Khám phá Hồ Hoàn Kiếm, biểu tượng của thủ đô nghìn năm văn hiến

1Tìm hiểu tổng quan về Hồ Hoàn Kiếm

Nằm giữa trung tâm thành phố, Hồ Hoàn Kiếm Hà Nội được ví như một viên ngọc bích lộng lẫy, thu hút du khách bởi vẻ đẹp bình yên và những giá trị lịch sử, văn hóa to lớn.

Hồ Hoàn Kiếm có diện tích khoảng 12ha được bao quanh bởi những con phố cổ sầm uất như Hàng Đào, Lương Văn Can, Hàng Ngang... và những khu phố Tây hiện đại như Tràng Thi, Tràng Tiền, Bà Triệu. Vị trí đắc địa này biến nơi đây thành điểm giao thoa giữa nét đẹp truyền thống và hiện đại của Hà Nội.

Hồ Gươm từ lâu đã trở thành biểu tượng của thủ đô, là điểm du lịch không thể bỏ qua đối với du khách cả trong và ngoài nước. Có dịp xách balo quanh hồ, bạn có thể cảm nhận bầu không khí trong lành, mát mẻ cũng như ngắm nhìn cảnh hồ nước phẳng lặng, in bóng những hàng cây cổ thụ rủ bóng.

2Khám phá truyền thuyết Hồ Gươm

Hồ Gươm gắn liền với truyền thuyết vua Lê Lợi trả gươm cho Rùa Vàng. Truyền thuyết này được lưu truyền qua nhiều thế hệ và trở thành biểu tượng cho tinh thần quật cường, ý chí độc lập và lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam.

Tương truyền vào thế kỷ 15, khi Lê Lợi dấy binh khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh xâm lược, trong một lần đi dạo ven hồ Lục Thủy (tên gọi trước đây của Hồ Hoàn Kiếm), ông đã nhặt được lưỡi gươm sáng chói cùng chuôi gươm có khắc chữ "Thuận Thiên" và "Lợi". Tin rằng đây là vật báu trời ban, Lê Lợi đã rèn thành gươm và lấy tên là Thuận Thiên. Nhờ có thanh gươm báu, nghĩa quân Lam Sơn đã chiến thắng vang dội, đánh đuổi quân Minh ra khỏi bờ cõi.

Đầu năm 1428, sau khi lên ngôi vua, vua Lê Thái Tổ (Lê Lợi) đã du thuyền trên hồ Tả Vọng (cũng là tên gọi của Hồ Hoàn Kiếm lúc đó). Bỗng nhiên, Rùa Vàng nổi lên mặt nước và ngỏ lời xin lại thanh gươm. Vua hiểu ý Rùa Vàng và rút gươm trao cho. Thanh gươm bay khỏi tay nhà vua, vút lên trời rồi biến mất trong lùm cây trên Tháp Rùa.

Truyền thuyết Hồ Hoàn Kiếm thể hiện tinh thần đoàn kết, ý chí quật cường của dân tộc Việt Nam trong cuộc chiến chống giặc ngoại xâm. Thanh gươm báu tượng trưng cho sức mạnh và lòng yêu nước của người Việt, là niềm tin vào sự chiến thắng trước kẻ thù xâm lược.

3Những điểm vui chơi tại hồ Gươm

3.1 Tháp Rùa

Nằm uy nghi trên gò Rùa giữa Hồ Hoàn Kiếm, Tháp Rùa là một biểu tượng kiến trúc độc đáo, điểm nhấn ấn tượng cho cảnh quan thơ mộng của hồ Gươm. Tòa tháp được xây dựng vào năm 1884 - 1886, mang đậm dấu ấn kiến trúc Pháp kết hợp với các chi tiết truyền thống Việt Nam.

Tháp Rùa có 3 tầng, xây theo hình chữ nhật, thu nhỏ dần từ dưới lên. Mặt trước và sau của tháp có 2 cửa cuốn nhọn, hai bên hông có 3 cửa cuốn. Tầng 1 và tầng 2 được bao quanh bởi lan can với 4 đầu đao uốn cong dần lên đỉnh. Đỉnh tháp là hình ngôi sao năm cánh, biểu tượng cho quốc gia Việt Nam.

Với vị trí đặc biệt và kiến trúc độc đáo, Tháp Rùa đã trở thành một biểu tượng văn hóa của Hà Nội. Hình ảnh tháp Rùa hiện diện trên nhiều thi ca, tranh ảnh, là một phần không thể thiếu trong tâm hồn người dân thủ đô.

3.2 Đền Ngọc Sơn

Được xây dựng vào thế kỷ 19, ngôi đền mang vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, thể hiện tinh hoa văn hóa và tín ngưỡng của người Việt Nam. Đền Ngọc Sơn được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống với các chi tiết trang trí tinh xảo. Cổng đền được chạm khắc hình rồng phượng uy nghi, mái đền cong cong như lưỡi liềm tạo nên vẻ đẹp thanh thoát, nhẹ nhàng. Bên trong đền là các pho tượng Phật và các vị thần linh, thể hiện lòng thành kính và sự tôn nghiêm của người dân.

3.3 Tháp Bút - Đài Nghiên

Nằm ở phía Đông Bắc Hồ Hoàn Kiếm, Tháp Bút và Đài Nghiên là hai công trình kiến trúc được xây dựng vào năm 1865 dưới triều vua Tự Đức. Hai công trình này gắn liền với nhau và là biểu tượng cho truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam.

Đài Nghiên gồm 3 chân kê nghiên là hình tượng 3 con cóc tựa 3 chiếc chân kiềng. Trên thân nghiên có khắc một bài Minh gồm 64 chữ Hán do cụ Nguyễn Văn Siêu soạn, ca ngợi truyền thống hiếu học và tinh thần ham học hỏi của người Việt Nam.

Tháp Bút được thiết kế như hình một chiếc bút lông cao 9m với ngòi bút nhọn dựng thẳng lên trời. Thân tháp được chạm khắc chữ "Tả Thanh Thiên" (viết lên trời xanh), thể hiện ý chí vươn cao và tinh thần hiếu học của dân tộc.

3.4 Cầu Thê Húc

Cầu Thê Húc là cây cầu gỗ sơn màu đỏ rực rỡ bắc ngang qua Hồ Hoàn Kiếm, nối liền bờ hồ với đền Ngọc Sơn. Cầu được xây dựng vào năm 1865 bởi "Thần Siêu" Nguyễn Văn Siêu với ý nghĩa "ngưng tụ hào quang".

Cầu Thê Húc có kiến trúc uốn cong mềm mại như con tôm, với 15 nhịp và 32 chân cột gỗ tròn xếp thành 16 đôi. Mặt cầu được lát ván gỗ lim, thành cầu sơn màu đỏ son, trên lan can có gắn 36 con tiện hình con kìm. Cầu Thê Húc là một trong những biểu tượng của Hà Nội, góp phần tạo nên vẻ đẹp thơ mộng và cổ kính cho Hồ Gươm.

3.5 Nhà hát Lớn Hà Nội

Nhà hát Lớn Hà Nội tọa lạc uy nghi trên Quảng trường Cách mạng Tháng Tám, ngay đầu phố Tràng Tiền sầm uất, thuộc quận Hoàn Kiếm. Vị trí trung tâm đắc địa này giúp nhà hát trở thành điểm nhấn kiến trúc nổi bật, thu hút mọi ánh nhìn.

Được xây dựng vào năm 1901 bởi người Pháp, nhà hát mang đậm dấu ấn kiến trúc Pháp cổ điển. Nổi bật là mặt tiền với hệ thống cột trụ, mái vòm cong cùng những chi tiết hoa văn tinh xảo, thể hiện sự sang trọng và đẳng cấp.

Bên trong nhà hát được bài trí lộng lẫy với gam màu đỏ chủ đạo cùng những họa tiết hoa văn tinh tế. Sân khấu rộng rãi được trang bị hệ thống âm thanh, ánh sáng hiện đại, đáp ứng nhu cầu cho các chương trình biểu diễn nghệ thuật đa dạng.

3.6 Phố cổ Hà Nội

Phố cổ Hà Nội là khu vực gồm 36 phố phường nằm ngay trung tâm thủ đô, bao quanh Hồ Hoàn Kiếm. Nơi đây được coi là trái tim của Hà Nội, lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống lâu đời.

Phố cổ Hà Nội nổi tiếng với những ngôi nhà ống cổ kính, được xây dựng từ thế kỷ 19 và 20. Những ngôi nhà này thường có mặt tiền hẹp, dài sâu với mái ngói cong cong và những ô cửa sổ nhỏ.

Khi đến đây, bạn có thể tham quan các di tích lịch sử như đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc, nhà hát Lớn Hà Nội… hoặc mua sắm tại các cửa hàng truyền thống cũng như thưởng thức những món ăn đặc sản của Hà Nội như phở, bún chả, cốm...

3.7 Nhà hát múa rối nước Thăng Long

Nhà hát múa rối nước Thăng Long được thành lập vào năm 1956, là nhà hát múa rối nước đầu tiên và duy nhất của Việt Nam. Nơi đây đã trở thành biểu tượng cho loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo này, góp phần đưa múa rối nước Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Nhà hát múa rối nước Thăng Long thường xuyên biểu diễn các chương trình múa rối nước truyền thống như "Rối Trạng Quỳnh", "Sự tích Trầu Cau", "Thạch Sanh"... Ngoài ra, nhà hát còn có các chương trình múa rối dành cho trẻ em và du khách quốc tế.

3.8 Đền Bà Kiệu

Đền Bà Kiệu còn gọi là Thiên Tiên Điện được xây dựng vào thời Lê Trung Hưng (thế kỷ 17) và tọa lạc tại số 59 phố Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Ngôi đền là nơi thờ Mẫu Liễu Hạnh, một trong những vị thánh trong tín ngưỡng Tứ Phủ của người Việt Nam.

Đền Bà Kiệu có kiến trúc truyền thống với hai phần chính: Tam quan và Đền thờ. Tam quan được xây dựng kiểu chồng diêm hai tầng, mái ngói cong cong. Bên trong Tam quan có bức đại tự "Thiên Tiên Điện". Đền thờ gồm hai gian: gian trước là nơi đặt ban thờ Mẫu Liễu Hạnh, gian sau là nơi đặt bàn thờ các vị thần khác.

3.9 Tháp Hòa Phong

Tháp Hòa Phong tọa lạc uy nghi bên bờ Đông Hồ Gươm, là di tích cổ hiếm hoi còn sót lại của chùa Báo Ân, một ngôi chùa lớn được xây dựng vào thế kỷ 19. Vị trí độc đáo này giúp tháp trở thành điểm nhấn kiến trúc ấn tượng, thu hút mọi ánh nhìn của du khách khi đến với Hồ Gươm.

Tháp Hòa Phong được xây dựng theo kiểu kiến trúc tháp vuông, gồm 3 tầng nhỏ dần về phía trên. Tầng 1 có 4 cửa vòm cuốn hướng ra 4 hướng, tượng trưng cho sự kết nối với trời đất và bốn phương. Tầng 2 và tầng 3 được trang trí bằng các bức tượng nghê đá hướng về phía Đông.

Tháp Hòa Phong là minh chứng cho một thời lịch sử oanh liệt của dân tộc. Ngôi tháp sừng sững tồn tại qua bao thăng trầm, chứng kiến những biến động của đất nước và ghi dấu những giá trị văn hóa, kiến trúc và nghệ thuật độc đáo.

3.10 Đền thờ vua Lê

Đền thờ Vua Lê tọa lạc uy nghi trên bờ Tây Hồ Hoàn Kiếm, gần đình Nam Hương, thuộc quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Vị trí đắc địa này giúp bạn dễ dàng di chuyển và tham quan, đồng thời góp phần tôn vinh giá trị lịch sử và văn hóa của công trình.

Đền thờ được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống Việt Nam với mái cong cong, bờ nóc cong vút. Bên trong đền có bài vị thờ vua Lê Thái Tổ cùng các vị vua khác trong triều đại nhà Lê. Nổi bật trong khuôn viên đền là tượng vua Lê Thái Tổ đứng trên bệ cao, tay nâng thanh kiếm, thể hiện khí phách oai hùng của vị vua khai sáng triều đại.

4Nên đến tham quan hồ Hoàn Kiếm vào thời điểm nào?

Mỗi mùa trong năm, Hồ Hoàn Kiếm lại khoác lên mình một vẻ đẹp riêng biệt, khiến bất cứ ai cũng không khỏi say mê.

Vào mùa xuân, Hồ Hoàn Kiếm bừng tỉnh sau những ngày đông giá rét với sắc hoa đào rực rỡ. Khí trời ấm áp, dễ chịu, thích hợp cho việc đi dạo và ngắm cảnh. Đây cũng là thời điểm bạn có thể tham gia các lễ hội truyền thống như Lễ hội Chùa Một Cột, Lễ hội Hè phố cổ.

Vào mùa hè, Hồ Hoàn Kiếm là nơi lý tưởng để bạn trốn khỏi cái nóng oi bức khi tham gia các hoạt động vui chơi giải trí như đạp xe, chèo thuyền… hoặc thưởng thức những món ăn thanh mát như kem Tràng Tiền.

Vào mùa thu, khí trời tại Hồ Hoàn Kiếm rất mát mẻ, dễ chịu với bầu trời trong xanh. Đây là là mùa đẹp nhất để bạn vi vu quanh hồ và tận hưởng bầu không khí trong lành. Cuối cùng, khi đông sang, Hồ Hoàn Kiếm khoác lên mình vẻ đẹp bình yên và thơ mộng.

5Khám phá muôn điểm ăn uống cực hấp dẫn quanh Hồ Hoàn Kiếm

Hồ Hoàn Kiếm không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp thơ mộng mà còn thu hút bởi văn hóa ẩm thực phong phú và đa dạng. Dưới đây là một số gợi ý về các điểm ăn uống cực hấp dẫn quanh Hồ Gươm:

5.1 Tòa nhà Hàm Cá Mập

Tọa lạc ngay đầu phố Hàng Đào và phố Cầu Gỗ, Hàm Cá Mập sở hữu vị trí đắc địa bậc nhất khu vực Hồ Hoàn Kiếm. Nơi đây không chỉ thu hút du khách bởi kiến trúc độc đáo mà còn bởi tầm nhìn tuyệt đẹp ra hồ Gươm thơ mộng.

Được xây dựng vào năm 1993, Hàm Cá Mập là một trong những tòa nhà cao tầng đầu tiên của Hà Nội. Nổi bật với thiết kế hình khối độc đáo, tòa nhà được ví như một "con cá mập" khổng lồ đang vươn mình ra hồ Gươm.

5.2 Phố Tô Tịch

Phố Tô Tịch từ lâu đã nổi tiếng với những hàng quán bán hoa quả dầm và sữa chua thơm ngon, hấp dẫn. Dọc con phố nhỏ này, bạn có thể dễ dàng tìm thấy vô số lựa chọn cho món tráng miệng yêu thích của mình.

Hoa quả dầm là món ăn được yêu thích nhất vào những ngày hè oi ả. Vị chua ngọt thanh mát của các loại trái cây kết hợp với đá bào mịn tạo nên hương vị vô cùng sảng khoái. Các loại topping như thạch, trân châu, dừa khô… càng làm cho món ăn thêm hấp dẫn.

Sữa chua cũng là một lựa chọn không thể bỏ qua khi đến phố Tô Tịch. Sữa chua ở đây được làm từ sữa bò tươi nguyên chất, có vị béo ngậy, mịn màng. Bạn có thể thưởng thức sữa chua với nhiều loại topping khác nhau như trái cây tươi, granola, mật ong…

Ngoài hoa quả dầm và sữa chua, phố Tô Tịch còn có nhiều món chè ngon khác như chè Thái, chè bưởi, chè sầu riêng… Mỗi món chè đều có hương vị đặc trưng riêng, mang đến cho bạn những trải nghiệm ẩm thực thú vị.

Giá cả các món ăn ở đây khá hợp lý, phù hợp với túi tiền của học sinh, sinh viên. Không gian quán tuy không quá rộng rãi nhưng khá thoáng mát, sạch sẽ. Phố Tô Tịch là địa điểm lý tưởng để bạn cùng bạn bè hay người thân thưởng thức những món tráng miệng ngon miệng và mát lạnh.

5.3 Kem Tràng Tiền

Nhắc đến Hồ Hoàn Kiếm, không ai là không biết đến kem Tràng Tiền, một thương hiệu kem lâu đời và nổi tiếng bậc nhất Hà Nội. Nằm trên con phố Tràng Tiền nhộn nhịp, kem Tràng Tiền đã trở thành một biểu tượng văn hóa của thủ đô, gắn liền với tuổi thơ của biết bao thế hệ người Hà Thành.

5.4 Quán Cafe Phố Cổ 11 Hàng Gai

Nằm sâu trong ngõ nhỏ trên phố Hàng Gai, quán cafe Phố Cổ 11 mang đến cho bạn cảm giác như lạc vào một thế giới khác, tách biệt hoàn toàn với sự ồn ào náo nhiệt của phố cổ. Để đến được quán, bạn phải đi qua những con ngõ nhỏ ngoằn nghèo và leo lên những bậc cầu thang cũ kỹ.

Bước vào quán, bạn sẽ cảm nhận được ngay bầu không khí hoài cổ với những bộ bàn ghế gỗ mộc mạc, những bức tranh treo tường cổ kính và những chiếc đèn lồng lung linh.

Từ vị trí trên cao của quán, bạn có thể ngắm nhìn toàn cảnh Hồ Hoàn Kiếm thơ mộng và những con phố cổ nhộn nhịp. Đây là điểm lý tưởng để bạn thư giãn và tận hưởng bầu không khí trong lành của Hà Nội.

Quán cafe Phố Cổ 11 nổi tiếng với món cafe trứng độc đáo. Vị béo ngậy của lòng đỏ trứng hòa quyện với vị đắng nhẹ của cafe tạo nên một hương vị khó quên.

5.5 Kem Thủy Tạ

Kem Thủy Tạ là một trong những thương hiệu kem nổi tiếng nhất Hà Nội cùng với kem Tràng Tiền. Ra đời từ năm 1954, kem Thủy Tạ đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức của người dân Hà Thành và là điểm đến yêu thích của du khách khi đến thăm Hồ Hoàn Kiếm.

5.6 Bún chả

Nếu bạn không có nhiều thời gian đi lại nhưng muốn thưởng thức món bún chả ngon tại Hà Nội, bạn có thể đến phố Cầu Gỗ. Có một quán bún chả ngon nằm đối diện ngõ chợ Cầu Gỗ thường có rất đông khách. Bún chả ở đây ngon với những miếng thịt nướng thơm lừng, ăn kèm với bún, rau sống và nước chấm đậm đà. Giá cả cũng rất hợp lý.

6Hướng dẫn cách di chuyển đến tham quan Hồ Hoàn Kiếm

Dưới đây là những cách di chuyển đến Hồ Hoàn Kiếm mà MIA.vn đã tổng hợp được:

Đi bộ

- Nếu bạn ở trong khu phố cổ, cách đơn giản nhất để di chuyển đến Hồ Hoàn Kiếm là đi bộ. Chỉ mất vài phút đi bộ từ hầu hết các địa điểm trong khu phố cổ.

- Bạn có thể tham khảo bản đồ du lịch hoặc hỏi người dân địa phương để được hướng dẫn đường đi.

Xe ôm

- Nếu bạn muốn di chuyển nhanh hơn hoặc không muốn đi bộ, bạn có thể sử dụng xe ôm.

- Giá xe ôm khá rẻ, chỉ khoảng 20.000 - 30.000 VND cho một quãng đường ngắn.

- Bạn có thể gọi xe ôm thông qua các ứng dụng như Grab, Gojek hoặc Be.

Xe đạp thuê

- Xe đạp là một lựa chọn thú vị để khám phá khu vực xung quanh Hồ Hoàn Kiếm.

- Bạn có thể thuê xe đạp tại các cửa hàng cho thuê xe đạp hoặc khách sạn.

- Giá thuê xe đạp thường là 50.000 - 100.000 VNĐ/ngày.

Xe buýt

- Nếu bạn ở xa khu phố cổ, bạn có thể đi xe buýt để đến Hồ Hoàn Kiếm.

- Có nhiều tuyến xe buýt đi qua Hồ Hoàn Kiếm, bao gồm tuyến 09, 14, 36.

- Giá vé xe buýt là 7.000 VND/ lượt.

7Kinh nghiệm du lịch Hồ Gươm hữu ích

Để có trải nghiệm tham quan tốt nhất khi đến Hồ Gươm, bạn hãy ghi nhớ những kinh nghiệm hữu ích sau đây:

- Đi bộ là phương án lý tưởng nhất để tham quan các điểm xung quanh Hồ Gươm vì khoảng cách không quá xa.

- Khi muốn trải nghiệm dịch vụ xích lô, hãy hỏi trước tài xế về quãng đường và giá cả để tránh bị chặt chém.

- Xung quanh Hồ Gươm, chợ Đồng Xuân và các khu phố cổ có nhiều cửa hàng bày bán đa dạng hàng hóa. Bạn có thể mua quà lưu niệm như: đồ thủ công, bánh cốm Hà Nội, ô mai,...

- Theo kinh nghiệm du lịch Hà Nội, bạn nên đi mua sắm vào buổi chiều để tiện hỏi giá vì các cửa hàng thường không thích khách đến hỏi mà không mua gì vào buổi sáng.

- Để thuận tiện tham quan, bạn nên chọn khách sạn gần Hồ Gươm hoặc khu vực phố cổ.

- Nên đặt phòng trước từ vài tuần đến 1 tháng, đặc biệt là vào mùa cao điểm để tránh tình trạng cháy phòng.

Hồ Hoàn Kiếm là một điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và con người Hà Nội. Với những chia sẻ trong bài viết này, hy vọng bạn sẽ có một chuyến du lịch Hồ Hoàn Kiếm thật trọn vẹn và đáng nhớ. Hãy theo dõi Cẩm nang du lịch MIA.vn để biết thêm nhiều cảnh đẹp Hà Nội nhé.