1 Giới thiệu chung về Núi Tô Thị
Núi Tô Thị (hay còn gọi là núi Vọng Phu) là một danh thắng nổi tiếng tọa lạc tại phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn. Nơi đây nổi bật với tảng đá tự nhiên trên đỉnh núi, mang hình dáng người phụ nữ bồng con hướng mắt về phương xa. Phiến đá này gắn liền với truyền thuyết cảm động về nàng Tô Thị, người vợ thủy chung chờ chồng ra trận đến hóa đá. Hình ảnh đã trở thành biểu tượng sâu sắc về lòng son sắt của người phụ nữ Việt Nam, được lưu truyền qua bao thế hệ và đi vào ca dao, văn học.
Du khách đến với Núi Tô Thị không chỉ được khám phá cảnh quan yên bình, mà còn có cơ hội hiểu thêm về một phần lịch sử và đời sống tinh thần của người dân Lạng Sơn. Từ trên đỉnh núi, tầm nhìn trải rộng ra khắp thành phố, tạo cảm giác khoáng đạt và thư thái. Đây là nơi thích hợp để bạn tạm rời xa phố thị ồn ào, tìm lại chút bình yên giữa thiên nhiên và lắng nghe những câu chuyện xưa cũ đầy ý nghĩa khi du lịch Lạng Sơn.

Bức tượng đá với hình ảnh người phụ nữ đang bồng con chờ chồng về. Ảnh: Vietgoing.com
2 Lịch sử ngọn núi nàng Tô Thị
Núi nàng Tô Thị gắn liền với một truyền thuyết dân gian đầy xúc động về lòng thủy chung của người phụ nữ Việt Nam. Theo tích xưa, Tô Thị là người vợ trẻ có chồng ra trận đánh giặc. Ngày qua ngày, nàng bồng con lên núi đứng đợi chồng trở về. Đợi mãi không thấy, nàng hóa đá giữa trời, tạo thành hình tượng người phụ nữ bồng con quay mặt về phương xa.
Hình ảnh phiến đá sau này được người dân gọi là “tượng đá nàng Tô Thị” và trở thành biểu tượng cho đức hạnh, sự chờ đợi và lòng trung thủy của người phụ nữ. Từ thế kỷ XIX, hình ảnh đã đi vào thơ ca và ca dao, nổi bật nhất là câu:
“Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.”
Về mặt lịch sử, khu vực núi Tô Thị nằm trong quần thể di tích Tam Thanh, Nhị Thanh và Thành Nhà Mạc, từng là nơi có ý nghĩa phòng thủ quân sự. Vào năm 1962, khu vực này đã được xếp hạng là di tích lịch sử và văn hóa cấp quốc gia. Trải qua nhiều biến động, tượng đá nàng Tô Thị nguyên bản từng bị đổ vỡ năm 1991 do thiên nhiên bào mòn. Sau đó, chính quyền địa phương đã phục dựng lại gần như nguyên trạng để tiếp tục bảo tồn biểu tượng văn hóa thiêng liêng này.

Núi Tô Thị gắn liền với truyền thuyết về lòng thủy chung của người phụ nữ Việt Nam. Ảnh: Tượng đá Đức Toàn
3 Những hoạt động tham quan núi tô thị không thể bỏ lỡ
Dưới đây là những hoạt động tham quan tại Núi Tô Thị mà Cẩm nang du lịch gơi ý bạn nhất định không nên bỏ lỡ trong hành trình khám phá xứ Lạng.
3.1 Leo núi và chinh phục đỉnh Tô Thị
Hành trình chinh phục đỉnh Núi Tô Thị không quá khó khăn, đường đi chủ yếu là bậc đá và dốc thoải, phù hợp với cả người trẻ và người lớn tuổi. Trên đường đi, bạn sẽ cảm nhận được sự thay đổi rõ rệt của không khí: từ nhộn nhịp dưới chân núi đến sự yên tĩnh, trong lành mỗi bước tiến lên cao.
Dọc đường lên núi có nhiều điểm dừng chân để du khách ngắm cảnh, nghỉ ngơi hoặc chụp vài bức ảnh kỷ niệm. Không gian thoáng đãng và bóng cây che mát tạo cảm giác thư thái, giúp hành trình trở nên dễ chịu hơn, nhất là vào sáng sớm hoặc cuối chiều.

Đường đến núi Tô Thị. Ảnh: du lịch Lạng Sơn
3.2 Chiêm ngưỡng tượng đá nàng Tô Thị
Tượng đá nàng Tô Thị là điểm dừng chân quan trọng nhất trên đỉnh núi. Tảng đá với hình dáng người phụ nữ bồng con nhìn về phía xa gợi lên nỗi buồn man mác nhưng cũng đầy thiêng liêng. Truyền thuyết về người vợ hóa đá vì chờ chồng đi lính chưa về khiến ai cũng xúc động khi đứng trước khối đá.
Khung cảnh quanh tượng đá rất yên tĩnh, phù hợp để bạn dừng lại vài phút, cảm nhận sự kết nối giữa câu chuyện dân gian và hiện thực. Nhiều người chọn thời điểm bình minh hoặc hoàng hôn để chiêm ngưỡng tượng đá, vì lúc đó ánh sáng càng làm nổi bật nét trầm mặc của hình tượng Tô Thị.

Tham quan tượng đá nàng Tô Thị. Ảnh: VTC News
3.3 Ngắm toàn cảnh thành phố từ trên cao
Từ đỉnh Núi Tô Thị, khung cảnh thành phố Lạng Sơn hiện ra rõ nét dưới tầm mắt. Những mái nhà đỏ xen kẽ giữa rừng cây, những con đường nhỏ len lỏi qua núi đồi tạo nên một bức tranh sinh động, bình yên và đầy sức sống.
Đây là nơi lý tưởng để dừng lại hít thở bầu không khí trong lành, tận hưởng sự yên tĩnh và ngắm nhìn sự đối lập giữa nhịp sống hiện đại phía dưới và sự tĩnh lặng nơi đỉnh núi. Nhiều du khách chọn mang theo máy ảnh hoặc điện thoại để ghi lại khoảnh khắc đáng nhớ tại điểm cao này.

Vẻ đẹp đồng quê thành phố Lạng Sơn dưới góc nhìn của núi Tô Thị. Ảnh: Kyluc.vn
3.4 Dâng hương và cầu nguyện dưới chân tượng đá
Dưới chân tượng đá nàng Tô Thị thường có sẵn một bát hương được người dân địa phương đặt lên, như một cách để thể hiện sự tôn kính với hình ảnh người phụ nữ thủy chung. Du khách có thể thắp hương, dâng lễ đơn giản và dành ít phút cầu nguyện trong không gian yên tĩnh, trang nghiêm.
Nhiều người tin rằng nơi đây rất linh thiêng, đặc biệt với những ai cầu nguyện cho tình duyên bền vững, gia đạo bình an hoặc mong muốn tìm thấy sự đồng hành chân thành trong cuộc sống. Dù là tín ngưỡng hay đơn thuần là sự tưởng nhớ, nghi thức này giúp chuyến tham quan thêm phần ý nghĩa và lắng đọng.
4 Những điểm tham quan gần núi Tô Thị
Nếu đã đến tham quan Núi Tô Thị, bạn đừng vội rời đi ngay. Xung quanh khu vực này còn có nhiều điểm đến thú vị nằm rất gần nhau, thích hợp để kết hợp trong cùng một hành trình khám phá phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn như:
- Chùa Tam Thanh: Nằm ngay chân núi Tô Thị, trong lòng hang đá tự nhiên, là nơi chiêm bái linh thiêng và mang giá trị văn hóa lâu đời.
- Động Tam Thanh: Cách tượng đá Tô Thị không xa, nổi tiếng với hệ thống nhũ đá kỳ ảo và ánh sáng tự nhiên đẹp mắt.
- Thành nhà Mạc: Nằm sát bên núi Tô Thị, là di tích lịch sử có kiến trúc quân sự cổ bằng đá, từng giữ vai trò phòng thủ chiến lược thời nhà Mạc.
Các điểm trên mà MIA.vn gợi ý chỉ cách núi Tô Thị vài phút đi bộ, rất thuận tiện để kết hợp tham quan trong cùng một hành trình.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm cảm hứng để lên kế hoạch cho chuyến đi chinh phục Núi Tô Thị và lắng nghe câu chuyện đầy cảm xúc về nàng Vọng Phu. Đừng quên chuẩn bị một chiếc vali gọn nhẹ, phù hợp cho hành trình leo núi và khám phá các điểm đến gần đó. Núi Tô Thị không chỉ là nơi để ngắm cảnh, mà còn là điểm dừng chân lý tưởng để bạn tìm lại sự bình yên và những giá trị văn hóa sâu sắc giữa lòng xứ Lạng.