Thâm nhập Thập Tam Lăng, nơi an nghỉ của 13 hoàng đế nhà Minh

1Đôi nét về Thập Tam Lăng

Quần thể lăng mộ Thập Tam Lăng (hay Minh Thập Tam Lăng - 明十三陵) là một tuyệt phẩm kiến trúc lăng mộ của 13 vị vua triều đại nhà Minh, có niên đại hơn 200 năm. Toàn bộ khu di tích rộng hơn 40 km2, tọa lạc tại chân núi Thiên Thọ, thuộc huyện Xương Bình, cách trung tâm Bắc Kinh khoảng 50km về phía Tây Bắc. Người xưa quan niệm rằng việc lựa chọn nơi có phong thủy có khả năng hấp thụ năng lượng từ đất trời, hóa giải ma quỷ và phong tà từ phương Bắc, do đó đã dẫn đến việc chọn khu vực hình vòng cung ở chân núi Thiên Thọ để xây dựng. Quá trình xây dựng diễn ra từ thời vua Minh Thành Tổ Chu Đệ đến cuối thời kỳ nhà Minh. Tuy nhiên ban đầu mục đích chính của công trình chỉ là để tôn vinh triều đại của vua Chu Đệ.

Nơi đây được xây dựng trên những đỉnh đồi cao được bao quanh bởi bốn bể cây xanh. Các lăng mộ được sắp xếp theo hướng bắc nam, nối với nhau thông qua con đường Thần Lộ dài khoảng 1.7 km, tọa lạc giữa rặng núi Hổ Sơn và Long Sơn. Đây như một thung lũng yên tĩnh, bao la rộng lớn, núi non ở cả bốn phía, là nơi lý tưởng để hoàng đế và hoàng hậu an nghỉ. Ngoài cảnh đẹp hữu tình, khu vực còn mang ý nghĩa quân sự, giống như một bức tường bảo vệ. Điều này cũng giải thích tại sao quần thể lăng mộ vẫn duy trì được trạng thái gần như nguyên vẹn, ít bị tác động đến cho đến ngày nay.

Theo nhiều sử thi cũ, trong quần thể lăng mộ còn chứa nơi an nghỉ của 23 vị hoàng hậu, 1 quý phi và 10 hoàng phi. Trong số họ, nhiều người được mai táng cùng với vua theo tập tục thời kỳ đó.

Trong thời kỳ cai trị của nhà Minh, dân thường không có quyền tiếp cận quần thể lăng mộ này. Năm 1644, một phần quân lực dưới sự lãnh đạo của Lý Tự Thành nổi dậy, đến và tàn phá một phần của quần thể lăng mộ trước khi tiến vào thành Bắc Kinh. Công trình được bảo tồn gần như nguyên vẹn đến ngày nay chủ yếu là kết quả của những nỗ lực bảo tồn lịch sử lâu dài của chính quyền Bắc Kinh.

2Giá vé tham quan và giờ mở cửa

Tùy thuộc vào thời điểm, giá vé vào Thập Tam Lăng có sự thay đổi nhất định:

- Mùa cao điểm từ tháng 4 đến tháng 10 hàng năm, giá vé khoảng 45 NDT (tương đương khoảng 145.000 VND).

- Mùa thấp điểm từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau, giảm xuống còn khoảng 30 NDT (tương đương khoảng 100.000 VND).

Thập Tam Lăng mở cửa để đón khách tham quan từ thứ 2 đến chủ nhật trong khoảng thời gian từ 08h30 đến 16h30. Bạn có thể tham khảo thời gian này để lên kế hoạch chuyến tham quan phù hợp.

3Thời điểm thích hợp để tham quan Thập Tam Lăng

Bạn có thể ghé thăm Thập Tam Lăng vào bất kỳ mùa nào trong năm. Tuy nhiên, để kết hợp với hành trình du lịch tại Bắc Kinh, bạn có thể lựa chọn thời điểm mùa xuân hoặc đầu hè, vì đây là khoảng thời gian có khí hậu ấm áp và thích hợp cho việc tham quan và khám phá xung quanh thủ đô Bắc Kinh.

4Cách di chuyển đến Thập Tam Lăng

Thập Tam Lăng nằm cách thủ đô Bắc Kinh khoảng 50km về phía Tây Bắc. Trước hết để đến Bắc Kinh, phương tiện nhanh chóng và thuận tiện nhất là máy bay. Sau đó bạn hay di chuyển từ trung tâm Bắc Kinh qua Thập Tam Lăng.

Công trình Thập Tam Lăng đã tồn tại được hơn 200 năm và để bảo quản lăng mộ một cách vững chắc và an toàn, những người xây dựng đã chọn khu vực núi rừng bạt ngàn. Tuy nhiên hiện nay, các con đường dẫn đến Thập Tam Lăng đã được nâng cấp để thuận tiện cho việc đi lại và phát triển du lịch. Bạn có thể đến thăm khu vực này bằng xe buýt, tàu điện hoặc taxi. Tuy nhiên, với địa hình độc đáo và khí hậu mát mẻ, bạn lựa chọn đi bộ một đoạn ngắn hoặc sử dụng xe đạp để vừa trải nghiệm cảnh đẹp vùng núi vừa rèn luyện sức khỏe.

5Các điểm tham quan chính tại Thập Tam Lăng

Qua những thăng trầm lịch sử, nhiều ngôi mộ trong khu di tích đã bị nhiều tàn phá do nhiều yếu tố như thời gian và chiến tranh. Công trình Thập Tam Lăng là kết quả của sự nỗ lực của ở Bắc Kinh mong muốn bảo tồn di tích lịch sử quan trọng của đất nước.

Đến Thập Tam Lăng bạn như được bước vào một thế giới cổ đại. Con đường dẫn vào lăng rất dài với hai bên là khu vườn xanh mướt. Trước mặt là cánh cổng cao 14m như một tấm khiên to lớn vững chắc. Màu rêu phong của các công trình tạo nên không khí cổ kính, khiến ai đến đây đều cảm thấy như đang quay về thời kỳ hoàng kim của các triều đại. Thập Tam Lăng có lăng mộ của những vị vua nổi tiếng của triều đại Minh trong lịch sử Trung Quốc như Vinh Lạc Đế, Vạn Lịch Đế, Long Khánh Đế... Tuy nhiên hiện tại, chỉ có 3 trong số 13 lăng mộ được mở cửa cho du khách tham quan, đó là Trường Lăng, Định Lăng và Chiêu Lăng.

5.1 Trường Lăng

Lăng mộ Trường Lăng (長陵) là nơi an nghỉ của vua Minh Thành Tổ Chu Đệ, hoàng đế thứ ba của nhà Minh. Đây là công trình có diện tích lớn nhất trong quần thế, khiến nhiều du khách không khỏi kinh ngạc trước sự hoành tráng dù đã được xây dựng từ nhiều thế kỷ trước. Tổng diện tích của lăng mộ gần 1956 mét vuông, gần bằng với Điện Thái Hòa trong Tử Cấm Thành ở thủ đô Bắc Kinh.

Điểm đặc biệt nhất của Trường Lăng là Điện Linh Ân, một công trình quan trọng đã mất đến 18 năm để hoàn thành. Toàn bộ kiến trúc được mô phỏng theo Thái Hòa Điện, thể hiện ý niệm về quyền uy của hoàng đế ở thế giới bên kia. Đến nay, kiến trúc của Điện Linh Ân vẫn là một kho tàng khảo cổ có giá trị lớn trong nghiên cứu của hậu thế.

5.2 Định Lăng

Định Lăng (定陵) là nơi an nghỉ của vua Minh Thần Tông Chu Dực Quân, hoàng đế thứ 14 của nhà Minh cùng với hai hoàng hậu của mình. Trong quá trình khai phá, những nhà khảo cổ học đã tìm ra tấm bia đá ghi chép cách mở cửa và di chuyển trong Định Lăng. Đó cũng là lý do nơi này đã được mở cửa cho du khách khám phá.

Định Lăng là lăng mộ lớn thứ ba trong quần thể Thập Tam Lăng, sau Trường Lăng và Vĩnh Lăng. Xây dựng Định Lăng đòi hỏi chi phí hơn 300 tấn bạc, tương đương với mức thuế của triều đình trong hai năm dưới thời hoàng đế Vạn Lịch. Hầm mộ của Chu Dực Quân sâu 27 mét, gồm 5 điện được làm hoàn toàn bằng đá và không cần bất kỳ cột chống hay trụ đỡ nào. Hậu điện là khu vực quan trọng nhất, là nơi đặt quan tài của hoàng đế và hai hoàng hậu cùng với khoảng 3000 đồ tùy táng quý giá.

5.3 Chiêu Lăng

Chiêu Lăng (昭陵) đây là lăng mộ của vua Minh Mục Tông Chu Tái Kỵ, hoàng đế thứ 13 của nhà Minh và là lăng mộ có quy mô nhỏ nhất trong số ba lăng mộ được mở cửa tham quan. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của Chiêu Lăng là quan tài của hoàng đế được đặt ở vị trí hình trăng lưỡi liềm vô cùng độc đáo.

5.4 Cổng vòm bằng đá Thập Tam Lăng

Đây là công trình đầu tiên trên con đường Thần Lộ nối các khu lăng mộ, đồng thời là công trình bằng đá có kết cấu giả gỗ quy mô lớn nhất tại Trung Quốc. Được xây dựng vào năm Gia Tĩnh thứ 19 (năm 1540), cổng vòm này dùng để tưởng nhớ thành tựu của tổ tiên đời trước.

Thập Tam Lăng là một công trình lịch sử khổng lồ có ý nghĩa lịch sử quan trọng nhất trong quá trình xây dựng Trung Quốc. Hiện nay, công trình vẫn đang được tiến hành công tác phục hồi và mở rộng một số khu vực khác để tăng trải nghiệm tham quan và phục vụ cho các mục đích nghiên cứu khác nhau. Nếu có cơ hội xách vali đến ghé thăm Bắc Kinh, bạn hãy dành thời gian để tham quan di tích này để hiểu thêm về những giá trị lịch sử quan trọng nhé.