1 Giới thiệu vài nét về bánh canh Trảng Bàng
Nếu như được hỏi ăn gì ở Tây Ninh thì chắc chắn người dân địa phương sẽ không ngần ngại mà giới thiệu đến bạn về bánh canh Trảng Bàng. Dọc khắp mọi miền đất nước, có trên dưới chục món bánh canh được biến tấu theo khẩu vị của người dân mỗi vùng, nào là bánh canh chả cá (Nha Trang), bánh canh Nam Phổ (Huế), bánh canh cá lóc (Quảng Trị)... Trong số đó, món bánh canh Trảng Bàng nức tiếng của đất Tây Ninh cũng vinh dự được góp mặt trong danh sách này, trở thành đặc sản làm rạng danh sự tỉ mỉ và khéo léo trong ăn uống của con người Nam Bộ.
Từ tên gọi đã biết rằng món bánh canh đặc sắc này gắn liền với địa danh Trảng Bàng. Bất kể là người dân của vùng đất này hay là lữ khách đến từ phương xa, nếu chưa từng thử qua bánh canh Trảng Bàng thì quả là một điều đáng tiếc. Đây vốn là một món ăn sáng đơn giản, đậm đà tình quê và cũng là niềm kiêu hãnh của bà con tỉnh Tây Ninh. Một tô bánh canh Trảng Bàng đúng điệu là sự kết hợp hài hoà giữa màu sắc, hương thơm và mùi vị. Sợi bánh canh được làm từ bột gạo tẻ, có màu trắng muốt, mềm và dẻo, hòa quyện cùng nước lèo ngọt thanh, trong vắt ninh từ xương và điểm thêm vài miếng thịt heo luộc vừa chín tới. Món ăn này được chế biến rất cầu kỳ từ công đoạn se sợi bánh canh, nấu nước lèo cho đến pha nước chấm. Có lẽ vì thế mà trải qua hơn một thế kỷ, món ăn sáng quen thuộc của người dân Trảng Bàng giờ đây đã trở thành một đặc sản độc đáo không thể tìm thấy ở nơi nào khác. Theo thời gian, độ phổ biến của món bánh canh Trảng Bàng không chỉ dừng ở phạm vi Tây Ninh mà đã lan rộng trên khắp cả nước và quốc tế.
Xem thêm: Bê nướng lụi sả Tây Ninh, món ngon khó cưỡng của người dân Nam Bộ
Không ai rõ bánh canh Trảng Bàng ra đời chính xác vào thời điểm nào, chỉ biết rằng món ăn này đã xuất hiện từ những năm đầu của thế kỉ XX gắn liền với nhiều sự tích được truyền tai nhau qua biết bao thế hệ. Mặc dù có rất nhiều truyền thuyết về nguồn gốc xuất xứ của bánh canh Trảng Bàng nhưng phổ biến hơn cả có lẽ là câu chuyện về một người phụ nữ ngày đêm tảo tần, chịu thương chịu khó với đôi quang gánh bánh canh, nấu nước dùng bằng nồi đất và múc bằng chiếc gáo dừa.
Tương truyền ở dưới triều Nguyễn, phủ Tây Ninh thuộc địa phận tỉnh Gia Định và vùng Trảng Bàng ngày nay nằm trong huyện Quang Hóa của phủ này. Thời đó, nơi đây còn rất hoang sơ, những trảng cỏ bàng, cỏ lau thi nhau mọc dày đặc bao bọc cả huyện Quang Hóa. Lúc bấy giờ, có một người phụ nữ thường đi bán bánh canh trong vùng này. Vì thấy cuộc sống của nhiều người vẫn còn quá khó khăn, thiếu thốn, bà hầu như để họ ăn mà không phải trả tiền. Sau này, vì đời sống quá cơ cực và sẵn có tấm lòng bao dung, thương người, bà truyền lại bí quyết nấu bánh canh cho những người khác để họ có thể mưu sinh cùng với ngón nghề này. Người phụ nữ đó được xem là "bà Tổ" của món bánh canh Trảng Bàng - Đặc sản Tây Ninh nổi tiếng ngày nay.
- Bánh canh Trảng Bàng Út Huệ: Số 88 Nguyễn Văn Rốp, thị trấn Trảng Bàng, Tây Ninh.
- Bánh canh Năm Dung: Số 90 Nguyễn Văn Rốp, thị trấn Trảng Bàng, Tây Ninh.
- Bánh canh Hai Tô: Số 45 Đặng Văn Trước, thị trấn Trảng Bàng, Tây Ninh.
- Bánh canh Cô Ba: Số 310 Quốc lộ 22, thị trấn Trảng Bàng, Tây Ninh.
- Quán bánh canh Trảng Bàng Út Thiện: Số 88 Nguyễn Đình Chiểu, phường 2, thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh.
- Quán Năm Hồng: Số 39 Quốc lộ 22, thị trấn Trảng Bàng, Tây Ninh
- Bánh canh Trảng Bàng Hoàng Minh: Số 38 Quốc lộ 22, thị trấn Trảng Bàng, Tây Ninh.
2 Bí quyết làm nên món bánh canh Trảng Bàng hơn trăm tuổi của đất Tây Ninh
Món bánh canh Trảng Bàng sở hữu hương vị thơm ngon đặc trưng nhờ cách chế biết hết sức tỉ mỉ và cầu kỳ. Sợi bánh canh ngày trước thường được làm từ loại gạo móng chim hoặc gạo bằng phệt, bằng Miên. Đây là những loại gạo có xuất xứ từ người Miên, dù nấu cơm ăn không ngon lắm nhưng nếu chế biến thành sợi bánh canh thì lại khá dẻo và có độ dai vừa phải, thậm chí để hai, ba ngày vẫn có thể dùng được. Hiện nay, do các giống lúa này cho năng suất khá thấp, không còn trồng phổ biến nên người dân thay thế bằng loại gạo Nàng Thơm, Nàng Miện hoặc Chợ Đào. Còn thịt heo sẽ bao gồm các loại thịt nạc, đùi hoặc giò, móng và được rửa sạch sẽ, bỏ vào nồi nước đun nhẹ cho sôi dần, lúc vừa chín tới thì vớt ra ngay rồi thả trở lại vào trong nước lạnh để thịt giòn hơn và trắng mịn.
Vì nước lèo ngon ngọt nên nhiều bạn vẫn cho rằng người dân Trảng Bàng sử dụng nước dừa tươi để nấu nhưng thực tế lại không phải vậy. Nước lèo của bánh canh Trảng Bàng nấu từ nước giếng khoan thì mới tạo nên vị ngọt thanh, trong vắt mà những loại nước máy, nước dừa đều không thể sánh bằng. Chính vì lẽ đó mà bất kỳ quán bánh canh lâu năm nào ở vùng Trảng Bàng cũng đều có một giếng nước. Ngoài thịt heo luộc, nồi nước lèo còn ninh chung với đầu gà nhằm tăng thêm vị ngọt tự nhiên. Để tô bánh canh Trảng Bàng nóng lâu, những người đầu bếp lành nghề phải biết trụng bánh qua nước sôi trước cho độ nóng thấm đều từng sợi. Ngoài ra, nước lèo cũng phải đun thật sôi để khi chan vào tô bánh canh thì hành, ngò mới toả mùi thơm lừng kích thích vị giác.
Một tô bánh canh Trảng Bàng đúng chuẩn phải có giò heo luộc đi kèm với chén nước mắm, tiêu và chanh, ớt. Khi chấm miếng giò heo vào nước mắm mằn mặn, chua chua, cay cay thì bạn mới có thể cảm nhận hết được tinh hoa của món bánh canh trứ danh đất Trảng. Đặc biệt, ngò trong tô bánh canh Trảng Bàng chính gốc phải là cọng ngò rí chứ không phải ngò gai và còn rắc thêm chút hành phi béo ngậy, thơm giòn. Thưởng thức cùng với tô bánh canh nóng hổi là đĩa rau sống tươi ngon với hơn 10 loại khác nhau để mọi người có thể thoải mái thêm vào tuỳ theo sở thích. Ngoài ra, một chút sa tế đỏ au, cay nồng cũng góp phần giúp tô bánh canh Trảng Bàng thêm đậm đà, hấp dẫn.
Từ một món ăn sáng ưa thích của hầu hết người dân bản địa, bánh canh Trảng Bàng dần trở thành nguồn sinh kế nuôi sống biết bao thế hệ gia đình và là niềm kiêu hãnh của nền ẩm thực Tây Ninh bên cạnh bê lụi nướng sả hay thằn lằn núi Bà Đen. Món ăn này không chỉ nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của người dân Tây Ninh mà còn lan rộng ra các tỉnh lân cận như Thành phố Hồ Chí Minh, Long An, Bình Dương hay thậm chí là các thực khách từ Campuchia cũng thường xuyên đặt hàng.
Với độ nổi tiếng rộng khắp của mình, bánh canh Trảng Bàng đã vinh dự ghi tên vào top "100 món ẩm thực, đặc sản tiêu biểu của Việt Nam". Mỗi khi có khách ghé thăm, lãnh đạo chính quyền địa phương vẫn thường mời mọi người thưởng thức món ăn này tại nhiều quán ngon lâu năm trên địa bàn tỉnh, góp phần đưa danh tiếng của món bánh canh Trảng Bàng vang xa hơn nhằm giữ gìn và phát huy vẻ đẹp tinh tuý của ẩm thực Việt Nam.
Trên đây MIA.vn đã giới thiệu đến bạn những nét đặc sắc của bánh canh Trảng Bàng - Món ăn dân dã trứ danh vùng Nam Bộ. Đừng ngần ngại lưu lại vào cẩm nang du lịch để không phải bỏ lỡ cơ hội nếm thử món đặc sản nức tiếng này nếu có dịp về Tây Ninh bạn nhé!