Giải mã ẩm thực Thượng Hải đa dạng sắc thái qua 10 món ngon

1 Tổng quan đặc trưng của ẩm thực Thượng Hải

Do sự tồn tại lâu đời và ảnh hưởng lẫn nhau giữa ẩm thực Thượng Hải (bao gồm cả ẩm thực Tô Châu và Vô Tích) và các món ăn từ những vùng khác, ẩm thực Thượng Hải đã dần dần phát triển thành một hệ thống mang hương vị pha trộn hài hòa từ nhiều vùng khác nhau. Ẩm thực Thượng Hải trong tiếng Trung thường được gọi là Shanghaicai (上海菜, “cai” có nghĩa là đồ ăn hoặc ẩm thực), Hucai (沪菜, “Hu” là biệt danh phổ biến của Thượng Hải) và Benbangcai (本帮菜, “Benbang” có nghĩa là địa phương).

1.1 Đặc điểm của món ăn Thượng Hải

Lựa chọn nguyên liệu tươi ngon: Nguyên liệu chủ yếu là các loại rau theo mùa và cá tươi từ hai tỉnh Giang Tô và Chiết Giang, ưu tiên sử dụng cá sống, được chết biến và nấu chín ngay tại chỗ.

Đa dạng món ăn: Các món ăn thường xuyên thay đổi theo bốn mùa.

Phương pháp chế biến đa dạng và liên tục cải tiến: Ban đầu ẩm thực Thượng Hải chủ yếu tập trung vào các phương pháp như kho, chưng, hầm và xào, sau đó dần dần chuyển sang các phương pháp như kho, xào khô, xào mềm và chưng, trong đó xào khô và xào mềm là phổ biến nhất, đặc biệt là để nấu các món ngon sông nước theo mùa.

Thay đổi hương vị: Trước đây, món ăn Thượng Hải thường có hương vị đậm đà, nhưng sau này chuyển sang các món có nước xốt vừa phải, từ các món thanh nhã nhẹ nhàng đến các món đậm dầu và nước xốt đỏ, nhấn mạnh vào độ tươi và màu sắc hấp dẫn, vị mặn vừa miệng.

1.2 Lịch sử ẩm thực Thượng Hải

Văn hóa ẩm thực Thượng Hải nổi tiếng với các món kho và xào khô, hương vị đậm đà, với nước xốt dầu đỏ đặc trưng mang hương gia đình quen thuộc. Lần theo lịch sử ẩm thực Trung Quốc, Thượng Hải ban đầu là một làng chài ven biển vào thời Đường. Đến cuối thời Bắc Tống (năm 1292), Thượng Hải bắt đầu có sự phát triển về văn hóa ẩm thực.

Vào những năm 1930, ẩm thực Thượng Hải đã tiếp tục tiếp thu hương vị của các món ăn từ nhiều vùng khác nhau, đặc biệt là sự kết hợp với hương vị của Tô Châu, Hàng Châu và Chiết Giang để tạo thành thành phong vị chính của Thượng Hải ngày nay. Đặc điểm nấu ăn của ẩm thực Thượng Hải là món chia theo mùa, nổi bật với các phương pháp như xào khô, xào mềm, hấp, hầm, ninh và kho. Các món ăn có hương đậm đà, nước xốt đặc, nhẹ nhàng thanh nhã, với sự kết hợp của dầu đậm và nước xốt đỏ.

2 Những món ngon Thượng Hải không nên bỏ lỡ

2.1 Bánh bao súp (小笼包)

Xiaolongbao hay bánh bao súp là một món ăn Thượng Hải cổ điển, xứng đáng là món đầu tiên mà bạn nên thử khi đặt chân đến mảnh đất này. Những chiếc bánh bao mỏng, mềm mại, có phần nhân thịt heo, rau, tôm hoặc cua cùng với nước dùng nóng hổi thơm ngon bên trong có thể chinh phục bất cứ thực khách khó tính nào. Một điểm mà MIA.vn cần lưu ý thực khách là chúng sẽ được phục vụ nóng hổi trong những chiếc giỏ tre dễ thương (rất thích hợp để làm quà tặng nếu bạn không biết đi Thượng Hải mua gì làm quà), thế nên khi nếm hãy nhớ chấm từng chiếc bánh bao vào nước tương và giấm một lúc trước khi cho vào miệng. Nhà hàng nổi tiếng Din Tai Fung là nơi nhiều người nước ngoài ưa chuộng để thưởng thức bánh bao súp đặc sản trong ẩm thực Thượng Hải.

Nhà hàng gợi ý: Jia Jia Tang Bao

Địa chỉ: 90 đường Hoàng Hà, Hoàng Phố 黄河路90号, 近北京路

Giá: khoảng từ 20 RMB

2.2 Cua hấp (大闸蟹)

Món ngon Thượng Hải cua hấp được chế biến từ một loại cua đặc biệt được đánh bắt ở những con sông và thường được tiêu thụ vào cuối mùa thu và mùa đông. Cua được buộc bằng dây và đặt trong hộp tre, hấp và phục vụ thực khách. Ngoài ra còn có một số thành phần và gia vị khác được thêm vào để tạo nên hương vị tuyệt hảo cho món ăn. Cua hấp thường được dùng với giấm. Một điểm cần lưu ý là trong văn hóa ẩm thực Thượng Hải, người dân địa phương sẽ tính toán thời điểm ăn cua đực và cua cái khá cầu kỳ.

Nhà hàng gợi ý: Xinguang Jiu Jia 新光酒家

Địa chỉ: 512 đường Thiên Tân (gần đường Quảng Tây Bắc) 天津路512号（近广西北路）

Giá: khoảng 300-400 RMB/người

2.3 Cá hun khói (熏鱼)

Món ẩm thực Thượng Hải này thích hợp cho những ai có khẩu vị cay nồng. Những lát cá này được làm từ cá tươi ướp, tẩm gia vị để có mùi như cá hun khói ngon miệng. Cá được sử dụng thường là cá chép. Lớp da giòn bên ngoài và phần thịt nấu chín bên trong của món ăn Thượng Hải này được tạo nên nhờ chiên ngập dầu.

Nhà hàng gợi ý: Fu 1039 福 1039

Địa chỉ: 1039 đường Ngu Viên, quận Trường Ninh 長寧区愚園路1039號

Giá: Khoảng 300 nhân dân tệ/người

2.4 Gà ăn mày (叫花鸡)

Gà ăn mày là một món ngon Thượng Hải có nguồn gốc từ văn hóa dân gian. Cụ thể nó xuất phát từ thời nhà Thanh (1644–1911), sử dụng con gà được nhồi và ướp bọc chặt bằng nhiều lớp lá sen, sau đó bọc trong giấy sáp cùng với bùn. Tiếp theo gà sẽ được nướng chậm trong nhiệt độ thấp, mất khoảng 6 tiếng để chế biến. Món gà ăn mày có nguồn gốc từ Hàng Châu. Kỹ thuật nấu ăn độc đáo này đã tạo nên phần thịt gà mềm mọng nước, thơm, giữ được trọn vị ban đầu.

Nhà hàng gợi ý: Xindalu 新大陆

Địa chỉ: 199 đường Hoàng Phố, quận Hồng Khẩu 虹口区黄浦路199号

Giá: khoảng 250-350 RMB/người

2.5 Vịt quay Bắc Kinh (烤鸭)

Một món ăn Thượng Hải khá nổi tiếng ở địa phương mà có lẽ nhiều người không ngờ tới chính là vịt quay Bắc Kinh. Loại vịt được sử dụng chế biến theo phương pháp độc đáo, đảm bảo giữ được màu sắc tươi sáng, lớp da giòn và thịt mềm. Vịt quay Bắc Kinh ăn kèm với một loại nước xốt đặc biệt, hành lá, bánh hấp.

Nhà hàng gợi ý: Vịt quay Đại Đông 大董烤鸭

Địa chỉ: 999 đường Hoài Hải Trung淮海中路999号 (Bên trong trung tâm thương mại IAPM)

Giá: khoảng 300 RMB/1 con vịt

2.6 Thịt lợn kho (红烧肉)

Đây là loại đồ ăn Thượng Hải cổ điển, sử dụng thịt ba chỉ ngọt được thắng caramen và phục vụ trong nước xốt nâu. Nước xốt nâu là hỗn hợp của nước xốt Thiệu Hưng, nước tương nhạt và nước tương đen, ngoài ra còn có đường. Thịt lợn kho thường phục vụ cùng trứng luộc chín, với phần thịt tan chảy trong khoang miệng hấp dẫn mọi khách du lịch Trung Quốc.

Nhà hàng gợi ý: Nhà hàng Old Jesse 老吉士酒家

Địa chỉ: 41 đường Thiên Bình 天平路41号

Giá: khoảng 270 RMB/người

2.7 Bánh bao chiên (生煎包)

Bánh bao chiên chảo là một loại dim sum ẩm thực Thượng Hải có lịch sử hơn 100 năm. Khi chế biến đầu bếp sẽ chiên bột lên men trong chảo và phun nước lên trên nhiều lần trong khi nấu. Điểm đặc biệt được yêu thích của chiếc bánh này chính là phần đáy vàng giòn, trong khi phần còn lại có màu trắng và mềm.

Nhà hàng gợi ý: Xiao Yang Shen Jian 小杨生煎

Địa chỉ: 1601 Đường Nam Kinh Tây / 南京西路1601号

Giá: khoảng 60-100 RMB/người

2.8 Đồ ăn vặt Thượng Hải

Nếu bạn còn đang phân vân không biết đi Thượng Hải mua gì làm quà thì có thể ghé qua một trong số 1.800 cửa hàng bán đồ ăn nhẹ và quầy hàng phục vụ nhiều loại đồ giải khát khác nhau để lựa chọn. Chẳng hạn như với đồ ăn sáng thì có đến khoảng 300 loại bánh bao và bánh ngọt, gồm bánh bột chiên giòn, sữa đậu nành, bánh trôi nước, bánh hấp…

Đồ ăn vặt Thượng Hải cũng muôn màu muôn vẻ, có bánh củ cải thái sợi, bánh hấp hoa mộc ngọt nổi tiếng, bánh nhân chà là… Đồ ăn nhẹ Thượng Hải bao gồm bánh hấp Nam Tường 南翔小笼包, bánh bao súp 灌汤包, bánh nhồi chay 素菜包, bánh vỏ cua 蟹壳黄…

Địa chỉ gợi ý: Chợ Yuyuan và các quán bán đồ ăn nhẹ ở ngã tư đường Tây Tạng và đường Yan'an gần Quảng trường Nhân dân.

2.9 Mì cá đù vàng (上海黄鱼面)

Cá đù là một loại cá phổ biến của địa phương, thế nên chắc chắn bạn không thể bỏ lỡ cơ hội thưởng thức món ẩm thực Thượng Hải đặc sắc này. Cá đù vàng xuất hiện nhiều ở Hoàng Hà và có thể chế biến theo nhiều cách khác nhau. Nước dùng sử dụng cho món mì cá đù vàng được hầm từ xương cá trong suốt nhiều giờ liền, béo ngậy.

Nhà hàng gợi ý: Ding Te Le 顶特勒粥面馆

Địa chỉ: 22, ngõ 494 đường Hoài Hải Trung 淮海中路494弄22号

Giá: khoảng 50 nhân dân tệ/người

2.10 Canh tiết gà vịt (鸡鸭血汤)

Huyết đông đặc là thành phần chính của món canh này. Ngoài ra phần nước dùng được sử dụng là nước dùng gà rất nhạt hoặc hơi mặn, có một ít hành lá thêm vào tạo hương vị dễ chịu. Dù có nguồn gốc từ Nam Kinh nhưng ngày nay canh tiết gà vịt đà trở thành đặc sản ẩm thực Thượng Hải chính tông.

Nhà hàng gợi ý: Zhouli Laoya Fensi 妯娌老鸭粉丝

Địa chỉ: 379 đường Tà Thổ 斜土路2379号

Giá: khoảng dưới 50-60 nhân dân tệ/người

Nền ẩm thực Thượng Hải đa sắc mang đến một hành trình trải nghiệm các món ngon phong phú và khó quên. Hy vọng với những kinh nghiệm du lịch hữu ích mà MIA.vn cung cấp bạn sẽ được thưởng thức nhiều hương vị độc đáo trong những ngày thăm thú Trung Quốc.