Vị trí: thuộc Vườn quốc gia Cúc Phương, nằm trong địa phận 3 tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa.

Ninh Bình là điểm đến nổi tiếng thu hút hội mê xê dịch trong và ngoài nước với nhiều danh lam thắng cảnh như cố đô Hoa Lư, đầm Vân Long, Khu du lịch sinh thái Thung Nham, Tam Cốc - Bích Động đẹp say lòng… Trong đó, thành phố còn sở hữu nhiều hang động lung linh và bí ẩn, tạo nét cuốn hút riêng cho vùng đất này, nổi bật có thể kể đến như Động Người Xưa - Điểm tham quan du lịch chính trong hành trình đến Cúc Phương, Vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam với hệ sinh thái vô cùng độc đáo, nguyên bản.

Giữa chốn đại ngàn hoang sơ diệu vợi, vạn năm nay vẫn thế, có một hang động tuyệt đẹp, nằm ẩn trên vách đá vôi, chính là Động Người Xưa. Thật đúng với cái tên Người Xưa, đây là ngôi nhà của người nguyên thủy cư trú, cũng như mộ táng tổ tiên người Việt, những người ăn lông ở lỗ của vùng đất này. Đồng thời đây cũng là di sản vô cùng quý giá nằm trong đối tượng bảo vệ của Vườn quốc gia Cúc Phương.

Xem thêm: Sắc màu truyền thống, độc đáo của làng nghề Ninh Bình

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 2

Khi đến với Động Người Xưa, du khách sẽ được khám phá và tìm hiểu sự sống của thuở bình minh loài người. Ảnh: @VQGCucPhuong

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 3

Bảng hướng dẫn giới thiệu Động Người Xưa

Nằm trong Vườn quốc gia Cúc Phương, Động Người Xưa cách thủ đô Hà Nội khoảng chừng 120km về phía Nam. Nơi đây có đường quốc lộ 1A, quốc lộ 10, đường sắt Bắc Nam chạy qua nên giao thông rất thuận lợi. Chính vì thế, du khách có thể lựa chọn nhiều phương tiện khác nhau để đến đây như tàu hỏa, xe khách, xe máy… Nếu du khách đi cùng hội bạn bè hay gia đình nhóm nhỏ, từ 4 đến 5 người, thì taxi là phương án lý tưởng và an toàn nhất đó.

Nhìn chung, tín đồ cuồng chân có thể ghé đến Động Người Xưa vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, theo các du khách đã tới đây nhiều lần, do động nằm trong khu vực rừng, nên thời điểm lý tưởng nhất để tham quan là từ tháng 12 đến tháng 5. Lúc này, cây cối xanh mát, nắng nhẹ, rất thích hợp để bạn khám phá khắp nơi. Còn những tháng còn lại thì là mùa mưa, đường đi khá trơn trượt, lại có nhiều muỗi và vắt… gây ảnh hưởng đến chuyến hành trình.

Đặc biệt hơn nè, tầm từ tháng 4 tới cuối tháng 5 là mùa bướm sinh sản ở rừng Cúc Phương. Từng đàn bướm cứ thế bừng tỉnh giấc, ào ào bay ra khỏi tán cây rừng, tạo nên một khung cảnh đầy huyền ảo và mơ mộng, khiến bất kỳ ai một lần được chiêm ngưỡng ắt hẳn sẽ không thể nào quên. Du khách có thể tạt ngang qua làm vài bộ ảnh “đẹp thần sầu” sống ảo rồi ghé thăm Động Người Xưa luôn.

Để đến được Động Người Xưa, thì đầu tiên, du khách cần phải di chuyển tới Vườn quốc gia Cúc Phương. 

Sau đó, bạn đi bộ từ cửa rừng Cúc Phương dọc theo tuyến đường chính khoảng 4km. Du khách tiếp tục đi qua cây cầu dài hơn 100m dẫn đến chân dãy núi đá vôi, rồi leo lên cửa động phía trên vách núi với độ cao khoảng 50m, và vượt qua hơn 200 bậc đá. Đường đi khúc khuỷu, có chút gian khổ, nhưng “món quà” mà Động Người Xưa mang lại cho những ai ưa mạo hiểm là rất xứng đáng đó, bởi dọc hai bên xuất hiện rất nhiều loài sinh vật khá độc đáo, cùng những điều khá kỳ lạ của thiên nhiên để bạn thỏa sức khám phá!

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 4

Lối đi đến Động Người Xưa. Ảnh: @VQGCucPhuong

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 5

Đường đi ngập nắng và rừng cây. Ảnh: @VQGCucPhuong

Động Người Xưa với hai tầng rất rộng, chiều dài 300m. Hai tầng này sẽ nối với nhau bằng 3 cầu thang sắt. Phía trên là vách đá, mái hang có rất nhiều đốm tròn, trắng và sáng. Động Người Xưa có 3 ngăn, rộng và thoáng, không khí lại vô cùng dễ chịu. Chắc đó là lý do vì sao những người tiền sử đã chọn hang động này làm nơi sinh sống.

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 6

Động Người Xưa có chiều dài 300m. Ảnh: @VQGCucPhuong

Qua các cuộc khai quật, người ta phát hiện tại ngăn đầu tiên của Động Người Xưa chứa đựng nền văn hóa rất phong phú, đa dạng, nào là ốc suối, ốc núi, xương răng của các động vật như vượn, khỉ, gấu, lợn rừng, hươu, nai…

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 7

Năm 1996, được sự giúp đỡ của các chuyên gia người Đức và Viện Khảo cổ học Việt Nam đã phối hợp với Vườn quốc gia Cúc Phương đã tiến hành khai quật Động Người Xưa

Vẫn chưa hết đâu, ngành khảo cổ còn tìm ra những công cụ lao động từ thuở sơ khai của lịch sử loài người như rìu đá, dao cắt bằng đá, than tro dày gần 2m… Từ đó, có thể thấy nguồn sống của người nguyên thủy ở đây chủ yếu là săn bắt và hái lượm. Con người chúng ta từ xưa đã biết chế tạo ra những dụng cụ sinh hoạt, lao động thô sơ bằng đá để tồn tại và nuôi sống bản thân.

Hơn nữa, du khách sẽ nhìn thấy những hiện vật bằng đất nung như đồ đựng, nồi vò được nặn bằng tay và chế tạo bằng bàn xoay được trang trí hoa văn vặn thừng, văn ấn vết lõm hình trăng khuyết.

Du khách khám phá Động Người Xưa tại ngăn đầu tiên sẽ khám phá ra 3 ngôi mộ cổ được chôn theo tư thế nằm co, ngồi xổm, với các bộ xương người đã hoá thạch còn khá nguyên vẹn. Bằng phương pháp phân tích Cacbon phóng xạ C14, các nhà khảo cổ đã xác định đây là bộ xương có tuổi đời khoảng 7.500 năm.

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 8

Thi hài người nguyên thuỷ này được chôn xung quanh kè đá hộc, đáy rải đá răm và có mộ được rắc thổ hoàng 

Để chinh phục Động Người Xưa thật trọn vẹn, bạn có thể sẽ tốn kha khá thời gian đấy. Bởi xung quanh có rất nhiều nhũ đá với hình thù được thiên nhiên “thiết kế” phong phú. Đặc biệt, trong này còn có một khối nhũ đá “ảo diệu” được ví như bộ đàn. Khi gõ vào sẽ phát ra âm thanh giống như tiếng chiêng tiếng cồng đặc trưng của người Mường.

Động Người Xưa - Nơi lưu giữ dấu chân người tiền sử ở Ninh Bình 9

Bạn có thể phát huy tài “nhìn hình đoán chữ” như hình tượng người mẹ bồng con, buồng cô dâu, hình các loài thú… 

Có lẽ bạn chưa biết, nhưng Động Người Xưa còn được những người dân tộc Mường gọi với cái tên là Hang Đắng, bởi vì đây là nơi sinh sống của nhiều loài dơi. Theo điều tra, có thể khẳng định đây là hang động có tới 19 loài dơi sinh sống nhiều nhất trên thế giới. Do đó, trước khi đến đây du khách nhớ mang theo một chiếc đèn pin và một tâm lý luôn luôn sẵn sàng đối mặt với sự “đùa dai” của những chú dơi. Nếu bạn là người “yếu tim”, thì chắc hẳn sẽ phải giật mình hết hồn với hàng chục “quỷ Dracula” xuất hiện bất thình lình mà không báo trước đâu đấy!

Để chuyến hành trình đến Động Người Xưa thêm trọn vẹn và suôn sẻ, tín đồ du lịch cần phải lưu ý những điều sau:

- Du khách nên mang giày thể thao hoặc đế bệt, chống trơn trợt bởi bạn phải di chuyển lên bậc thang đá trong Động Người Xưa.

- Đừng quên mang theo đèn pin để rọi sáng lối đi trong Động Người Xưa.

- Bạn cũng nên chuẩn bị nước uống và một ít thức ăn nhẹ để bổ sung năng lượng khi cần thiết.

- Du khách không nên làm xáo trộn nhịp sống của các sinh vật sống trong Động Người Xưa như dơi, vì chúng có thể gây nguy hiểm cho bạn. 

- Vì Động Người Xưa nằm trong khu vực rừng, nên có nhiều muỗi và vắt. bạn nên mang theo thuốc xịt côn trùng nhé!

Động Người Xưa là địa điểm thu hút sự tò mò, khám phá của biết bao tín đồ xê dịch. Và nếu trong tương lai có dịp khám phá Ninh Bình thì đừng bỏ qua hang động này bạn nhé! Bạn cũng nên tham khảo một vài điểm đến Ninh Bình đặc sắc của MIA.vn.