Tọa lạc tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, đền Chử Đồng Tử Tiên Dung là một trong những điểm đến tâm linh nổi bật của miền Bắc. Ngôi đền không chỉ gắn liền với truyền thuyết về mối tình đẹp giữa chàng trai nghèo Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung mà còn là minh chứng cho tín ngưỡng thờ phụng một trong “Tứ bất tử” của Việt Nam.

Đền Chử Đồng Tử bao gồm hai địa điểm chính:

Đền Đa Hoà (xã Bình Minh, huyện Khoái Châu) là nơi được cho là địa điểm đầu tiên Chử Đồng Tử và Tiên Dung gặp gỡ.

Đền Dạ Trạch (xã Dạ Trạch, huyện Khoái Châu) được tương truyền là lâu đài xưa của Chử Đồng Tử và cũng là nơi ông cùng hai vị phu nhân hóa về trời.

Với giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc, hai ngôi đền này thu hút hàng vạn du khách đến chiêm bái mỗi năm, đặc biệt vào dịp lễ hội Chử Đồng Tử diễn ra vào tháng 2 âm lịch.

Đền Chử Đồng Tử-Tiên Dung: Di sản văn hóa lễ hội tại Hưng Yên 2

Đền Chử Đồng Tử Tiên Dung tại Hưng Yên có hai đền chính. Ảnh: 63stravel

Chử Đồng Tử vốn là một chàng trai nghèo, hiếu thảo, sống bên bờ sông Hồng. Trong một lần tắm sông chàng đã vô tình gặp Công chúa Tiên Dung – con gái vua Hùng. Mối nhân duyên kỳ lạ đã kết nối hai người, nhưng cũng khiến vua cha nổi giận, từ bỏ công chúa. Không nản lòng, đôi vợ chồng trẻ rời xa chốn cung đình, chọn cuộc sống lao động chân chính.

Trong một lần đi buôn, Chử Đồng Tử gặp được tiên ông Ngưỡng Quy Tiên, được truyền dạy phép thuật cùng bài thuốc lá rừng cứu người. Tiên ông trao cho chàng một cây gậy và chiếc nón kỳ diệu, dặn rằng khi gặp hoạn nạn, chỉ cần cắm trượng xuống đất, úp nón lên trên sẽ có phép màu xuất hiện.

Trở về, vợ chồng Chử Đồng Tử từ bỏ việc buôn bán, chu du khắp nơi chữa bệnh, giúp đỡ dân chúng. Họ kết nghĩa với Tây Sa Tiên Cung, cùng nhau truyền đạo và hành thiện. Nhờ tài chữa bệnh, Chử Đồng Tử và Tiên Dung còn giúp vua Hùng khỏi trọng bệnh.

Trong một lần dừng chân tại Dạ Trạch, Chử Đồng Tử cắm trượng, úp nón và bất ngờ lâu đài nguy nga hiện ra. Tin đồn lan đến vua Hùng, ngài hiểu lầm con gái làm phản, bèn cử quân dẹp loạn. Tiên Dung ngửa mặt than trời, thể hiện lòng trung hiếu. Khi quân triều đình kéo đến, vợ chồng Chử Đồng Tử và Tây Sa đồng loạt hóa về trời, để lại một hố lớn – sau này gọi là Dạ Trạch.

Đền Chử Đồng Tử-Tiên Dung: Di sản văn hóa lễ hội tại Hưng Yên 3

Chử Đồng Tử là một trong"tứ bất tử" của Việt Nam. Ảnh: 63stravel

Từ Hà Nội, khách du lịch Hưng Yên có thể lựa chọn nhiều phương tiện khác nhau để đến đền Chử Đồng Tử:

Xe cá nhân: Từ Hà Nội bạn hãy đi theo hướng cầu Thanh Trì – Ecopark – đường tỉnh lộ Hưng Yên. Quãng đường khoảng 50km, đi xe máy hoặc ô tô mất khoảng 1,5 – 2 giờ.

Xe buýt: Đi từ bến xe Gia Lâm hoặc Mỹ Đình, tuyến 205, 208 hoặc 40 đến Khoái Châu, sau đó bắt xe ôm/taxi.

Tour du lịch sông Hồng: Kết hợp tham quan đền Chử Đồng Tử cùng các điểm đến nổi tiếng như làng gốm Bát Tràng, đền Đại Lộ, đền Dầm…

Đền Đa Hoà có kiến trúc cổ kính, được xây dựng lại vào năm 1894 dưới sự chỉ đạo của Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh. Công trình đền Chử Đồng Tử Tiên Dung bao gồm 18 nóc nhà lớn nhỏ, tượng trưng cho tuổi của công chúa Tiên Dung khi gặp Chử Đồng Tử.

Một số điểm nổi bật của đền Đa Hoà:

- Lục bình “Bách Thọ” – chiếc bình gốm khắc một trăm chữ “thọ” với hình dáng khác nhau, mang ý nghĩa cầu chúc trường thọ, là bảo vật hiếm có của dân tộc.

- Các kiệu bát cống, thất cống, ngai thờ, khảm thờ – thể hiện sự tôn nghiêm của nơi thờ tự.

- Cây đàn thập lục – do Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh sử dụng khi còn sống, hiện đặt tại ban thờ ông trong đền.

- Các pho tượng Đức thánh Chử Đồng Tử và nhị vị phu nhân – được đúc bằng đồng, sơn màu da, kẻ mắt tinh xảo và có chiều cao đồng đều, tạo cảm giác linh thiêng và trang nghiêm.

Ngoài khung cảnh cổ kính, những bức hoành phi, câu đối treo trong đền cũng là một phần không thể thiếu, chứa đựng những triết lý nhân sinh sâu sắc, tôn vinh tình yêu, lòng hiếu nghĩa và tinh thần vượt lên số phận của con người. Theo kinh nghiệm du lịch từ đền Chử Đồng Tử Tiên Dung Đa Hoà bạn có thể phóng tầm mắt ra dòng sông Hồng thơ mộng, hòa mình vào không gian linh thiêng và tìm kiếm sự an yên trong tâm hồn.

Đền Chử Đồng Tử-Tiên Dung: Di sản văn hóa lễ hội tại Hưng Yên 4

Đền Chử Đồng Tử Tiên Dung Đa Hoà Khoái Châu. Ảnh: vinwonders

Theo truyền thuyết, nơi đây từng là cung điện của Chử Đồng Tử và hai phu nhân trước khi hóa về trời. Ngôi đền mang kiến trúc hình chữ Công, bao gồm ba khu vực chính:

- Tiền tế – nơi tổ chức các nghi lễ truyền thống.

- Trung từ – đặt bài vị của Đức thánh Chử Đồng Tử.

- Hậu cung – gian đẹp nhất với mái vòm cuốn tam cấp, tạo cảm giác như khoang thuyền lênh đênh trên sông.

Bước vào đền Chử Đồng Tử Tiên Dung, bạn sẽ cảm nhận được không khí trang nghiêm, hòa quyện giữa khói nhang trầm mặc và bóng cây cổ thụ rợp mát. Đặc biệt, khu vực sau đền có một gò đất nhỏ, được cho là nơi hóa về trời của Chử Đồng Tử, tạo thêm nét huyền bí cho di tích này.

Đền Chử Đồng Tử-Tiên Dung: Di sản văn hóa lễ hội tại Hưng Yên 5

Đền Dạ Trạch thờ vợ chồng Chử Đồng Tử - Tiên Dung. Ảnh: danviet

Đền Chử Đồng Tử-Tiên Dung: Di sản văn hóa lễ hội tại Hưng Yên 6

Không gian bên trong đền. Ảnh: danviet

Lễ hội Chử Đồng Tử diễn ra từ ngày 10 đến 12 tháng 2 âm lịch hàng năm tại cả hai ngôi đền Đa Hoà và Dạ Trạch, tái hiện những nét văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc.

Ngày 10 tháng 2, cuộc rước kiệu từ 9 xã trong vùng sẽ khởi hành, tiến về đền Đa Hoà theo các hướng khác nhau. Khi các đoàn rước gặp nhau trên đường đi, họ sẽ thực hiện nghi thức chào nhau trước khi nhập đoàn lớn tiến về đền. Sau lễ khai hội đền Chử Đồng Tử Tiên Dung là các hoạt động văn hóa dân gian như hát chèo, thi đấu vật, múa rồng, trò chơi dân gian… diễn ra sôi động suốt ngày đêm.

Cũng vào sáng ngày 10 tháng 2, đoàn rước nước từ đền Dạ Trạch tiến về sông Hồng để thực hiện nghi lễ xin nước thiêng. Đoàn rước hoành tráng với múa rồng, trống chiêng, đội hình mang theo kiệu rước gậy và nón, kiệu thánh Chử Đồng Tử cùng hai vị phu nhân. Đến sông Hồng, các thuyền rước từ nhiều địa phương hội tụ, tạo thành một lễ rước nước long trọng trên sông trước khi quay về đền cử hành nghi lễ khai hội. Sau phần nghi lễ là các tiết mục múa hát, trình diễn nghệ thuật và nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn.

Đền Chử Đồng Tử-Tiên Dung: Di sản văn hóa lễ hội tại Hưng Yên 7

Nghi lễ rước nước được diễn ra trong khuôn khổ lễ hội đền Chử Đồng Tử- Tiên Dung. Ảnh: baohungyen

Bên cạnh giá trị tâm linh, đền Chử Đồng Tử Tiên Dung còn là điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá Hưng Yên. Kết hợp chuyến đi cùng các địa danh lân cận như Phố Hiến, làng gốm Bát Tràng, đền Đại Lộ, đền Dầm, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm nền văn hóa phong phú của vùng đất ven sông Hồng.

Lý do nên ghé thăm đền Chử Đồng Tử – Tiên Dung:

- Bạn sẽ được tìm hiểu truyền thuyết dân gian và giá trị lịch sử.

- Trải nghiệm không gian cổ kính, linh thiêng.

- Hòa mình vào lễ hội đặc sắc với nhiều hoạt động hấp dẫn.

- Cầu duyên, cầu tài lộc, bình an trong cuộc sống.

Nếu bạn đang tìm kiếm một hành trình tâm linh kết hợp khám phá văn hóa dân gian, đền Chử Đồng Tử Tiên Dung chắc chắn là điểm đến không thể bỏ lỡ. MIA.vn khuyên bạn nhớ ghé thăm và cảm nhận sự linh thiêng cũng như nét đẹp văn hóa nơi đây.