Tần Thủy Hoàng (259 TCN - 210 TCN) là vị hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc, đã lên ngôi khi mới 13 tuổi, từ đó công trình xây dựng lăng mộ của ông bắt đầu. Công trình được hoàn tất đúng lúc vào năm 210 TCN, khi ông qua đời. Người con trai của ông, vị hoàng đế thứ hai của nhà Tần, đã chứng kiến lễ an táng của cha mình.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng (秦始皇帝陵 – Tần Thủy Hoàng Đế lăng) là nơi an nghỉ của vị hoàng đế Tần Thủy Hoàng, tọa lạc tại huyện Lâm Đồng, thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, cách trung tâm Tây An khoảng 31 km về phía đông. Ban đầu lăng có tên là Ly Sơn Viên, với ngôi mộ nằm giữa núi Ly ở phía nam và sông Vị ở phía bắc, vị trí tuyệt đẹp đáp ứng các yêu cầu về địa từ của Trung Hoa cổ đại.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng hiện có độ cao 76 m và nằm ở hướng đông-tây. Người ta tin rằng đây là nơi đặt quan tài của Tần Thủy Hoàng cùng các hiện vật tuẫn táng theo. Là một trong những lăng mộ hoàng gia lớn và có ý nghĩa văn hóa bậc nhất thế giới, cho đến nay lăng mộ trung tâm vẫn chưa được khai quật.

Quân đội đất nung nổi tiếng thế giới là một phần của khu vực bên ngoài lăng mộ Tần Thủy Hoàng, được xây dựng để bảo vệ nơi yên nghỉ của hoàng đế. Khi đi du lịch Tây An, bạn nên thăm cả Quân đội đất nung và khu vực lăng để hiểu rõ hơn về vị hoàng đế huyền thoại cùng văn hóa và cuộc sống dưới thời nhà Tần.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 2

Bia mộ ở Lăng mộ Tần Thủy Hoàng ngày nay. Ảnh: Aaron Chu

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 3

Khai quật binh lính và ngựa bằng đất nung tại lăng mộ nhà Tần gần Tây An. Ảnh: © Ron Gatepain

Giờ mở cửa: 8h30-18h30 (16/3 – 15/11); 8h30-18h00 (16/11 – 15/3)

Giá vé: 120 CNY/người (bao gồm cả lăng mộ Tần Thủy Hoàng và quân đội đất nung)

Thời gian tham quan gợi ý: Khoảng 1,5-2 giờ

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 4

Vé vào tham quan lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Ảnh: Aaron Zhu , CC BY-SA 4.0

Từ Tây An:

Theo kinh nghiệm du lịch bạn có thể đi tuyến metro số 1 đến trạm Fangzhichen, sau đó chuyển sang tuyến 9 đến Huaqing Pool, rồi bắt xe buýt Lintong số 602 đến trạm Qin Bing Ma Yong (Bảo tàng Đội quân đất nung). Hoặc đi xe buýt du lịch số 5 (306) từ trạm Fangzhichen đến thẳng bảo tàng.

Đi xe buýt số 307, từ trạm trung chuyển đường Tangchengqiang Jiuqu, đi qua Đường Paradise và Đại Nhạn Tháp. Toàn tuyến mất khoảng 2,5 giờ và giá vé là 8 CNY.

Từ Lâm Đồng: Đi xe buýt số 101 đến trạm Qinling.

Đi lại ở lăng mộ Tần Thủy Hoàng: Có xe điện và xe ngựa kiểu cổ cho khách tham quan xung quanh lăng. Ngoài ra còn có 30 xe buýt miễn phí chạy giữa lăng mộ Tần Thủy Hoàng và bảo tàng Đội quân đất nung. Bạn có thể lên xe bằng cách xuất trình vé vào cửa.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 5

Khuôn viên vô cùng rộng lớn nên bạn sẽ phải di chuyển bằng xe buýt. Ảnh: silkroads

Giá vé: 120 CNY; miễn phí cho trẻ em dưới 1,4 m; trẻ em cao trên 1,4 m và dưới 16 tuổi được giảm giá vé một nửa; sinh viên quốc tế đang học tại Trung Quốc có thẻ sinh viên hợp lệ cũng được giảm một nửa giá. Vé này bao gồm vé vào Bảo tàng Khu di tích Lăng Tần Thủy Hoàng, Bảo tàng Đội quân đất nung, Vườn Lishan và xe buýt nội khu.

Lưu ý: Khách nước ngoài cần xuất trình hộ chiếu khi đặt vé và vào bảo tàng.

Giờ mở cửa:

Từ ngày 16/3 đến 15/11: bán vé từ 08h30 đến 17h00, dừng làm thủ tục lúc 18h00.

Từ ngày 16/11 đến 15/3: bán vé từ 08h30 đến 16h30, dừng kiểm tra vé lúc 17h30.

Tần Thủy Hoàng bắt đầu xây dựng lăng mộ cho mình khi lên ngôi ở tuổi 13. Sau khi thống nhất đất nước vào năm 221 TCN, quy mô dự án được mở rộng đáng kể. Hơn 720.000 tù nhân từ khắp các vùng của đế quốc đã bị huy động làm lao động khổ sai. Công việc vẫn tiếp tục sau khi hoàng đế qua đời, mất tổng cộng 38 năm để hoàn thành. Thực tế là vẫn còn hố số 4 chưa hoàn thành và trống rỗng, có thể thấy rằng công việc đã lên kế hoạch vẫn chưa được hoàn thiện.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 6

Khi vừa lên ngôi ở tuổi 13 Tần Thủy Hoàng đã cho xây dựng lăng mộ. Ảnh: 021east

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng rất lớn, có tổng diện tích lên tới 56,25 km2. Lăng có hình chữ nhật, được bao quanh bởi hai lớp tường: tường thành bên trong và tường thành bên ngoài, tạo thành hình chữ “回” trong tiếng Trung.

Tường thành bên trong dài 1.355 m từ bắc xuống nam và rộng 580 m từ đông sang tây, với chu vi 3.870 m, bao phủ diện tích 79 m2. Tường thành bên ngoài dài 2.186 m từ bắc xuống nam và rộng 976 m từ đông sang tây, với chu vi 6.321 m, bao phủ diện tích 213 m2. Các tường thành đã bị phá hủy, giờ chỉ còn lại nền móng.

Cả hai lớp tường đều có cổng với tháp gác ở mỗi bên, ngoại trừ phía bắc của tường thành bên trong có hai cổng. Tháp canh đặt tại bốn góc của cả hai lớp tường. Ngôi mộ lớn nằm ở phía nam của thành nội tại điểm giao của sáu cổng. Nhiều công trình trên mặt đất đã bị đổ nát hoặc biến mất không còn dấu vết, khiến việc xác định hình dạng ban đầu của lăng mộ Tần Thủy Hoàng trở nên khó khăn. Tuy nhiên, số lượng lớn các di vật được bảo tồn tốt dưới lòng đất giúp các nhà khảo cổ cái nhìn toàn diện về thiết kế và quy hoạch tổng thể của lăng mộ.

Dù công trình mộ Tần Thủy Hoàng đạt được những thành tựu to lớn nhưng cuộc sống của những người lao động lại rất khổ cực. Người nông dân nổi dậy đã cướp phá và đốt cháy những công trình liên quan đến triều đại nhà Tần vì sự tàn ác của nó. Các cung điện và công trình trong lăng đều bị phá hủy, chỉ còn lại gò đất hình kim tự tháp khổng lồ. Năm 1987, lăng mộ Tần Thủy Hoàng đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 7

Hố số 1 của các chiến binh và ngựa đất nung. Ảnh: Zhang Tianzhu

Xe ngựa và ngựa bằng đồng là điểm nhấn nổi bật nhất của lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Những chiếc xe và ngựa bằng đồng tại đây được mệnh danh là “vương miện của các tác phẩm đồng”, với kích thước lớn nhất, có cấu trúc phức tạp nhất và được bảo tồn tốt nhất trong số các phương tiện cổ đại được khai quật ở Trung Quốc. Bảo tàng được mở cửa cho công chúng vào năm 2021 và nằm cách hố chôn ban đầu khoảng 240 m.

Những chiếc xe ngựa bằng đồng này có kích thước bằng một nửa xe ngựa hoàng gia thật, được chôn cùng với Tần Thủy Hoàng như đồ tuẫn táng, với nhiều đồ trang sức bằng vàng và bạc được trang trí bên trên. Các hiện vật này cho thấy trình độ luyện kim và kỹ thuật thủ công tiên tiến của triều đại nhà Tần.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 8

Ngựa và xe ngựa bằng đồng trong bảo tàng. Ảnh: : ©2024 DianXiaoEr

Một địa điểm khảo cổ thú vị trong Lăng mộ Tần Thủy Hoàng chính là chiếc hố chứa nhiều tượng đất nung độc đáo được gọi là “Trăm nghệ sĩ”, được thiết kế để phục vụ giải trí cho hoàng đế trong thế giới bên kia. Khác với những chiến binh đất nung có vẻ mặt nghiêm nghị, các tượng nghệ sĩ này có nhiều tư thế sinh động, thể hiện nhiều loại hình giải trí cổ đại của Trung Quốc.

Các hình thức giải trí trong hố bao gồm âm nhạc, múa và nhào lộn, phổ biến từ thời Xuân Thu và Chiến Quốc. Nhờ đó khách du lịch Trung Quốc có thể phần nào hiểu được thế giới giải trí sôi động của Trung Hoa cổ đại.

Hố này bao gồm ba phần: cổng dốc, phòng trước và phòng sau. Phòng trước chủ yếu chứa các tượng đất nung, còn phòng sau chứa xương ngựa. Hố tượng Quan văn là một trong số ít các hố trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng không bị thiêu hủy, có cấu trúc bằng gỗ còn được bảo tồn khá tốt.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 9

Góc nhìn từ trên cao của Hố số K0006. Ảnh: Aaron Zhu , CC BY-SA 4.0

- Phí vào cổng lăng mộ Tần Thủy Hoàng đã bao gồm trong vé tham quan đội quân đất nung.

- Lăng mộ cách đội quân đất nung khoảng 2 km, MIA.vn mách bạn có thể đi xe buýt đưa đón miễn phí để di chuyển giữa hai điểm này.

- Bạn nên thăm lăng mộ Tần Thủy Hoàng bằng xe tham quan (15 CNY/người) do diện tích rộng lớn.

- Nên tham quan khu vực lăng mộ (Lâm Sơn Viên) trước khi đến khu Quân đội đất nung. Hãy dành khoảng một giờ để đi xe buýt giữa hai điểm này.

- Cả hai địa điểm đều ngừng kiểm tra vé lúc 17h00, vui lòng sắp xếp lịch trình phù hợp.

Lăng mộ Tần Thủy Hoàng của vị hoàng đế Trung Hoa đầu tiên 10

Bạn có thể thuê hướng dẫn viên thuyết minh nếu muốn tìm hiểu kỹ hơn về lịch sử hình thành, xây dựng lăng. Ảnh: Aaron Zhu , CC BY-SA 4.0

Từ lăng mộ Tần Thủy Hoàng chúng ta có thể thấy được quy mô đồ sộ cũng như sự phát triển của triều đại nhà Đường. Hy vọng những kinh nghiệm đã được MIA.vn cung cấp trên đây sẽ giúp bạn có một hành trình khám phá thật nhiều ý nghĩa.