Hồ Thành Công: Không gian xanh và ký ức của Thủ đô

1 Hồ Thành Công – Ký ức tuổi trẻ và câu chuyện giữ hồ giữa lòng Thủ đô

1.1 Vị trí và không gian

Hồ Thành Công nằm trong Công viên Indira Gandhi thuộc phường Thành Công, quận Ba Đình, Hà Nội. Hồ rộng gần 6 ha, bốn mặt giáp với các tuyến phố lớn Láng Hạ, Huỳnh Thúc Kháng, Thành Công và Nguyên Hồng. Được kè đá cẩn thận, mặt hồ xanh mát, yên tĩnh, nơi đây từ lâu đã trở thành điểm hẹn lý tưởng để người dân dạo bộ, tập thể dục và tận hưởng bầu không khí trong lành ngay giữa trung tâm đô thị sôi động.

Trung tâm hồ nổi bật với đài phun nước, vừa tạo cảnh quan, vừa giúp mặt nước luôn chuyển động, sạch sẽ. Nhờ vậy, Hồ Thành Công được xem như một “lá phổi xanh” hiếm hoi của khu vực Đống Đa – Ba Đình, góp phần điều hòa khí hậu, giữ cho thành phố sự cân bằng trong nhịp sống hối hả.

1.2 Hồ Thành Công – Thành quả từ sức trẻ những năm 80

Không giống nhiều hồ tự nhiên khác ở Hà Nội, Hồ Thành Công mang trong mình một lịch sử đặc biệt. Đây là công trình lao động công ích của sinh viên Hà Nội trong những năm 1980. Hằng năm, sinh viên các trường đại học như Giao thông, Bách Khoa, Văn hóa… đều dành trọn một tháng tham gia đào hồ.

Việc thi công được thực hiện hoàn toàn bằng sức người với đất sét cắt thành khối, gánh trên vai, đưa lên bờ. Những ngày tháng ấy, dù bữa ăn còn kham khổ, phương tiện lao động chỉ có cuốc, xẻng, quang gánh, nhưng trong gian khó thì tinh thần của tuổi trẻ lại sáng bừng. Họ xem đó không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm tự hào, là cơ hội để đóng góp một công trình có ích cho mai sau.

Với nhiều người, Hồ Thành Công không chỉ là mặt nước xanh, mà còn là ký ức về một thời tuổi trẻ hăng say, nơi từng nhát cuốc, từng gánh đất thấm đẫm nhiệt huyết và khát vọng xây dựng Thủ đô.

1.3 Những đề xuất lấp hồ và làn sóng phản đối

Đã có những đề xuất từ phía doanh nghiệp mong muốn lấp một phần Hồ Thành Công để xây dựng chung cư tái định cư cho người dân ở khu tập thể cũ. Ý tưởng này nhanh chóng vấp phải phản ứng dữ dội từ cộng đồng dân cư lẫn giới chuyên gia.

Người dân quanh hồ khẳng định họ chưa từng nhận được thông tin cụ thể từ chính quyền địa phương hay nhà đầu tư. Lo lắng lớn nhất là việc lấp hồ sẽ phá vỡ quy hoạch chung, ảnh hưởng đến môi trường sống và giá trị văn hóa gắn liền với không gian xanh này. Các chuyên gia cảnh báo nếu thay thế mặt nước bằng các khối bê tông, Hà Nội sẽ mất đi một trong những khu vực điều hòa tự nhiên hiếm hoi còn sót lại.

2 Nét đặc sắc hiếm có giữa lòng thủ đô

2.1 Tuổi đời ngắn ngủi nhưng giá trị lớn

Khác với nhiều hồ cổ ở Hà Nội, Hồ Thành Công chỉ mới hình thành trong giai đoạn 1974 – 1977. Thời điểm ấy, hàng nghìn sinh viên các trường Đại học Giao Thông, Bách Khoa, Văn Hóa đã chung tay đào từng khối đất để tạo nên hồ điều hòa này.

Hồ Thành Công còn được biết đến với tên gọi cũ là Hồ Đống Đa. Hồ có bốn mặt giáp với các con phố lớn Huỳnh Thúc Kháng, Láng Hạ, Nguyên Hồng và Thành Công. Đây vốn là những trục giao thông quan trọng bậc nhất của Hà Nội. Cùng thời gian ấy, sinh viên cũng đào nên Hồ Ngọc Khánh, tạo thành một hệ thống hồ điều hòa có ý nghĩa sinh thái to lớn.

2.2 Công viên Indira Gandhi bên hồ

Sau khi hồ hoàn thành, công viên bao quanh được xây dựng và ban đầu mang tên Công viên Hồ Thành Công. Đến năm 2004, công viên chính thức đổi tên thành Công viên Indira Gandhi, để tưởng nhớ nữ Thủ tướng Ấn Độ. Đây là kết quả từ sự thống nhất giữa UBND thành phố Hà Nội và Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam. Từ đó, Hồ Thành Công và công viên trở thành một quần thể gắn bó mật thiết, là nơi rèn luyện sức khỏe, thư giãn và gặp gỡ của người dân thủ đô.

2.3 Câu chuyện “cứu thua” lịch sử

Hồ Thành Công không chỉ là nơi điều hòa khí hậu, mà còn gắn liền với một câu chuyện ít người biết. Hơn 50 năm trước, trong quá trình khoan thăm dò dầu khí ở Thái Bình, Liên Đoàn Địa Chất 36 gặp sự cố xâm nhiễm khí mạnh, tạo ra cột dung dịch phun cao tới 30m. Giải pháp duy nhất lúc đó là cần một lượng lớn đất sét để xử lý. Vùng đất sau này trở thành Hồ Thành Công đã cung cấp nguồn đất sét quan trọng, giúp khắc phục sự cố. Nhờ vậy, không chỉ ngành dầu khí vượt qua khó khăn, mà hồ cũng có diện tích và độ sâu như hiện nay.

2.4 Thiên đường ẩm thực quanh hồ

Nếu Hồ Thành Công là nơi cân bằng sinh thái, thì khu vực quanh hồ lại là “thiên đường ăn vặt” của nhiều thế hệ học sinh, sinh viên. Từ thập niên 80 đến nay, chợ Thành Công, khu tập thể cũ, các tuyến phố Nguyên Hồng, Láng Hạ, Đê La Thành đều tấp nập quán xá bán từ bún, phở, miến, chè đến các món nướng vỉa hè. Tất cả đều mang hương vị bình dân, giá cả phải chăng. Đối với nhiều người trẻ Hà Nội, ký ức về tuổi học trò gắn liền với những chiều tụ tập bên Hồ Thành Công, vừa ngắm mặt nước, vừa thưởng thức quà vặt.

2.5 Không gian sinh hoạt cộng đồng

Ngày nay Hồ Thành Công đã được cải tạo, mang diện mạo hiện đại và sạch sẽ. Hệ thống kè đá chắc chắn, đài phun nước lung linh, bờ hồ trở thành lối đi bộ cho người dân. Buổi sáng, người cao tuổi tập dưỡng sinh, buổi chiều thanh niên chạy bộ, tối đến các nhóm bạn trẻ tụ tập chuyện trò. Hồ không chỉ là không gian tự nhiên, mà còn là một “sân khấu cộng đồng” nơi diễn ra những hoạt động gắn kết.

2.6 Giá trị văn hóa và sinh thái bền vững

Dù không phải hồ điều hòa lớn nhất Hà Nội nhưng Hồ Thành Công giữ một vị trí đặc biệt. Nó vừa mang giá trị sinh thái, vừa chứa đựng ký ức lịch sử. Nó gắn bó với đời sống thường nhật của người dân, từ những buổi tập thể dục sáng sớm, những hàng quán bình dân, đến ký ức của bao thế hệ học sinh và sinh viên. Trải qua những thăng trầm, Hồ Thành Công vẫn đứng đó, như minh chứng cho tinh thần cộng đồng và bản sắc riêng của Hà Nội.

3 Trải nghiệm thú vị tại Hồ Thành Công

Hồ Thành Công không chỉ là một hồ điều hòa mà còn là điểm hẹn quen thuộc của người dân thủ đô. Mỗi ngày nơi đây đón hàng trăm lượt người đến vui chơi, thư giãn và rèn luyện sức khỏe. Không gian thoáng đãng, mặt nước trong xanh và cây cối rợp bóng tạo nên bầu không khí trong lành hiếm có ở trung tâm thành phố.

3.1 Câu cá tại Hồ Thành Công

Đây từng là hoạt động hấp dẫn được nhiều người hưởng ứng. Người dân và du khách thường tìm đến Hồ Thành Công để thả mồi, ngắm sóng nước và tận hưởng cảm giác an nhàn. Tuy nhiên, do tình trạng khai thác tự phát, thu phí trái phép và nguy cơ ảnh hưởng môi trường, chính quyền đã cấm câu cá tại đây. Điều này giúp bảo vệ cảnh quan và giữ cho mặt hồ luôn sạch đẹp.

3.2 Chạy bộ và tập thể dục tại công viên Gandhi bên Hồ Thành Công

Có thể nói hoạt động này là thói quen của nhiều người Hà Nội. Vào mỗi sáng sớm lại có hàng trăm người đi bộ, chạy bộ quanh hồ hay tập tại các máy tập ngoài trời. Không gian mát mẻ, vòng hồ dài khoảng 1,2km vừa đủ cho một bài tập thể lực nhẹ nhàng. Đây chính là lý do Hồ Thành Công trở thành lựa chọn hàng đầu cho những ai muốn rèn luyện sức khỏe mỗi ngày.

3.3 Chụp ảnh cưới bên Hồ Thành Công

Chụp ảnh cũng là trải nghiệm được nhiều cặp đôi yêu thích. Khung cảnh hồ xanh, hàng cây cổ thụ và lối đi uốn quanh tạo nên phông nền lãng mạn cho những bức ảnh cưới. Đây là minh chứng rằng Hồ Thành Công không chỉ là không gian công cộng mà còn là nơi lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ.

3.4 Dã ngoại bên Hồ Thành Công

Chuyến đi dã ngoại ở hồ thường được các gia đình hoặc nhóm bạn trẻ lựa chọn. Trải tấm thảm nhỏ trên bãi cỏ, mang theo giỏ đồ ăn, cùng nhau trò chuyện trong gió mát sẽ mang đến những giây phút giản dị nhưng đáng nhớ. Du khách khi tổ chức picnic ở Hồ Thành Công nên liên hệ trước với ban quản lý để nắm rõ quy định, đảm bảo sử dụng không gian công viên một cách văn minh.

4 Điểm tham quan gần Hồ Thành Công

Từ Hồ Thành Công, du khách có thể kết hợp khám phá nhiều địa điểm nổi tiếng của Hà Nội.

Chùa Hà (4km): Ngôi chùa linh thiêng được xây dựng từ thời Lý Thánh Tông. Giới trẻ thường tìm đến đây để cầu duyên, bởi chùa gắn liền với nhiều truyền thuyết linh ứng.

Văn Miếu – Quốc Tử Giám (3,7km): Biểu tượng giáo dục và văn hóa của thủ đô. Với giá vé 30.000 đồng, du khách có thể tham quan không gian học tập xưa, chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính.

Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (4km): Nơi an nghỉ của vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh mở cửa từ 7h30 đến 11h30 (trừ thứ Hai và thứ Sáu). Người Việt Nam được miễn phí vé vào viếng Bác.

5 Kinh nghiệm tham quan Hồ Thành Công

Để chuyến đi trọn vẹn hơn, bạn nên lưu ý một số điểm sau:

- Nếu đi vào mùa hè, hãy đến vào sáng sớm hoặc chiều muộn để tránh nắng gắt.

- Chuẩn bị trang phục thoải mái, giày thể thao nhẹ để dễ dàng đi bộ quanh hồ. Một vòng hồ mất khoảng 20 phút, phù hợp cho buổi vận động nhẹ.

- Mang theo nước uống, nhất là khi chạy bộ hoặc tham gia các hoạt động ngoài trời.

Ngoài ra, công viên Gandhi bên Hồ Thành Công có những quy định cụ thể:

- Không giẫm lên cỏ, bẻ hoa hay làm hư hại cây cối.

- Không vứt rác bừa bãi, giữ gìn vệ sinh chung.

- Không tắm giặt tại hồ hoặc bể phun nước.

- Không đánh bắt cá hay gây hại cho động vật trong công viên.

- Trang phục cần lịch sự, phù hợp không gian công cộng.

- Tuân thủ những quy định này không chỉ giúp bảo vệ cảnh quan mà còn tạo nên một không gian văn minh cho tất cả mọi người.

Một chuyến tham quan Hồ Thành Công không cần quá nhiều kế hoạch. Chỉ cần dành vài giờ đi dạo, hít thở bầu không khí trong lành, MIA.vn chắc rằng bạn sẽ cảm nhận được vẻ đẹp bình yên hiếm hoi giữa lòng thủ đô. Và đó chính là lý do khiến Hồ Thành Công luôn giữ một vị trí đặc biệt trong trái tim người Hà Nội lẫn du khách cùng vali hành lý từ phương xa đến.