Từ yukata (浴衣) có nghĩa là vải tắm, chỉ mục đích sử dụng ban đầu là như một chiếc áo choàng tắm khi xuống suối nước nóng. Xét về hình dáng và mục đích, yukata Nhật Bản là một loại áo choàng kimono được thiết kế đơn giản, mang phong cách mùa hè, nhưng nguồn gốc của nó lại xuất phát từ onsen (tắm suối nước nóng), một nét văn hóa Nhật Bản. Yukata được làm từ chất liệu nhẹ, thoáng mát, thấm hút tốt như cotton mỏng hoặc chất liệu tổng hợp thoáng khí.

Yukata có thể đơn giản hoặc xa hoa. Ngày nay nó thường được mặc trong các sự kiện mùa hè như lễ hội hanabi (pháo hoa) hoặc khi đến thăm các khu nghỉ dưỡng suối nước nóng. Yukata dành cho nam thường có màu tối hơn hoặc dịu hơn, trong khi Yukata dành cho con gái thường tươi sáng và nhiều màu sắc, với họa tiết hoa. Yukata dành cho phụ nữ trưởng thành có xu hướng ít lòe loẹt hơn.

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 2

Yukata là phiên bản thông thường hơn của kimono

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 3

Yukata có nghĩa đen là "vải tắm" và theo truyền thống, trang phục này được mặc sau khi tắm trong nhà tắm chung

Vải yukata chủ yếu được làm từ cotton, đôi khi còn được trộn với vải gai dầu để khô nhanh. Khi lựa chọn chất liệu yukata, các nhà thiết kế luôn hướng tới chất liệu vải có khả năng thấm mồ hôi, nhanh khô và thoáng mát. Không giống như kimono, yukata không sử dụng lụa vì nó không phù hợp trong môi trường ẩm ướt như ở onsen. Ngày nay, một số loại vải tổng hợp khô nhanh cũng bắt đầu trở thành một lựa chọn may yukata phổ biến.

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 4

Yukata chủ yếu được làm từ loại vải cotton, đôi khi còn được trộn với vải gai dầu để khô nhanh

Tương tự như kimono, yukata được cắt may từ một cuộn vải. Bởi vì hình dáng của nó rất đơn giản nên phần thú vị nhất trong quá trình tạo ra yukata là hoa văn hoặc thiết kế. Nếu ngày nay nhiều trang phục yukata được in bằng kỹ thuật in vải hiện đại thì trước đây chúng đều được nhuộm bằng tay.

Chusen là một phương pháp truyền thống phổ biến để tạo ra các mẫu yukata. Đây là một kỹ thuật 300 năm tuổi, bao gồm việc gấp vải yukata thành kích thước bằng khăn tenugui; sau đó thuốc nhuộm được đổ lên vật liệu để tạo ra thiết kế. Thường thì những người thợ nhuộm sẽ sử dụng giấy nến để tạo ra những họa tiết độc đáo giúp phân tách các màu sắc, tạo ra các hình ảnh bên trên.

Một kỹ thuật đáng chú ý khác là nhuộm shibori, giống với kiểu nhuộm cà vạt cổ xưa của Nhật Bản. Shibori gồm việc xoắn và buộc các phần vải vào nhau để tạo ra hoa văn trên bề mặt vải.

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 5

Một bộ yukata được nhuộm từ kỹ thuật shibori

Giá của một bộ yukata phụ thuộc vào số tiền bạn muốn trả cho nó, thậm chí nó có thể có giá lên tới 1.000 USD và các phiên bản đặt riêng còn đắt hơn. Thường thì loại trang phục truyền thống này sẽ có xuất xứ từ Nhật Bản hoặc Trung Quốc, và chất lượng ở mỗi nơi một khác biệt. Yukata Nhật Bản có thường có chất lượng cao hơn vì sử dụng chất liệu cotton cao cấp, với kỹ thuật may chuyên nghiệp và đường may chắc chắn hơn. Hơn nữa mẫu mã cũng có phần thời trang hơn do các nhà thiết kế cá nhân sáng tạo.

Trong khi đó yukata Trung Quốc có xu hướng được sản xuất hàng loạt, sử dụng sợi tổng hợp, dễ bị hỏng và không đảm bảo chất lượng bằng. Nếu bạn muốn trông thật khác biệt với mọi khách du lịch Nhật Bản khác, bạn nên mua một bộ yukata tại địa phương, dù giá có phần đắt hơn nhưng sự chênh lệch là hoàn toàn xứng đáng.

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 6

Yukata có xuất xứ từ Nhật Bản thường có giá thành đắt hơn nhưng chất lượng cũng tương đương

Yukata được thiết kế phù hợp với mùa. Theo truyền thống, người mặc thường chọn một bộ yukata để báo trước mùa sắp đến. Ví dụ, bộ yukata có họa tiết momiji (lá mùa thu) hay chuồn chuồn được mặc vào cuối mùa hè để đón những ngày mát mẻ hơn vào mùa thu. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm du lịch bạn không cần quá quan tâm đến tính biểu tượng trong thiết kế yukata; chỉ cần chọn cái bạn thích và phù hợp nhất.

Một số thiết kế mà MIA.vn khuyến khích bạn có thể thử cụ thể như sau: Họa tiết mạnh mẽ cho các chị em phụ nữ còn họa tiết dễ thương tinh tế sẽ cho các cô gái nhỏ tuổi. Nếu bạn có làn da trắng, yukata sáng màu sẽ khiến làn da trông tươi tắn và trẻ trung, trong khi những người có làn da sẫm màu hợp với tông màu trầm hơn như nhuộm chàm.

Thiết kế yukata của nam giới cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các mùa và thiên nhiên: có những mẫu thiết kế hình pháo hoa vào mùa hè hoặc lá phong khi mùa thu sắp đến. Theo truyền thống, yukata của nam giới gợi lên cảm giác sang trọng và quyền lực, bạn nên tránh tránh những màu sắc hoặc thiết kế lòe loẹt.

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 7

Hoa văn trên bề mặt yukata cũng có liên quan đến mùa

Chuẩn bị: Trước khi mặc bạn cần chắc chắn mình đã ủi yukata phẳng phiu. Bạn có thể mặc đồ lót bên trong (chẳng hạn như áo phông trơn và quần short). Ngoài ra chúng ta cũng cần một koshihimo (dây buộc) hoặc hai (hoặc thay vào đó bạn có thể sử dụng một đoạn ruy băng dài) để buộc yukata vào đúng vị trí và một obi hoặc bất kỳ loại thắt lưng nào đó để hoàn thiện.

Mặc yukata: Giữ cổ áo yukata ở phía trên và tay áo hướng ra ngoài. Bạn luồn tay vào tay áo và quấn yukata quanh người, đảm bảo gấu áo yukata dài ngang mắt cá chân rồi gấp phần vải thừa ở thắt lưng. MIA.vn cần lưu ý bạn đọc tuyệt đối không được phá vỡ quy tắc mặt trái yukata phải được đặt lên trên mặt phải, vì việc đặt mặt phải lên mặt trái chỉ dành để mặc quần áo cho người đã khuất.

Buộc yukata tại chỗ: Sử dụng koshihimo để buộc yukata quanh eo, và phần ngực trên nếu bạn sử dụng hai chiếc dây.

Thắt lưng Obi: Bạn quấn obi quanh eo hai lần đảm bảo che được koshihimo. Sau đó chúng ta thắt nút obi ở phía trước đủ chặt để giữ cố định nhưng vẫn thoải mái khi đeo. Cuối cùng phụ nữ sẽ xoay nút thắt ra phía sau, trong khi đàn ông có xu hướng để cố định.

Chỉnh trang lại lần cuối: Mang giày truyền thống (geta bằng gỗ hoặc setta) với vớ tabi, ngoài ra bạn cũng có thể đeo thêm bất cứ loại phụ kiện nào theo ý thích chẳng hạn như quạt gấp, kinchaku (túi dây rút nhỏ) hoặc obijime(dây trang trí).

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 8

Hướng dẫn mặc yukata một cách đơn giản

Yukata về cơ bản là một dạng kimono nhẹ, được mặc thường xuyên trong mùa hè. Chúng được làm từ chất liệu mỏng hơn, ít năng so với kimono lụa truyền thống, nhờ đó người Nhật có thể mặc thoải mái hơn trong thời tiết nắng nóng và dễ giặt hơn. Yukata sẽ thường được mặc mà không có lớp áo, với đồ lót đơn giản và không có tất tabi.

Về kiểu dáng của yukata cũng khá giống với áo choàng tắm và thường được dùng ít phụ kiện hơn so với kimono. Hơn nữa muốn mặc kimono chúng ta cũng phải mặc một lớp lót bên trong, được gọi là nagajuban để giữ cho lớp lót bên ngoài luôn sạch sẽ.

Cuối cùng về tính chất thì yukata mang tính lễ hội và thường được mặc trong các bữa tiệc, lễ hội và các sự kiện như bắn pháo hoa. Tuy nhiên, không giống như kimono, chúng không được mặc trong những buổi nghi lễ trang trọng. Dù khách du lịch Nhật Bản bình thường có thể khó nhận ra sự khác biệt, nhưng việc mặc một bộ yukata mỏng, sáng màu đến một dịp tốt lành có thể bị coi là quá bình thường.

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 9

Ngày nay yukata thường được mặc trong những dịp lễ hội

Yukata trang phục truyền thống trong những ngày lễ hội Nhật Bản 10

Khách du lịch Nhật Bản có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh những cô gái trong trang phục yukata trên đường phố. Ảnh: Satoshi-K/Getty Images

Yukata không còn gói gọn ở trong nước mà đang dần có sức thu hút đặc biệt ở quốc tế. Đặc biệt bạn cũng sẽ không có cảm giác lạc lõng khi mặc yukata tại đây, bởi rất có thể người Nhật sẽ cảm thấy tự hào khi bạn đang tôn vinh văn hóa của họ. Thế nên bạn đừng ngần ngại mang theo hoặc mua về một bộ yukata trong vali hành lý của mình nhé.