Hành trình về Làng Nôm, ngôi làng cổ hơn 200 năm tuổi

1 Địa chỉ của làng Nôm

Địa chỉ: xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên

Nằm cách Hà Nội khoảng 35 km, Làng Nôm là một điểm dừng chân tuyệt vời cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên và những giá trị văn hóa cổ truyền. Bước qua cánh cổng làng phủ đầy rêu phong, bạn sẽ cảm nhận ngay sự tĩnh lặng như một lời chào mời từ quá khứ xa xưa. Không gian nơi đây mang đậm chất Bắc Bộ với những ngôi nhà cổ, chợ phiên truyền thống, cây đa, giếng nước, mái đình – tất cả như thể hiện một bức tranh làng quê Việt Nam hoàn mỹ.

Không chỉ nổi tiếng với lịch sử lâu đời, Làng Nôm còn được biết đến như một viên ngọc văn hóa với nhiều di sản độc đáo. Một trong những biểu tượng nổi bật nhất của làng chính là chùa Nôm, hay "Linh Thông cổ tự". Chùa được xây dựng từ thời Lê với hơn 100 bức tượng đất nung cổ, mỗi bức tượng mang một dáng vẻ, biểu cảm khác nhau, thể hiện tay nghề thủ công tài hoa của người xưa.

Ngoài ra, đình làng Nôm cũng là một công trình mang tính biểu tượng quan trọng. Đây là nơi tổ chức các lễ hội, tế lễ truyền thống nhằm tưởng nhớ các vị anh hùng và thần linh bảo hộ làng. Những lễ hội như rước kiệu, tế lễ đầu xuân không chỉ mang lại không khí náo nhiệt mà còn giúp gắn kết cộng đồng, duy trì nét đẹp văn hóa tâm linh từ bao đời.

2 Lịch sử hình thành của làng Nôm

Làng Nôm được hình thành từ rất lâu đời, tồn tại qua nhiều biến cố lịch sử của đất nước. Từ thế kỷ XVII, nơi đây đã trở thành một điểm dân cư đông đúc, phát triển nhờ vào nghề đúc đồng và các hoạt động thương mại.

Cái tên "Nôm" bắt nguồn từ một từ cổ, mang ý nghĩa chỉ một ngôi làng giàu có, trù phú. Sự thịnh vượng của làng Nôm còn được thúc đẩy nhờ vào các phiên chợ đông vui, nơi các thợ đúc đồng khắp nơi đổ về mua nguyên liệu.

Trải qua hàng trăm năm, Làng Nôm vẫn giữ được nét kiến trúc nguyên bản và những phong tục tập quán truyền thống. Người dân ở đây, qua nhiều thế hệ, luôn coi trọng việc bảo tồn những giá trị cốt lõi ấy. Chính điều này đã tạo nên một không gian văn hóa đậm chất Bắc Bộ, thu hút mọi người đến tham quan, khám phá.

3 Các địa điểm tham quan nổi bật tại làng Nôm

3.1 Cổng làng Nôm và con đường lát gạch đỏ

Điểm đầu tiên gây ấn tượng với du khách khi bước vào Làng Nôm chính là cổng làng cổ kính. Cổng làng được xây dựng từ thế kỷ XVIII với kiến trúc bốn trụ vuông cao lớn, khắc họa những họa tiết tinh tế. Qua nhiều năm tháng, lớp rêu phong bao phủ khiến cánh cổng thêm phần bí ẩn và thơ mộng. Trên cổng có dòng chữ “Đồng Cầu Nôm”, một dấu ấn khẳng định lịch sử lâu đời của ngôi làng.

Bước qua cổng làng, bạn sẽ gặp con đường lát gạch đỏ chạy dài, hai bên là những ngôi nhà mái ngói âm dương đã tồn tại qua hàng trăm năm. Mỗi viên gạch trên con đường này dường như đều chứa đựng những câu chuyện về cuộc sống, sinh hoạt của người dân nơi đây. Đây cũng là nơi lý tưởng để bạn chụp những bức ảnh sống ảo mang phong cách hoài cổ.

3.2 Chợ Nôm

Chợ Nôm nằm ngay giữa trung tâm làng, là nơi không thể bỏ qua khi ghé thăm. Đây là một trong những chợ quê hiếm hoi ở miền Bắc còn giữ nguyên nét truyền thống với các phiên chợ định kỳ. Chợ được xây dựng từ gạch nung đỏ, mái ngói phủ rêu, xung quanh là những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi, tạo nên một không gian đầy hoài niệm.

Ngày nay, chợ Nôm vẫn hoạt động nhưng đã được chuyển đổi sang hình thức chợ dân sinh phục vụ nhu cầu của người dân địa phương. Tuy nhiên, không khí chợ phiên xưa với tiếng cười nói rôm rả, những quầy hàng bày bán nông sản tươi sạch vẫn được tái hiện qua các dịp lễ hội đặc biệt. Đây là nơi bạn có thể cảm nhận rõ nét đời sống chân thực của người dân làng quê Bắc Bộ.

3.3 Cầu đá cổ và dòng sông Nguyệt Đức

Một trong những di tích độc đáo nhất tại Làng Nôm là cây cầu đá bắc qua sông Nguyệt Đức. Cầu được xây dựng hoàn toàn bằng đá xanh nguyên khối với chín nhịp cầu tượng trưng cho sự trường tồn và may mắn. Các phiến đá được đục đẽo tỉ mỉ, chạm khắc những hoa văn tinh xảo, kết nối với nhau bằng phương pháp ghép khít mà không cần bất kỳ chất kết dính nào.

Đi dạo trên cây cầu này, bạn sẽ có cơ hội ngắm nhìn dòng sông êm đềm chảy qua làng, lắng nghe tiếng gió thổi qua những rặng cây bên bờ. Đây là nơi lý tưởng để bạn thư giãn và tận hưởng không gian yên tĩnh, thanh bình của làng quê.

3.4 Đình Đại Đồng

Đình Đại Đồng, còn được người dân địa phương gọi là đình Nôm, là một trong những công trình văn hóa – lịch sử quan trọng nhất của Làng Nôm. Đây là nơi thờ cúng đức Thánh Tam Giang, một vị tướng tài ba thời Hai Bà Trưng, người có công lớn trong việc giúp nhân dân đánh đuổi giặc ngoại xâm và bảo vệ đất nước. Vị thánh này được dân làng tôn kính và thờ phụng qua nhiều thế hệ, trở thành một biểu tượng cho tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước của người dân địa phương.

Kiến trúc của đình Nôm mang đậm phong cách truyền thống của đình làng Bắc Bộ. Mái đình được lợp bằng ngói mũi hài cổ kính, uốn cong mềm mại theo hình rồng, tượng trưng cho sự bảo vệ và uy nghiêm. Các cột trụ bằng gỗ lim lớn, được chạm khắc tỉ mỉ với những hoa văn rồng, phượng, mây lượn – biểu tượng của sự thịnh vượng và trường tồn.

Bên trong đình, gian chính được bài trí trang trọng với bàn thờ và các đồ tế khí cổ, tạo nên không gian linh thiêng và uy nghi. Các bức hoành phi, câu đối được sơn son thếp vàng, khắc họa những lời răn dạy về đạo lý và truyền thống.

Vào những dịp lễ hội lớn, đình làng trở thành trung tâm tổ chức các nghi lễ quan trọng như rước kiệu, tế lễ và các hoạt động văn hóa cộng đồng. Khi tham quan đình Nôm, mọi người sẽ chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, cũng như có cơ hội hiểu rõ hơn về đời sống tinh thần và những giá trị tâm linh sâu sắc của người dân nơi đây.

3.5 Các nhà thờ cổ trong làng Nôm

Ngoài đình làng, Làng Nôm còn nổi bật với những ngôi nhà thờ cổ mang giá trị lịch sử và kiến trúc đặc biệt. Những nhà thờ này thường là nơi tưởng nhớ và thờ phụng tổ tiên của các dòng họ lớn trong làng. Một số nhà thờ đã tồn tại hàng trăm năm, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa và tín ngưỡng của người dân địa phương.

Các nhà thờ cổ trong Làng Nôm thường được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống với bố cục hình chữ “Đinh” hoặc chữ “Công”. Mái ngói âm dương, tường xây bằng gạch đất nung, cùng với hệ thống cột, kèo bằng gỗ được chạm khắc tinh xảo là những nét đặc trưng dễ nhận thấy. Không gian bên trong nhà thờ thường có các bàn thờ tổ tiên, các bia đá ghi chép gia phả và những hiện vật quý giá liên quan đến lịch sử của dòng họ.

Người dân Làng Nôm rất coi trọng việc gìn giữ và bảo vệ các nhà thờ cổ. Mỗi năm, vào những ngày giỗ tổ hoặc các dịp lễ đặc biệt, con cháu trong dòng họ dù đi làm ăn xa cũng trở về để dâng hương, tham gia các nghi thức cúng bái truyền thống. Đây không chỉ là dịp để tưởng nhớ tổ tiên mà còn là cơ hội để các thế hệ trong dòng họ gặp gỡ, gắn kết tình thân.

Tham quan đình làng và các nhà thờ cổ tại Làng Nôm, bạn sẽ cảm nhận được sự giao thoa giữa nét đẹp kiến trúc, văn hóa và tâm linh. Đây là những công trình chứa đựng cả hồn cốt của làng quê Bắc Bộ, là nơi lưu giữ ký ức của nhiều thế hệ và góp phần làm nên sức sống bền bỉ của một làng quê Việt Nam cổ kính.

4 Những trải nghiệm du lịch hấp dẫn tại làng Nôm

4.1 Tham gia các lễ hội truyền thống

Lễ hội lớn nhất tại Làng Nôm diễn ra vào dịp đầu xuân, thường kéo dài trong vài ngày với nhiều nghi thức truyền thống đặc sắc. Trong lễ hội, người dân tổ chức rước kiệu, tế lễ tại đình làng và chùa Nôm để cầu cho một năm mới bình an, thịnh vượng. Không khí lễ hội tràn ngập sắc màu với những màn múa lân, múa rồng, cùng các trò chơi dân gian hấp dẫn như kéo co, thi đấu cờ người.

Khi tham gia lễ hội, bạn sẽ có cơ hội hòa mình vào không khí náo nhiệt, gặp gỡ và trò chuyện với người dân địa phương. Đây là dịp tuyệt vời để bạn hiểu thêm về văn hóa tâm linh và đời sống cộng đồng của người dân nơi đây.

4.2 Khám phá ẩm thực địa phương

Làng Nôm nổi tiếng với nhiều món ăn dân dã, mang đậm hương vị đồng quê. Những món như bánh gai, bún riêu cua, nem chua hay canh cua rau đay đều là đặc sản được người dân tự tay chế biến từ những nguyên liệu sạch trong vườn nhà. Nếu bạn ghé thăm vào những ngày có phiên chợ, đừng quên thưởng thức các món quà quê như bánh đúc, chè lam hay những trái cây tươi mát được bày bán dọc hai bên đường.

5 Kinh nghiệm du lịch Làng Nôm dành cho bạn

5.1 Thời điểm lý tưởng để tham quan làng Nôm

Làng Nôm có vẻ đẹp quanh năm, nhưng thời điểm lý tưởng nhất để bạn ghé thăm là vào mùa xuân (từ tháng 2 đến tháng 4) và đầu thu (từ tháng 9 đến tháng 11). Mùa xuân tại Làng Nôm mang đến không khí mát mẻ, trong lành với sắc hoa nở rộ khắp nơi. Đây cũng là thời điểm diễn ra các lễ hội lớn của làng, đặc biệt là lễ hội rước kiệu đầu năm ở đình Đại Đồng và chùa Nôm.

Bạn sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội truyền thống với nhiều nghi lễ trang trọng, các màn múa lân, múa rồng cùng các trò chơi dân gian như kéo co, thi đấu cờ người. Những ngày lễ hội là dịp để bạn trải nghiệm văn hóa tâm linh, gặp gỡ và trò chuyện cùng người dân địa phương trong không khí đầy náo nhiệt nhưng vẫn rất đỗi bình dị.

Nếu không thể tham gia lễ hội, mùa thu cũng là thời điểm rất lý tưởng. Bầu trời trong xanh, nắng dịu nhẹ và thời tiết mát mẻ giúp cho hành trình khám phá làng trở nên dễ chịu hơn bao giờ hết.

Đây là thời gian tuyệt vời để bạn dạo quanh các con đường lát gạch đỏ rợp bóng cây, tận hưởng bầu không khí yên tĩnh và ngắm nhìn vẻ đẹp cổ kính của những công trình kiến trúc xưa. Cảnh sắc làng quê vào mùa thu mang một vẻ đẹp thơ mộng, rất thích hợp cho các chuyến đi thư giãn cuối tuần.

5.2 Hướng dẫn di chuyển đến làng

Để đến được Làng Nôm từ Hà Nội, bạn có thể chọn nhiều hình thức di chuyển khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích cá nhân. Với khoảng cách chỉ khoảng 35 km, thời gian di chuyển chỉ mất khoảng 1 giờ đồng hồ, rất thuận tiện cho một chuyến đi trong ngày.

• Xe máy hoặc ô tô cá nhân: Đây là phương tiện linh hoạt nhất, giúp bạn chủ động về thời gian và lộ trình. Từ trung tâm Hà Nội, bạn đi theo quốc lộ 5 hướng về Hải Phòng, đến địa phận huyện Văn Lâm thì rẽ vào đường tỉnh lộ theo chỉ dẫn để tới xã Đại Đồng, nơi Làng Nôm tọa lạc. Đường đi khá dễ dàng và ít xe cộ, rất phù hợp cho những ai thích trải nghiệm cảm giác tự do trên đường.

• Xe buýt: Nếu muốn tiết kiệm chi phí, bạn có thể lựa chọn xe buýt. Các tuyến xe từ bến xe Gia Lâm hoặc bến xe Mỹ Đình đi Hưng Yên đều có trạm dừng gần Làng Nôm. Sau khi xuống xe buýt, bạn có thể tiếp tục di chuyển bằng xe ôm hoặc taxi vào làng, chỉ mất khoảng 10 - 15 phút.

• Xe du lịch hoặc xe hợp đồng: Nếu đi theo nhóm đông người, bạn có thể thuê xe du lịch hoặc xe hợp đồng. Đây là phương án tiện lợi, đặc biệt khi bạn muốn tham quan nhiều địa điểm khác nhau quanh khu vực Làng Nôm mà không phải lo lắng về phương tiện di chuyển.

Làng Nôm là một viên ngọc quý của văn hóa Bắc Bộ, mang trong mình vẻ đẹp cổ kính và bình dị. Những ai từng đặt chân đến đây đều không thể quên được cảm giác thư thái, yên bình giữa khung cảnh làng quê thơ mộng. Nếu đang tìm kiếm một điểm đến để trốn khỏi sự ồn ào của phố thị, MIA.vn gợi ý bạn có thể ghé thăm Làng Nôm để trải nghiệm những điều tuyệt vời mà ngôi làng này mang lại.