Rộn ràng các lễ hội mùa xuân Hà Nội bạn có thể ghé đến

1Hội đền Hai Bà Trưng – Một trong những lễ hội mùa xuân Hà Nội tưởng nhớ công đức Hai Bà

Hàng năm, cứ đều đặn từ mồng 6 đến mồng 10 tháng Giêng âm lịch, người dân địa phương lại cùng nhau sum vầy nơi Hội đền Hai Bà Trưng để tưởng nhớ công đức Hai Bà.

Xem thêm: Yên bình lễ hội 5 làng Mọc - Nét đẹp dân gian giữa lòng thủ đô

1.1 Hội đền Hai Bà Trưng – Một trong những lễ hội mùa xuân Hà Nội được tổ chức ở đâu?

Ngược dòng sông Hồng trở về vùng đất cổ Mê Linh thuở xưa vào những ngày đầu năm mới, bạn sẽ có cơ hội hòa mình vào bầu không khí trang nghiêm, thành kính của người dân địa phương gửi đến Hai Bà. Lễ hội chính là dịp tô đậm nét nét đẹp của truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt, đồng thời là dịp để người con dòng giống Lạc Hồng bày tỏ lòng tự hào, tự tôn về non nước mình.

Rải rác khắp 9 tỉnh, thành phố trong cả nước là 103 đền thờ Hai Bà Trưng cùng các tướng lĩnh oai dũng trong cuộc khởi nghĩa năm ấy. Tuy nhiên, đền thờ Hai Bà ở thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh lại có ý nghĩa hơn cả. Nơi đây không chỉ lưu lại dấu thiêng về Hai Bà thời thơ ấu và lúc bình sinh mà còn là ‘vị chứng nhân lịch sử’, dõi theo suốt quá trình chuẩn bị khởi nghĩa thuở đầu Công nguyên.

1.2 Hội đền Hai Bà Trưng được tổ chức thế nào?

Cứ 5 năm một lần, người dân vùng Mê Linh lại cùng nhau tổ chức rước kiệu Hai Bà, kiệu Thành hoàng làng Hạ Lôi và kiệu Thánh Cốt Tung – một danh tướng của Hùng Duệ Vương được thờ tại làng. Sau khi làm lễ Tế trình vào sáng mồng 4, đoàn rước hai cỗ kiệu của Hai Bà sẽ đi từ đền về đình làng Hạ Lôi. Hộ giá cho kiệu của Hai Bà là các đội nghi trượng với cờ lệnh, cờ ngũ hành, cờ tứ linh, cờ thần tàn lọng, đội gươm trường bát bửu, nữ binh hộ giá, hai voi trắng, ngựa hồng, ngựa bạch, v.v. Đi cùng với đội rước là đội múa xênh tiền, múa lân, dàn nhạc bát âm, tiếng trống, chiêng rộn rã.

Vào sáng mồng 6, đoàn rước kiệu sẽ rước bốn cỗ kiệu từ đình làng về đền Hai Bà Trưng. Từ đình làng, đội nghi trượng dẫn đầu, tiếp đến là kiệu bà Trưng Trắc đi trước. Khi ra khỏi cổng đình làng, kiệu bà Trưng Trắc dừng lại để kiệu bà Trưng Nhị đi trước. 

Trong suốt quá trình lễ rước, đội hình rước kiệu sẽ dừng lại nhiều lần, thực hiện động tác đổi vai nâng kiệu qua đầu ba lần cả bốn cỗ kiệu. Động tác này được thực hiện tiếp nối nhau, tạo thành hình ảnh tựa thân hình rồng uốn lượn, hòa cùng tiếng trống, chiêng của dàn nhạc bát âm lại càng uy linh và rộn ràng hơn cả.

Khi đoàn rước về đến cổng đền, kiệu bà Trưng Nhị sẽ dừng lại để kiệu bà Trưng Trắc tiến vào sân đền trước. Việc giao kiệu trong lễ rước là nghi thức độc đáo, chỉ xuất hiện tại lễ hội đền thờ Hai Bà Trưng – một trong những lễ hội mùa xuân tại Hà Nội bày tỏ lòng tôn kính Hai Bà.

2Lễ hội Cổ Loa

Bên cạnh Hội đền Hai Bà Trưng, lễ hội mùa xuân tại Hà Nội còn có một ngày hội khác cũng được tổ chức vào ngày mùng 6 tháng Giêng âm lịch, đó là Lễ hội Cổ Loa. Đây là dịp để người dân về đền Thượng để dâng hương tưởng niệm vua An Dương Vương. 

Trong ngày diễn ra lễ hội, từ sáng sớm, các chức sắc của tám làng gồm Đài Bi, Sàn Dã, Cầu Cả, Mạch Tràng, Văn Thượng, Thư Cưu, Cổ Loa và ép sẽ đến nhà ông tiên chỉ của làng Văn Thượng rước văn tế. Tiên chỉ và các chức sắc diện trang phục áo mũ nghiêm chỉnh, đến trước giá văn làm lễ rồi đám rước văn sẽ khiêng giá văn tế, kiệu long đình, cờ lọng đi ra đền An Dương Vương (đền Thượng).

Trong ngày diễn ra Lễ hội Cổ Loa, kiệu của tám xã sẽ được xếp theo thứ tự được quy định từ trước. Khu vực trước đền đặt một hương án lớn, trên để hộp kính đựng hia vàng và những món đồ thờ. Trước hương án lớn là một hương án nhỏ bày những khí giới của vua Thục như cung, kiếm, tên, nỏ. 

Tiếp đó, một hàng chiếu cạp điều sẽ được trải làm chỗ tế thần. Khi đám rước tới, long đình được đặt trước hai hương án. Sau cuộc tế, dân làng sẽ tiến vào làm lễ. Cuộc lễ sẽ kéo dài đến gần trưa trước khi chuyển sang cuộc rước thần. 

Lúc này, đi đầu là cờ quạt, sau là long đình cùng các lộ bộ bát bửu. Tiếp theo đó là phường bát âm, các quan viên đội mũ tế áo thụng, đai hia, tay bưng những vũ khí của nhà vua. Sau đó là các chức sắc và trai đinh của xóm Chùa thuộc làng Cổ Loa sẽ khiêng long đình có đặt bài vị nhà vua ở phía trên. Đám rước sẽ đi rất chậm trong tiếng đàn sáo tưng bừng.

3Hội gò Đống Đa

Diễn ra vào ngày mùng 5 Tết Nguyên đán, Hội gò Đống Đa là một trong những lễ hội mùa xuân tại Hà Nội bạn không nên bỏ lỡ. Đây là hội chiến thắng, được tổ chức nhằm tưởng nhớ công tích lẫy lừng của vị vua Quang Trung ngày trước. Trong ngày hội có nhiều trò chơi vui khỏe, thể hiện rõ ràng tinh thần thượng võ, đặc biệt là trò rước Rồng lửa Thăng Long. 

Trong ngày hồi, chức sắc và bô lão trong làng tề tự đông đủ chuẩn bị cho đại lễ. Gần 12 giờ trưa, từ đình làng Khương Thượng đến gò Đống Đa, mọi người sẽ tổ chức đám rước thần mừng chiến thắng một cách chậm rãi, trật tự. Hội gò Đống Đa là một trong những điểm tham quan tại Hà Nội siêu thú vị với nhiều trò chơi và biểu diễn nghệ thuật dân gian, chẳng hạn như múa lân, múa rồng, đấu vật, cờ người, chọi gà, v.v. 

4Hội đền Gióng

Là lễ hội truyền thống được diễn ra ở nhiều nơi tại Hà Nội, Hội đền Gióng được tổ chức trong ba ngày liên tiếp, bắt đầu từ mùng 6 tháng Giêng âm lịch. Lễ hội có nhiều nghi lễ truyền thống như lễ khai quang, lễ rước, dâng hương, dâng hoa tre lên đền Thượng – nơi thờ Thánh Gióng. Ngày nay, khu di tích đền Gióng bao gồm đền Trình, đền Mẫu, chùa Đại Bi, đền Thượng, tượng đài thánh Gióng, chùa Non nước và những bia đá ghi lại lịch sử và lễ hội đền Sóc.

5Hội rước ‘ông’ Lợn

Là một trong những lễ hội mùa xuân tại Hà Nội siêu thú vị, Hội rước ‘ông’ Lợn được tổ chức vào ngày 13 tháng Giêng âm lịch. Đây là dịp để dân làng La Phù bày tỏ sự tưởng nhớ công ơn của Tĩnh Quốc Tam Lang dưới thời Hùng Duệ Vương thứ 6 có công đánh giặc gìn giữ bờ cõi non sông.

Trước khi lên đường đánh giặc, ông luôn mổ lợn, thổi xôi khao quân. Thế nên từ bao đời này, người dân trong làng thường mang lơn đến dâng và tôn ông là Thành Hoàng Làng. Lợn được dâng tế được tuyển chọn và nuôi dưỡng cẩn thận từ các năm trước.

Đúng 18 giờ, các ‘ông’ lợn và lễ vật sẽ được rước qua các làng, ngõ trong xóm với bầu không khí rộn ràng tiếng trống trước khi về đình làm lễ tế. Mỗi đám rước gồm ba kiệu chính với bàn lộc, mâm xôi và ‘ông’ lợn. Vào lúc 21 giờ, các ‘ông’ lợn sẽ lần lượt được rước vào đình, sau đó, vào lúc 24 giờ, các cụ cao tuổi sẽ bắt đầu làm lễ tế. Khi lễ xong, các xóm sẽ rước ‘ông’ lợn về nhà và chia lộc cho người dân trong làng.

6Hội chùa Hương

Diễn ra trên địa bàn xã Hương Sơn, Hội chùa Hương là một trong những lễ hội mùa xuân tại Hà Nội mang ý nghĩa tâm linh. Lễ khai hội diễn ra vào mùng 6 tháng Giêng, sau đó kéo dài đến hạ tuần tháng 3 âm lịch. Vào dịp này, hàng triệu phật tử và du khách thập phương sẽ nô nức trẩy hội, cùng nhau tham gia hành trình về miền đất Phật.

Lễ hội chùa Hương tổ chức một loạt những sinh hoạt văn hóa dân tộc độc đáo như bơi thuyền, leo núi, hát chèo, hát văn, v.v. Nét độc đáo của hội chính là thú ngồi thuyền vãng cảnh lạc vào non tiên cõi Phật. 

7Lễ hội Võng La

Được tổ chức từ ngày 13 đến 15 tháng Giêng hàng năm, Lễ hội Võng La là một trong những lễ hội mùa xuân tại Hà Nội. Đây là dịp người dân suy tôn Ngũ vị Tôn thần gồm Quốc Công Đại Vương, Lã Nương Phu Nhân Đại Vương cùng ba người con là Linh Khổn (Đệ Nhất Linh Tố Đại Vương), Minh Chiêu (Đệ Nhị Linh Tố Đại Vương) và Cung Mục (Đệ Tam Linh Tố Đại Vương).

Nếu có dịp khám phá Hà Nội trong ngày diễn ra lễ hội, bạn sẽ được tham gia một loạt những hoạt động, trò chơi dân gian cực thú vị và mang đậm màu sắc truyền thống như múa sư tử, múa sênh tiền, hát quan họ, hát chèo, hát văn, thi cờ tướng, chọi gà, đu tre, đá bóng, bóng chuyền, v.v.

Những lễ hội mùa xuân Hà Nội luôn là ‘thỏi nam châm’ thu hút mọi người đến với thủ đô vào những ngày đầu năm mới. Nếu có dịp về thành phố yên bình này vào những ngày xuân về, đừng bỏ qua cơ hội được hòa mình vào bầu không khí sôi động, rộn ràng tại các lễ hội này bạn nhé.