1 Giới thiệu chung về lasagna
Lasagna là một trong những món ăn truyền thống nổi tiếng bậc nhất của nước Ý. Bạn dễ dàng bị hấp dẫn bởi các lớp mì tươi xếp chồng, xen kẽ với sốt thịt bolognese, sốt kem bechamel và phô mai mozzarella béo ngậy, sau đó được nướng vàng óng trong lò. Mỗi miếng lasagna là sự kết hợp hoàn hảo giữa vị béo, đậm, thơm và ngọt, khiến thực khách say mê từ lần đầu thưởng thức.
Mì nướng lasagna rất nổi tiếng ở Ý. Ảnh: alfrescos
Không chỉ phổ biến tại Ý, lasagna đã trở thành món ăn toàn cầu, xuất hiện trong thực đơn của mọi nhà hàng Ý từ bình dân đến cao cấp. Ở châu Âu, Mỹ hay châu Á, lasagna luôn là lựa chọn hàng đầu cho những bữa ăn đậm đà, ấm cúng và đủ đầy dinh dưỡng. MIA.vn tin rằng đây chắc chắn sẽ là một trong những món ăn để lại dấu ấn đậm nét trong hành trình khám phá ẩm thực Ý của bạn.
2 Lịch sử và nguồn gốc của lasagna
Lasagna không chỉ là món mì nướng hấp dẫn mà còn là một trong những món ăn cổ xưa nhất của ẩm thực Ý với lịch sử kéo dài hàng thiên niên kỷ. Tên gọi "lasagna" bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ là “laganon”, chỉ những miếng mì cán mỏng cắt thành dải, tương tự như món mì pasta.
Người La Mã cổ đại được cho là những người đầu tiên phát triển công thức món ăn này. Trong cuốn sách nấu ăn De Re Coquinaria (thế kỷ 1 TCN), đã có mô tả về món mì xếp lớp xen kẽ nước sốt, rất giống với lasagna ngày nay. Tuy nhiên, phiên bản hiện đại với sốt cà chua và phô mai chỉ xuất hiện sau thế kỷ 16, khi cà chua được du nhập vào châu Âu từ châu Mỹ.
Bánh có lịch sử lâu đời, có nguồn gốc từ Hy Lạp. Ảnh: epicurious
Lasagna như chúng ta biết ngày nay được hình thành và hoàn thiện tại vùng Emilia-Romagna, miền Bắc nước Ý. Nơi đây nổi tiếng với sốt ragù alla bolognese (sốt thịt bò nấu cà chua), sốt bechamel và mì pasta trứng tươi. Phiên bản truyền thống nhất là Lasagna alla Bolognese, được xem như chuẩn mực quốc gia cho món ăn này.
Trải qua thời gian, lasagna không ngừng được biến tấu theo vùng miền và khẩu vị hiện đại. Nhưng người dân Ý vẫn giữ vững tinh thần của nó, một món ăn thấm đẫm sự công phu, yêu thương và sự gắn kết gia đình. Thật không ngoa khi nói, lasagna chính là một biểu tượng ẩm thực Ý đậm đà truyền thống.
Bánh phân thành từng lớp rất hấp dẫn. Ảnh: puckarabia
3 Thành phần và cách chế biến lasagna truyền thống
Lasagna truyền thống của Ý, đặc biệt là phiên bản Lasagna alla Bolognese, là sự kết hợp tinh tế giữa mì tươi, sốt thịt ragù, sốt kem bechamel và phô mai Parmigiano Reggiano. Mỗi lớp nguyên liệu được xếp chồng lên nhau một cách cẩn thận, tạo nên hương vị sâu sắc, đậm đà và đầy quyến rũ khi nướng lên. Dưới đây cẩm nang du lịch MIA.vn sẽ cùng bạn khám phá chi tiết hơn cách người Ý tạo nên lasagna nhé.
3.1 Nguyên liệu chính
Dưới đây là các nguyên liệu để chế biến lasagna:
- Lá mì lasagna (sfoglia): Mì được cán mỏng từ bột mì và trứng, thường trụng sơ hoặc dùng tươi để khi nướng không bị khô.
- Sốt ragù alla bolognese: Nấu từ thịt bò (hoặc kết hợp với thịt heo), hành tây, cà rốt, cần tây, cà chua nghiền, rượu vang đỏ, thảo mộc và thời gian hầm ít nhất 2–3 giờ. Sốt này chính là linh hồn của món lasagna.
- Sốt bechamel (sốt trắng): Làm từ bơ, bột mì và sữa tươi đun sôi, khuấy đều đến khi sánh mịn. Loại sốt này giúp tạo độ béo và kết nối các lớp mì, thịt với nhau.
- Phô mai Parmigiano Reggiano: Phô mai cứng được xay mịn, rắc đều giữa các lớp hoặc trên mặt, giúp tạo mùi thơm đặc trưng và lớp vỏ vàng giòn hấp dẫn sau khi nướng.
Nguyên liệu để chế biến món lasagna. Ảnh: allrecipes
3.2 Cách chế biến truyền thống
- Bước 1: Chuẩn bị sốt ragù với các nguyên liệu gồm thịt với rau củ, sốt cà chua và gia vị trong vài giờ cho đến khi đặc sánh, thơm lừng.
- Bước 2: Làm sốt bechamel mịn, béo và không vón cục.
- Bước 3: Luộc sơ mì nếu dùng mì khô, rồi để mì ráo.
- Bước 4: Xếp lớp lần lượt một lớp mì → sốt ragù → sốt bechamel → phô mai → tiếp tục xếp đến khi đầy khay, kết thúc bằng lớp phô mai phủ đều mặt.
Mì, sốt và phô mai lần lượt được xếp lớp. Ảnh: simplyrecipes
- Bước 5: Nướng trong lò ở 180 - 200°C khoảng 30 - 40 phút cho đến khi bề mặt vàng nâu, sôi nhẹ ở mép.
Khi lấy ra khỏi lò, lasagna nên được để nguội nhẹ 5 - 10 phút trước khi cắt để các lớp ổn định và không bị chảy xệ. Mỗi khay lasagna truyền thống là một tác phẩm đầy kiên nhẫn, thể hiện tinh thần tỉ mỉ và niềm đam mê bất tận của người Ý dành cho ẩm thực.
Mì nướng lasagna khi mới ra lò cực kỳ hấp dẫn. Ảnh: bbc
4 Các biến tấu nổi bật của lasagna
Bên cạnh lasagna truyền thống, món ăn này đã không ngừng được biến tấu để phù hợp với khẩu vị và nguyên liệu tại từng vùng miền, thậm chí được làm mới đầy sáng tạo ở nhiều quốc gia. Dưới đây là những phiên bản lasagna nổi bật và được yêu thích nhất mà bạn không nên bỏ lỡ khi du lịch Ý.
4.1 Lasagna alla Napoletana (Naples)
Khác với kiểu Bologna, phiên bản đến từ miền Nam nước Ý này sử dụng thịt viên nhỏ (polpettine), trứng luộc, phô mai ricotta và đôi khi có thêm xúc xích Ý (salsiccia). Hương vị đậm đà hơn, béo ngậy hơn và rất phổ biến trong các dịp lễ hội.
Lasagna alla Napoletana phổ biến ở miền Nam. Ảnh: lacucinaitaliana
4.2 Lasagna chay (Lasagna vegetariana)
Món chay thay thế thịt bằng các loại rau củ như cà tím, zucchini (bí ngòi), nấm, rau bina và sử dụng sốt cà chua hoặc pesto để tạo hương vị. Lasagna chay là lựa chọn phổ biến cho người ăn thực dưỡng hoặc muốn một bữa ăn nhẹ bụng hơn mà vẫn ngon miệng.
Lasagna chay dành cho những bạn không thích bánh quá béo và ngấy. Ảnh: placermonticello
4.3 Lasagna hải sản (Lasagna ai frutti di mare)
Món này sử dụng tôm, mực, sò điệp và cá trắng, kết hợp với sốt bechamel và đôi khi thêm một chút rượu vang trắng. Đây là biến thể độc đáo mang hương vị biển, thường xuất hiện tại các vùng ven Địa Trung Hải.
Lasagna hải sản tươi ngon và bổ dưỡng. Ảnh: primochef
4.4 Lasagna trắng (Lasagna bianca)
Không dùng cà chua hay sốt đỏ, phiên bản lasagna này tập trung vào sốt bechamel, nấm, phô mai, thịt gà hoặc xúc xích trắng. Vị nhẹ nhàng, béo thơm, rất phù hợp cho những ai không thích vị chua từ cà chua.
Lasagna trắng không dùng cà chua nên không có màu đỏ đặc trưng. Ảnh: tavolartegusto
4.5 Lasagna kiểu Mỹ
Tại Mỹ, lasagna được biến tấu với lượng phô mai mozzarella và ricotta nhiều hơn, sốt cà chua đậm đặc và thêm nhiều lớp mì hơn. Đây là kiểu lasagna phổ biến trong các gia đình người Mỹ gốc Ý và nhà hàng Ý tại Bắc Mỹ.
Lasagna kiểu Mỹ ngập tràn phô mai. Ảnh: keepingitsimpleitalian
4.6 Lasagna cuộn (Lasagna roll-ups)
Lá mì được luộc và cuộn thành từng cuốn nhỏ với nhân bên trong rồi xếp vào khay nướng. Biến tấu này giúp phần nhân phân chia đều hơn, dễ ăn và phù hợp với khẩu phần từng người.
Lasagna cuộn rất phổ biến tại Ý. Ảnh: allrecipes
Lasagna không chỉ là món ăn mà là bản giao hưởng của hương vị Ý, nơi mỗi lớp mì, sốt và phô mai kể một câu chuyện về truyền thống, sự tỉ mỉ và đam mê ẩm thực. Nếu bạn đang lên kế hoạch khám phá nước Ý, quê hương của những món ăn trứ danh như lasagna thì đừng quên chuẩn bị cho mình một chiếc vali chất lượng từ MIA.vn.
