Tị Thử Sơn Trang, tuyệt tác kiến trúc cổ giữa lòng Hà Bắc

1 Đôi nét về Tị Thử Sơn Trang

Ẩn mình giữa cảnh thiên nhiên tráng lệ của thành phố Thừa Đức, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, Tị Thử Sơn Trang là một công trình kiến trúc độc đáo với giá trị lịch sử vô cùng quan trọng. Được khởi công từ năm 1703 và hoàn thành vào năm 1792, khu nghỉ dưỡng mùa hè của các hoàng đế nhà Thanh này trải qua ba triều đại: Khang Hy, Ung Chính và Càn Long.

Với diện tích 5,6 km² - chiếm gần một nửa thành phố Thừa Đức, Tị Thử Sơn Trang không chỉ là nơi nghỉ ngơi mà còn là trung tâm chính trị thứ hai của triều đình Thanh chỉ sau Bắc Kinh.

Khu phức hợp này bao gồm các cung điện, tòa nhà hành chính uy nghi và nhiều công trình nghi lễ được xây dựng tinh xảo. Khu vườn hoàng gia tại đây được bố trí hài hòa với thiên nhiên với hồ nước, đồng cỏ rộng và núi non hùng vĩ.

Điểm nhấn nổi bật của khu di tích là khu vực cung điện phía nam với kiến trúc mô phỏng Tử Cấm Thành, mang đến cho bạn cảm giác như đang lạc vào chốn cung điện xa hoa.

Nơi đây là chốn yêu thích của các hoàng đế nhà Thanh, đặc biệt là Khang Hy, người đã dành 12 mùa hè tại đây và vua Càn Long đã lui tới đây đến 52 lần.

Trải qua nhiều biến cố lịch sử, Tị Thử Sơn Trang trở thành một phần của tỉnh Nhiệt Hà khi Trung Hoa Dân Quốc được thành lập vào năm 1912 và sau đó bị quân đội Nhật Bản chiếm đóng vào năm 1933. Trong giai đoạn này, nơi đây chịu tổn thất lớn về hiện vật và kiến trúc. Sau năm 1949, khi Trung Hoa Nhân dân Cộng hòa thành lập, chính phủ Trung Quốc đã tiến hành trùng tu và bảo tồn di tích.

Tới năm 1961, nơi đây được công nhận là Di tích lịch sử và văn hóa cấp quốc gia, và qua nhiều đợt phục dựng, Tị Thử Sơn Trang đã lấy lại vẻ đẹp xưa. Đặc biệt, vào năm 1994, Tị Thử Sơn Trang cùng Ngoại Bát Miếu được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới, khẳng định giá trị văn hóa và lịch sử của khu di tích này.

2 Khám phá diện tích hùng vĩ của Tị Thử Sơn Trang

Tị Thử Sơn Trang là một trong những công trình có diện tích lớn nhất, gây ấn tượng mạnh mẽ bởi không gian rộng 5,6 km² trải dài dọc thung lũng phía tây, bao gồm 100.000 m² diện tích xây dựng và 120 công trình kiến trúc đặc sắc cùng ba ngọn đồi hùng vĩ.

Bức tường thành dài 10km bao bọc toàn khu vực, tạo nên nét đẹp tựa Vạn Lý Trường Thành thu nhỏ. Tị Thử Sơn Trang nghĩa đen là "khu nghỉ dưỡng tránh nóng trên núi". Ban đầu, nơi đây có tên gọi "Hành Cung Nhiệt Hà" hoặc "Thừa Đức Ly Cung" và được xây dựng trong suốt 89 năm từ thời Khang Hy đến thời Càn Long.

Ngoài vai trò là nơi nghỉ dưỡng mùa hè cho hoàng gia, nơi đây còn là trung tâm hội họp của triều đình, trở thành trung tâm chính trị thứ hai của đất nước. Khu vực này hội tụ các phong cách kiến trúc độc đáo của dân tộc Mãn, Hán, Mông và Tạng, tạo nên một quần thể kiến trúc đa dạng và độc đáo.

3 Vẻ đẹp tráng lệ và di sản của Tị Thử Sơn Trang

Diện tích của Tị Thử Sơn Trang rộng gấp đôi Di Hoà Viên và lớn gấp tám lần công viên Bắc Hải, gồm hai khu chính: cung điện và ngự uyển.

3.1 Khu vực cung điện

Khu vực cung điện ở phía nam là trung tâm quyền lực của Sơn Trang, với bốn công trình cổ kính bao gồm: Chính Cung, Đông Cung, Tùng Hạc Trai và Vạn Hác Tùng Phong.

Chính Cung là nơi ở và làm việc của các hoàng đế được xây dựng bằng gỗ trinh nam quý hiếm, không qua sơn phết, mang vẻ đẹp giản dị mà vẫn uy nghi, sang trọng.

Tùng Hạc Trai là công trình được xây dựng riêng cho Thái hậu, toát lên phong cách thanh nhã, là không gian để Thái hậu thư giãn, thưởng trà và nghỉ ngơi. Mặc Hác Tùng Phong là nơi các hoàng đế giải quyết những vấn đề quốc gia quan trọng, thể hiện vị thế chính trị của Tị Thử Sơn Trang như một trung tâm quyền lực thứ hai sau Tử Cấm Thành.

Ngoài khu cung điện, khu ngự uyển của Sơn Trang là một không gian thiên nhiên rộng lớn, được mệnh danh là "bức tranh Giang Nam thu nhỏ" với hồ nước, núi non và đồng cỏ xanh mát. Khu vườn được chia thành ba phần chính: khu hồ ở phía đông nam, khu núi non phía tây bắc và khu thảo nguyên ở phía đông bắc, mang lại một cảnh quan đa dạng, phản ánh vẻ đẹp của Trung Quốc thu nhỏ. Hồ Châu Khu nổi tiếng với vẻ đẹp thanh bình, bao gồm nhiều hồ nước và đảo nhỏ nối liền bằng những cây cầu cong đặc trưng. Tuy thời gian đã làm biến mất một số cảnh quan, nơi đây vẫn thu hút du khách bởi vẻ đẹp tao nhã, thanh bình của mình.

Một trong những điểm thu hút đặc biệt tại Tị Thử Sơn Trang là hệ thống 36 công trình kiến trúc nổi tiếng được biết đến với tên gọi "Tam Thập Lục Cảnh". Những công trình này được xây dựng dưới thời hai hoàng đế nhà Thanh là Khang Hy và Càn Long, mỗi kiến trúc mang một phong cách riêng biệt, thể hiện tài hoa và sự tinh tế trong nghệ thuật kiến trúc đương thời.

Cổng chính Lệ Chánh Môn xây dựng dưới triều đại Càn Long vào năm 1754, là lối vào cung điện uy nghi, dẫn dắt bạn vào không gian hoàng gia xa hoa.

Khu vực Ngoại Bát Miếu nằm ở phía đông bắc của Sơn Trang với tám ngôi chùa lớn (thực tế có 12 tòa miếu) là biểu tượng cho sự đoàn kết giữa các dân tộc trong lãnh thổ Trung Hoa.

Những ngôi chùa này kết hợp hài hòa phong cách kiến trúc của người Hán và người Tây Tạng, điển hình là chùa Phổ Đà Thừa Chi - công trình mang dấu ấn cung điện Potala ở Tây Tạng được xây dựng để chúc thọ vua Càn Long. Chùa Phổ Đà Thừa Chi nổi bật với tòa tháp lớn có kiến trúc đỏ và trắng cùng hơn 1.000 bức tượng Phật mạ vàng, là nơi các hoàng đế tổ chức nghi lễ và gặp gỡ sứ thần. Chùa Phổ Ninh với tượng Phật ngàn tay ngàn mắt cao hơn 22 mét và nặng 110 tấn cũng là một điểm nhấn kiến trúc đặc sắc của khu Ngoại Bát Miếu.

4 Kinh nghiệm tham quan Tị Thử Sơn Trang

4.1 Thời điểm tham quan lý tưởng

Tị Thử Sơn Trang là điểm đến du lịch hấp dẫn quanh năm, mỗi mùa lại mang một vẻ đẹp riêng biệt. Theo kinh nghiệm du lịch của nhiều bạn đọc đã chia sẻ với MIA.vn, thời điểm tốt nhất để ghé thăm thường từ tháng 4 đến tháng 10, khi thời tiết dễ chịu và cảnh quan thiên nhiên nơi đây đạt độ rực rỡ nhất.

Mùa xuân (tháng 3 đến tháng 5) là lúc các loài hoa bắt đầu nở rộ, đặc biệt vào tháng 4, khi lá cây xanh non và hoa nở đầy sắc màu, tạo nên một khung cảnh sống động, ngập tràn sức sống tại Tị Thử Sơn Trang.

Mùa hè (tháng 6 đến tháng 8) là thời điểm lý tưởng để tránh nóng tại khu nghỉ dưỡng này. Đúng như tên gọi, nơi đây từng là chốn nghỉ mát cho hoàng gia để trốn tránh cái nóng oi bức. Nhiệt độ trung bình tại Tị Thử Sơn Trang thường thấp hơn nhiệt độ ngoài trời khoảng 4 °C, mang đến không gian mát mẻ, đặc biệt với hồ sen nở rộ, là điểm nhấn đặc biệt trong mùa hè.

Mùa thu (tháng 9 đến tháng 11) biến Tị Thử Sơn Trang thành một bức tranh đa sắc với những ngọn đồi khoác lên màu vàng, cam, đỏ rực rỡ. Đây là mùa mà các nhiếp ảnh gia đổ về để ghi lại vẻ đẹp quyến rũ, kết hợp giữa thiên nhiên và kiến trúc hoàng gia.

Mùa đông (tháng 12 đến tháng 2 năm sau) là mùa lạnh giá, nhiệt độ có thể xuống dưới 0 °C, tạo nên cảnh quan yên tĩnh và tĩnh lặng. Đây là mùa thấp điểm, nên bạn có thể thưởng thức không gian bình yên hơn.

Xem thêm: Khám phá Hà Bắc Trung Quốc với vẻ đẹp lay động

4.2 Hướng dẫn di chuyển

Tị Thử Sơn Trang nằm gần trung tâm thành phố Thừa Đức, rất thuận tiện cho việc di chuyển. Nếu bạn đã ở trong thành phố, có thể dễ dàng tới đây bằng xe buýt công cộng hoặc taxi.

Từ sân bay Puning Thừa Đức đến Tị Thử Sơn Trang: Bạn có thể chọn chuyến bay tới sân bay Puning Thừa Đức từ các thành phố như Thạch Gia Trang (khoảng 1 giờ 10 phút), Tây An (khoảng 2 giờ), Thiên Tân (khoảng 1 giờ) và các nơi khác. Khoảng cách từ sân bay Puning đến Tị Thử Sơn Trang là 27 km, mất khoảng 30 phút đi xe. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng xe buýt đưa đón sân bay đến trạm xe buýt Huoshenmiao, sau đó đi bộ khoảng 660 mét là tới Tị Thử Sơn Trang.

Từ ga tàu cao tốc Thừa Đức Nam đến Tị Thử Sơn Trang: Nếu chọn tàu cao tốc, bạn sẽ dừng chân tại Ga Thừa Đức Nam. Có các chuyến tàu cao tốc từ Bắc Kinh, Thẩm Dương (2 giờ), Đại Liên (4,5 giờ) và các thành phố khác. Khoảng cách từ ga Thừa Đức Nam đến Tị Thử Sơn Trang là 14km, mất khoảng 30 phút đi xe. Bạn cũng có thể đi xe buýt công cộng, thời gian di chuyển khoảng 1 giờ 20 phút.

Từ ga tàu Thừa Đức đến Tị Thử Sơn Trang: Nếu di chuyển bằng tàu thường từ Bắc Kinh (khoảng 3,59,5 giờ), Thạch Gia Trang (khoảng 9,510,5 giờ) hoặc các thành phố khác, bạn sẽ đến Ga Thừa Đức chỉ cách Tị Thử Sơn Trang khoảng 2 km. Từ đây, có thể đi xe buýt hoặc taxi tới khu nghỉ dưỡng, chỉ mất khoảng 10 phút bằng taxi hoặc 25 phút bằng xe buýt công cộng.

Xem thêm: Bỏ túi kinh nghiệm du lịch Trung Quốc tự túc chi tiết nhất 2024

4.3 Một số trải nghiệm hấp dẫn tại Tị Thử Sơn Trang

4.3.1 Trải nghiệm thuyền trên hồ trong khuôn viên

Khu vực hồ tại Tị Thử Sơn Trang luôn thu hút khách du lịch nhờ vẻ đẹp tự nhiên hùng vĩ cùng những công trình kiến trúc đặc sắc. Để chiêm ngưỡng cảnh sắc này một cách thư giãn, bạn có thể chọn trải nghiệm du thuyền trên hồ, thay vì chỉ tham quan bộ hành.

Khi thuyền di chuyển trên mặt nước, phong cảnh tuyệt đẹp mở ra trước mắt, tạo nên một hành trình thưởng lãm đầy thú vị. Có hai loại thuyền để lựa chọn: thuyền điện và thuyền chèo tay.

Thuyền điện có sức chứa hơn 50 người, di chuyển qua các điểm dừng như Kim Các, tháp Yanyu và suối Rehe với chi phí 90 CNY mỗi người.

Trong khi đó, thuyền chèo tay cho phép bạn tự do chọn thời gian trải nghiệm với mức phí 50 CNY mỗi giờ cho một thuyền, phù hợp cho nhóm tối đa 4 người.

4.3.2 Khám phá văn hóa rượu hoàng gia

Tại Tị Thử Sơn Trang, bạn sẽ được khám phá văn hóa rượu vang hoàng gia độc đáo, nơi lưu giữ các giá trị truyền thống trong quy trình sản xuất rượu vang của triều đình. Những thợ nấu rượu tại đây đã kết hợp kỹ thuật hiện đại với quy trình sản xuất truyền thống. Tại đây, bạn có cơ hội tìm hiểu quy trình lên men và ủ rượu tỉ mỉ, đồng thời khám phá những phương pháp bền vững trong sản xuất.

Giữa không gian thanh bình, bạn sẽ được thưởng thức các loại rượu vang hoàng gia đặc sắc, trải nghiệm nét văn hóa đặc trưng và hiểu thêm về giá trị lịch sử hoàng tộc của Tị Thử Sơn Trang.

4.3.3 Triển lãm nghệ thuật gốm sứ Tây Tạng

Tị Thử Sơn Trang còn là nơi diễn ra Triển lãm Nghệ Thuật Gốm Sứ Tây Tạng, mang đến cơ hội chiêm ngưỡng bộ sưu tập gốm sứ tinh xảo với các thiết kế cầu kỳ, sắc màu sống động và kỹ thuật thủ công điêu luyện của Tây Tạng. Triển lãm không chỉ thể hiện vẻ đẹp của nghệ thuật gốm sứ Tây Tạng mà còn phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa phong cách nghệ thuật Trung Quốc và Tây Tạng, tạo nên một trải nghiệm văn hóa độc đáo.

Tị Thử Sơn Trang không chỉ là nơi nghỉ dưỡng của các hoàng đế nhà Thanh mà còn là minh chứng lịch sử phong phú và tinh hoa kiến trúc Trung Quốc. Đến đây, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên hòa quyện cùng nghệ thuật xây dựng cổ đại, mang lại cảm giác bình yên và trân quý di sản lịch sử. Và đừng quên tiếp tục theo dõi Cẩm nang du lịch MIA.vn để biết thêm nhiều công trình lịch sử thú vị trên khắp thế giới nhé.