1 Nguồn gốc món thịt kho tàu ngày Tết
Thịt kho tàu ngày Tết hay còn được biết đến với cái tên thân thương là thịt kho hột vịt, từ lâu trở thành một phần không thể thiếu trong bữa cơm ngày Tết của mỗi gia đình ở đất phương Nam. Vùng đất này nắng ấm quanh năm nên dừa mọc bao la, món thịt kho tàu cũng được chế biến với nước dừa nên hương vị thanh ngọt, mặn mà đặc trưng không lẫn vào đâu được.
Mặc dù nhiều người vẫn thường liên tưởng chữ "tàu" trong "thịt kho tàu" ý chỉ đến ẩm thực của người Hoa nhưng thực tế món ăn này lại có nguồn gốc xuất thân từ nền ẩm thực Việt Nam.
Món thịt kho tàu không có liên quan đến người Hoa. Ảnh: VietNamNet
Theo giải thích của nhà văn Bình Nguyên Lộc - một nhà văn nổi tiếng tại Nam Bộ chia sẻ, chữ "tàu" mang ý nghĩa "mặn ngọt lờ lợ" - vốn là hương vị đặc trưng của món ăn này. Sự hòa quyện giữa vị mặn của thịt, vị ngọt của nước dừa và đường đã khiến món thịt kho tàu trở nên độc đáo.
Cái sự lờ lợ mặn ngọt xen lẫn được ví như vị nước con sông Cái, nơi còn có tên gọi là Cái Tàu Hạ, Cái Tàu Thượng. Như vậy, chữ tàu trong thịt kho tàu hoàn toàn không liên quan gì đến Trung Quốc cả.
Món thịt kho trứng là nét ẩm thực độc đáo của người miền Nam. Ảnh: Long Châu
Bên cạnh đó, có một câu chuyện dân gian có thể giải thích cho nguồn gốc của món thịt kho tàu. Dó là ngày xưa người dân làng chài Nam Bộ đã sáng tạo ra món thịt kho này để mang lên tàu ăn lâu dài trong những chuyến đi biển dài ngày. Vì vậy, chữ tàu trong tên món ăn còn được hiểu là đang ám chỉ tàu thuyền.
Xem thêm: 15+ món ăn ngày Tết Cổ truyền không thể thiếu trong mâm cỗ đầu năm
2 Ý nghĩa của thịt kho tàu ngày Tết
Trong bức tranh ẩm thực đa dạng của Việt Nam, đặc biệt là vào những ngày Tết Nguyên Đán, món thịt kho tàu không chỉ là một món ăn truyền thống mà còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, phản ánh tinh thần và văn hóa của người dân miền Nam.
Món ăn này mang nhiều ý nghĩa và giá trị tinh thần của người dân. Ảnh: Cô Ba Bình Dương
Được chế biến từ những nguyên liệu đơn giản nhưng phong phú của vùng đất màu mỡ, món thịt kho hột vịt mang trong mình hương vị đặc trưng không lẫn vào đâu được, cùng với đó là những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống và mong ước cho một năm mới an lành, thịnh vượng.
Nguyên liệu thì đơn giản nhưng món ăn này lại mang một hương vị thơm ngon khó cưỡng. Ảnh: VnExpress
Thịt ba chỉ kết hợp hài hòa với hột vịt không chỉ tạo nên một món ăn ngon miệng mà còn thể hiện mong muốn về một cuộc sống đầy đủ, no ấm. Hình ảnh miếng thịt vuông vức, hột vịt tròn đầy vừa đem lại vẻ đẹp thẩm mỹ cho món ăn, vừa mang ý nghĩa "vuông tròn". Điều này như muốn nói lên hy vọng mọi sự trong cuộc sống luôn trọn vẹn, mọi người được bình an và hạnh phúc của người dân.
Mâm cơm ngày Tết với món thịt kho tàu còn như điểm hội tụ, nơi mọi thành viên trong gia đình sum họp với nhau và cùng nhau đón nhận một năm mới đầy rộn ràng. Không khí ấm áp, đầm ấm ấy chính là điều mà món thịt kho tàu mang lại, làm cho ngày Tết càng thêm phần ý nghĩa.
Tết năm nào trong mâm cơm cũng phải có thịt kho tàu. Ảnh: Inox Trung Thành
Ngoài ra, hương vị của món thịt kho tàu rất độc đáo khi mang trong mình sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt của nước dừa, vị mặn của nước mắm, vị cay nhẹ của ớt và vị béo ngậy của thịt ba chỉ cùng hột vịt. Mỗi thành phần trong món ăn tượng trưng cho những khía cạnh của cuộc sống, từ niềm vui, hạnh phúc đến những thách thức, khó khăn mà mỗi người phải đối mặt.
Người dân miền Nam thường nói, cuộc đời giống như nồi thịt kho tàu, đầy ắp những vị ngọt, mặn, cay, đắng. Chính sự đa dạng ấy tạo nên hương vị cuộc sống, giúp con người trân trọng hơn những giây phút hạnh phúc, biết đứng vững trước sóng gió và trưởng thành từ những thử thách.
Đây còn là một nét đẹp trong văn hóa người dân Nam bộ. Ảnh: Netspace
3 Nguyên liệu và cách chọn nguyên liệu
Nguyên liệu để làm món thịt kho tàu ngày Tết gồm:
- Thịt heo: Số lượng tùy vào mỗi gia đình
- Trứng vịt: Số lượng tùy theo sở thích, có thể thêm trứng cút
- Nước dừa
- Nước lọc, cứ 1 trái dừa bằng 1 lít nước lọc.
- Các gai vị và nguyên liệu khác: Hành tím, tỏi, ớt, đường, nước mắm, hạt nêm
Nguyên liệu làm món thịt kho tàu rất đơn giản. Ảnh: aFamily
4 Các bước nấu thịt kho tàu
Món thịt kho tàu đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn từ người nấu. Dưới đây là quy trình chế biến món thịt kho tàu thơm ngon, đậm đà, đúng vị Nam Bộ:
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu:
- Thịt ba chỉ: Chọn thịt ba chỉ có tỉ lệ nạc và mỡ cân đối, cạo sạch lông dư thừa và cắt thành từng miếng vuông to khoảng 4 - 5cm vừa ăn. Sử dụng muối hạt và chanh để chà xát lên thịt, giúp khử mùi và làm sạch thịt.
- Sơ chế thịt: Chần thịt qua nước sôi để loại bỏ tạp chất, sau đó rửa sạch và để ráo nước hoặc thấm khô bằng giấy ăn.
Bước 2: Ướp thịt:
- Ướp đường: Ướp thịt với 3 - 4 muỗng canh đường trước, đây là bí quyết giúp phần mỡ của thịt trở nên trong và giòn hơn.
- Thêm gia vị: Giã nát tỏi, ớt và hành khô và ướp vào thịt để gia tăng hương thơm. Tiếp tục ướp thịt với 1/2 nước cốt chanh, 2 muỗng canh nước mắm, 1/2 muỗng canh muối cùng tỏi, ớt đã giã, ướp trong khoảng 1 giờ.
Bước 3: Bắt đầu nấu
- Luộc trứng: Luộc trứng vịt với chút muối hoặc giấm, sau đó ngâm vào nước lạnh để dễ bóc vỏ. Xăm nhẹ vài lỗ trên trứng để khi kho, trứng có thể ngấm gia vị.
- Xào thịt: Xào thịt trên lửa vừa cho đến khi thịt săn lại. Điều này giúp gia vị thấm sâu vào thịt.
- Kho thịt: Đun sôi nước dừa và nước lạnh (đủ ngập mặt thịt), sau đó cho thịt đã xào vào kho. Sử dụng lá mít hoặc lá chuối để đặt lên bề mặt nồi thịt kho để giúp thịt có màu sắc đẹp và nước kho trong hơn.
Bước 4: Thành phẩm
Kho thịt trên lửa nhỏ, mở vung nắp để thịt kho đều và thấm gia vị. Châm thêm nước dừa hoặc nước lạnh khi cần thiết. Thịt kho sau 2 - 3 lần lửa sẽ tự lên màu nâu đỏ đẹp mắt mà không cần dùng đến nước hàng.
Món thịt kho tàu hoàn thiện sẽ có màu nâu cánh gián đẹp mắt, thịt mềm, nước kho trong và thơm, hột vịt ngấm đầy gia vị từ tỏi, hành, ớt.
Thịt kho tàu thành phẩm có nước kho trong, thịt mềm, trứng đậm đà. Ảnh: Điện máy XANH
5 Một số mẹo để nấu thịt kho tàu ngon
Dưới đây là những bí quyết nấu món thịt kho tàu ngày Tết cực ngon, đảm bảo sẽ làm hài lòng mọi thành viên trong gia đình bạn.
Đầu tiên, việc lựa chọn nguyên liệu luôn là bước quan trọng nhất. Chọn miếng thịt ba chỉ với tỉ lệ nạc và mỡ cân đối không chỉ giúp món ăn ngon hơn, miếng thịt mềm đậm vị mà còn tăng tính thẩm mỹ cho món ăn. Một miếng thịt đẹp mắt sẽ kích thích vị giác và làm bữa ăn thêm phần hấp dẫn.
Bí quyết thứ hai là ướp thịt. Để thịt thấm đều gia vị và có hương vị đậm đà, bạn nên ướp thịt với các loại gia vị như nước mắm, đường, tiêu, tỏi băm nhỏ ít nhất 30 phút trước khi bắt đầu kho. Sự kết hợp hài hòa của các loại gia vị sẽ làm tăng lên hương vị đặc trưng của món thịt kho tàu. Khi kho thịt, bạn nên vớt bọt thường xuyên để nước kho trong và thơm ngon.
Một mẹo nhỏ nữa là bạn chỉ nên cho trứng vịt đã luộc và bóc vỏ vào nồi thịt kho khi thịt gần mềm. Cách làm này giúp trứng giữ được hình dáng tròn trịa, không bị nát và thấm đều gia vị.
Cách làm món thịt kho tàu cũng khá đơn giản. Ảnh: Viet Chef
Nếu bạn muốn đổi vị, có thể thay thế trứng vịt bằng trứng gà hoặc trứng cút tùy thích. Điều này không chỉ làm mới món ăn mà còn phù hợp với khẩu vị của từng thành viên trong gia đình.
Cuối cùng, để thưởng thức món thịt kho tàu ngon mỗi ngày trong dịp Tết mà không lo món ăn bị hỏng, bạn có thể chia thịt kho thành từng phần nhỏ sau khi nấu xong và để nguội, sau đó bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh. Khi cần dùng chỉ cần lấy ra hâm nóng, món ăn sẽ ngon như mới.
Xem thêm: Bánh tét: Món quà Tết mang trọn vẹn hương vị quê hương
Với những chia sẻ ở trên, MIA.vn hy vọng bạn sẽ có một nồi thịt kho tàu thơm ngon, đậm đà, góp phần làm cho bữa cơm ngày Tết của gia đình bạn thêm phần sum vầy và ấm áp. Và đừng quên chia sẻ với Cẩm nang du lịch cùng các bạn đọc khác công thức làm món thịt kho tàu đầy độc đáo của bạn nhé.
