Nhắc đến nền ẩm thực vùng đất Tây Ninh, thực khách thường sẽ nghĩ ngay tới các món ăn phong phú và đa dạng như bánh tráng me Tây Ninh, muối tôm hay mứt chùm ruột… Và chắc chắn sẽ không thể thiếu cái tên ốc xu núi Bà thơm ngon và bổ dưỡng. Loại ốc độc lạ này cũng thường được gọi là ốc núi Tây Ninh, ốc núi Bà Đen hay ốc Nàng Hai. Đây được xem là đặc sản nổi bật của Tây Ninh, thu hút nhiều thực khách tìm đến thưởng thức.

Đây là một loài ốc cạn sinh sống ở vùng núi Bà Đen của tỉnh Tây Ninh. Điểm đặc biệt của ốc xu núi Bà chính là chúng ở trên núi chứ không phải sống trên cạn hay nước ngọt như các loại ốc thông thường. Khi chế biến, bạn cũng không cần phải đem ngâm với ớt hay sả mà chỉ cần rửa sạch là ốc sẽ tự động nhả hết đất cát ra ngoài. Món ốc núi Tây Ninh có vị dai dai và hương thơm từ các loại thảo dược trên núi, hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm ẩm thực hoàn toàn khác biệt.  

Đặc biệt, thức ăn của ốc xu núi Bà hoàn toàn là các dược liệu quý hiếm nơi núi rừng. Ốc núi Bà Đen có hình dạng giống như những đồng tiền xu nhỏ nhắn, tròn đầy. Chúng chỉ ăn những loại thảo dược quý mọc trên núi Bà có thể kể đến như cây mã tiền, lá vông núi hay lá Nàng Hai. Theo thông tin của thổ địa Tây Ninh, lá Nàng Hai có công dụng chữa nhức mỏi, đau khớp và thống phong rất tốt. Chính vì thế, thịt của ốc núi Tây Ninh có mùi thơm và hương vị đặc trưng, thơm ngon khó cưỡng. Với hương vị độc lạ cùng những lợi ích quý giá đối với sức khỏe, từ lâu ốc xu núi Bà đã trở thành một trong các món đặc sản Tây Ninh nổi tiếng. 

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 2

Ốc núi Tây Ninh sinh sống ở vùng núi Bà Đen

Theo quan niệm dân gian trong vùng, ốc xu núi Bà được người dân tôn sùng là sinh vật linh thiêng, huyền bí gắn liền với giai thoại núi Bà Đen. Tương truyền rằng, vào khoảng cuối thế kỷ 17, Nguyễn Ánh đã phát động phong trào khôi phục nhà Nguyễn, lật đổ nhà Tây Sơn, được nhân dân ủng hộ và đi theo tiếp sức. Trong số đó, có một người thanh niên tên Lê Sỹ Triệt, sinh sống ở thị xã Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ngày nay. Lúc bấy giờ, anh ngậm ngùi đành chia tay người yêu tên Lý Thị Thiên Hương vì lòng yêu nước, sau đó lên đường đi tòng quân. 

Ở quê nhà, cô gái ấy vẫn giữ trọn tiết hạnh, chờ đợi ngày người yêu trở về. Vào ngày tiết tháng giêng, cô lên núi viếng chùa để cầu bình an cho người con trai trong lòng. Nhưng không may, cô gặp phải một tên cường hào ác bá định ra tay cưỡng bức khi đang trên đường đi lên núi. Để giữ mình trong sạch, cô đã quyết định nhảy xuống núi tự tử. Hồn của cô gái ấy tu hành đắc đạo, được người dân ở trong vùng tôn thờ và đặt tên cho núi. Đặc biệt, khi cô gieo mình xuống vực thẳm, những đồng xu cô mang theo bên người để đi viếng chùa cũng rơi ra và còn sót lại trên các vách núi. Sau đó, trên núi xuất hiện những con ốc nhỏ có hình dạng của đồng xu nhỏ nhắn, tròn trịa. Người dân xung quanh núi vẫn luôn tin rằng, loài sinh vật nhỏ bé, có hình thù như đồng xu và có hình xoắn ốc trên lưng là lộc của núi Bà Đen ban cho bà con, để họ bớt bệnh tật và đau ốm.

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 3

Ốc xu núi Bà là con vật linh thiêng, huyền bí

Xem thêm: Thưởng thức thèo lèo Tây Ninh, món đặc sản dân dã ngọt ngào

Ốc xu núi Bà có hình dạng khá giống với ốc bươu nhưng thân dẹt, dẹp và nhỏ, xoăn thành nhiều vòng nên người ta gọi là ốc bằng. Loài ốc này không quá nặng nhưng phần thịt rất đầy, thịt ốc giòn, có độ dai, vị ngọt thanh, chứa nhiều chất đạm và có một chút mùi hương của thuốc quý. Ốc núi Bà không những hương vị đặc sắc mà còn có tác dụng chữa nhức mỏi khá tốt. Ngoài độ dinh dưỡng cao, ốc núi Bà Đen còn được xem như một phương thuốc trị bệnh theo dạng thực phẩm chức năng. Thức ăn của loài ốc này chủ yếu là thảo dược mọc hoang trên núi nên ốc mang vị đặc trưng của thuốc, cực kỳ thơm ngon, lạ miệng và bổ dưỡng. Thịt ốc có mùi bùn nhưng khi thưởng thức đến lần thứ hai, thứ ba, bạn sẽ cảm thấy như bị nghiện cái sự giòn, ngon và lạ của món đặc sản Tây Ninh này. 

Để thực khách có thể thưởng thức được món ăn này thì những người dân chuyên săn ốc phải đối mặt với rất nhiều nguy hiểm. Họ phải leo lên những vách đá cheo leo, đối đầu với rắn rết có độc để bắt được loài ốc quý hiếm. Ốc xu núi Bà chỉ sinh sống trong các hang hốc đá hiểm trở nên rất khó để phát hiện. Vào mùa mưa, những con ốc mới chịu bò ra để kiếm ăn và sinh sản. Vào thời điểm buổi sáng, chúng thường có thói quen mò ra khỏi hang và đi ăn lá rừng. Thức ăn yêu thích của loài ốc này là các loại rong rêu và những lá thảo dược quý hiếm. Khi bầu trời bị bao phủ bởi những đám mây đen kịt, báo hiệu một cơn mưa sắp đến cũng là lúc ốc mò ra kiếm ăn. Ốc núi Tây Ninh thường tập trung nhiều ở những nơi có thức ăn, nước đọng ẩm thấp hoặc gặp nhau để giao phối. Mùa sinh sản của loài ốc này là vào khoảng tháng Giêng âm lịch, khi tiết trời bắt đầu xuất hiện những cơn mưa đầu mùa xuân. Vào thời điểm gần Tết Nguyên đán, sau những cơn mưa nhỏ khiến mặt đất trở nên ẩm ướt, ốc núi Bà mới nhộn nhịp thoát khỏi hang kiếm ăn và tìm bạn tình ngay khi trời vừa chập tối. Loài ốc đặc trưng của vùng đất Tây Ninh sinh sản chậm, kén môi trường sống nên chúng thường chọn những nơi có điều kiện tương tự nhau. Điều này giúp cho những thợ đi săn dễ dàng định vị và tìm đến nơi để bắt cả ổ. Thông thường, những  người thợ sẽ bắt đầu hành trình săn ốc vào lúc 6 giờ chiều trở về sau, khi bóng tối bắt đầu nhá nhem bao trùm vùng núi. Khi đó, những con ốc Nàng Hai mới bò ra khỏi hang và họ sẽ dễ dàng bắt được nhiều ốc hơn. Vỏ ốc có màu nâu đen, trùng với màu của đám lá mục nên thợ săn ốc phải quan sát thật kỹ càng thì mới có thể nhìn thấy và bắt thành công.

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 4

Ốc núi Bà có hình dạng khá giống với ốc bươu

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 5

Chúng thường ăn các loại rong rêu và lá thảo dược

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 6

Người săn ốc phải đi qua những vách núi cheo leo để bắt ốc

Để có thể biến ốc núi Bà Đen trở thành một món ăn ngon thì đòi hỏi người đầu bếp phải có nhiều kinh nghiệm. Sau khi ốc đã được rửa sạch với nước thì đem đi chế biến ngay chứ không thể để lâu. Làm như vậy thì ốc mới có thể giữ lại trọn vẹn các vị thuốc có giá trị dinh dưỡng cao. Ốc xu núi Bà thường được biến tấu thành nhiều món hấp dẫn như ốc hấp gừng sả, xào me, xào tỏi, nướng…

Để thưởng thức trọn vẹn hương vị tinh túy của món ốc quý hiếm này, bạn chắc chắn phải ăn thử món ốc xu núi Bà hấp gừng sả. Ốc sẽ được đem hấp bằng cách thủy cùng với gừng, sả, lá chanh. Khi ăn vào, bạn sẽ cảm nhận được vị ốc thanh ngọt, vừa giòn vừa béo cùng với hương thuốc quý lan tỏa khắp trong khoang miệng. Phần nước chấm ốc được pha từ những nguyên liệu đơn giản như nước mắm, gừng, sả, lá chanh và thêm chút ớt đỏ hoặc muối Tây Ninh, tạp nên độ sền sệt hấp dẫn cùng với sự hòa quyện hài hòa giữa vị ngọt, chua, cay. Ngoài mắm chua Tây Ninh, ốc xu núi Bà cũng là một đặc sản bạn nhất định phải thưởng thức khi có cơ hội đến thăm vùng đất này. 

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 7

Ốc xu núi Bà hấp gừng sả

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 8

Thưởng thức trọn vẹn vị ngon tinh túy

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 9

Món ốc núi Tây Ninh xào sa tế hấp dẫn

Thưởng thức ốc xu núi Bà mang hương vị của thảo mộc quý hiếm 10

Ốc núi Bà hấp thái đậm đà thơm ngon

Ốc xu núi Bà Tây Ninh chắc chắn sẽ là một món ăn độc lạ, thơm ngon và bổ dưỡng mà bất kỳ ai cũng nên thử một lần trong cẩm nang du lịch của mình. Còn chần chờ gì mà không xách vali lên và vi vu ngay đến Tây Ninh nào bạn ơi!