Đền Banteay Srei với đỉnh cao kiến trúc tại Campuchia

1Giới thiệu về đền Banteay Srei

1.1 Đền Banteay Srei ở đâu?

Địa chỉ: đồi Phnom Dei, Campuchia

Cách Angkor Wat, Sieam Reap khoảng độ 35 km, Đền Banteay Srei là một trong số hai ngôi đền đại diện cho văn hóa, kiến trúc và điêu khắc của thời kỳ Angkor vàng son. Giữa 1.800 ngôi đền được xây dựng dưới thời Angkor, duy chỉ có Banteay Srei là đặc biệt hơn tất thảy.

Đền được xây dựng hoàn toàn từ đá sa thạch hồng, trái ngược hoàn toàn với các công trình trước đó chỉ dùng gạch nung hoặc đá sa thạch xanh. Đặc biệt, đền là công trình do một vị đạo sĩ Bà La Môn xây dựng, kéo dài suốt hai triều đại vua Ragjanravarman và Jayavarman V.

Trong suốt nhiều thế kỷ, đền Banteay Srei với kiến trúc cổ kính cùng bức phù điêu chạm trổ tinh xảo nơi bờ tường đá sa thạch hồng được xem là biểu tượng của Campuchia. Nơi đây thu hút đông đảo mọi người ghé đến tham quan hằng năm trong suốt hành trình du lịch, khám phá quốc gia này.

1.2 Lịch sử xây dựng đền Banteay Srei

Đền Banteay Srei là công trình kiến trúc vĩ đại của triều đại Angkor hoàng kim, được xây dựng vào thế kỷ 10, dưới thời vua Jayavarman, khoảng vào năm 967. Đặc biệt, đền Banteay Srei do một vị đạo sĩ Bà La Môn xây dựng, thay vì do vua ra lệnh như các công trình đền khác.

Ban đầu, đền có tên là Tribhuvanamahesvara, và là nơi thờ thần Shiva theo tín ngưỡng Hindu giáo. Tuy nhiên, khi vừa hoàn thành, thì đền Banteay Srei không sở hữu những công trình điêu khắc tinh xảo.

Đến thế kỷ 12, đền Banteay Srei trải qua một lần trùng tu, với phần hoa văn tinh xảo được khắc trên tường, ngói và cột trụ. Và để hoàn thành được công trình điêu khắc trên đá sa thạch hồng, người nghệ nhân đã cật lực làm việc đến thế kỷ 14 mới chính thức hoàn thành.

Từ đó, Banteay Srei là tác phẩm nghệ thuật điêu khắc trên đá ong và sa thạch đỏ rực rỡ, thể hiện tài hoa bậc thầy của người nghệ nhân.

Đặc biệt, trong tiếng Campuchia, thì Banteay có nghĩa là ‘đền’, còn Srei là ‘phụ nữ’. Thế nên, cái tên ‘Banteay Srei’ của đền có ý nghĩa ‘vẻ đẹp của đền người phụ nữ’. Vì vậy, khi đến Banteay Srei, bạn sẽ nhìn thấy rất nhiều hình tượng điêu khắc người thiếu nữ trên vách đá, bờ tường. Đó là hình ảnh thiếu nữ với vẻ đẹp huyền bí, ngàn năm đứng vững như biểu tượng của người phụ nữ thời Angkor.

2 Kinh nghiệm tham quan đền Banteay Srei

2.1 Thời điểm lý tưởng trong năm để đến đền Banteay Srei

Tầm sáng sớm hoặc chiều muộn là hai thời điểm đẹp nhất trong năm để bạn đến Đền Banteay Srei. Đây là hai khung giờ mà đền sở hữu vẻ đẹp ấn tượng bậc nhất, giúp mọi người chụp được muôn vàn ảnh xinh mang về.

Đặc biệt, nếu đến đền Banteay Srei vào buổi sớm tinh mơ, khung cảnh ngôi đền cổ kính bừng sáng khi tia nắng đầu ngày soi rọi sẽ khiến bạn thêm phần ấn tượng.

2.2 Hướng dẫn di chuyển đến đền Banteay Srei

Cách trung tâm Siem Reap khoảng độ hơn 30 km, đền Banteay Srei nằm khá gần khu vực phức hợp cổa Angkor. Thế nên, nếu có ý định du lịch Campuchia và khám phá đền Banteay Srei, MIA.vn gợi ý bạn có thể di chuyển bằng taxi hoặc tuk tuk để có thêm trải nghiệm.

Từ khu vực trung tâm thành phố, bạn sẽ di chuyển khoảng 30 phút là đến được di tích đền thờ linh thiêng, cổ kính này. Đặc biệt, đường đi đến đền Banteay Srei rất đẹp và thoáng mát, với hai bên là hàng cây thẳng tắp, và băng qua một khu đồi trước khi đến đền nằm sâu trong lòng rừng già.

3Khám phá kiến trúc đặc sắc của đền Banteay Srei

3.1 Kiến trúc của đền Banteay Srei có gì đặc biệt?

Tổng thể kiến trúc của đền Banteay Srei thể hiện đậm nét đặc sắc của văn hóa Bà La Môn Ấn Độ. Đền có thiết kế ba lớp, bao gồm: vòng ngoài, vòng giữa qua cầu đá, cổng vào vòng giữ qua cầu thứ hai bắc qua hào nước và vòng trong - nơi tập trung các đền thờ cùng hai tòa ‘thư viện’, hay còn được biết đến như hệ thống tháp Isvarapura.

Đặc biệt, đền là công trình thể hiện tài hoa bậc thầy của người thợ điêu khắc, với những phù điêu, hoa văn chạm trổ trên đá ong và sa thạch, cùng chất pha màu được khéo léo kết hợp. Tất cả tạo nên tổng thể nghệ thuật kiến trúc hoàn mỹ, với phù điêu hoa văn tinh xảo và khéo léo.

3.2 Hệ thống phù điêu, tượng hình tại Banteay Srei

Ngày nay, khi đến đền Banteay Srei, bạn sẽ được nhìn thấy những bức tượng người bảo vệ được đặt dọc khắp đường đi, dẫn từ ngoài vào trung tâm. Đây là các bản sao của tượng cổ nguyên thủy - những cổ vẩt quý giá được lưu giữ, trưng bày tại Viện bảo tàng quốc gia thủ đô.

Trải dài dọc theo các cạnh cửa hành lang điện sảnh là các phù điêu với chủ đề lấy cảm hứng từ văn hóa Angkor, gồm hình Phật sư, sư tử, các vị thần linh. Các phù điêu được tạc khắc tinh xảo, tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ nhất. Tại sân nhỏ giữa đền ở khu vực vòng trong vẫn còn quần thể ba ngôi đền được xây dựng theo kiến trúc điện thờ phía Nam. Trung tâm là điện thờ thần Shiva, phía Bắc thờ thần Vishnu.

Đặc biệt, bên cạnh những tượng hình điêu khắc các vị thần của tín ngưỡng Hindu giáo, như thần Shiva, Vishnu, Naga, Rehu, Agni, thì đền Banteay Sri còn sở hữu các tượng hình của sử thi.

Đó là hình ảnh Krisna trong sử thi Mahabharata, hóa thân của thần Vishnu, xuống trần gian để giết Kamsak - vị hoàng tử bất hiếu và giết chết con quỷ nhận lồi chúc tụng trường sinh của thần Indra.

Phía trước đền, bạn sẽ nhìn thấy hình ảnh bò thần Nandi, hay tượng thần Shiva với vũ điệu Ravanda uyển chuyển; hay thần thoạithần Indra dùng voi lấy nước thần phun xuống dập lửa, cứu nhân loại khỏi lửa thiêu hủy của thần Agni.

Tất cả hoa văn, phù điêu đều được chạm trổ trên đá tinh xảo, thể hiện tài hoa của người thợ lành nghề. Đây là một trong những lý do giúp Banteay Srei trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách ghé đến hằng năm khi có dịp du lịch Campuchia.

Banteay Srei là ngôi đền gắn liền với những phù điêu điêu khắc trên đá ong và đá sa thạch đỏ tinh xảo, cùng kiến trúc vượt thời gian, ẩn mình giữa rừng già rậm rạp. Nếu muốn hiểu hơn về văn hóa Campuchia và triều đại Angkor đỉnh cao, Banteay Srei chắc chắn là điểm đến bạn không nên bỏ qua.