1 Giới thiệu chung về khu di tích Nguyễn Sinh Sắc
Địa chỉ: 37 Phạm Hữu Lầu, Phường 4, Thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp
Giờ mở cửa: Tất cả các ngày trong tuần
- Buổi sáng: 7h00 - 11h30
- Buổi chiều: 13h30 - 17h00
Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc là một địa chỉ về nguồn mà bạn không nên bỏ lỡ trong chuyến du lịch Đồng Tháp. Đây là nơi an nghỉ của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc - một nhà nho yêu nước và là thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Về tiểu sử, cụ Nguyễn Sinh Sắc sinh ra và lớn lên tại Nam Đàn (Nghệ An), đến năm Tân Sửu 1901 thi đỗ Phó bảng, năm 1906 nhậm chức “Thừa biện Bộ Lễ” và sau đó là Tri phủ lĩnh nhiệm Tri huyện Bình Khê (Bình Định). Trong thời gian làm quan, cụ luôn trừng trị bọn cường hào ác bác và đứng về phía dân nghèo, tuy nhiên chỉ được một thời gian ngắn thì bị triều đình nhà Nguyễn cách chức. Sau đó, cụ vào miền Nam và sinh sống tại làng Hòa An (Đồng Tháp), ngày ngày dạy học và bốc thuốc chữa bệnh giúp đỡ người nghèo.
Để tưởng nhớ công ơn, chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Tháp để xây dựng lăng cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, hoàn thành vào năm 1977. Sau nhiều lần trùng tu và mở rộng thì khu di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia vào ngày 9 tháng 4 năm 1992, trở thành một điểm du lịch về nguồn lưu giữ những giá trị lịch sử và văn hóa của tỉnh Đồng Tháp nói riêng và Đồng bằng sông Cửu Long nói chung.
Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc tọa lạc tại Thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp
Sơ đồ dành cho khách tham quan khu di tích. Ảnh: T Lee
2Phương tiện và cách di chuyển đến điểm di tích
Lăng cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tọa lạc trên cung đường Phạm Hữu Lầu, cách trung tâm Thành phố Cao Lãnh khoảng 1,5km. Bởi vì di tích nằm ở trong thành phố nên đường đến đây rất khang trang và dễ đi. Bạn có thể đón taxi, bus hoặc chạy xe máy, ô tô riêng đến khu di tích để tham quan và thắp nén hương tưởng nhớ cụ Phó bảng. Theo MIA.vn, lộ trình thuận tiện nhất để có mặt tại điểm du lịch từ trung tâm thành phố là đi theo hướng đường Nguyễn Huệ, qua cầu Đúc vào Phạm Hữu Lầu. Sau đó lái xe khoảng 1km, rẽ trái và đi thẳng là đến được khu di tích Nguyễn Sinh Sắc.
3Các công trình kiến trúc tiêu biểu tại khu di tích cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc
Không gian khu di tích Nguyễn Sinh Sắc với diện tích 4 ha là một phức hợp kiến trúc hài hòa mang đậm dấu ấn văn hóa Đồng Tháp. Nơi đây được kết cấu bởi 4 khu vực chính. Đó là khu lăng mộ, đền thờ và nhà trưng bày cuộc đời sự nghiệp của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc; khu nhà sàn Bác Hồ và vườn ao cá; không gian mô phỏng làng Hòa An xưa và cuối cùng là khu tổ chức trò chơi dân gian, giải trí. Mỗi khu vực lại có những công trình tiêu biểu riêng.
3.1 Khu lăng mộ
Khu lăng mộ hình vòm được sơn màu trắng nổi bật, quay mặt về hướng Đông, để lộ ra hình cánh hoa sen cách điệu như bàn tay đang úp xuống. Phía trên là 9 con rồng cách tân vươn ra thành 9 đầu hồi, tượng trưng cho nhân dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long ôm ấp ngôi mộ người chí sĩ yêu nước.
Mộ của cụ Phó bảng được ốp đá hoa cương sạch sẽ. Nấm mộ màu xám tro trên nền đá mài trắng hình lục giác mở rộng dần ra phía trước và hai bên. Trên mộ có đỉnh trầm làm từ đá Ngũ Hành Sơn, ngày đêm được chăm lo hương khói cẩn thận.
Khuôn viên của khu lăng mộ và đền thờ có nhiều loại cây cảnh, hoa kiểng do bà con trên khắp cả nước gửi về. Nổi bật trong số đó là cây khế gần 300 tuổi nằm bên trái và cây sộp hơn 300 tuổi ở bên phải. Trước khu mộ là hồ sen hình ngôi sao 5 cánh, ở giữa là đài sen trắng cách điệu cao 6,5m tượng trưng cho cuộc đời thanh bạch của của cụ Phó bảng.
Khu mộ được thiết kế hình vòm tựa như bàn tay đang úp xuống, phủ lên màu trắng nổi bật. Ảnh: Thái Nguyễn
Trước khu mộ là hồ sen có hình ngôi sao 5 cánh, ở giữa là công trình đài sen cách điệu
Bức tượng cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc làm bằng đá đặt trong khuôn viên. Ảnh: Chapi
3.2 Nhà trưng bày cuộc đời và sự nghiệp của cụ Phó bảng
Sau khi dừng chân tại vòm mộ để thắp hương, bạn có thể ghé qua nhà trưng bày - nơi lưu giữ nhiều hiện vật, tư liệu liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của cụ Nguyễn Sinh Sắc, nhất là khi sinh sống tại Cao Lãnh. Ở đây, từng giai đoạn gắn liền với cuộc đời cụ Phó bảng từ quê hương và gia đình, những năm tháng khổ luyện thành tài, chốn quan trường đến khoảng thời gian từ chức vào Nam, tình cảm của cụ Nguyễn Sinh Sắc với người dân Hòa An và lòng kính yêu của nhân dân với cụ.
Nhà trưng bày là nơi lưu giữ những tư liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp của cụ Phó bảng. Ảnh: Chapi
Không gian bên trong khu trưng bày. Ảnh: phu Si
3.3 Mô hình nhà sàn và ao cá của Bác Hồ
Ghé thăm khu di tích Nguyễn Sinh Sắc, bạn sẽ có cơ hội khám phá mô hình nhà sàn của Bác Hồ ở Thủ đô Hà Nội được phục chế nguyên mẫu. Từ cách sắp xếp, những hiện vật bên trong đến không gian có vườn cây, ao cá bên ngoài đều giúp khách tham quan cảm nhận và hình dung được cuộc đời thanh đạm của Bác. Đây cũng là cách để những người dân miền Nam không có điều kiện ra thăm Thủ đô vẫn nhìn ngắm, tham quan được ngôi nhà sàn của vị cha già dân tộc.
Mô hình ngôi nhà sàn của Bác Hồ được phục chế nguyên mẫu từ phiên bản gốc tại Hà Nội
Chiếc ao bên cạnh nhà sàn của Bác. Ảnh: 123 Meomeo (HIẾU 67)
3.4 Một góc làng Hòa An xưa tại khu di tích Nguyễn Sinh Sắc
Bên cạnh những công trình kiến trúc liên quan trực tiếp đến cuộc đời của cụ Phó bảng, tại khu di tích, bạn còn được dạo quanh giữa không gian rộng hơn 22.000m tái hiện lại làng Hòa An ở đầu thế kỷ XX. Đây chính là nơi mà thân sinh của Bác Hồ đã sinh sống và hành nghề dạy học, bốc thuốc khi Nam tiến.
Ngôi làng như mang tín đồ du lịch ngược dòng lịch sử, nhìn ngắm rạch Cái Tôm, vườn cây ăn trái, hàng dừa nghiêng nghiêng, cây cầu khỉ và cả con đường làng quanh co. Nổi bật nhất tại đây là những ngôi nhà gỗ Nam Bộ mang kiến trúc đặc trưng như nhà chữ đinh, nhà bát dần, nhà nọc ngựa, nhà sàn, v.v.
Bên trong những ngôi nhà này còn được chia thành các không gian chính - phụ, thể hiện nếp sinh hoạt, ăn ở và thờ cúng ông bà tổ tiên của người dân làng Hòa An xưa. Cùng với đó là một số mô hình về đời sống lao động của vùng đất này, tái hiện nghề trồng và xắt lá thuộc, nghề chằm lá lợp nhà, nghề mộc, nghề dệt, nghề rèn…
Không gian làng Hòa An xưa được tái hiện ngay trong khu di tích
Những ngôi nhà gỗ mang nét kiến trúc đặc trưng của vùng đất Nam Bộ với kết cấu 1/1
Mô hình thể hiện đời sống lao động của người dân làng Hòa An. Ảnh: Chapi
4Lễ giỗ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tại khu di tích
Hằng năm, cứ vào ngày 27/10 Âm lịch, bà con các vùng lân cận lại hội tụ về khu di tích để tham dự lễ giỗ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Sự kiện này được tổ chức trong không khí trang nghiêm, đậm đà bản sắc văn hóa và thể hiện đúng truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Lễ giỗ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là một trong những sự kiện có quy mô khá lớn tại Đồng Tháp.
Hoạt động nhân dịp giỗ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tại khu di tích. Ảnh: Khu Di Tích Nguyễn Sinh Sắc
Không chỉ là nơi nhang khói cho người chí sĩ yêu nước, khu di tích Nguyễn Sinh Sắc với mô hình tái hiện làng Hòa An xưa, nhà sàn và ao cá của Bác Hồ... còn giúp bạn ngược dòng thời gian, tìm hiểu thêm về giai đoạn lịch sử này. Và cả cuộc đời, sự nghiệp một lòng hướng về dân của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Đây là địa chỉ về nguồn mà bạn nên thêm ngay vào cẩm nang du lịch của riêng mình trong hành trình xách balo đi xuyên Việt.
