1 Giới thiệu về Mắm cá lóc đồng Ngã Năm
Sóc Trăng là địa phương có hệ thống sông ngòi chằng chịt. Nhờ vậy, cá tôm tự nhiên ở đây luôn rất trù phú. Từ thời xưa, khi đánh bắt được nhiều thủy hải sản, người dân Sóc Trăng đã nghĩ cách làm thế nào để bảo quản được lâu, dự phòng cho những tháng mùa khô cằn cỗi. Vì vậy, cách ủ mắm ra đời và được biến tấu thành nhiều phiên bản với các loại cá khác nhau.
Đến hiện nay, mắm đã trở thành một phần đại diện cho văn hóa ẩm thực miền Tây. Trong đó, mắm cá lóc là loại được ưa thích hàng đầu bởi hương vị thơm ngon, đậm đà. Theo kinh nghiệm khám phá Sóc Trăng, đặc biệt ngon nhất phải kể đến Mắm cá lóc đồng Ngã Năm, nổi tiếng gần xa bởi chất lượng được xây dựng trong nhiều năm qua.
Cứ vào khoảng tháng 8, 9 âm lịch là lúc những con nước lớn về, mang theo phù sa màu mỡ bồi đắp cho ruộng đồng và nguồn thủy sản dồi dào để người dân cải thiện cuộc sống. Lúc này, các cơ sở tại Ngã Năm bắt tay vào thu mua cá đồng, chuẩn bị các công đoạn tỉ mỉ để làm nên loại mắm hấp dẫn.
Theo công thức của các cơ sở sản xuất Mắm cá lóc đồng Ngã Năm thì tỉ lệ làm mắm ngon nhất là: 5kg cá lóc, 300g thính, 1kg muối hột, 400g đường mía. Các lóc sẽ được mang đi làm sạch, bỏ phần xương sống. Sau đó, cá được ướp với một ít muối trong khoảng 2 tiếng cho thấm vị rồi để ráo nước. Tiếp theo, họ cho cá và muối vào chum hoặc vại, lượng muối phụ thuộc vào kinh nghiệm của từng người. Nếu cho ít quá thì mắm sẽ hỏng còn nhiều quá thì mắm bị mặn, ăn không ngon. Người dân dùng một cái mo dừa đậy kín chum, vại, dùng thanh cây đặt chéo ngang miệng để nén chặt cá xuống.
Để khoảng 1 tuần cho thấm với muối, họ sẽ gắp cá ra, bỏ nước, rửa sạch chum rồi lại cho cá vào cùng thính, trộn đều lên. Sau đó tiếp tục nén chặt cá lại, để khoảng 10 ngày cho cá thấm với thính. Cá lóc tiếp tục được lấy ra một lần nữa, bỏ nước và cho thêm đường mía đã thắng sệt vào trộn đều lên. Nén chặt cá thêm khoảng 3 đến 4 tháng nữa thì sẽ cho ra loại Mắm cá lóc đồng Ngã Năm thượng hạng.
Xem thêm: Thưởng thức Lẩu mắm Sóc Trăng, đặc sản nức tiếng gần xa
2 Điều gì làm nên sức hấp dẫn của Mắm cá lóc đồng Ngã Năm
Hiện nay tại Ngã Năm có rất nhiều cơ sở chuyên sản xuất mắm cá lóc. Hầu hết đều có chất lượng rất tốt, hương vị đậm chất miền Tây. Sở dĩ như vậy vì các cơ sở tại đây đều chọn nguyên liệu từ nguồn cá lóc đồng của địa phương. So với cá lóc nuôi thì cá lóc đồng có phần thị chắc và ngọt hơn rất nhiều, khi ủ mắm sẽ cho ra hương vị đặc trưng. Ngoài ra, tại đây còn có đặc sản Trà Mãng Cầu Cẩm Thiều Ngã Năm cũng rất nổi tiếng, bạn đừng bỏ lỡ nhé.
Thông thường, đến mùa nước nổi và lượng cá đồng lớn, các cơ sở sản xuất sẽ mua vài tấn đến vài chục tấn muối trữ rồi ủ mắm dần dần để bán. Cá khi còn tươi sống phải được sơ chế thật sạch, bỏ hết vảy, khử bớt mùi tanh. Bên cạnh đó, đến cả những chiếc chum, vại hay độ nén cá cũng cực kỳ quan trọng, tất cả phải tỉ mỉ thì mới cho ra được thành phẩm Mắm cá lóc đồng Ngã Năm chất lượng.
Khu vực Năm Căn hầu hết đều là những gia đình sống bằng nghề sông nước. Vì thế, công thức ủ mắm cá lóc đã có từ lâu, được các thế hệ đi trước truyền lại. Rất nhiều gia đình tại đây đã nhiều đời làm mắm, có bí quyết riêng. Ví như đều là thính, nhưng thính rang như thế nào để ngon. Hay thời tiết cũng ảnh hưởng đến thời gian ủ từng công đoạn, trời nắng to thì ủ nhanh hơn, còn trời mưa thì sẽ phải kéo dài thêm một vài ngày. Ông bà ta thường nói văn hay không bằng tay quen, thế nên các cơ sở chuyên sản xuất Mắm cá lóc đồng Ngã Năm truyền thống luôn luôn có hương vị khác biệt.
Mắm cá lóc có thể ăn theo rất nhiều cách. Đơn giản nhất là để sống rồi xé thành từng miếng, trộn với chanh, thêm ít đường, tỏi và ớt là bao ngon. Ngoài ra, loại mắm này cũng là nguyên liệu chế biến rất nhiều món ăn hấp dẫn khác như Mắm cá lóc kho dừa Sóc Trăng, bún mắm, mắm chưng, mắm kho v.v.
Để thưởng thức các món ăn từ mắm cá lóc, bạn nên đến những nhà hàng chuyên món cơm quê và đặc sản. Vì là loại ngon và được ưa chuộng nhất nên hầu như nhà hàng nào cũng chọn Mắm cá lóc đồng Ngã Năm làm nguyên liệu.
3 Mua mắm cá lóc về làm quà
Với những bạn muốn chọn mua Mắm cá lóc đồng Ngã Năm về làm quà cho người thân, bạn bè thì có thể đến các sạp hàng trong chợ Ngã Năm. Tuy nhiên, nếu bạn chưa có kinh nghiệm chọn mắm thì có thể sẽ mua phải loại chất lượng thấp. Vì thế, để đảm bảo giá tốt và hương vị thơm ngon thì bạn có thể tham khảo hai cơ sở MIA.vn gợi ý dưới đây để ghé đến:
- Mắm cá lóc Sáu Bảnh
Địa chỉ: Số 146, ấp I, thị trấn Ngã Năm, huyện Ngã Năm
- Mắm cá lóc Kim Ly
Địa chỉ: Khóm 1, Phường 1, thị trấn Ngã Năm, huyện Ngã Năm
Điện thoại: 0948 648 358
Trên đây là những thông tin về Mắm cá lóc đồng Ngã Năm mà cẩm nang du lịch MIA.vn muốn mang đến cho bạn. Hi vọng bạn sẽ sớm có cơ hội thưởng thức các món ăn hấp dẫn từ loại mắm này nhé.