Khám phá Làng bánh tráng Túy Loan với lịch sử hơn 500 năm

1 Giới thiệu làng bánh tráng Túy Loan

Làng bánh tráng Túy Loan là một làng cổ có lịch sử hơn 500 năm, nằm bên dòng sông Túy Loan yên bình. Người dân nơi đây không chỉ nổi tiếng với truyền thống văn hóa lâu đời mà còn nhờ vào nghề làm bánh tráng, một sản phẩm đặc sản của vùng. Bánh tráng Túy Loan từ lâu đã trở thành món quà quen thuộc, mang đậm hương vị dân dã mà không kém phần đặc biệt.

Bánh tráng Túy Loan được làm thủ công từ những nguyên liệu đơn giản như gạo, muối, nước, đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ trong từng công đoạn. Đặc biệt, bánh tráng nơi đây được biết đến với độ dẻo dai, thơm ngon, có thể ăn trực tiếp hoặc nướng giòn đều hấp dẫn. Có dịp du lịch Đà Nẵng thì bạn đừng bỏ qua loại đặc sản hấp dẫn này nhé.

Ngày 21/02/2024, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã ký Quyết định số 374/QĐ-BVHTTDL, công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Theo đó, Quyết định này đã đưa "Nghề làm bánh tráng Túy Loan" xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghề thủ công truyền thống.

2 Hướng dẫn di chuyển đến làng bánh tráng Túy Loan

Làng bánh tráng Túy Loan cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 20km về phía Tây. Để đến đây, bạn có thể lựa chọn các phương tiện như xe máy, ô tô hoặc taxi. Dưới đây là các hướng dẫn di chuyển chi tiết từ MIA.vn:

- Từ trung tâm Đà Nẵng: Bạn di chuyển theo tuyến Quốc lộ 14B về hướng Tây, đi theo biển chỉ dẫn đến huyện Hòa Vang, sau đó rẽ vào đường liên thôn để đến làng Túy Loan. Quãng đường di chuyển mất khoảng 30 phút lái xe.

- Phương tiện công cộng: Nếu không có phương tiện cá nhân, bạn có thể sử dụng xe bus từ Đà Nẵng đi Hòa Vang, sau đó thuê xe ôm hoặc taxi để đến làng bánh tráng Túy Loan.

3 Lịch sử và truyền thống làm bánh tráng tại làng Túy Loan

Làng bánh tráng Túy Loan từ xa xưa đã gắn liền với nghề nông nghiệp và sản xuất thủ công. Nghề làm bánh tráng tại đây có nguồn gốc từ thế kỷ 16, được truyền qua nhiều thế hệ và trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân địa phương.

Bánh tráng Túy Loan được xem là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ tết, cưới hỏi, hay cúng giỗ. Bánh tráng nơi đây không chỉ là món ăn đơn thuần mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa, tinh thần sâu sắc. Người dân Túy Loan vẫn gìn giữ phương pháp làm bánh thủ công truyền thống, giữ được hương vị đặc trưng của bánh tráng từ xa xưa.

4 Quy trình làm bánh tráng Túy Loan

Quy trình làm bánh tráng tại Túy Loan trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ, đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm của người làm. Mỗi chiếc bánh tráng ra đời là sự kết tinh của bàn tay khéo léo với sự tận tụy và tình yêu nghề của người dân nơi đây. Nguyên liệu tạo nên bánh tráng Túy Loan là từ bột gạo và các nguyên liệu khác như mè (vừng trắng), gừng, tỏi, đường, nước mắm, muối… Từ đó tạo nên hương vị đặc trưng riêng cho loại bánh tráng nơi đây.

Theo kinh nghiệm của người dân làng Túy Loan, để làm ra những mẻ bánh tráng hoàn hảo đòi hỏi rất nhiều sự tỉ mỉ từ nguyên liệu cho đến kỹ thuật làm. Bàn tay khéo léo của người thợ phải chú ý từng bước từ việc lựa chọn nguyên liệu cho đến việc căn chỉnh thời gian ngâm gạo, điều khiển lò lửa sao cho đều đặn và thực hiện kỹ thuật xông bánh một cách chính xác. Bánh tráng ngon phải đảm bảo được pha chế từ đủ năm loại gia vị: mắm, muối, đường, mè, và tỏi (hoặc gừng), tạo nên hương vị đặc trưng mà chỉ nơi đây mới có.

Đặc biệt, người dân ở Túy Loan chỉ sử dụng gạo xiệc 13/2 – một loại gạo do chính họ tự trồng trong làng. Loại gạo này dù khi nấu cơm có vẻ cứng nhưng lại mang đến độ giòn hoàn hảo khi làm bánh tráng. Gạo thường được ngâm từ đêm trước, đến sáng hôm sau sẽ được xay thành bột. Những loại gạo khác không được sử dụng để tránh làm bánh bị rách hoặc không giữ được hương vị đặc trưng. Để bánh tráng có độ mịn và màu trắng đều, bột nước trước khi tráng sẽ được lọc kỹ càng để loại bỏ những hạt vỏ trấu. Điều này giúp bánh không bị lốm đốm vết trấu, tạo ra những chiếc bánh hoàn chỉnh với màu sắc đẹp mắt.

Ngoài ra, việc chọn loại than củi để thổi lò cũng rất quan trọng. Chỉ những loại than tốt, cháy đều mới có thể tạo ra ngọn lửa đủ mạnh xông khô bánh đúng chuẩn. Khi lò than đã cháy đỏ hồng và rực lửa, đó là lúc người thợ bắt đầu tráng bánh. Quá trình này đòi hỏi người thợ phải canh chỉnh thời gian và độ dày của bánh dựa trên kinh nghiệm và cảm nhận. Mỗi chiếc bánh tráng thường mất từ 3 đến 5 phút để hoàn thành, đảm bảo lớp bột dàn đều và chiếc bánh đạt độ dày vừa phải, cân đối.

5 Hướng dẫn mua bánh tráng Túy Loan về làm quà

Bánh tráng Túy Loan là món quà lý tưởng để bạn mang hương vị đặc sản Đà Nẵng về cho người thân, bạn bè. Bạn có thể mua trực tiếp tại làng bánh tráng Túy Loan, nơi các hộ dân vẫn còn giữ nghề làm bánh truyền thống.

Khi mua bánh, bạn có thể chọn các loại bánh tráng khác nhau, tùy theo sở thích:

- Bánh tráng dẻo: Loại bánh này mềm, dẻo, phù hợp để cuốn các món ăn như gỏi cuốn, bún cuốn.

- Bánh tráng nướng: Được phơi khô và nướng giòn, thích hợp ăn kèm với các món nướng, hải sản.

Để đảm bảo bánh giữ được chất lượng khi mang về, bạn nên gói bánh trong túi kín và bảo quản nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp.

6 Các điểm tham quan gần làng bánh tráng Túy Loan

Sau khi tham quan và tìm hiểu về làng nghề bánh tráng Túy Loan, bạn có thể kết hợp khám phá các điểm du lịch nổi tiếng gần đó. Dưới đây là một số gợi ý từ cẩm nang du lịch MIA.vn:

- Bà Nà Hills: Khu du lịch nổi tiếng với cáp treo dài nhất thế giới và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Từ làng Túy Loan, bạn chỉ mất khoảng 30 phút di chuyển để đến với Bà Nà Hills, nơi có không gian mát mẻ quanh năm và nhiều hoạt động giải trí thú vị.

- Làng Cổ Phong Nam: Cách làng bánh tráng Túy Loan không xa, làng Cổ Phong Nam mang đến cho bạn cảm giác yên bình với những ngôi nhà cổ, cây đa, giếng nước. Đây là một trong những làng cổ còn giữ nguyên được nếp sống xưa của người dân miền Trung.

- Suối Hoa: Nằm gần khu vực Hòa Phong, Suối Hoa là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên với dòng suối trong xanh, mát lạnh và không gian yên tĩnh.

- Đình làng Túy Loan: Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về văn hóa, lịch sử của làng, đình làng Túy Loan là nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa. Đình làng được xây dựng từ thời vua Gia Long và là nơi thờ các vị thần, tổ tiên làng.

Làng bánh tráng Túy Loan không chỉ là điểm đến du lịch hấp dẫn mà còn là nơi lưu giữ tinh hoa văn hóa, ẩm thực truyền thống của người dân Đà Nẵng. Đến đây, bạn không chỉ được thưởng thức món bánh tráng thơm ngon, dẻo dai mà còn có cơ hội tìm hiểu về quy trình làm bánh và những câu chuyện văn hóa thú vị.