Quảng Bình mà chúng ta biết không chỉ nổi tiếng với nền văn hoá ẩm thực ấn tượng, sở hữu hàng loạt đặc sản như mắm ruốc hay Mắm thính Quảng Bình… mà còn là nơi lưu giữ nhiều bức tranh lịch sử đã trải qua nhiều năm tháng. Một số số địa danh nổi bật mang ý nghĩa lịch sử mà MIA.vn muốn giới thiệu với bạn đó là Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình.

Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình thuộc phường Đồng Hải, TP Đồng Hới toạ lạc trong khu vực của Thành Cổ Đồng Hới. Đây là di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh, nơi ghi dấu những tội ác tàn bạo của thực dân Pháp đối với dân tộc Việt Nam nói chung và các chiến sĩ thời chiến nói riêng. Tại đây, bạn sẽ được tìm hiểu rõ hơn về những tấm gương anh dũng, trung kiên với lý tưởng cộng sản của những chiến sĩ cách mạng rất đáng khâm phục. Chính vì những ý nghĩa to lớn này mà Nhà lao Đồng Hới trở thành một điểm đến độc đáo về câu chuyện lịch sử nên có trong chuyến du lịch Quảng Bình của nhiều người. 

Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình với những ký ức đau thương thời chiến khốc liệt 2

Tấm bia di tích là chứng cứ duy nhất được lưu giữ sau khoảng thời gian khốc liệt tại Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình

Ngay sau khi thực dân Pháp chiếm đóng Đồng Hới lần thứ hai vào năm 1885, Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình được xây dựng và tồn tại trong suốt thời kỳ Pháp thuộc. Nhà lao Đồng Hới có chiều rộng khoảng 150m, chiều dài 400m và tường cao tầm 8m. Trong đó, bức tường phía Tây và phía Bắc cũng chính là tường thành Đồng Hới thời xưa. Kiến trúc nhà lao được chia làm 2 dãy Nam Triều và Tây Triều với các khu xà lim chật hẹp khiến bạn cảm nhận ngay được những khắc nghiệt khi đến đây. 

Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình gắn liền với những trận đòn tra tấn dã man của thực dân Pháp đối với dân tộc Việt Nam. Họ làm đủ mọi cách để làm lung lay ý chí của các chiến sĩ cách mạng từ quay điện, “đi tàu lăn” cho đến “đi tàu bay”… Trước những hung hăng và tàn bạo của kẻ thù, chi bộ Đảng Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình vẫn một lòng kiên cường lãnh đạo các anh em chiến đấu hết mình, chống lại sự đàn áp, bất công để đòi lại quyền đối xử công bằng, cải thiện chế độ sinh hoạt. Đồng thời, dân tộc ta cũng đặt mục tiêu cảm hoá lính gác, cai ngục để họ đứng về phía mình. 

Xem thêm: Làng Tân An Quảng Bình, khám phá truyền thống làm bánh tráng lâu đời

Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình với những ký ức đau thương thời chiến khốc liệt 3

Tấm bia mộ chứa đựng cả niềm tự hào của dân tộc vì những tinh thần kháng chiến quyết liệt thời chiến tranh

Sau những cao trào của Cách mạng Xô Viết Nghệ Tĩnh năm 1930, nhà lao tại Vinh và Hà Tĩnh đều hết chỗ giam nên nhiều nhà tù cách mạng khác được chuyển về Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình nhằm bổ sung thêm lực lượng cách mạng cho công cuộc phong trào đấu tranh ở đây. Năm 1949, đồng chí Quách Xuân Kỳ bị bắt giam tại Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình, sau đó được anh em tín nhiệm làm Bí thư Chi bộ. Đây là một trong những đồng chí có tấm gương sáng rất xứng đáng để cán bộ Đảng viên trong nhà tù học tập và noi theo. 

Tuy chiến tranh đã lùi xa và thay vào đó là một nền hòa bình thịnh vượng đối với toàn dân tộc Việt Nam nhưng những ký ức đau thương ở thời kỳ giam cầm tại Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình luôn là nỗi ám ảnh trong lòng những chiến sĩ từng bị cầm tù. 

Hiện nay, Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình chỉ còn là một bãi đất trống được phủ kín bởi lớp cỏ dại um tùm nằm cạnh khuôn viên của Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng Quảng Bình. Ngoài tấm bia di tích "nằm bơ vơ" thì dường như chẳng còn bất kỳ hiện vật gì khác. Cùng “sinh ra" và “lớn lên" trong thời chiến oanh liệt nhưng Nhà lao Đồng Hới không được lưu giữ lại như Miếu Nam Lãnh Quảng Bình. Trong thời gian tới, hi vọng rằng Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình sẽ được tôn tạo và phục dựng tương xứng với những giá trị lịch sử, trở thành điểm đến ý nghĩa cho mọi người khi có dịp khám phá Quảng Bình.

Nhà lao Đồng Hới Quảng Bình hiện chưa được tu sửa để mọi người có cơ hội tham quan. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể lưu lại điểm đến vô cùng ý nghĩa này vào Cẩm nang du lịch của bạn nhé.