1 Tháp Bằng An, vẻ đẹp cổ kính của văn hóa Chăm tại Quảng Nam
1.1 Giới thiệu đôi nét về Tháp Bằng An
Tháp Bằng An là công trình có giá trị văn hóa, lịch sử to lớn thuộc địa phận Điện An, Điện Bàn, Quảng Nam. Đây là điểm tham quan văn hóa Chăm Pa có vị trí cách chùa Cầu Hội An khoảng 14 km về phía Tây. Sau chính sách sáp nhập các địa phương, Tháp Bằng An ngày nay thuộc địa phận phường An Thắng, thành phố Đà Nẵng.
Tháp Bằng An là một trong những tháp Chăm cổ kính còn sót lại thuộc địa phận tỉnh Quảng Nam . Tháp có chiều cao khoảng 21,5 mét và nổi bật giữa vùng trời Điện Bàn. Nhìn từ xa, bạn có thể dễ dàng phát hiện tháp mang hình tượng linga (sinh thực khí nam) và gắn liền với tín ngưỡng của người Chăm.
Tháp Bằng An là một trong những công trình tháp Chăm hiếm hoi còn sót lại ở Quảng Nam. Ảnh: Mạnh Cường
Nội dung trên bia ký còn sót lại của tháp Bằng An đã chia sẻ ý nghĩa thờ cúng của ngọn tháp này. Vua Chăm Bhadravarman II đã cho xây dựng đền thờ Linga Paramesvara để dâng cho Isanesvara. Tòa tháp Chăm lúc này được dùng làm nơi thờ cúng, tế lễ của người Chăm với nơi tôn thờ thần Shiva, vị thần bảo vệ vương quốc này.
Dù trải qua nhiều biến động lịch sử, Tháp Bằng An vẫn giữ nguyên được vẻ đẹp nguyên sơ dù có phần hư hại ít nhiều. Công trình này là biểu tượng rõ nét cho những dấu ấn văn hóa, lịch sử của người Chăm đã và đang sinh sống tại đây.
Tháp Bằng An vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ dưới dấu ấn thời gian. Ảnh: Mạnh Cường
1.2 Lịch sử và nguồn gốc của Tháp Bằng An
Nguồn gốc hình thành của tháp Bằng An được kể lại qua những giai thoại truyền miệng trong dân gian. Có người cho rằng, tháp Bằng An được xây dựng từ cuộc thi giữa người Chăm và người Việt nhằm chứng tỏ khả năng xây tháp cao của mỗi bên.
Lúc bấy giờ, người Chăm dựng tháp bằng gạch, người Việt thì lại dùng tre nên dễ dàng xây tháp cao hơn. Tuy nhiên, tháp của người Việt nhanh chóng bị đổ bởi gió bão còn tháp gạch của người Chăm vẫn còn tồn tại cho đến thời điểm hiện tại.
Theo nhiều ghi chép, tháp Bằng An được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XI đến đầu thế kỷ XII dưới triều đại vua Bhadravarman. Tính đến nay, công trình Tháp Bằng An đã tồn tại được khoảng hơn 9 thế kỷ. Năm 1989, Tháp Bằng An được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Đây cũng là một trong những công trình xây dựng bằng gạch lớn nhất còn sót lại của nền văn minh Chăm Pa.
Tháp Bằng An được cho rằng đã được xây dựng từ thế kỷ XII. Ảnh: Mạnh Cường
2 Hướng dẫn di chuyển đến Tháp Bằng An
Theo thông tin MIA.vn cập nhật được, tháp Bằng An chỉ cách trung tâm Phố cổ Hội An khoảng 14 km nên thời giạn di chuyển không quá dài. Bạn có thể đi theo hướng dẫn của Google Maps hay di chuyển theo gợi ý của MIA.vn như sau: Trung tâm Phố Cổ - đường Nguyễn Tất Thành - đường Trần Thủ Độ - rẽ trái ở Hồ Nghinh - đường Cao Thắng - đường Phạm Phú Thứ - Cầu Vĩnh Điện - đường Trần Quý Cáp - Tháp Bằng An.
3 Khám phá những đường nét độc đáo trong kiến trúc của Tháp Bằng An
Tháp Bằng An mang vẻ đẹp cổ kính với kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa Chăm. Mời bạn cùng Cẩm nang du lịch MIA.vn khám phá bố cục và kiến trúc độc đáo của ngọn tháp đặc biệt này nhé!
Tổng thể kiến trúc bắt mắt
Tháp Bằng An mang kiến trúc độc đáo với dáng hình của một linga thẳng đứng. Tháp được thiết kế theo hình bát giác với mỗi cạnh rộng khoảng 4 m. Tổng thể phần thân và mái tháp cao 21,5 và chỉ có một lối đi vào.
Tổng thể kiến trúc Tháp Bằng An mang dáng vẻ của một linga thẳng đứng. Ảnh: Nam Hoa
Bố cục tiền sảnh cầu kỳ
Phần tiền sảnh của Tháp Bằng An khá cầu kỳ với cửa ra vào chính đặt ở hướng Đông cùng hai cửa phụ đặt ở hai bên đã được trùng tu thành cửa sổ năm 1943. Phần đế của tiền sảnh cao 3 mét, loe rộng hơn các đường giật của khối xây và kết thúc bằng những đường gờ chạy ngang xung quanh
Phần thân tiền sảnh được tạo thành từ những góc tường thẳng đứng với thiết kế bên trên tựa một đài hoa. Phần mái mang hình khối chóp với bốn mặt cong thu dần dần về phía trên đỉnh. Phần đỉnh đã sạt lở ít nhiều nhưng những họa tiết vẫn còn được lưu giữ hình dáng khá nguyên vẹn.
Tiền sảnh của tháp được thiết kế khá công phu, cầu kỳ. Ảnh: T.N
Điện thờ với lối điêu khắc công phu
Điện thờ Tháp Bằng An có lối kiến trúc ấn tượng cùng lối điêu khắc khá công phu. Bên trong điện thờ đặt một Linga bằng đá nhưng ngày nay chỉ còn lại bệ thờ. Ngoài ra, bên ngoài tháp còn đặt hai pho tượng Gajasimha đeo lục lạc, vốn được biết là thần bảo vệ tháp bằng sa thạch. Trong khuôn viên tháp còn lưu giữ một bia đá khắc các ký tự cổ.
Phía trước điện thờ Tháp Bằng An có hai pho tượng Gajasimha ấn tượng. Ảnh: Mạnh Cường
Tháp Bằng An với vẻ đẹp cổ kính cùng không gian văn hóa Chăm độc đáo là một trong những địa danh đáng khám phá tại Quảng Nam. Hãy cùng MIA.vn xách balo lên và đến với địa điểm này để cùng tìm hiểu về một không gian văn hóa vàng son rực rỡ của thời Chăm Pa bạn nhé!
