Là vùng đất thuộc về khu vực Tây Nguyên, chắc chắn Kon Tum cũng là nơi mang màu sắc đa văn hóa khi đây là nơi sinh sống và tập trung đông nhất của các cộng đồng dân tộc ít người. Để khám phá những đặc trưng rõ nét nhất về người dân tộc Ba Na, Cẩm nang du lịch Kon Tum xin mời bạn đến thăm một ngôi làng cổ có niên đại lâu đời tại vùng đất này, làng Kon Kơtu.
1Giới thiệu tổng quan về làng Kon Kơtu
Làng Kon Kơtu là nơi tập trung sinh sống của cộng đồng người Ba Na tại xã Đắk Rơ Wa, Thành phố Kon Tum. Ngôi làng này nằm yên bình bên bờ sông Đắk Bla nổi tiếng, dòng sông ôm trọn vùng đất Kon Tum hiền hòa.
Làng Kon Kơtu hiện nay có 92 hộ dân sinh sống với tổng cộng hơn 530 nhân khẩu, đa phần là người Ba Na sinh sống. Theo ngôn ngữ của người Ba Na, Kon Kơtu có nghĩa là nguyên sơ. Ý chỉ ngôi làng này đã được hình thành từ thuở nguyên sơ, xưa cũ. Chính vì thế, làng Kon Kơtu mang trong mình nét đẹp cổ kính, nhuốm màu sắc của thời gian, lại mang lấy hình ảnh đặc sắc của cộng đồng người Ba Na.
Đứng ở làng Kon Kơtu, bạn có thể nhìn thấy đỉnh núi Kong Muk sừng sững ở phía Đông, ngọn núi này hùng vĩ và sừng sững, ngã bóng mình soi xuống dòng Đắk Bla hiền hòa và trầm mặc. Dọc theo bờ sông Đắk Bla là mỗi bãi cát phẳng khá lớn, ôm ấp lấy hình hài của ngôi làng Kon Kơtu đã băng qua dấu ấn thời gian.
Làng Kon Kơtu là ngôi làng cổ còn giữ lại tính dân tộc nhất của người Ba Na với những căn nhà cổ sừng sững và các nét văn hóa độc đáo. Theo lời kể của người làng, trước năm 1920, làng khá đông vui, người dân nơi đây sống đầm ấm và cùng nhau trải qua những thăng trầm trong cuộc sống. Một ngày nọ, khi dịch đậu mùa bùng phát, trong làng khá nhiều người mắc bệnh và không may qua khỏi. Những người trẻ chứng kiến sự việc cũng sợ hãi mà đau lòng chọn cách bỏ làng ra đi. Cho đến thời điểm trận đại dịch lắng xuống, một bộ phận cư dân bắt đầu quay lại làng để sinh sống. Lúc này, làng chỉ còn vỏn vẹn vài gia đình nhỏ bám trụ cho qua cơn đại dịch. Mãi đến sau này, làng mới bắt đầu đông đúc trở lại và trở thành một trong những làng cộng đồng dân tộc ít người đông dân nhất tại tỉnh Kon Tum.
Làng Kon Kơtu qua bao nhiêu thăng trầm vẫn lưu giữ được những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Ba Na
Để thăm quan được các địa danh ở thành phố Kon Tum từ thành phố Hồ Chí Minh, bạn có thể đến Bến xe Miền Đông và mua những vé xe khách đi thẳng đến trung tâm thành phố. Ngoài ra, để tiết kiệm thời gian, bạn có thể di chuyển bằng đường hàng không. Thành phố Kon Tum vốn không có sân bay, để tiện di chuyển, bạn có thể đặt những chuyến bay đến thành phố Pleiku và đặt xe chạy thẳng đến thành phố Kon Tum.
Làng Kon Kơtu cũng khá gần thành phố Kon Tum. Làng nằm cách Di tích Ngục tù Kon Tum khoảng 10 km. Từ trung tâm thành phố, bạn có thể di chuyển theo tuyến đường Trần Hưng Đạo về phía Đông. Sau đó đi thẳng vào đường Bắc Kạn, tiếp tục đi thẳng sẽ đến làng Kon K’lor. Khi gặp ngã ba đầu tiên sau khi qua cầu, bạn chỉ cần di chuyển thêm một đoạn đường ngắn nữa là sẽ đến được với địa phận làng Kon Kơtu.
Xem thêm: Rừng thông Măng Đen, hình ảnh Đà Lạt thu nhỏ trong lòng Kon Tum
2Những điểm đặc biệt phải trải nghiệm khi ghé thăm làng Kon Kơtu
Vốn là một ngôi làng cổ, nên Kon Kơtu vẫn giữ được sự thanh bình và cổ kính qua từng ngõ ngách, đặc biệt là con đường đến làng. Đường vào làng Kon Kơtu nằm dọc theo dòng sông Đắk Bla huyền thoại của Kon Tum. Dòng sông uốn lượn chảy qua từng ngõ ngách trong thành phố, với hai bên đường là những nét bồng bềnh lãng mạn của những thảm cỏ hồng nhẹ nhàng. Điểm tô vào đó những nét yêu kiều sắc tím của những nhánh bông mía đan xen giữa khung cảnh trùng điệp của núi rừng. Tất cả vẽ nên một bức tranh tuyệt sắc dẫn vào làng Kon Kơtu.
Cảnh sắc hai bên sông Đăk Bla khá thanh bình, tạo nên một con đường vào làng xinh đẹp và bình dị
Nếu đường làng là khung cảnh yên bình như tranh vẽ thì vào trong làng, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những thanh âm nhộn nhịp của đời sống. Hòa ca cùng tiếng véo von của những loài chim rừng là những tiếng cười đùa vui vẻ, giòn tan của lũ trẻ đang chơi trước hiên nhà. Xen vào đó là những tiếng lách cách của những người thợ dệt đang tỉ mỉ kéo từng khung cửi, tiếng đục đẽo của những người thợ điêu khắc đang cẩn thận làm những bức tượng bằng gỗ. Một khung cảnh yên bình và hài hòa đã được vẽ ra đầy chân thực và sống động.
Đời sống người dân làng Kon Kơtu khá yên bình. Những âm thanh thiên nhiên hòa vang cùng tiếng nô đùa của trẻ nhỏ tạo một không gian thật dễ chịu, thanh bình
Điểm chấm phá rõ nét nhất cho khung cảnh của làng Kon Kơtu chính là ngôi nhà Krông cao vút che phủ cả một vùng trời. Nhà Krông là ngôi nhà dùng để phục vụ những sinh hoạt cộng đồng cho người làng. Một số hoạt động có thể tổ chức ở nhà Krông có thể kể đến như hội họp, tổ chức lễ hội hay những dịp đón tiếp khách quý đến chơi.
Bên phải nhà Krông là ngôi nhà nguyện của những đồng bào giáo dân, bên trái là hệ thống các nhà sàn cổ bao bọc chung quanh. Trong các nhà sàn, những người phụ nữ Ba Na quây quần lại đây để ngồi dệt nên những mảnh sản phẩm thổ cẩm tỉ mỉ. Xung quanh nhà Krông là khu vực dành cho trẻ em tập trung vui chơi. Những trò chơi dân gian được tổ chức dưới thanh âm của những tiếng cười rộn ràng và giòn tan cả một góc trời.
Những ngôi nhà Krông sừng sững giữ vai trò là trung tâm hành chính của làng. Đây là nơi người làng tập trung cho những dịp hội họp quan trọng
Tham quan một điểm đến văn hóa tại Tây Nguyên mà bỏ lỡ qua những không gian văn hóa cồng chiêng thì thật là một trải nghiệm đầy thiếu sót. Đến làng Kon Kơtu, bạn không chỉ được đắm mình vào không gian văn hóa cồng chiêng mà còn được làm quen với những khúc dân ca trên nền thanh âm được tạo ra từ những nhạc cụ truyền thống. Bên cạnh đó, bạn còn được chiêm ngưỡng những điệu múa xoang trên nền thanh âm của cồng chiêng. Nếu về làng đúng dịp, bạn còn có cơ may có thể tham gia các lễ hội truyền thống của người dân Ba Na như lễ Bổn mạng, lễ hội mừng lúa mới…
Những lễ hội và tiếng cồng chiêng là những điều khá quen thuộc tại làng Kon Kơtu
Khi đến tham quan tại làng Kon Kơtu, bạn có thể tham gia dệt thổ cẩm cùng với những cô gái Ba Na. Qua trải nghiệm làm nghề, bạn sẽ quý hơn những sản phẩm thổ cẩm mà người dân ở đây tự tay dệt thủ công. Từng sợi chỉ được đan cài tỉ mẩn và khá cẩn thận, nếu không quen tay sẽ khá mất thời gian và dễ hư hỏng. Ấy vậy mà, người làng Kon Kơtu đã giữ gìn được nghề dệt này trải qua biết bao nhiêu thăng trầm của lịch sử.
Nghề dệt được bao thế hệ phụ nữ Ba Na lưu truyền, trở thành một nét văn hóa đẹp tại làng Kon Kơtu
Ngoài các hoạt động trải nghiệm về văn hóa, khi đến làng Kon Kơtu, bạn có thể trải nghiệm thêm một hoạt động thể thao gắn liền với thiên nhiên. Đó chính là chèo sup ở làng Kon Kơtu. Với địa thế nằm ven những đoạn nông của con sông Đắk Bla, các bạn trẻ đến với làng Kon Kơtu có thể trải nghiệm hoạt động chèo sup khá an toàn và thú vị.
Chèo sup là một hoạt động khá thú vị nơi đây, không gian chèo sup khá an toàn và đảm bảo, không quá sâu và nguy hiểm
Cùng với làng du lịch cộng đồng Kon Bring, làng Kon Kơtu là một điểm đến văn hóa rực rỡ của du lịch Kon Tum. Nơi đây là một trong những địa điểm ghi dấu lại một hành trình đầy rực rỡ nhưng cũng nhiều thăng trầm của cộng đồng Ba Na. Nếu có dịp ghé thăm thành phố Kon Tum, hãy một lần dừng chân tại ngôi làng cổ này để có những trải nghiệp tuyệt vời nhất khi du lịch.
