Chirashizushi món ăn đầy màu sắc biểu tượng vào mùa xuân Nhật Bản

1 Giới thiệu món Chirashizushi

Ẩm thực Nhật Bản vốn đa dạng với nhiều loại sushi bao gồm Edomae sushi, Bekko sushi, Sasa sushi, Hatahata sushi và Saba sushi. Và nếu bạn chưa biết thì hãy thêm một loại sushi nữa vào danh sách sau bài viết này, đó chính là Chirashizushi (ちらし寿司), một kiểu sushi Nhật Bản cổ điển. Chirashizushi cũng có các loại biến thể khác nhau.

Từ Chirashizushi bắt nguồn từ từ “chirashi” (散らし) có nghĩa là “rải”, giống như rải những miếng cá khắp nơi. Hơn nữa, nguồn gốc của chirashi xuất phát từ mong muốn loại bỏ những miếng cá thừa, không hấp dẫn, sau khi những phần ngon được sử dụng cho đĩa sashimi đúng chuẩn hoặc cho nigiri. Tamago, shiitake, kanpyo và oboro là những thành phần được sử dụng. Cá sống cũng là một loại topping phổ biến. Sushi hay biến thể là zushi (寿司) ám chỉ bất kỳ món ăn nào được làm bằng cơm giấm. Đôi khi Chirashizushi chỉ được gọi tắt là “chirashi”. Đặc biệt, theo truyền thống Chirashizushi thường sẽ được ăn vào lễ hội Hinamatsuri (tức là lễ hội búp bê/ngày của các bé gái).

2 Một số thông tin thú vị về Chirashizushi

2.1 Thành phần chính của Chirashizushi

Thành phần chính của Chirashizushi bao gồm:

- Cơm

- Trứng

- Hải sản các loại

Có nhiều loại/biến thể Chirashizushi và trên thực tế không có quy tắc nào về loại nguyên liệu nào có thể cho lên trên. Điểm duy nhất phải được đảm bảo cho món ăn này là dùng cơm giấm. Nếu không, có thể gọi nó là kaisen-don (tức là bát cơm hải sản). Một số thành phần phổ biến được sử dụng bao gồm sashimi (cá sống), trứng, tôm, lươn, trứng cá hồi, củ sen, đậu phụ và nấm hương.

Có hai loại chirashi chính, đều có lớp cơm ướp gia vị (sushi) nhưng lớp phủ lại khác nhau.

Sushi Chirashi Edomae (kiểu Tokyo): Có thể nói đây là phong cách phổ biến nhất, một phiên bản phụ của sushi nigiri hoặc kaisen donburi. Các loại topping của phần chirashi này bao gồm nhiều loại hải sản sống và chín. Tamago, oboro, kanpyo, đậu tuyết, củ sen và kinome cũng rất phổ biến. Wasabi và gari cũng là những loại tiêu chuẩn.

Gomoku Chirashi (kiểu Osaka): Gomoku chirashi đã có từ hàng trăm năm nay. Đây là món ăn mừng, sử dụng nguyên liệu nấu chín trên cơm sushi và thường có một lớp tamago thái mỏng ở giữa. Một số nguyên liệu phổ biến nhất trong món ăn này là ebi luộc, surimi (chả cá), củ sen, măng, nấm hương, beni shoga và kanpyo.

2.2 Ý nghĩa của thành phần

Với Chirashizushi được phục vụ trong lễ hội Hinamatsuri, mỗi thành phần đều có ý nghĩa đặc biệt riêng. Chẳng hạn như:

Tôm: trường thọ.

Củ sen: các lỗ tượng trưng cho khả năng nhìn thấy tương lai.

Đậu: làm việc và sống siêng năng (có cuộc sống khỏe mạnh và cường tráng).

Màu đỏ: xua đuổi vận rủi.

2.3 Sự thay đổi của Chirashizushi theo khu vực

Khu vực Kanto/Tokyo: Ở vùng Kanto (Đông Nhật Bản), Chirashizushi là sashimi (tức là cá sống) và các thành phần khác được xếp lớp gọn gàng trên cơm giấm/sushi. Theo kinh nghiệm du lịch, nhiều người nhận xét bề ngoài của nó trông rất giống kaisen-don, ngoại trừ cơm phải luôn là cơm giấm.

Khu vực Kansai: Ở Kansai (Tây Nhật Bản), Chirashizushi thường dùng để chỉ cơm giấm với trứng vụn và các thành phần nấu chín khác như tôm và đậu phụ rắc lên trên. Sự khác biệt chính của Chirashizushi vùng Kansai với phiên bản Kanto là không sử dụng cá sống.

Okayama: Ở Okayama, Chirashizushi được gọi là “barazushi” (バラ寿司, tức là sushi hoa hồng). Nhìn chung đây là một món ăn riêng biệt với Chirashizushi, mặc dù ngày nay hai món này được sử dụng thay thế cho nhau. Đặc trưng nhất của nó chính là có nhiều nguyên liệu khác nhau trộn với cơm (thay vì chỉ để ở trên) và có những nguyên liệu rất lớn được đặt lên trên cơm. Người ta sử dụng các nguyên liệu địa phương như cá thu và cá chình biển (tức là anago).

Kyoto: Phiên bản Chirashizushi hoặc Barazushi của Kyoto được gọi là “Tango Sushi” (丹後寿司). Tango ám chỉ tên của một tỉnh cũ ở phía bắc Kyoto. Thành phần đặc trưng của món này là cá thu luộc hoặc cá thu đóng hộp, đây là đặc sản địa phương của vùng này.

2.4 Tại sao người Nhật lại ăn Chirashizushi vào Hinamatsuri?

Chirashizushi trông rất đẹp mắt và sử dụng nhiều loại hải sản núi tốt lành, ai cũng có thể dùng và phù hợp cho các lễ kỷ niệm. Chữ Hán “sushi (寿司)” thường được sử dụng cho các lễ hội, vì nó có nghĩa là “kiểm soát tuổi thọ”. Đặc biệt, nhiều người Nhật thích có một món Chirashizushi tuyệt đẹp và tốt lành nên nó đã trở thành món ăn để kỷ niệm Hinamatsuri.

3 Lịch sử của Chirazushi

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của Chirazushi. Tuy nhiên giả thuyết phổ biến nhất là nó bắt nguồn từ Okayama. Câu chuyện kể rằng vào đầu thời kỳ Edo, một lãnh chúa ở Okayama đã ra lệnh cho người dân của mình phải tiết kiệm hơn và chỉ ăn một món ăn và một phần canh trong bữa ăn. Người dân đã phản kháng một cách thụ động và hung hăng, bằng cách thêm nhiều loại rau và hải sản giấu trong một bát cơm để nó vẫn có thể được coi là “một món ăn”. Đó chính là khởi nguồn của Chirazushi.

4 Một số nhà hàng có món Chirashizushi chất lượng

4.1 Sushi Ropo

Địa chỉ: 1-11-8 Kanda Jimbocho, Chiyoda-ku, Tokyo

Số điện thoại: 03-3291-6879

Giờ mở cửa: [Thứ Hai-Chủ Nhật] 11h30-14h00 và 17h30-20h00

Website: tabelog.com

Roppo Sushi là một nhà hàng đã xuất hiện từ năm 1971 và thời điểm đó chỉ có quầy bên trong cửa hàng. Người chủ đã làm món Chirashizushi bằng cách thái nhỏ các món sushi khác nhau trên cơm giấm, họ luộc, hấp hoặc ngâm từng miếng phi lê với giấm hoặc muối. Cửa hàng cũng áp dụng kỹ thuật Edomae sushi.

4.2 Aoyama Sushisen

Địa chỉ: 3-2-7 Minami Aoyama, Minato-ku, Tokyo

Số điện thoại: 03-5410-6010

Giờ mở cửa: [Thứ Hai-Thứ Sáu] 12h00-14h00 và 18h00-22h00 [Thứ Bảy] 12h00-14h00, 18h00-21h30

Website: hitosara.com

Aoyama Sushisen là một nhà hàng sushi ở Aoyama mở cửa vào năm 2000. Ngày nay, nhà hàng Nhật Bản này đang ngày càng nổi tiếng và được biết đến như một nhà hàng tiêu biểu của sushi Edomae. Tại Aoyama Sushisen MIA.vn mách bạn có thể thưởng thức Chirashizushi vào giờ ăn trưa. Chirashizushi của họ có thành phần nhỏ và được sắp xếp ngon miệng, trông giống như một hộp trang sức và chứa đầy cá theo mùa, chủ yếu là lươn nước mặn và trứng.

4.3 Kikumaru

Địa chỉ: 2-4-1 Nishiasakusa, Taito-ku, Tokyo, Tòa nhà Fukushima 1F

Số điện thoại: 03-3841-8320

Giờ mở cửa: [Thứ Hai-Chủ Nhật] 11h30-19h00

Website: kanmidokoro-kikumaru.com

Các loại kẹo làm từ anmitsu và matcha rất được ưa chuộng tại Kikumaru. Chirashizushi mà bạn có thể thưởng thức tại một cửa hàng như vậy là “Gome Chirashizushi với lươn biển” – sản phẩm giới hạn vào giờ ăn trưa. Nhà hàng có bầu không khí hoài cổ rất được yêu thích nếu bạn muốn ăn tráng miệng cùng con mình.

4.4 Karaku

Địa chỉ: 5-6-16 Ginza, Chuo-ku, Tokyo, Tòa nhà Nishigobankan B1

Số điện thoại: 03-3571-2544

Giờ mở cửa: [Thứ Hai-Thứ Sáu] 11h30-14h00/17h00-22h00; [Thứ Bảy và Chủ Nhật] 11h30-15h00/17h00-21h30

Trang web: ginza-karaku.com

Đây là một nhà hàng nơi bạn có thể thưởng thức sushi Edomae chính hiệu ở Ginza. Có ba loại Chirashizushi chính được phục vụ bao gồm: Yorozu Chirashizushi, Chirashizushi và Chirashizushi. Đặc biệt nên thử món Manchirashi nhiều màu sắc. Ngoài sushi, nhà hàng còn có những bát hải sản tươi sống và thơm ngon đang chờ đợi bạn đến khám phá đấy.

Có thể nói Chirashizushi là một trong những món ăn Nhật Bản dễ làm và có màu sắc đẹp mắt. Bạn chỉ cần dùng đũa hoặc thưởng thức Chirashizushi với sashimi hoặc rau, thêm một chút gia vị nếu thích. Tất cả sẽ làm phong phú thêm trải nghiệm ẩm thực của bạn trên chuyến hành trình du lịch Nhật Bản.