Món Tempura đại diện tiêu biểu cho nền ẩm thực Nhật Bản

1 Tempura là gì?

1.1 Lịch sử hình thành và phát triển

Tempura là một trong những món ăn tiêu biểu đại diện cho nền ẩm thực Nhật Bản. Ra đời và trở nên đặc biệt phổ biến vào thời kỳ Edo, tempura là món ăn gồm các nguyên liệu như rau củ và hải sản được tẩm bột rồi chiên giòn trong dầu. Lớp vỏ giòn rụm kết hợp cùng vị ngọt tự nhiên đậm đà (umami) từ nguyên liệu đã tạo nên một món ăn mang tính nghệ thuật rất riêng.

Ban đầu, tempura là món ăn đường phố bình dân, được yêu thích bởi người dân thường. Theo thời gian, tempura đã trở thành món ăn phổ biến khắp mọi nơi, từ các quán ăn giản dị đến những nhà hàng chuyên phục vụ tempura cao cấp.

1.2 Nét đặc sắc của tempura

Điểm đặc biệt của tempura Nhật Bản nằm ở cách nêm nếm đơn giản. Chỉ cần một chút muối hay nước chấm là đã đủ để làm nổi bật trọn vẹn hương vị nguyên bản của nguyên liệu. Hơn nữa, tùy theo mùa, các loại nguyên liệu được sử dụng để làm tempura cũng thay đổi, mang lại sự đa dạng và cảm giác mới mẻ suốt cả năm.

1.3 Vì sao người Nhật lại yêu thích tempura đến vậy?

Có nhiều lý do khiến tempura trở thành món ăn được người Nhật yêu mến. Trước hết, việc sử dụng nguyên liệu theo mùa trong tempura thể hiện rõ nét tinh thần trân trọng bốn mùa, một nét đặc trưng trong văn hóa Nhật Bản. Tempura rau rừng mùa xuân, ớt chuông mùa hè, nấm vào mùa thu hay hàu mùa đông...Mỗi mùa mang đến một hương vị riêng, phản ánh sự phong phú và nhạy cảm của ẩm thực Nhật.

Bên cạnh đó, tempura có cách nêm nếm tối giản nhằm làm nổi bật vị ngon tự nhiên của nguyên liệu, một triết lý cốt lõi của ẩm thực Nhật Bản. Chính sự tối giản tinh tế này đã làm nên sức hấp dẫn trường tồn của tempura.

Hơn nữa, tempura phù hợp với nhiều hoàn cảnh khác nhau, từ bữa cơm gia đình hàng ngày đến những bữa tiệc sang trọng. Mỗi loại nước chấm hoặc món ăn kèm khác nhau cũng mang đến trải nghiệm vị giác mới mẻ, giúp tempura luôn giữ được sức hút.

2 Một số nguyên liệu tempura phổ biến nhất

Ebi (えび – Tôm): Tôm là nguyên liệu được ưa chuộng nhất và gần như luôn xuất hiện trong mọi phần tempura.

Sakana (魚 – Cá): Các loại cá nhỏ hoặc phi lê cá được dùng để làm tempura, phổ biến là các loại cá thịt trắng như cá đáy biển, cá cơm, cá bống hay cá ayu.

Nasu (なす – Cà tím): Cà tím Nhật được cắt khoanh tròn, chẻ đôi hoặc xẻ hình cánh quạt tùy kích cỡ rồi đem chiên.

Kinoko (きのこ – Nấm): Nấm là nguyên liệu được ưa chuộng với nhiều loại khác nhau, đặc biệt là nấm shiitake và maitake.

Kabocha (かぼちゃ – Bí đỏ Nhật): Bí đỏ Nhật có lớp vỏ mỏng màu xanh đậm và phần thịt cam ngọt bùi. Miếng bí được giữ nguyên vỏ, cắt lát mỏng rồi chiên giòn.

Satsumaimo (さつまいも – Khoai lang Nhật): Loại khoai lang có vỏ tím, ruột vàng ngọt dịu, thường được cắt lát mỏng, giữ nguyên vỏ trước khi chiên.

Shiso (しそ – Lá tía tô Nhật): Lá shiso có hương vị giống bạc hà, thường dùng trang trí cho món sashimi và cũng được chiên tempura khá phổ biến.

Kakiage (かき揚げ): Kakiage là một loại tempura đặc biệt, được tạo thành từ các loại rau củ và hải sản thái sợi, trộn cùng bột tempura rồi chiên thành từng miếng nhỏ như bánh. Món này có thể dùng như món khai vị, ăn kèm cơm hoặc làm topping cho mì.

3 Tempura được bán ở đâu?

Theo kinh nghiệm du lịch địa điểm lý tưởng nhất để thưởng thức tempura chính là tempura-ya, những nhà hàng chuyên phục vụ món tempura. Đây thường là những quán cao cấp, nơi khách du lịch Nhật Bản ngồi tại quầy để theo dõi đầu bếp chế biến từng miếng tempura nóng hổi ngay trước mặt. Một bữa ăn ở các nhà hàng cao cấp như vậy có thể có giá từ 5.000 yên trở lên. Tuy nhiên, cũng có nhiều quán tempura bình dân hơn, phục vụ các set ăn hoặc cơm tendon với mức giá từ 800 đến 3.000 yên.

Ngoài ra, tempura còn xuất hiện tại nhiều nhà hàng bình dân như izakaya (quán nhậu), family restaurant, shokudo (quán cơm truyền thống), cũng như tại các quán mì udon và soba. Giá thường dao động từ khoảng 600 đến 2.000 yên. Các phần cơm tendon có giá từ khoảng 800 yên trở lên. Siêu thị và tầng hầm ẩm thực của các trung tâm thương mại (depachika) cũng bán tempura riêng lẻ với giá từ 100 đến 400 yên một miếng.

4 Cách thưởng thức tempura

Tại các nhà hàng cao cấp, đầu bếp thường phục vụ tempura theo trình tự từ hương vị nhẹ như tôm và cá, sau đó đến các loại rau củ có vị đậm hơn. Tempura tôm và cá có thể ăn cả con, nhưng nhiều người thường bỏ đầu và đuôi nếu có.

Tempura thường được chấm muối hoặc nước sốt. Tùy nhà hàng mà sẽ phục vụ một trong hai loại. Muối có thể được phối cùng matcha hoặc wasabi, còn nước sốt thì thường kèm theo một bát củ cải trắng mài nhuyễn để thêm vào cho đậm đà.

5 Các món ăn từ Tempura

Có rất nhiều món ăn Nhật hấp dẫn sử dụng tempura làm thành phần chính. Từ các phần ăn cố định đến cơm tô, tempura có thể được thưởng thức theo nhiều cách khác nhau. MIA.vn sẽ liệt kê một số món sau đây:

Tempura Teishoku (Phần ăn cố định): Teishoku là hình thức phổ biến trong ẩm thực Nhật, và tempura cũng thường được phục vụ theo cách này. Một suất tempura teishoku thường bao gồm cơm, món ăn phụ, súp miso và tất nhiên không thể thiếu tempura.

Tenzaru, Tenseiro và Tempura Soba: Tenzaru và tenseiro là những món mì soba lạnh ăn kèm nước chấm, tempura được phục vụ riêng biệt trên đĩa. Tenzaru soba thường đi kèm rong biển nori, trong khi tenseiro thì không, tuy nhiên điều này còn tùy thuộc vào từng nhà hàng. Còn với tempura soba, đây là món mì soba nóng với nước dùng, phía trên đặt tempura. Ngoài soba, tempura cũng thường đi kèm với udon.

Tendon: Một cách phổ biến khác để thưởng thức tempura là gọi món tendon, cơm tô với tempura được đặt phía trên và rưới nước sốt. Các loại topping được ưa chuộng gồm có tôm, khoai lang Nhật, bí đỏ…

Tenmusu: Tenmusu là sự kết hợp giữa onigiri (cơm nắm) và tempura tôm, bắt nguồn từ tỉnh Mie và được xem là đặc sản của vùng Nagoya. Đây cũng là một cách tiện lợi để thưởng thức tempura khi bạn không có nhiều thời gian cho một bữa ăn tại nhà hàng và chỉ cần một món ăn nhanh, gọn.

6 Cách làm món tempura tại nhà

Bạn có thể tự tay chế biến món ăn hấp dẫn này ngay tại gian bếp của mình.

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

1 cốc bột mì đa dụng

1 quả trứng lớn (đánh tan)

1 cốc nước đá lạnh

Một nhúm muối

Dầu thực vật để chiên (nên chọn loại dầu không mùi như dầu cải, dầu hạt nho hoặc dầu bơ)

Nguyên liệu chính theo sở thích (rau củ hoặc hải sản)

Các bước thực hiện:

1. Sơ chế nguyên liệu:

Cắt rau củ hoặc hải sản thành từng miếng vừa ăn. Trước khi nhúng vào bột, dùng khăn giấy thấm khô nguyên liệu để tránh bắn dầu khi chiên.

2. Pha bột:

Trong một tô lớn, bạn trộn đều bột mì và muối. Từ từ thêm trứng đã đánh tan và nước đá vào, khuấy nhẹ nhàng đến khi hỗn hợp mịn. Bạn không cần đánh quá kỹ, có một vài cục bột nhỏ là bình thường. Điều quan trọng là phải giữ cho hỗn hợp bột luôn lạnh để đạt được độ giòn lý tưởng.

3. Đun dầu:

Đổ dầu vào chảo sâu lòng hoặc nồi, sao cho dầu ngập khoảng 5cm. Đun nóng dầu ở lửa vừa đến cao cho đến khi nhiệt độ đạt khoảng 175–190°C. Bạn nên dùng nhiệt kế để kiểm soát nhiệt độ chính xác.

4. Chiên tempura:

Nhúng rau củ hoặc hải sản vào bột, đảm bảo lớp bột phủ đều. Nhẹ nhàng thả từng miếng vào dầu nóng, chỉ cho vào một lượng vừa đủ để không làm quá tải chảo. Chiên đến khi lớp vỏ vàng giòn khoảng 2-3 phút với rau củ và 3-4 phút với hải sản. Dùng vá lỗ hoặc kẹp gắp để vớt tempura ra, rồi đặt lên giấy thấm dầu để loại bỏ phần dầu thừa.

5. Thưởng thức:

Món tempura ngon nhất là khi dùng ngay lúc còn nóng giòn. Bạn có thể dọn kèm nước chấm đặc trưng để tăng hương vị.

Thử nhiều món tempura khác nhau là một cách tuyệt vời để khám phá văn hóa ẩm thực Nhật Bản. Mong rằng bài viết của MIA.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn và tận hưởng món ăn truyền thống đặc sắc này với tất cả sự phong phú của nguyên liệu và cách chế biến. Đồng thời đây cũng sẽ là hành trang tuyệt vời trong vali để giúp bạn tận hưởng nước Nhật đặc sắc nhất.