1Chè Shan tuyết suối Giàng phân bố ở đâu?
Suối Giàng Yên Bái thuộc huyện Văn Chấn, là một xã vùng cao với địa hình và khí hậu đặc trưng. Với độ cao gần 1.400 mét, nơi đây được ví như Sapa, như Đà Lạt thứ hai bởi khí hậu mát mẻ, ôn hòa quanh năm, không khí trong lành, nhiệt độ trung bình tương đối thấp. Tuy có điều kiện thời tiết rất phù hợp để nghỉ dưỡng tuy nhiên nơi đây lại chủ yếu phát triển các đồi chè, tạo nên loại đặc sản Chè Shan tuyết suối Giàng nức tiếng gần xa.
Chặng đường di chuyển đến Suối Giàng khá quanh co nhưng tới nơi bạn sẽ vô cùng bất ngờ trước những bạt ngàn rặng chè Shan Tuyết, mỗi cây đều là loại cổ thụ to lớn. Phần thân phủ lên một màu trắng mốc, từng cành uốn lượn vươn lên đón ánh nắng mặt trời.
Vùng chè Shan Tuyết tại Suối Giàng có diện tích trải rộng khoản 393 ha, trong đó phần diện tích cây mọc lên tự nhiên là 293 ha, phân bổ tại các thôn Giàng Cao, Giàng B, Pang Cáng, Tập Lăng I, Tập Lăng II, Suối Lóp… Đây là hơn 4 vạn cây chè đã có tuổi đời từ khoảng 100 đến 300 năm, cá biệt có những cây từ 500 đến 800 năm. Sau này để tiếp tục phát triển loại chè đặc sản, người dân Yên Bái đã cho trồng và chăm sóc thêm những cây mới.
2Đặc điểm của loại chè Shan tuyết cổ thụ
Loại chè Shan Tuyết cổ thụ có phần thân cây rất lớn, to đến vài vòng tay người ôm. Phần thân phủ màu trắng mốc, còn tán mỗi cây rộng khoảng 20m². Những thân cây chè đã sinh trưởng và phát triển tự nhiên tại đây trải qua bao thăng trầm lịch sử, tạo nên một cảnh quan khiến bạn không khỏi trầm trồ.
Được thừa hưởng đặc trưng khí hậu núi cao quanh năm rất mát mẻ, những ngày có mây mù bao quanh trên đỉnh núi tạo nên loại chè Shan tuyết có phần búp rất to. Bên ngoài búp chè được phủ một lớp lông tơ trắng mịn như tuyết, mềm như nhung. Chè Shan Tuyết đa phần mọc lên tự nhiên, được nuôi dưỡng bởi sinh khí của đất trời, của thiên nhiên hùng vĩ nên cây mọc lên rất khỏe mạnh, hầu hết đều thành cây cổ thụ, không cần chăm bón quá nhiều. Búp và lá chè lớn, có màu xanh đậm, mặt lá phủ lớp lông tơ mỏng, đó cũng là lý mà loại chè này có tên Shan Tuyết - mang ý nghĩa chè ngậm tuyết nơi núi cao.
Chè Shan Tuyết Suối Giàng từ xưa đến nay luôn được xếp hàng đứng đầu trong các loại chè thượng hạng. Người dân địa phương thì hay đùa nhau rằng đây là loại chè “năm cực”: cực đầu tiên là “cực khổ” khi trồng và thu hái; cực thứ hai là “cực sạch” nhờ sinh trưởng phát triển trong điều kiện khí hậu, môi trường và sự chăm giữ của người dân; cực thứ ba là “cực hiếm” vì sản lượng thu hái khá ít dù hiện nay đã tăng thêm diện tích trồng; cực thứ tư là “cực ngon” khi hương vị chè mang đầy đủ hương thơm đặc trưng, vị đậm đà, màu nước xanh trong. Và cực cuối cùng chính là “cực đắt” - điều hiển nhiên cho một loại chè hảo hạng.
Mỗi năm chè Shan Tuyết sẽ được thu hoạch thành 3 mùa vụ. Khi đến mùa thu hoạch, đến với Suối Giàng bạn sẽ bắt gặp những cô gái thướt tha đang hái từng búp chè xanh non. Khi thu hoạch chè Shan Tuyết thì người ta chỉ hái những búp đã già, càng phủ tuyết trắng thì hương vị và tính dược liệu càng mạnh.
Xem thêm: Mật ong nhãn Văn Chấn - Thức quà quý của non cao Tây Bắc
Những búp chè tươi ngon sau khi được thu hoạch sẽ ngay lập tức được mang về và sao lên để đảm bảo hương vị. Bằng kinh nghiệm lâu năm và những bàn tay khéo léo người Mông có những bí quyết riêng trong việc sao chè để tạo nên những hương vị tuyệt hảo nhất. Toàn bộ quy trình sao chè đều được thực hiện rất tỉ mỉ, đến cả củi sử dụng cũng phải là loại củi phơi khô cháy đượm thì khi chè sao ra nước mới xanh.
Khi sao chè, người thợ phải luôn hơ tay trần vào chảo mới có thể ước lượng được nhiệt độ phù hợp. Lửa cháy liu riu và phải thật đều, chè đưa vào chảo vò nhẹ nhàng, vò thật khéo sao cho chè không bị nát, không làm rơi hết phần tuyết bám trên lá và búp. Quá trình này vô cùng cẩn thận mà kỹ lưỡng đòi hỏi người thực hiện phải dành hết tâm huyết vào.
Sau khi sao xong, những búp chè đã săn lại bằng nhỏ bằng hạt đỗ xanh, tuyết vẫn còn phủ trắng, có một mùi hương rất thanh cao của núi ngàn. Những ly Chè Shan Tuyết Suối Giàng mới pha xong bốc khói nóng hổi, không chỉ đơn thuần là một loại đồ uống, mà còn là tinh túy ngàn đời của miền đất này, là tâm huyết của biết bao nhiêu thế hệ đã truyền lại.
Đến với Suối Giàng mùa chế biến chè, bạn sẽ được tận hưởng những mùi hương ngào ngạt, mùi của các búp chè đã chín mềm bởi sức nóng trên chảo gang, của củi lửa và gỗ rừng. Nhựa chè tỏa ra mùi thơm chan chát, để lại dư âm trên đầu lưỡi, dư âm trong tâm hồn của mỗi du khách đã ghé đến nơi đây.
Trên đây là những thông tin về loại Chè Shan Tuyết Suối Giàng thượng hạng của Yên Bái. Hy vọng bạn sẽ có dịp đến đây để thưởng thức loại chè mang hương vị tuyệt vời núi rừng Tây Bắc này nhé.