Phủ Tây Hồ linh thiêng níu bước người về thủ đô Hà Nội

1 Phủ Tây Hồ ở đâu và có gì đặc biệt?

Nằm trên phố Đặng Thai Mai, thuộc phường Quảng An, quận Tây Hồ, Phủ Tây Hồ cách trung tâm thành phố khoảng 30 phút lái xe. Con đường dẫn vào phủ ôm trọn lấy Hồ Tây, gió thổi mát lành, cảnh sắc lãng mạn như một khúc dạo đầu tốt đẹp cho hành trình tìm đến tâm linh.

Được xây dựng vào khoảng thế kỷ 17, phủ không chỉ là một công trình kiến trúc tâm linh tiêu biểu mà còn là nơi ghi dấu những câu chuyện linh thiêng gắn với tín ngưỡng thờ Mẫu. Vào những ngày rằm, mùng một hay lễ lớn, không khí xung quanh Phủ Tây Hồ rộn ràng người dâng hương, nhưng vẫn giữ được vẻ trang nghiêm vốn có.

2 Phủ Tây Hồ thờ ai?

Điểm đặc biệt của Phủ Tây Hồ nằm ở chỗ nơi đây không đơn thuần chỉ là một ngôi đền cổ. Phủ thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh là một trong "Tứ bất tử" của tín ngưỡng dân gian Việt. Truyền thuyết kể lại rằng bà là con gái Ngọc Hoàng, bị đày xuống trần gian vì làm vỡ chén ngọc. Bà từng lang thang khắp hạ giới, rồi dừng bước bên Hồ Tây, hóa thân thành người bảo vệ dân lành, tiêu diệt ma quái và trừ gian diệt bạo.

Người ta không rõ chính xác Phủ Tây Hồ được xây dựng vào thời nào. Có tài liệu nói là thế kỷ 17, có tài liệu bảo muộn hơn. Nhưng một điều chắc chắn là phủ đã trở thành biểu tượng cho niềm tin, cho văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu đặc sắc ở miền Bắc.

3 Những nét đặc biệt của Phủ Tây Hồ

3.1 Hội phủ Tây Hồ và những cột mốc trong năm

Vào ngày 3/3 âm lịch, người dân khắp nơi và khách du lịch Hà Nội lại tụ hội về đây để giỗ Thánh Mẫu. Đoàn rước kiệu đi qua những con đường cũ, từ Quảng An đến Hàng Đậu rồi quay lại. Từ mùng 6 đến mùng 7 sẽ có những cuộc thi văn nghệ, hát chầu văn lại vang lên bên chùa Phổ Linh, làm sống dậy cả một không gian văn hóa đầy màu sắc và tâm linh.

Phủ Tây Hồ mở cửa từ 5 giờ sáng đến 7 giờ tối. Những ngày lễ lớn, thời gian có thể kéo dài hơn để đón dòng người tấp nập về lễ bái. Với ý nghĩa văn hóa sâu sắc, vào ngày 13/2/1996, phủ chính thức được công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp quốc gia.

3.2 Kiến trúc Phủ Tây Hồ – Một tổng thể hài hòa

Vừa bước qua cổng tam quan của Phủ Tây Hồ là bạn sẽ lập tức cảm nhận được vẻ trang nghiêm của một di tích cổ. Mái cổng lợp giả ngói ống, đao lửa vút cong, dưới là hàng chữ Hán “Phong đài nguyệt các” có nghĩa là gác trăng đài gió. Một hình ảnh rất nên thơ giữa chốn linh thiêng.

Khuôn viên phủ rộng rãi, kết nối trực tiếp với mặt nước Hồ Tây. Gió hồ dịu nhẹ mang theo hương nhang thoảng qua từng hàng cây cổ thụ, tạo nên bầu không khí trầm lắng, đầy tôn nghiêm.

Nét đặc trưng trong kiến trúc phủ là các bức phù điêu chạm khắc tứ linh, long phượng, tứ quý... Càng đi sâu vào bên trong bạn sẽ gặp mật cung, điện Sơn Trang và các gian thờ được xây bằng chất liệu bê tông giả cổ màu nâu sẫm, dù đơn sơ nhưng bền bỉ theo thời gian.

Bên trong phủ gồm nhiều khu thờ chính:

Phủ chính: Gồm ba nếp nhà thờ Tam Tòa Thánh Mẫu. Ba bức tượng được bài trí theo thứ tự từ trái qua phải: Mẫu Thượng Ngàn (áo xanh), Mẫu Liễu Hạnh (áo đỏ), Mẫu Thoải (áo trắng). Ba màu tượng trưng cho rừng núi, trời đất, sông nước, tức biểu trưng cho sự sống và cân bằng vũ trụ.

Điện Sơn Trang: Là nơi thờ Mẫu Thượng Ngàn và 12 cô sơn trang. Bên trong còn có tượng Ngũ Hổ là biểu tượng của sức mạnh, sự bảo hộ và năng lượng âm dương cân bằng.

Lầu Cô – Lầu Cậu: Nằm bên sân theo hai hướng tả – hữu, là nơi thờ các thị giả, người hầu cận thân tín trong hệ thống tín ngưỡng đạo Mẫu.

Bên cạnh đó không gian xung quanh còn có nhiều cây si, đa cổ thụ tỏa bóng quanh năm. Những hàng ghế đá dưới gốc cây là nơi lý tưởng để bạn nghỉ chân, hít thở không khí trong lành và ngắm nhìn Phủ Tây Hồ trong một chiều lặng gió.

4 Kinh nghiệm đi lễ Phủ Tây Hồ

4.1 Nên cầu gì tại Phủ Tây Hồ?

Người dân đến Phủ Tây Hồ thường cầu mong những điều tốt lành như sức khỏe, tài lộc, bình an và công danh. Đặc biệt theo kinh nghiệm du lịch vào dịp đầu năm mới, đây là một trong những nơi được ghé thăm nhiều nhất tại Hà Nội để “xin lộc”.

4.2 Hướng dẫn sắm lễ

Một mâm lễ cơ bản khi đến phủ gồm:

Đồ chay: Xôi chè, muối, trứng, gạo.

Đồ mặn: Gà luộc, thịt lợn, giò chả.

Lễ riêng tại lầu Cô – lầu Cậu: Mũ áo, gương lược, hoa quả, hương.

Bạn nên chuẩn bị lễ từ nhà hoặc mua tại khu vực gần phủ. Dù đơn giản hay cầu kỳ, MIA.vn cho rằng điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành.

4.3 Thứ tự lễ các ban

Khi đến lễ tại Phủ Tây Hồ bạn nên đi theo thứ tự: bắt đầu từ Phủ chính, tiếp đến là Điện Sơn Trang, rồi đến lầu Cô và cuối cùng là lầu Cậu. Việc tuân thủ trật tự này giúp việc cúng bái diễn ra thuận lợi và đúng nghi thức truyền thống.

5 Vị trí và cách di chuyển đến Phủ Tây Hồ

Nằm ở số 52 phố Đặng Thai Mai, phường Quảng An, quận Tây Hồ, Phủ Tây Hồ tọa lạc trên một bán đảo nhô ra giữa mặt hồ rộng lớn. Từ trung tâm Hà Nội, bạn chỉ mất khoảng 20 đến 30 phút để đến nơi, tùy vào phương tiện.

Xe cá nhân: Dễ dàng di chuyển theo chỉ dẫn từ Google Maps. Cung đường dẫn đến phủ khá đẹp, đặc biệt đoạn ven hồ rợp bóng cây với mặt nước lấp lánh ánh nắng.

Xe buýt: Một số tuyến như 31, 41, 55A, 55B, 58, 143, 146, E09 dừng gần khu vực này. Tuy nhiên, bạn sẽ cần đi bộ thêm khoảng 2km hoặc gọi xe ôm công nghệ để tiết kiệm thời gian.

Xe ô tô: Nếu đi đông người bạn có thể chọn taxi hoặc gọi xe công nghệ như Grab, Xanh SM. Các ứng dụng này đều hiển thị giá rõ ràng, tránh tình trạng bị “hét giá”.

6 Ẩm thực quanh Phủ Tây Hồ

Ngoài việc dâng hương khi thăm Phủ Tây Hồ bạn đừng quên dành thời gian thưởng thức những món ngon đặc trưng vùng Hồ Tây. Dưới đây là những món ăn bạn không nên bỏ qua:

Bánh tôm Phủ Tây Hồ: Bánh tôm Hồ Tây là một biểu tượng ẩm thực. Lớp vỏ giòn rụm, nhân tôm tươi ngọt thịt chấm cùng nước mắm pha chua cay, tất cả hòa quyện tạo nên hương vị khó quên.

Gợi ý quán ăn:

Quán Thanh Mai: số 61 ngõ 50 Đặng Thai Mai

Quán Thành Ngân: số 9 ngõ 50 Đặng Thai Mai

Bún ốc: Mỗi bát bún ốc là sự kết hợp của vị ngọt thanh từ nước dùng, vị giòn sần sật của ốc, chút béo của giò và đậu. Một bát bún đơn giản nhưng đậm đà như chính tâm hồn người Hà Nội.

Địa chỉ nổi bật:

Bún ốc Bà Ngoại: 32 ngõ 11 Tô Ngọc Vân

Nhà hàng Hồng Luyến: 33/50 Phủ Tây Hồ

Mỳ gà tần An Dương: Với thịt gà hầm mềm, nước dùng đậm đà và sợi mì dai vừa phải, đây là món ăn lý tưởng vào mùa đông. Quán nằm ngay vỉa hè nên nếu bạn muốn thử, hãy chọn những ngày trời đẹp để trải nghiệm trọn vẹn.

Địa chỉ: Số 31 ngõ 115 An Dương, phường Yên Phụ

Kem Hồ Tây: Vừa ngắm hồ Trúc Bạch, vừa cắn một cây kem vani hay cốm mát lạnh, cảm giác ấy như thể thời gian chậm lại. Đây là món ăn vặt đơn giản nhưng gắn liền với ký ức của nhiều người Hà Nội.

Địa chỉ: Số 1 đường Thanh Niên, phường Trúc Bạch, Ba Đình

Ngoài ra, khu vực quanh Phủ Tây Hồ còn có nhiều món khác đáng thử như bánh giò, bánh rán mặn, bún đậu mắm tôm, nem nướng...

7 Một số lưu ý quan trọng

- Vào những ngày cao điểm như Rằm, mùng 1 hoặc lễ Tết thường thì lượng người đến phủ rất đông. Bạn nên sắp xếp thời gian hợp lý để tránh chen lấn.

- Ăn mặc lịch sự, gọn gàng. Hạn chế mặc váy ngắn, áo sát nách.

- Không đặt vàng mã, tiền hay đồ mặn lên bàn thờ Phật. Nếu muốn thể hiện tấm lòng hãy bỏ tiền lẻ vào hòm công đức.

- Khi hóa vàng bạn nên làm theo đúng trình tự từ ban chính ra các ban khác. Lúc hạ lễ, bắt đầu từ ban ngoài rồi mới vào ban chính.

Phủ Tây Hồ là điểm đến của ký ức, của đức tin, của những điều bình dị mà sâu sắc. Dù bạn là người Hà Nội hay du khách phương xa kéo vali đến đây, một lần ghé qua phủ, một lần dâng nén hương lòng sẽ là trải nghiệm khó quên. Hy vọng những kinh nghiệm được MIA.vn tổng hợp sẽ hữu ích với bạn.