1 Giới thiệu về làng Thèn Pả
Làng Thèn Pả thuộc xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, nằm dưới chân núi Rồng, nơi có cột cờ Lũng Cú, cũng là điểm cực Bắc của Việt Nam. Tại đây có hai hồ nước ngọt, được gọi là "Mắt Rồng", luôn đầy nước quanh năm. Hồ bên trái gần thôn Lô Lô Chải, trong khi hồ bên phải gần thôn Thèn Pả.
Ngôi làng Mông Thèn Pả, nằm ngay dưới cột cờ Quốc gia, vẫn giữ nguyên nhiều nét văn hóa truyền thống của người Mông như cách sinh hoạt, kiểu nhà trình tường với mái ngói âm dương. Thèn Pả nằm bên hồ Mắt Rồng, là điểm đến lý tưởng cho những ai tìm kiếm sự bình yên, muốn xa rời những ồn ào, mệt mỏi của cuộc sống phố thị.
Từ cột cờ nhìn xuống, làng Thèn Pả Hà Giang hiện ra như một bức tranh thơ mộng, bình yên, nằm giữa những triền đá tai mèo sắc nhọn. Đây là một nhóm nhỏ gồm 11 hộ dân họ Vàng, tất cả đều là anh em trong một đại gia đình đã sinh sống lâu đời tại đây. Tên gọi Thèn Pả trong tiếng địa phương có nghĩa là “cánh đồng lớn”, thể hiện rõ nét sự rộng rãi, bằng phẳng của vùng đất này, một điều hiếm thấy trên cao nguyên đá. Nếu có dịp du lịch Hà Giang thì làng Thèn Pả chắc chắn sẽ là điểm đến lý tưởng dành cho những bạn yêu thích khám phá thiên nhiên và văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc thiểu số.
2 Quá trình phát triển du lịch tại làng Thèn Pả
Nếu làng Lô Lô Chải nổi bật với nét văn hóa của người Lô Lô thì Thèn Pả thể hiện dấu ấn của người Mông. Hai ngôi làng, hai nền văn hóa và hai hồ nước tạo nên một bức tranh đặc sắc. Đặc biệt, không khí bình yên ở Thèn Pả khiến bạn cảm nhận được sự khác biệt. Một du khách đã nhận xét rằng ở đây, người dân thức dậy bởi ánh nắng và tiếng gà gáy chứ không phải tiếng còi xe ồn ào như ở thành phố.
Theo tìm hiểu của cẩm nang du lịch MIA.vn, cuộc sống của người dân Thèn Pả trước đây chủ yếu dựa vào nông nghiệp, chăn nuôi và trồng trọt. Tuy nhiên, vào năm 2021, nhận thấy tiềm năng du lịch, chính quyền địa phương đã động viên các hộ dân đầu tư phát triển ngành dịch vụ. Nhiều ngôi nhà trình tường đã được cải tạo thành homestay phục vụ khách du lịch. Ngoài ra, một số gia đình cũng mở quán ăn phục vụ những món đặc sản như thắng cố, lẩu gà đen, mèn mén…
Sáng sớm, ngôi làng chìm trong sương mù huyền ảo, mang lại một khung cảnh tĩnh lặng và thanh bình. Trên lối đi vào làng là hàng cây sa mộc cổ thụ hàng trăm năm tuổi tạo nên vẻ đẹp đặc trưng. Sa mộc với thân thẳng tắp và lá kim, là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của cao nguyên đá Đồng Văn.
3 Vẻ đẹp bốn mùa của làng Thèn Pả
Mỗi mùa, làng Thèn Pả lại khoác lên mình một vẻ đẹp khác nhau. Vào mùa xuân, hoa lê và hoa đào nở rộ, tạo nên một khung cảnh lãng mạn trên các con đường và trong vườn nhà. Thời điểm tháng 3 âm lịch là lúc hoa lê nở rực rỡ nhất, khiến cho bức tranh Thèn Pả trở nên tươi sáng và dịu dàng hơn bao giờ hết.
Khi mùa hè đến, bản làng trở nên xanh tươi với nương ngô trải dài. Ngoài trồng lúa, người dân còn canh tác ngô để cải thiện đời sống. Đây là thời điểm lý tưởng để chiêm ngưỡng vẻ đẹp trong xanh của hồ Mắt Rồng.
Vào mùa thu, khung cảnh trở nên thơ mộng với những cánh đồng lúa chín vàng. Dù không có nhiều ruộng bậc thang như Hoàng Su Phì, vẻ đẹp của mùa thu ở đây cũng rất ấn tượng. Còn nếu bạn thích không khí lạnh và sương mù bao phủ, hãy đến Thèn Pả vào những ngày đông. Lúc này nhiệt độ sẽ hạ xuống rất thấp, đồi núi như chìm trong một màn không khí tĩnh lặng và có chút u buồn.
4 Khám phá văn hóa độc đáo tại làng Thèn Pả
4.1 Các ngôi nhà trình tường cổ kính
Sinh sống tại vùng núi lạnh giá, người Mông ở Thèn Pả đã phát triển những ngôi nhà trình tường bằng đất nhằm ứng phó với khí hậu khắc nghiệt. Những bức tường đất cùng mái ngói âm dương không chỉ giúp giữ ấm vào mùa đông lạnh lẽo mà còn tạo không gian thoáng đãng trong mùa hè oi ả, đồng thời bảo vệ khỏi thú dữ.
Các ngôi nhà ở đây thường được thiết kế theo khuôn mẫu nhất định, gồm ba gian và hai cửa. Gian bên trái thường dùng để nấu ăn và làm phòng ngủ cho gia chủ; gian giữa là nơi thờ cúng tổ tiên cũng như ăn uống và tiếp khách; gian bên phải thường dành cho khách nghỉ lại, có bếp sưởi ấm vào những ngày lạnh. Các phòng ngủ được sắp xếp hợp lý với sàn gác mái để cất giữ đồ dùng và lương thực.
Trước khi xây dựng, gia chủ sẽ chọn những mảnh đất có dương khí tốt, tiến hành san nền và kê móng. Đất được chọn phải có độ dẻo và độ bám nhất định. Khi làm nhà, người dân trong thôn sẽ cùng nhau tham gia, mỗi người đảm nhận một công đoạn từ đào đất đến đắp khuôn. Sau khi hoàn thành phần xây dựng bên ngoài, gia chủ sẽ chọn một ngày đẹp để thực hiện lễ đặt cột. Xung quanh mỗi ngôi nhà, những phiến đá xanh tự nhiên được xếp thành hàng rào, tạo thành những bức tường đá vững chắc mà không cần sử dụng chất kết dính.
4.2 Khám phá đời sống của người Mông ở Thèn Pả
Làng Thèn Pả đến nay vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ, hòa quyện giữa thiên nhiên và đời sống của người dân. Họ vẫn duy trì phong tục truyền thống, từ trang phục thổ cẩm đến các dụng cụ làm từ gỗ, tre, nứa. Một số hộ dân tại đây còn chuyên về nấu rượu, làm vải lanh và chế biến mèn mén. Vì thế tới làng Thèn Pả, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm quy trình nấu rượu ngô, rượu dong riềng và làm mèn mén độc đáo. Đặc biệt, làng cũng đã thành lập Ban quản lý để kiểm soát chất lượng và giúp phân phối, tiêu thụ các sản phẩm của bà con.
Khi đặt chân đến làng, bạn sẽ cảm nhận không gian yên bình và thời gian như chậm lại. Người lớn bận rộn với công việc hàng ngày, trong khi trẻ em vui đùa, nhìn du khách với ánh mắt tò mò, như thể họ đến từ một thế giới khác. Bạn nên dành ít nhất một đêm ở đây để thư giãn và tham gia vào các hoạt động truyền thống như dệt vải lanh, nhuộm màu hay vẽ họa tiết trên vải, tạo ra những món quà lưu niệm độc đáo, gợi nhớ mãi về hành trình ghé thăm ngôi làng hoang sơ và yên bình này.
5 Lưu ý khi khám phá làng Thèn Pả, Hà Giang
Hiện nay, bạn có thể lưu trú tại các homestay của người dân Thèn Pả với mức giá từ 150.000 đến 180.000 đồng mỗi đêm. Bạn cũng có thể kết hợp nghỉ tại các homestay ở Lô Lô Chải gần đó để có những trải nghiệm thoải mái hơn trong hành trình khám phá Lũng Cú và cao nguyên đá Đồng Văn.
Tại bản làng này, nhiều người dân địa phương cung cấp tour khám phá cột cờ Lũng Cú và các bản làng lân cận. Để có những trải nghiệm trọn vẹn, bạn nên liên hệ với người dân địa phương để nhận được sự hỗ trợ tận tình.
Trên đây là những thông tin về làng Thèn Pả từ MIA.vn để bạn có thêm một địa điểm tuyệt vời trong hành trình khám phá du lịch Hà Giang. Chúc bạn có chuyến đi với thật nhiều niềm vui và những kỉ niệm đáng nhớ nhé.