Khu di tích Gò Ô Môi nằm trên đường Đào Trí, phường Phú Thuận, Quận 7, TP.HCM. Đây là một gò đất nhỏ rộng khoảng 700-800 m², được bao quanh bởi đá kè và cây xanh, mang đến không gian yên bình giữa lòng đô thị hiện đại. Người dân địa phương còn gọi nơi đây là Gò Chị Ba Lý, gắn với dấu ấn cây ô môi được trồng từ xưa.

Ngày nay, Gò Ô Môi được xem như một điểm nhấn văn hóa - lịch sử của Quận 7, không chỉ mang ý nghĩa tưởng niệm mà còn góp phần làm phong phú thêm bản đồ di tích của thành phố. Khuôn viên di tích thường được chọn làm nơi tổ chức các buổi dâng hương, sinh hoạt đoàn thể và giáo dục lịch sử cho thế hệ trẻ. Nhờ vậy, nơi đây vừa là không gian lưu giữ ký ức vừa là địa chỉ quen thuộc để gắn kết cộng đồng, nuôi dưỡng tinh thần tri ân và gìn giữ truyền thống.

Nếu có dịp du lịch Sài Gòn, bạn đừng quên ghé thăm khu di tích Gò Ô Môi để tưởng niệm những chiến sĩ đã ngã xuống, đồng thời cảm nhận không gian yên bình và giá trị lịch sử thiêng liêng mà nơi đây lưu giữ.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 2

Khu di tích Gò Ô Môi được bao quanh bởi đá kè và cây xanh. Ảnh: Xanh SM

Gò Ô Môi trước kia thuộc ấp Bà Bướm, xã Phú Mỹ, huyện Nhà Bè, vốn chỉ là một gò đất nhỏ được người dân quen gọi theo tên cây ô môi do bà Ngô Thị Tài (còn được biết đến với tên Chị Ba Lý) trồng ngay trong sân nhà. Từ đó, gò đất ấy mang tên Gò Ô Môi hay Gò Chị Ba Lý và trở thành một phần gắn bó với ký ức cộng đồng nơi đây.

Khi chiến tranh leo thang, chính quyền Mỹ - Ngụy thực hiện chính sách dồn dân vào các ấp chiến lược, để lại Gò Ô Môi hoang vắng, cây cối mọc um tùm. Nhận thấy địa thế thuận lợi, năm 1965 đồng chí Hoa Văn Tân, Bí thư Chi bộ xã Phú Mỹ, đã chọn nơi này để đào hầm bí mật và làm căn cứ hoạt động. Từ đó, Gò Ô Môi trở thành điểm trú ẩn ban ngày, ban đêm là nơi các chiến sĩ du kích xuất kích hoạt động. Tại đây, tổ du kích gồm ba chiến sĩ trẻ là Lê Văn Sắn, Nguyễn Văn Ba và Hồ Văn Nhái đã bám trụ, len lỏi gây dựng phong trào cách mạng trong vùng bị kiểm soát.

Rạng sáng ngày 23/11/1966, hơn 400 quân địch mở cuộc càn quét dữ dội vào khu vực. Sau nhiều giờ bao vây và phát hiện lỗ thông hơi, chúng tràn vào hầm nhưng bị các chiến sĩ du kích phản công quyết liệt. Dù lực lượng ít ỏi, họ vẫn kiên cường chiến đấu, tiêu diệt một số lính Mỹ và Ngụy trước khi anh dũng hy sinh. Trận đánh đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân, biến Gò Ô Môi thành nơi ghi dấu sự hy sinh của ba chiến sĩ, được gọi bằng cái tên thân thuộc “Mộ Ba Ông”.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 3

Gò Ô Mô từng là hầm bí mật và làm căn cứ hoạt động thời chiến tranh. Ảnh: Địa chỉ đỏ Quận 7

Sau ngày đất nước thống nhất, chính quyền và nhân dân đã xây dựng mộ chung cho ba chiến sĩ ngay tại vị trí họ ngã xuống, để người dân có nơi tưởng nhớ. Đến năm 1999, mộ được trùng tu với kiến trúc ốp đá trang nghiêm, kèm theo bia đá ghi lại sự kiện. Năm 2007, UBND TP.HCM chính thức công nhận Gò Ô Môi là di tích lịch sử cấp thành phố. Hiện nay, khu di tích được mở rộng thành quần thể với bia đá hoa cương, phù điêu lá dừa nước, tượng đài và cây xanh bao quanh, trở thành địa chỉ đỏ trong công tác giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

Khi đến Gò Ô Môi, bạn có thể tận mắt nhìn thấy hầm bí mật, ngôi mộ chung, bia đá và phù điêu được xây dựng để ghi nhớ sự kiện lịch sử năm 1966. Các khu vực này tái hiện lại không khí kháng chiến ác liệt, nơi ba chiến sĩ du kích đã anh dũng chiến đấu và hy sinh.

Đi dọc quanh khuôn viên, bạn còn cảm nhận được sự tĩnh lặng của không gian xanh, với cây ô môi được trồng lại, những hàng dừa nước và bụi cây hoa dại. Chính sự kết hợp giữa di tích và cảnh quan thiên nhiên này tạo nên một bức tranh vừa trang nghiêm vừa bình yên. Điều này giúp người tham quan có cảm giác như đang sống lại một phần lịch sử giữa lòng đô thị hiện đại.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 4

Tưởng niệm các chiến sĩ hy sinh tại vùng đất này. Ảnh: Xanh SM

Gò Ô Môi đã trở thành điểm đến quen thuộc trong các chuyến ngoại khóa của trường học, đoàn viên và sinh viên. Tại đây, các em được nghe thuyết minh, tìm hiểu về quá trình hình thành di tích, câu chuyện về ba chiến sĩ du kích, cũng như xem bia khắc, phù điêu minh họa trận chiến.

Những trải nghiệm thực tế này giúp các em tiếp cận lịch sử một cách sinh động hơn so với sách vở, từ đó hiểu được sự gian khổ, hy sinh của thế hệ đi trước. Chính nhờ những buổi học ngoài trời này, tinh thần yêu nước và ý thức trách nhiệm được nuôi dưỡng, khơi dậy niềm tự hào dân tộc ngay từ khi còn nhỏ.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 5

Gò Ô Môi đã trở thành điểm đến quen thuộc trong các chuyến ngoại khóa của trường học. Ảnh: Tiểu Học Tân Hưng

Một trong những hoạt động trang trọng nhất tại Gò Ô Môi là lễ thắp nến tri ân diễn ra vào Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7. Vào buổi tối, hàng trăm ngọn nến được đoàn viên thanh niên, học sinh và người dân cùng nhau thắp sáng quanh khu mộ chung.

Không gian lung linh ánh nến hòa cùng hương trầm tạo nên không khí thiêng liêng, khiến mỗi người đều lắng lại để tưởng nhớ đến sự hy sinh của những người đi trước. Hoạt động này là dịp để thế hệ trẻ thể hiện sự tiếp nối truyền thống và khẳng định quyết tâm giữ gìn thành quả độc lập tự do.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 6

Hàng trăm ngọn nến được đoàn viên thanh niên thắp sáng quanh khu mộ chung. Ảnh: Thành Đoàn TP.HCM

Ngoài ý nghĩa tưởng niệm, Gò Ô Môi còn là nơi thường xuyên diễn ra các buổi dâng hương, mít tinh kỷ niệm và sinh hoạt truyền thống của địa phương. Những hoạt động này thường gắn với các ngày lễ lớn như 30/4, 2/9 hay ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam. Không gian tại di tích vừa mang tính lịch sử vừa gần gũi, tạo điều kiện để cộng đồng gắn kết, cùng nhau ôn lại truyền thống và chia sẻ giá trị tinh thần.

Đây cũng là nơi các tổ chức đoàn thể chọn làm địa điểm rèn luyện, giáo dục tư tưởng cho hội viên, góp phần giữ gìn ký ức tập thể và lan tỏa lòng yêu nước trong cộng đồng dân cư Quận 7.

Khu di tích Gò Ô Môi nằm trên đường Đào Trí, Quận 7 nên khá thuận tiện để di chuyển từ trung tâm thành phố.

- Nếu đi bằng xe máy hoặc ô tô cá nhân, bạn có thể xuất phát từ Quận 1, chạy theo hướng cầu Tân Thuận qua đường Huỳnh Tấn Phát, sau đó rẽ vào đường Đào Trí để đến di tích, tổng thời gian chỉ khoảng 20- 30 phút tùy lưu lượng giao thông.

- Với những ai ở khu vực Quận 4 hay Quận 8, có thể đi qua cầu Phú Mỹ rồi rẽ về hướng Quận 7, cũng khá nhanh chóng. Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn các tuyến xe buýt đi qua Quận 7 như tuyến số 20, 68 hoặc 72, xuống tại các trạm gần đường Đào Trí rồi đi bộ thêm một đoạn ngắn để vào khu di tích.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 7

Việc di chuyển đến Gò Ô Môi rất thuận lợi nhờ nằm trong khu dân cư và gần các trục đường chính. Ảnh: Xanh SM

Khi đến tham quan Gò Ô Môi, để chuyến đi trở nên ý nghĩa và trọn vẹn hơn, bạn nên lưu ý một số điều quan trọng sau đây:

- Giữ thái độ trang nghiêm: Đây là khu tưởng niệm liệt sĩ, vì vậy bạn cần ăn mặc lịch sự, nói chuyện vừa phải và tránh cười đùa lớn tiếng.

- Bảo tồn di tích: Không leo trèo, ngồi lên mộ chung, bia đá hay tượng đài. Tuyệt đối không viết vẽ, khắc chữ lên công trình.

- Hướng dẫn trẻ em: Nếu đi cùng học sinh hoặc trẻ nhỏ, cần nhắc nhở các em giữ trật tự, tham quan với tinh thần học tập và tri ân.

- Chuẩn bị cá nhân: Mang theo nước uống, mũ nón để tránh nắng, vì khuôn viên chủ yếu là ngoài trời.

- Giữ vệ sinh chung: Không xả rác bừa bãi, hãy bỏ rác đúng nơi quy định để giữ gìn cảnh quan.

- Tham gia dịp lễ lớn: Vào ngày 27/7, 30/4 hay các lễ tưởng niệm, nên đến sớm để tham gia dâng hương, thắp nến và hòa mình vào không khí trang trọng.

Khám phá Gò Ô Môi: Không gian tưởng niệm và tri ân liệt sĩ 8

Một số lưu ý khi tham quan tại gò Ô Môi. Ảnh: Tiểu Học Tân Hưng

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm những thông tin hữu ích về khu di tích Gò Ô Môi. Đây chắc chắn sẽ là trải nghiệm đáng nhớ trong hành trình khám phá Sài Gòn, nơi mà mỗi bước chân, mỗi chiếc vali mang theo đều chất chứa thêm niềm tự hào và tình yêu dành cho quê hương.