1Tổng quan về nhà lưu niệm Bác Hồ
Nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tọa lạc tại Dương Nỗ (xã Phú Dương, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế) và cách trung tâm thành phố Huế khoảng 7km về phía biển Thuận An. Đây là nơi Người cùng cha Nguyễn Sinh Sắc và anh trai Nguyễn Sinh Khiêm đã sinh sống và học tập trong những năm 1898 – 1900.
Năm 1898 sau khi thi Hội lần thứ 2 không đỗ, cuộc sống gia đình và sự nghiệp văn chương của thân phụ Bác Hồ là ông Nguyễn Sinh Sắc gian nan, lận đận. Sau lần thi trượt này, ông Sắc không được hưởng học bổng của Trường Quốc Tử Giám nữa. Cuộc sống gia đình khó khăn, ông quyết định nhận lời ông Nguyễn Sĩ Ðộ về dạy học tại làng Dương Nỗ. Khi đó, ông Sĩ Độ đang giữ chức Hương bộ của Làng.
Về Dương Nỗ, ông Sắc được gia đình ông Độ giao cho một ngôi nhà tranh 3 gian 2 chái, vách ghép ván để làm lớp học và làm chỗ ở của ba cha con. Ngôi nhà ông Sắc ở tại Dương Nỗ vốn trước kia là nhà thờ bên vợ ông Độ. Cách bài trí trong nhà tiện lợi và đẹp mắt, mang dáng dấp ngôi nhà của ông đồ Nho xứ Nghệ. Khi sống tại ngôi nhà này, hai anh em Bác Hồ không có mẹ bên cạnh nên mọi việc nhà đều do hai anh em làm. Mỗi sáng sớm, hai anh em Bác thường dậy sớm ôn bài, quét dọn nhà cửa, sân vườn sạch sẽ, ngăn nắp.
Nhà lưu niệm Bác Hồ được tiến hành trung tu vào năm 1978. Tính đến nay, ngôi nhà đã trải qua nhiều lần tôn tạo. Hiện tại, ngôi nhà đã trở thành di tích quan trọng trong Khu Di tích lưu niệm về Người tại xã Dương Nỗ.
Đây là một ngôi nhà gỗ rộng ba gian, kiến trúc theo kiểu nhà rường truyền thống của Huế với mái lợp ngói liệt, tường bao quanh bằng gạch vồ. Mặt trước là hệ thống cửa bảng khoa "Thượng song, hạ đố". Nối với nhà chính là nhà bếp, vách trát đất. Ngôi nhà nằm trong một tổng thể nhà - sân - vườn hoàn chỉnh.
Ngôi nhà đã lưu giữ nhiều kỷ niệm thuở thiếu thời của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chứng kiến những năm tháng miệt mài đèn sách, khổ công học hành của ông Nguyễn Sinh Sắc. Sự trung hậu, đảm đang của bà Hoàng Thị Loan cũng như chứng khiến sự lớn lên và trưởng thành của hai anh em Khiêm, Cung (Chủ tịch Hồ Chí Minh).
Đặc biệt Nhà lưu niệm Bác Hồ là nơi bà Hoàng Thị Loan sinh người con thứ tư là cậu bé Nguyễn Sinh Xin cũng như là nơi bà đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 33 vào ngày 22 tháng Chạp năm Canh Tý (tức 10/2/1901). Ngôi nhà lưu niệm ở làng Dương Nỗ đã được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, trở thành điểm tham quan lịch sử hấp dẫn khi đến khám phá Huế.
Về thăm lại nơi đây, du khách như thấy lại được hình ảnh cha con Bác Hồ sinh hoạt trong ngôi nhà, hình ảnh những buổi dạy học của ông Nguyễn Sinh Sắc. Lớp học ngày xưa không có bàn, ghế, chỉ có bức phản ngựa gỗ kê ở hai gian bên để học trò ngồi học. Không gian mộc mạc, đơn sơ, vô cùng yên tĩnh để thầy và trò cùng nhau học thành tài.
Và có lẽ ở lớp học của cha mình, Bác Hồ đã được học những chữ Hán đầu tiên. Thời gian này đã đặt nền móng cho nền học vấn Hán học của Người. Người cha cũng chính là người thầy đầu tiên trong cuộc đời của Bác Hồ kính yêu.
2Điểm tham quan lịch sử nổi tiếng tại xứ Huế
Bên cạnh Trường Quốc Học Huế, Văn Miếu Huế...thì nhà lưu niệm Bác Hồ cũng chính là một điểm tham quan lịch sử vô cùng đặc biệt nhất định phải ghé qua nếu du khách đã đặt chân đến thành phố Kinh kỳ này. Với những kỷ niệm thời thơ ấu cùng bạn bè học tập, vui chơi hay hình ảnh người nông dân lam lũ, vất vả tại làng quê Dương Nỗ đã xây đắp nên một phần tuổi thơ của Bác.
Ở nơi này, tâm hồn của Bác đã dần được nuôi dưỡng để trở thành một tâm hồn lớn và hình thành nên một nhân cách vĩ đại của cả dân tộc Việt Nam. Với mỗi người dân Việt, không chỉ mảnh đất Dương Nỗ mà mỗi nơi Bác qua, mỗi vùng đất Bác đặt chân đến đều mang ý nghĩa sâu sắc. Đó không chỉ là di tích lịch sử văn hóa mà còn là nơi xây đắp lòng yêu nước cho mỗi tâm hồn Việt.
Ở gian chính, phía trên là một án thờ, bên dưới là nơi ngồi giảng bài của ông Sắc. Ở góc trong hai gian kế gian giữa có kê chiếc chõng tre, bên trái kê chiếc sập đựng đồ đạc cho ba cha con. Hai chái hai đầu nhà là hai buồng: Một buồng là nơi cất áo quần, một buồng là để cất cơm gạo. Nối với nhà chính là ngôi nhà ngang (mái lợp tranh) ba gian vách bằng tre trát đất được sử dụng làm bếp sinh hoạt của gia đình.
Trải qua bao biến cố lịch sử, đến nay nhà lưu niệm Bác Hồ vẫn được các thế hệ gìn giữ, duy trì từng món đồ, kỉ vật mang hình bóng của Bác. Cảnh vật của vùng đất này đến nay đã có nhiều đổi thay nhưng mỗi du khách khi đặt chân đến đây vẫn có thể hình dung được hình ảnh về cuộc sống của Bác Hồ khi còn nhỏ.
Đối với những người dân tại đây, những câu chuyện về cuộc sống của Người được truyền từ đời này sang đời khác đã trở thành một phần trong tâm hồn của họ. Ngôi nhà gỗ lợp mái lá đơn sơ nhưng đủ để đem lại cho bất kỳ ai đã đến đây tham quan nhiều cảm xúc bởi vẻ đẹp mộc mạc, yên bình và lưu dấu của vị Chủ Tịch vĩ đại.
Ở Huế hiện nay còn lưu giữ 14 di tích về Bác Hồ hoặc liên quan trực tiếp đến gia đình Bác. Trong đó nhà lưu niệm Bác Hồ ở làng Dương Nổ là di tích thiêng liêng hơn tất cả. Nơi đây bình dị như chính cuộc đời của Bác. Giữa khung cảnh làng quê yên bình, thơ mộng, chim hót và hoa trái bốn mùa, ngôi nhà như tái hiện lại cuộc sống của Người và gia đình ở Huế những năm cuối thế kỷ 19.
Nếu có dịp đến với Huế mộng mơ, nhà lưu niệm Bác Hồ chính là một trong những gợi ý dành cho những người con đất Việt. Được chiêm ngưỡng nơi sinh sống và học tập của vị lãnh tụ vĩ đại, hòa mình vào khung cảnh làng quê thanh bình, nhà tranh mái lá của thế kỷ trước chắc chắn sẽ để lại trong bạn nhiều cảm xúc khó quên. Đừng quên ghé tham quan Bảo tàng điêu khắc Chăm Đà Nẵng để khám phá thêm nhiều điểm tham quan lịch sử nổi tiếng tại thành phố cổ bạn nhé!