Miền đất phía Đông Bắc Hội An từ khi những lưu dân đầu tiên di cư đến Quảng Nam lập nghiệp cách đây 400 năm đã được nhận định là phù hợp để gieo trồng rau mùi và một số loại rau thơm. Trải qua hàng trăm lập nghiệp và gìn giữ, lưu truyền, những người dân nơi đây đã trưởng thành và gắn bó với nghề trồng rau mùi. Và cũng từ nghề trồng rau mùi đầy tính đại diện này mà vùng đất này được người dân gọi với cái tên thân thương làng rau Trà Quế.

Cuộc sống quanh năm phụ thuộc vào mùa màng nên cũng như bao làng nông khác, phong tục và lễ hội nơi đây cũng được diễn ra thường niên để cầu cho vụ mùa bội thu. Lễ hội đại diện cho tinh thần nông nghiệp của làng rau Trà Quế nói riêng và Quảng Nam nói chung chính là Hội Cầu Bông Hội An.

Lễ Hội Cầu Bông được tổ chức như một nghi thức cầu mưa thuận gió hòa, ước mong mùa màng bội thu và muôn nhà được ấm no, hạnh phúc.

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 2

Hình ảnh các cụ tổ chức cúng bái vào ngày Hội Cầu Bông Hội An

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 3

Làng rau Trà Quế nổi tiếng với sự độc đáo trong nếp sinh hoạt và lễ hội của cư dân

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 4

Lễ Hội Cầu Bông Hội An được tổ chức chuyên nghiệp và vô cùng nghiêm túc

 Lễ Hội Cầu Bông Hội An được tổ chức hàng năm vào mồng 7 tháng Giêng  m tại đình Tiền Hiền và do các bô lão trong làng cùng các cán bộ địa phương phối hợp tổ chức. Từ đó chúng ta thấy được sự chính thống và tầm quan trọng của Lễ Hội Cầu Bông Hội An đối với người dân làng rau Trà Quế.

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 5

Phần mở đầu lễ hội với tiết mục múa lân kinh điển

Từ sáng sớm, mỗi gia đình đã tất bật chuẩn bị lễ vật. Lễ vật bắt buộc gồm năm đĩa mâm xôi hồng, một con gà trống và một ly rượu trắng. Miệng gà trống phải ngậm hoa, lưng gà phải được cắm dao nhọn vót từ tre, kèm theo là lòng gà, giò gà và huyết gà. Trên mỗi đĩa xôi hồng cũng phải cắm một bông hoa tươi.

Đầu tiên là lễ Nghinh Thần (Rước Thần), từ sáng sớm người dân khắp nơi đã tụ hội về đình Tiền Hiền để tham dự lễ. Lễ vật Nghinh Thần gồm có cờ phướn dâng cao, hoa quả tươi được trang trí rồng phượng và thành hình kiệu, sẽ có bốn chàng trai trẻ trong làng được chỉ định khiêng lư hương cúng Thần và án thờ. 

Phía trước đoàn Nghinh Thần là hai hàng cờ và biển, phía sau là đội nhạc lễ, các nghệ nhân và các bô lão trong trang phục áo dài, khăn đóng truyền thống. Phía sau nữa là đoàn phụ nữ vận áo dài truyền thống, bưng trên tay là mâm ngũ quả được trang trí cầu kỳ. Sau khi đoàn Nghinh Thần về đến lại đến đình, các bô lão mới bắt đầu tiến hành lễ cúng đất và cúng âm linh theo tục lệ truyền thống. Sau một năm đồng án vất vả, đến khi được hưởng thành quả vụ mùa, người nông dân nơi đây vẫn luôn xem đó là sự bảo hộ mà Thần Nông ban cho xóm làng. 

Tại phần lễ chính, bộ lão đại diện đọc văn tế với nội dung tôn vinh và trân quý, ngưỡng mộ ơn đất khai hoang và lập địa của tổ tiên. Sau khi tế lễ xong, các cụ cao niên tập trung lại để kiểm tra giò gà trên bàn cúng, nếu giữa bàn chân gà đầy đặn thì xóm làng bình an, hoa trái tốt tươi.

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 6

Đoàn người Nghinh Thần diễn hành vào sáng sớm

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 7

Phần lễ cúng đất và cúng âm linh do các bô lão đại diện thực hiện

Phần hội được mở đầu bằng hội thi cuộc đất và trồng rau giữa các xóm làng. Hội thi gồm cuốc đất, lên luống, tưới nước và tỉa cây. Cuộc thi này không chỉ phô diễn ra sự lành nghề của người nông dân là rau Trà Quế mà còn phản ánh gián tiếp vẻ đẹp lao động hăng say của con người Việt Nam. Sau cuộc thi, xóm nào giành chiến thắng sẽ được đãi cổ linh đình.

Không thể không nhắc đến là hội thi nấu món Tôm Hữu. Tôm Hữu là món ăn đặc trưng đầy độc đáo của làng rau Trà Quế trong các dịp tiếp đãi khách. Nguyên liệu chính làm món này gồm tôm, thịt ba rọi luộc, rau húng tươi và hành lá. Tùy cách chế biến và trang trí mà xóm làng sẽ chọn ra món Tôm Hữu xuất sắc nhất và trao thưởng.

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 8

Khách du lịch tham gia hội thi làm nông cùng người dân làng rau Trà Quế

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 9

Các món ăn độc đáo của phần thi nấu ăn từ lễ hội Cầu Bông Hội An

Vì là một lễ hội chính thống và mang tính nghiêm trang, bạn nên lựa chọn trang phục dài, kín đáo để thể hiện sự tôn trọng với lễ hội cũng như tôn trọng nét đẹp văn hóa của đồng bào nơi đây.

Khi đến tham dự lễ hội Cầu Bông Hội An, bạn có thể thuê sắc phục áo dài để cảm nhận được không khí lễ hội một cách hoàn hảo nhất. Gần khu vực diễn ra lễ hội sẽ có cho thuê sắc phục, việc bạn cần làm là đến sớm và lựa chọn cho mình trang phục vừa ý nhất.

Lễ hội Cầu Bông Hội An diễn ra từ khá sớm nên bạn cần cân nhắc thời gian tham dự, tránh đến quá muộn sẽ không thể theo dõi trọn vẹn các nghi thức lễ và hội.

Hội Cầu Bông Hội An - Tri ân các vị tiền nhân đã gây dựng nên làng rau Trà Quế 10

Không khí trang nghiêm mang đầy tinh hoa văn hóa của miền đất Quảng Nam

Nếu đã đặt chân đến vùng đất Quảng Nam truyền kỳ vào tháng Giêng thì bạn không nên bỏ qua lễ Hội Cầu Bông Hội An tại làng rau Trà Quế. Lễ hội này mang đầy nét độc đáo văn hóa, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" với tổ tiên và tín ngưỡng về thần linh. Cũng chính nhờ nét đặc trưng đó mà Lễ hội Cầu Bông của nông dân làng rau Trà Quế trở thành hoạt động thu hút đông đảo khách du lịch đến khám phá. Còn bạn thì sao, đã sẵn sàng trải nghiệm lễ hội độc đáo bậc nhất Hội An này chưa?