1Giới thiệu món Xôi trứng kiến Mù Cang Chải
Nhắc đến ẩm thực Mù Cang Chải chắc chắn những bạn đã từng đến đây sẽ không thể nào quên được hình ảnh xôi trứng kiến với sắc tím phớt đang nghi ngút khói. Thành phần chính của món ăn này là gạo nếp hương cùng trứng kiến đen trong rừng. Ngoài ra còn phải có sự xuất hiện của các loại gia vị như củ kiệu phi thơm với mỡ gà gói trong lá chuối ngự.
Trứng kiến đen cùng xôi nếp là những thành phần chính của món ăn
Xem thêm: Độc đáo hương vị đắng ngọt của Măng vầu cuốn thịt Yên Bái
Linh hồn của món Xôi trứng kiến Mù Cang Chải chính là những miếng trứng kiến đen. Tháng 2 hay tháng 3 âm lịch hằng năm, khi mà tiết trời sang xuân ấm áp cũng là lúc kiến ở Ruộng bậc thang Mù Cang Chải sinh sôi nảy nở mạnh. Thế nên đây cũng là thời điểm vàng để người địa phương lấy được trứng kiến về làm xôi.
Khi mặt trời rực đỏ như hoa dong riềng thì người Yên Bái sẽ bảo nhau rằng đã đến mùa trứng kiến. Lúc này cánh đàn ông sẽ mang dao lên rừng để không bỏ lỡ dịp chỉ xuất hiện một lần trong năm, mang theo trứng kiến về cho các chị em chế biến thành món ngon độc đáo.
Ở Yên Bái không phải loại kiến nào trên rừng cũng có thể lấy trứng và ăn với hương vị giống nhau. Loại kiến mà người dân nơi đây lấy trứng có tên gọi khác là con ngạt. Người Yên Bái phân biệt nó rất giỏi, thậm chí chỉ cần lướt sơ qua là cũng biết đâu là tổ kiến cần lấy.
Trứng kiến Yên Bái có những tổ to tới cỡ mũ đội đầu. Người ta sẽ cầm tổ kiến đập cho chúng chạy hết từ bên trong ra ngoài, sau đó lấy dao bổ đôi vỗ vào vỏ tổ kiến để trứng kiến rớt ra. Tuy nhiên người miền cao Yên Bái thường sẽ không lấy sạch trứng mà giữ lại một phần để những đàn kiến ấy có thể tiếp tục sinh sản mùa sau.
Người ta cho lá cây vào để kiến bám lên, loại bỏ những thành phần không cần thiết mà chỉ giữ trứng kiến
Yên Bái có nhiều dân tộc đang sinh sống như Thái, Dao, Tày… và họ đều rất giỏi chế biến các món ăn từ trứng kiến. Thường người ta hay ướp muối tinh, hạt sẻn, vỏ dổi, các loại lá thơm, gói lá dong nướng than, nấu canh với măng sặt… Tuy nhiên món ấn tượng nhất phải kể đến có lẽ là xôi nếp trứng kiến.
Người miền cao nơi đây sẽ lựa chọn nếp ngon để ngâm với các loại lá để nhuộm màu. Các loại lá này được tuyển chọn khá kỹ và lành tính, không những giúp xôi có màu sắc bắt mắt mà còn hỗ trợ tăng hương vị nữa. Sau đó mọi người sẽ lấy lá dong ngăn thành các ô để không lẫn màu vào nhau.
Để làm được trứng kiến đúng chuẩn cũng khá công phu. Những hạt trứng nhỏ, trong suốt và li ti sẽ được người ta đãi nhẹ cùng nước ấm, để ráo nước thì ướp hành khô, bột canh, phi cùng mỡ cho tới lúc tỏa hương thơm. Sau đó người ta sẽ khéo léo gói trứng kiến vào trong lá chuối ngự, để cho mùi thơm của lá chuối lẫn vào mùi thơm trứng.
Sau khi được ướp gia vị, trứng đem gói trong lá sẽ được nướng than cho chín mà không bị cháy. Xin chín rắc trứng kiến lên, nhẹ tay đảo đều sẽ thành món Xôi trứng kiến Mù Cang Chải nổi tiếng. Đĩa xôi đủ màu tươi sáng cùng những hạt trứng kiến điểm xuyết tựa như các hạt mầm đang chờ nảy lộc.
Phần Xôi trứng kiến Mù Cang Chải đầy ắp trông khá ngon miệng
2Hương vị độc đáo của món Xôi trứng kiến Mù Cang Chải
Xôi nếp mới thơm dẻo kết hợp cùng hạt trứng kiến vỡ ra trong khoang miệng, tạo nên một hương thơm dịu rất lạ lẫm, hơi cay cay. Đặc biệt nhất khi thưởng thức Xôi trứng kiến Mù Cang Chải chúng ta nên bốc bằng tay mới đúng chuẩn. Người vùng cao Yên Bái thì hay ăn với cá suối sấy khô nướng than chấm muối ớt trộn chanh.
Nhờ có Xôi trứng kiến Mù Cang Chải mà hương vị của các món ngon cũng được thăng hoa hơn, tạo nên ấn tượng độc đáo, khó phai. Để thưởng thức đúng chuẩn bạn nên lấy tay nhúm xôi rồi cho ngay vào miệng và cảm nhận. Tất cả hòa quyện một cách hoàn hảo đến khó tin. Nếu thích bạn có thể thử những món độc đáo khác của Yên Bái như Dế mèn chiên Yên Bái hay Bọ xít chiên giòn Yên Bái...
