tôm chua cô Ri
Địa chỉ:
- 184 Tăng Bạt Hổ, thành phố Huế
- Lầu E, chợ Đông Ba
- Cổng bến xe chợ Đông Ba
Giá tham khảo: từ 80.000 VNĐ - 150.000 VNĐ/ hũ
Từng hũ mắm tôm chua tại hàng cô Ri được chế biến theo công thức truyền thống, với những chú tôm tươi ngon cùng gia vị đậm đà. Mỗi phần mắm tôm chua được đóng thành từng hũ nhựa, rất tiện lợi cho mọi người trong việc mua sắm và vận chuyển, bảo quản.
2.2 Mắm tôm chua Nhật Phi
Địa chỉ: 57 Đinh Công Tráng, phường Thuận Thành, thành phố Huế
Giá tham khảo: từ 70.000 VNĐ - 120.000 VNĐ/ hũ
Tôm chua Nhật Phi là một trong những thương hiệu lâu đời tại cố đô Huế, nhận được sự ủng hộ của bao thế hệ người dân địa phương. Đặc biệt, bên cạnh mắm tôm chua, thì tại đây, bạn cũng có thể tìm thấy những loại mắm đặc sản cố đô khác, như mắm rò, mắm dưa, mắm cá.
2.3 Tôm chua Tấn Lộc
Địa chỉ: 39 Hai Bà Trưng, phường Vĩnh Ninh, thành phố Huế
Giá tham khảo: từ 60.000 VNĐ - 120.000 VNĐ/ hũ
Tôm chua Tấn Lộc nổi tiếng với những hũ mắm tôm chua hấp dẫn, được chế biến từ công thức truyền thống cùng các nguyên liệu tươi ngon nhất. Đặc biệt, quán sản xuất đa dạng các kích cỡ, từ nhỏ đến lớn để thực khách có thêm nhiều lựa chọn.
2.4 Mắm tôm chua bà Duệ
Địa chỉ: đường Chương Dương, chợ Đông Ba, thành phố Huế
Giá tham khảo: từ 60.000 VNĐ - 120.000 VNĐ/ hũ
Nếu đến chợ Đông Ba và muốn mua mắm tôm chua, thì hàng bà Duệ là địa chỉ đáng cân nhắc. Đây là một trong những thương hiệu mắm tôm chua lâu đời của cố đô Huế, với hương vị thơm ngon, sử dụng hoàn toàn nguồn nguyên liệu tươi ngon. Giá thành tại quán bà Duệ cũng tương đối phải chăng, phù hợp để mọi người mua về làm quà hoặc để dành thưởng thức.
2.5 Mắm tôm chua Trọng Tín
Địa chỉ: 21 Đặng Trần Côn, thành phố Huế
Giá tham khảo: từ 100.000 VNĐ - 130.000 VNĐ/ hũ
Trọng Tín là một trong những thương hiệu sản xuất mắm tôm chua lâu đời, được đông đảo người dân cố đô Huế tin tưởng lựa chọn. Mỗi hũ mắm tôm chua tại quán được chế biến từ những nguyên liệu tươi ngon nhất, đem lại sự an tâm cho thực khách khi thưởng thức.
2.6 Mắm tôm chua Tô Việt
Địa chỉ: 95 Chi Lăng, phường Phú Cát, thành phố Huế
Giá tham khảo: từ 60.000 VNĐ/ hũ
Mắm tôm chua Tô Việt là một trong những địa chỉ được đông đảo thực khách lựa chọn khi có ý định mua về làm quà. Đặc biệt, bên cạnh phiên bản mắm tôm chua truyền thống, quán còn có nhiều phiên bản, như kết hợp cùng cà pháo, đu đủ cho thực khách có thêm nhiều lựa chọn.
Từ lâu, mắm tôm chua là món ăn nổi bật trên bản đồ ẩm thực cố đô, bên cạnh những cái tên trứ danh khác như bún bò, cơm hến. Nếu có ý định du lịch Huế và muốn tìm mua mắm tôm chua về làm quà, thì bài viết này của MIA.vn sẽ giúp bạn có được lựa chọn ưng ý nhất.