1Tổng quan về Lạp xưởng Yên Bái
Khoác lên mình hương vị đậm đà, đặc trưng của vùng cao, Lạp xưởng Yên Bái trở thành món ngon đặc sắc và là thức quà quý dành riêng cho bất cứ ai đến mảnh đất này. Thưởng thức một lần món Lạp xưởng Yên Bái, bạn sẽ cảm nhận được hương vị khác biệt so với lạp xưởng dưới miền xuôi. Mùi thơm của bã mía được hun với củi càng khiến cho các tín đồ đam mê ẩm thực đứng ngồi không yên.
Không thua kém bất kì món ăn nào tại đây, Lạp xưởng Yên Bái luôn xuất hiện trong hầu hết gia đình sinh sống nơi đây. Món ăn này rất dễ thưởng thức, có thể ăn lúc nào cũng được. Nhiều gia đình tại Yên Bái còn treo lạp xưởng ở gác bếp quanh năm mà không lo món ăn sẽ bị hư hỏng. Cũng chính vì thế mà nhiều người khi đến đây thường chọn Lạp xưởng Yên Bái làm quà cho bạn bè, người thân vì hương vị không những ngon mà còn bảo quản được lâu.
Xem thêm: Giản đơn Nếp Tú Lệ - Món quà xứ Mường Lò gửi người bạn miền xuôi
Vào mùa lạnh ở vùng cao, còn gì tuyệt vời hơn khi được thưởng thức một chén rượu ngô cay nồng cùng với Lạp xưởng Yên Bái ngon ngất ngây? Món ăn này khi thưởng thức có thể đem đi rán hoặc nướng trên bếp than hồng. Dù bằng cách nào thì hương vị đặc sắc cùng mùi thơm của lạp xưởng vẫn được giữ nguyên.
Tuy lạp xưởng không phải là món ăn quá xa lạ, hầu như vùng nào cũng có nhưng mỗi vùng lại khoác lên mình một hương vị độc đáo khác nhau. Để có thể chế biến được Lạp xưởng Phú Yên ngon nhức nhối, chuẩn vị thì từ nguyên liệu đến thời gian tẩm ướp đều cần phải làm theo công thức. Bí quyết làm ra món lạp xưởng này cũng vì thế từng làm mưa làm gió khiến nhiều người yêu nấu ăn cất công tìm tòi, học hỏi.
2Món ăn này có gì đặc biệt?
Món lạp xưởng trông thì đơn giản nhưng không phải ai cũng có thể làm được. Để chế biến thành công Lạp xưởng Yên Bái thơm ngon, đúng vị, người chế biến phải là người có tay nghề lâu năm và nắm giữ được bí quyết. Không như các món ăn khác, chế biến Lạp xưởng Yên Bái phải theo đúng thứ tự, thời gian tẩm ướp lẫn khâu đun nấu cũng phải thật cẩn thận. Đặc biệt là lúc thịt lên men thì không được tắt bếp để tránh lạp xưởng bị chua, nhanh bị ôi, thối.
Lòng non phải được nhồi đến khi căng tròn, đẹp mắt. Sau đó đem phơi nắng liên tiếp ba ngày rồi mới treo lên gác bếp. Vào những ngày đầu, không được quên nổi lửa hồng để hun miếng Lạp xưởng Yên Bái thơm hương khói mới. Lúc hun khói phải đảm bảo được lửa nhỏ, không được tắt thì món lạp xưởng mới càng thêm thơm ngon, hấp dẫn.
Để sấy lạp xưởng cũng không hề đơn giản mà phải thật kỹ lưỡng ở khâu chuẩn bị nhiên liệu. Nếu sấy bằng than tổ ong hay các loại củi không rõ nguồn gốc thì dễ dàng khiến khói độc áp vào lạp xưởng, gây hại cho sức khỏe mọi người. Vì thế nhiên liệu thường được người dân nơi đây sử dụng là vỏ trấu, bã mía, than hoa, lá quế tươi...
Lạp xưởng Yên Bái thường có màu nâu sẫm hơn so với lạp xưởng ở các vùng khác. Đồng thời hương vị cũng đậm đà, thơm ngon hơn rất nhiều. Bởi vì được hun khói rất kỹ nên khi thưởng thức bạn sẽ dễ dàng cảm nhận được hương thơm đặc trưng của bã mía cùng với mùi thơm của khói bếp. Cứ thế, món ăn này được treo lên gác bếp của mỗi gia đình tại đây và trở thành đặc sản nhất định phải thử khi ghé Yên Bái.
Lòng non và thịt nạc xay nhuyễn chính là những nguyên liệu chính để chế biến Lạp xưởng Yên Bái. Nhiều người vẫn nghĩ rằng món ăn này được chế biến vô cùng đơn giản vì họ chỉ cần thái lạp xưởng ra rồi nấu lên là được. Tuy nhiên trước khi treo lên gác bếp, miếng lạp xưởng đã phải trải qua rất nhiều công đoạn cầu kỳ và vô cùng tỉ mỉ.
Để Lạp xưởng Yên Bái không bị hôi, lòng non phải được rửa sạch cùng rượu trắng. Thịt lợn được lựa chọn thường là phần thịt ngon nhất như thịt nạc vai, thịt mông, thịt thăn. Sau khi chuẩn bị nguyên liệu kỹ lưỡng, rửa thật sạch thì mới đem xay nhuyễn và tẩm ướp cùng các loại gia vị. Cuối cùng mới nhồi vào lòng non đã được làm sạch để cho ra được món Lạp xưởng Yên Bái.
Một trong những thứ khiến tạo nên hương thơm đặc trưng cho Lạp xưởng Yên Bái chính là rượu. Thứ rượu được dùng để ướp với thịt thường được ngâm cùng 5 loại hoa quả khác nhau. Chính nhờ vậy mà sau khi ướp xong, thịt không những càng đậm đà mà còn phảng phất được mùi thơm của rượu. Sau khi hun càng sẽ càng cảm nhận rõ nét hơn hương thơm của rượu hòa cùng mùi khói bếp thơm lừng.
Từ khâu chuẩn bị nguyên liệu đến cách chế biến càng góp phần cho món đặc sản này làm đốn tim bao thực khách phương xa. Vào những lúc vùng cao Yên Bái đón đợt gió rét, được quây quần bên bếp lửa ấm nóng cùng các gia đình nơi đây, thưởng thức món Lạp xưởng Yên Bái ngon nhức nhối và lắng nghe họ kể bao câu chuyện càng khiến ta thêm yêu mảnh đất và con người nơi đây.
3Thưởng thức Lạp xưởng Yên Bái sao cho đúng cách?
Cách thưởng thức Lạp xưởng Yên Bái cũng vô cùng dễ dàng, bạn có thể ăn bất cứ khi nào bạn muốn vì lạp xưởng có thể bảo quản được đâu, tiện lợi mang theo để ăn dọc đường. Bởi vì lạp xưởng được hun khói rất kỹ nên phần thịt bị săn lại, khô hơn so với lạp xưởng ở các vùng miền khác. Vì vậy trước khi ăn bạn nên luộc sơ qua để lạp xưởng được mềm hơn. Sau đó tiếp tục đem đi chiên vàng rồi mới bắt đầu thưởng thức.
Bạn có thể ăn lạp xưởng nướng hoặc lạp xưởng rán tùy theo sở thích của mình. Khi ăn người ta thường chấm kèm với tương ớt Mường Khương được làm từ trái ớt tươi cay xè. Nhâm nhi cùng chén rượu ngô cay nồng giữa tiết trời vùng cao giá rét thì quả là tuyệt vời. Cứ thế, Lạp xưởng Yên Bái luôn xuất hiện trên bàn nhậu hay dùng để đãi khách, trở thành một món ăn gắn kết mọi người lại với nhau.
Lạp xưởng Yên Bái với hương vị đậm đà, cách chế biến cầu kỳ và tỉ mỉ từ lâu đã trở thành một món ăn quen thuộc đối với đồng bào người dân tộc sinh sống ở vùng cao Yên Bái. Bên cạnh lạp xưởng, Thịt trâu gác bếp Yên Bái và Bánh chưng đen Mường Lò cũng là một trong những đặc sản trứ danh tại đây mà bạn nhất định phải thử. Nền ẩm thực Yên Bái vẫn còn rất nhiều món ngon đặc sắc đang chờ bạn đến khám phá. Chần chờ gì nữa mà không nhanh chân đến đây để trải nghiệm hết tinh hoa ẩm thực vùng cao ngay nào!