Sân bay Tà Cơn ghi dấu chiến tranh và điểm đến lịch sử tại Quảng Trị

1 Sân bay Tà Cơn – Dấu ấn lịch sử ở Quảng Trị

1.1 Hành trình trở về quá khứ

Nằm giữa thôn Hòa Thành, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, sân bay Tà Cơn gợi nhắc một thời kỳ khốc liệt của Chiến tranh Việt Nam. Từ năm 1966 đến 1968 nơi đây từng là đầu cầu hàng không trong cụm cứ điểm Khe Sanh, vị trí chiến lược của quân đội Mỹ. Không chỉ là mắt xích quan trọng trong hệ thống phòng thủ, sân bay còn chứng kiến những trận đánh dữ dội khi Quân Giải phóng miền Nam phát động chiến dịch giải phóng Khe Sanh để mở con đường tiếp vận từ Bắc vào Nam.

Ngày 12/12/1986, Bộ Văn hóa Thông tin đã xếp hạng sân bay Tà Cơn là di tích quốc gia, khẳng định giá trị lịch sử đặc biệt của nơi này.

1.2 Vị trí và đặc điểm

Sân bay nằm cách đường Hồ Chí Minh (đoạn Khe Sanh – Hướng Lập) khoảng 400m về phía đông bắc và chỉ cách thị trấn Khe Sanh 3km. Vị trí thuận lợi này giúp du khách dễ dàng ghé thăm trong hành trình khám phá miền đất lửa Quảng Trị.

Trong khuôn viên di tích hiện có một nhà bảo tàng trưng bày nhiều hiện vật gắn liền với chiến tranh. Tại đây, du khách có thể chiêm ngưỡng máy bay, trực thăng, xe tăng cùng nhiều chiến cụ từng hiện diện trên chiến trường. Không gian ấy đưa người xem quay về thời khắc hào hùng, nơi quá khứ và hiện tại giao thoa trong từng chi tiết.

2 Những điểm đặc sắc của sân bay Tà Cơn

Đến với sân bay Tà Cơn, bạn sẽ được ngắm nhìn những chứng tích còn sót lại: từ năm chiếc máy bay CH-47, UH-1, C130 cho tới ba chiếc xe tăng nguyên vẹn cùng nhiều phương tiện đã gỉ sét, tất cả đều từng thuộc quân đội Mỹ. Bảo tàng trong khuôn viên còn trưng bày nhiều hiện vật quý, từ vũ khí, hình ảnh chiến trường cho đến bia đá ghi lại những trận bom Mỹ ném xuống Quảng Trị giai đoạn 1965 – 1972. Từ trên cao nhìn xuống, sân bay Tà Cơn hiện ra như một lòng chảo bao quanh bởi núi non, gợi nhớ tới vị trí chiến lược từng được coi là bất khả xâm phạm.

2.1 Pháo đài quân sự kiên cố

Với diện tích hơn 10.000m², sân bay Tà Cơn từng là trung tâm của cụm cứ điểm Khe Sanh, được quân đội Mỹ xem như “cái lõi” trong toàn bộ hệ thống phòng thủ chiến lược ở chiến trường Quảng Trị.

Địa hình thung lũng lòng chảo, bao quanh là những dãy đồi núi đã biến sân bay Tà Cơn thành pháo đài tự nhiên. Trong giai đoạn 1966 – 1968, quân đội Mỹ đã xây dựng hệ thống công sự dày đặc với đài chỉ huy, trụ sở chỉ huy, đài liên lạc cùng hàng rào dây thép gai bùng nhùng và bãi mìn quy mô lớn. Đường băng được lát hàng ngàn tấm ri nhôm, ri sắt, đủ sức chịu tải cho máy bay vận tải quân sự hạng nặng.

Tại đây, Mỹ triển khai nhiều loại vũ khí hiện đại: trực thăng vũ trang, phản lực chiến đấu, máy bay vận tải, thậm chí cả máy bay trinh sát. Sân bay Tà Cơn trở thành bàn đạp cho các chiến dịch càn quét và là điểm then chốt nhằm kiểm soát tuyến đường Hồ Chí Minh, huyết mạch nối liền Bắc – Nam và vươn sang cả vùng Nam Lào.

2.2 Trận chiến Khe Sanh lịch sử

Mặc dù được xem là “bất khả xâm phạm”, sân bay Tà Cơn vẫn không thể trụ vững trước sức tấn công vũ bão của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Từ tháng 2 đến tháng 7 năm 1968, trong chiến dịch Đường 9 – Khe Sanh, quân Mỹ buộc phải rút chạy bằng đường không, phá hủy căn cứ trước khi bỏ lại. Ngày 9/7/1968, lá cờ chiến thắng của quân ta tung bay trên cứ điểm, ghi dấu thất bại nặng nề của Mỹ trên chiến trường Quảng Trị.

2.3 Từ chiến trường khốc liệt đến di tích quốc gia

Năm 1986, Bộ Văn hóa Thông tin đã công nhận sân bay Tà Cơn là di tích lịch sử cấp Quốc gia. Hiện nay, trong khuôn viên di tích, nhà Bảo tàng Đường 9 – Khe Sanh trưng bày hàng trăm hiện vật quý, từ vũ khí, phương tiện chiến tranh cho đến hình ảnh, tài liệu về trận chiến Khe Sanh. Máy bay, trực thăng, xe tăng, vỏ bom, đạn… vẫn được lưu giữ, gợi nhớ một giai đoạn lịch sử bi tráng đã lùi xa hơn nửa thế kỷ.

2.4 Điểm đến hấp dẫn của du lịch Quảng Trị

Không chỉ mang giá trị lịch sử, sân bay Tà Cơn còn là điểm tham quan độc đáo trong hành trình khám phá “tour DMZ – Thăm lại chiến trường xưa”. Du khách đến đây có thể tận mắt nhìn thấy những chứng tích chiến tranh, chạm tay vào dấu vết bom đạn, đồng thời cảm nhận nhịp sống yên bình của vùng đất từng được mệnh danh là “tọa độ lửa”.

Ngày nay, khu di tích khoác lên mình màu xanh trù phú. Vườn cây, thảm cỏ và không khí tĩnh lặng đối lập hẳn với quá khứ ác liệt. Nhiều du khách, cả trong và ngoài nước, chọn ghé sân bay Tà Cơn để vừa tìm hiểu lịch sử, vừa chiêm nghiệm ý nghĩa của hòa bình. Đây cũng là điểm đến quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch của Hướng Hóa và tỉnh Quảng Trị.

3 Những điều cần biết khi tham quan sân bay Tà Cơn

3.1 Giờ mở cửa và quy định tham quan

Di tích sân bay Tà Cơn mở cửa hàng ngày từ 07:00 đến 17:00. Khi đến đây bạn cần lưu ý một số điểm như sau:

- Không chạm vào hoặc leo lên các hiện vật trưng bày.

- Giữ gìn vệ sinh, tuyệt đối không xả rác.

- Lắng nghe hướng dẫn viên hoặc đọc kỹ bảng thông tin để hiểu rõ giá trị lịch sử.

- Với đoàn khách đông hoặc muốn tham quan có thuyết minh, nên đặt trước để có trải nghiệm tốt nhất.

3.2 Lưu ý quan trọng

Trang phục: nên mặc quần áo lịch sự, thoải mái, đi giày thể thao để tiện di chuyển.

Thời tiết: mùa hè nắng gắt, nên mang mũ, kính, kem chống nắng và nước uống. Mùa mưa dễ trơn trượt, cần xem dự báo thời tiết trước khi đi.

Thái độ: đây là nơi ghi dấu lịch sử, vì vậy bạn cần giữ sự tôn nghiêm và trật tự.

Chụp ảnh: được phép chụp nhưng không chạm vào hiện vật.

An toàn: địa hình có chỗ không bằng phẳng, du khách nên cẩn trọng, nhất là khi đi cùng người già và trẻ nhỏ.

3.3 Địa chỉ và cách di chuyển

Bạn có thể di chuyển đến sân bay bằng các hướng như sau:

- Từ Đông Hà: di chuyển theo Quốc lộ 9 về hướng Tây, tới Khe Sanh, tiếp tục khoảng 7km sẽ tới di tích.

- Từ Lao Bảo: đi ngược theo Quốc lộ 9 khoảng 22km.

Du khách có thể đi bằng xe máy, ô tô hoặc taxi. Nếu chưa thông thuộc đường thì Google Maps sẽ hỗ trợ chi tiết. Ngoài ra, nhiều tour Quảng Trị cũng đưa khách ghé thăm sân bay Tà Cơn kết hợp với Thành cổ Quảng Trị, Địa đạo Vịnh Mốc, Nghĩa trang Trường Sơn.

4 Những điểm tham quan gần sân bay Tà Cơn

Ghé thăm sân bay Tà Cơn thường chỉ cần một buổi sáng là đủ để khám phá. Nhưng hành trình ở Quảng Trị không dừng lại ở đó. Vùng đất này còn nhiều di tích và cảnh quan hấp dẫn, thích hợp để bạn kết hợp trong chuyến đi, vừa tìm hiểu lịch sử vừa hòa mình cùng thiên nhiên.

Căn cứ Khe Sanh: Từ sân bay Tà Cơn bạn chỉ mất vài phút là đến căn cứ Khe Sanh nằm trên Quốc lộ 9. Đây là nơi ghi dấu nhiều trận đánh ác liệt trong chiến dịch Đường 9, giai đoạn 1965 – 1966. Giữa núi rừng Hướng Hóa, Khe Sanh vẫn còn nguyên không khí trang nghiêm, gợi nhớ những tháng ngày lịch sử oanh liệt của dân tộc.

Cửa khẩu Lao Bảo: Cách sân bay Tà Cơn chưa xa là cửa khẩu Lao Bảo, cửa ngõ quan trọng nối Việt Nam với Lào. Nơi đây không chỉ là trung tâm kinh tế – thương mại nhộn nhịp của Quảng Trị, mà còn là điểm hẹn thú vị cho du khách. Bạn có thể kết hợp sang Savanakhet (Lào) tham quan chùa chiền, mua sắm và trải nghiệm nét văn hóa xứ bạn.

Thác Tà Puồng: Nếu yêu thích thiên nhiên bạn đừng bỏ qua thác Tà Puồng, nơi sinh sống của đồng bào Vân Kiều và Pa Cô. Dòng thác đổ trắng xóa giữa núi rừng, hồ nước trong xanh mát lạnh rất lý tưởng để tắm mình, chèo bè hay đơn giản là thả hồn vào khung cảnh thanh bình. Đây là điểm dừng chân hoàn hảo sau khi tham quan sân bay Tà Cơn.

Nhà tù Lao Bảo: Một điểm tham quan khác gần sân bay Tà Cơn là nhà tù Lao Bảo. Nơi đây từng giam giữ nhiều chiến sĩ cách mạng, để lại dấu tích về sự tàn ác của thực dân. Bước vào nhà tù Lao Bảo, bạn sẽ được nghe những câu chuyện đau thương nhưng đầy tự hào, về tinh thần bất khuất của cha ông trong cuộc kháng chiến.

Sân bay Tà Cơn không chỉ là một di tích, mà còn là nhân chứng lịch sử, biểu tượng của một giai đoạn đấu tranh kiên cường. Đến đây, du khách như được sống lại những năm tháng hào hùng, đồng thời thấu hiểu hơn giá trị của hòa bình hôm nay. Với vị trí thuận lợi, nhiều hiện vật quý và sức hút từ hành trình “tour DMZ”, sân bay trở thành điểm đến đặc sắc, ghi dấu trong lòng bạn đọc khi đặt vali đến Quảng Trị.