Khám phá Hội Lim, linh hồn của xứ Kinh Bắc mỗi dịp Tết đến xuân về

1 Giới thiệu về Hội Lim

1.1 Hội Lim tổ chức ở đâu, khi nào?

Hội Lim còn được gọi là Hội chùa làng Lim. Lễ hội này được tổ chức trên địa bàn 3 xã là Nội Duệ, Liên Bão và thị trấn Lim. Trong đó, đỉnh núi Hồng Vân (núi Lim) là nơi diễn ra phần lễ hội chính. Hội Lim sẽ bao gồm phần Lễ và phần Hội với các hoạt động đặc sắc như dâng hương, lễ rước, lễ tế, các tiết mục dân ca Quan họ Bắc Ninh…

Hội Lim thường được tổ chức trong 2 ngày là 12 và 13 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Đây là lễ hội nổi tiếng và quan trọng bậc nhất của vùng Kinh Bắc, thu hút đông đảo khách thập phương đổ về. Cũng nhờ vậy mà du lịch Bắc Ninh có nhiều cơ hội phát triển hơn.

1.2 Hướng dẫn di chuyển đến Hội Lim

Từ Hà Nội đến địa điểm tổ chức Hội Lim chỉ khoảng 30km. Vì vậy nên có rất nhiều cách di chuyển để bạn lựa chọn:

- Phương tiện tự lái (xe máy, ô tô): Bạn chỉ cần di chuyển theo hướng Hà Nội - Long Biên, lên cầu Đuống hoặc đi theo đường Quốc Lộ 1A. Sau khi đến Đình Bảng thì bạn tiếp tục đi thẳng là sẽ tới nơi tổ chức hội Lim.

- Xe khách: Bạn có thể bắt xe khách từ bến xe Mỹ Đình hoặc bến xe Giáp Bát đi Bắc Ninh. Giá vé tham khảo là khoảng 70.000 đến 100.000 VNĐ/người. Bạn xuống tại ngã ba Phú Thịnh hoặc ngã ba Tiên Du, sau đó đi xe ôm, taxi để đến chùa Lim.

- Xe bus: Đây là phương tiện tiết kiệm nhất. Bạn hãy bắt xe bus tuyến 54 từ Long Biên về Bắc Ninh, giá vé khoảng 30.000 VNĐ/lượt. Bạn chỉ cần nói với lơ xe cho xuống Hội Lim là sẽ được trả xuống đúng trạm.

2 Nguồn gốc và ý nghĩa Hội Lim

2.1 Nguồn gốc Hội Lim

Theo các ghi chép lịch sử, nguồn gốc của Hội Lim Bắc Ninh bắt nguồn từ các lễ hội ca hát, hội chùa cổ thời xa xưa. Những lễ hội này liên quan đến tiếng hát của Trương Chi trong chuyện cổ tích Trương Chi - Mỵ Nương vẫn được truyền miệng đến ngày nay.

Hội Lim được tổ chức xuyên suốt trong thế kỷ 19 đến nửa đầu thế kỷ 20, trở thành đại diện tiêu biểu cho văn hóa, nghệ thuật đặc sắc của vùng đất Kinh Bắc. Trong thời gian diễn ra hai cuộc kháng chiến chống Mỹ và chống Pháp, lễ hội này đã bị gián đoạn và tạm ngừng tổ chức trong nhiều thập kỷ. Sau khi đất nước thống nhất, Hội Lim đã được tổ chức trở lại định kỳ hàng năm.

2.2 Ý nghĩa của Hội Lim Bắc Ninh

Hội Lim được tổ chức định kỳ hàng năm với các nghi lễ trang trọng và nhiều hoạt động biểu diễn nghệ thuật độc đáo. Ý nghĩa của lễ hội trước hết là để tạo ra môi trường giao lưu văn hóa và tín ngưỡng cho người dân địa phương. Đồng thời tôn vinh nghệ thuật hát dân ca Quan họ Bắc Ninh. Loại hình nghệ thuật này đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể vào năm 2009.

Cùng với đó, Hội Lim cũng khơi dậy tinh thần yêu nước và lòng tự tôn dân tộc. Khách thập phương đổ về tham gia lễ hội, tận hưởng những tiết mục ca múa độc đáo sẽ càng thêm yêu quê hương đất nước và có ý thức góp phần gìn giữ các nét văn hóa truyền thống mà cha ông ta đã để lại.

2.3 Hội Lim thờ ai?

Chùa Lim là nơi thờ ông Hiếu Trung Hầu, còn được gọi là Nguyễn Đình Diễn. Ông là một vị quan trấn thủ xứ Thanh Hóa ngày xưa, có công lớn với triều đình. Ông cũng là người đã phát triển hội Lim từ một lễ hội nhỏ ở đình làng trở thành hội hàng tổng (hội vùng) lớn như ngày nay.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Đình Diễn cũng được biết đến là ông tổ của văn hóa hát Quan họ. Theo mong muốn của ông, sau khi mất con cháu đã đưa ông lên chôn cất trên núi Lim, xây dựng lăng mộ đặt tên là lăng Hồng Vân. Để tưởng nhớ công lao của vị quan này, người dân đã hương khói và thờ phụng quanh năm, duy trì đến tận ngày nay.

3 Các nghi lễ độc đáo của Hội Lim

Khâu chuẩn bị của Hội Lim Bắc Ninh thường từ ngày mùng 9 đến ngày mùng 10. Sáng ngày 12 là thời điểm lễ chính bắt đầu với các hoạt động thờ cúng quy mô. Dưới đây cẩm nang du lịch MIA.vn sẽ cùng bạn khám phá các hoạt động nổi bật trong khuôn khổ lễ hội này.

3.1 Lễ dâng hương

Một trong những nghi thức quan trọng nhất của Hội Lim là lễ dâng hương. Lễ được thực hiện ở chùa Lim vào sáng ngày 12 âm lịch. Nghi lễ này là để cầu mong sự bình an, phúc lộc và mùa màng bội thu cho bà con vùng Kinh Bắc. Người dân địa phương đổ về đây dâng hương, dâng lễ, gửi gắm những mong muốn cho năm mới thật may mắn, sức khỏe dồi dào, công danh sự nghiệp đều thành công.

3.2 Lễ rước hoành tráng

Vào 7h30 sáng ngày 13 tháng Giêng, lễ rước sẽ chính thức được thực hiện. Đây là phần lễ thu hút nhiều người tham gia nhất. Những năm gần đây có hàng ngàn khách thập phương đổ về, hàng người kéo dài cả kilomet. Đứng đầu đoàn rước là các bô lão trong cổ phục uy nghiêm và trang trọng, phía sau là kiệu hoa, các nhóm Quan họ, đại diện làng xã, ủy ban, người dân địa phương… Đoàn rước sẽ đi từ đình làng Đình Cả sau đó đến đình làng Lộ Bao.

3.3. Lễ tế

Nghi thức cuối cùng để kết thúc phần lễ của Hội Lim là lễ tế. Phần này được tổ chức vào chiều ngày 13 để người dân tạ lễ, nhận lộc. Ngoài ra, trong lễ tế còn có nghi thức hát thờ thần do ban Quan họ nam nữ của tổng Nội Duệ đảm nhận thực hiện. Đội hát xếp thành một hàng phía trước cửa lăng và hát vọng vào bên trong.

3.4 Các hoạt động phần Hội

Sau khi hoàn thành các phần lễ trang trọng, phần hội sẽ được tổ chức với những hoạt động tưng bừng, náo nhiệt hơn. Đầu tiên là các trò chơi dân gian như đấu vật, đấu võ, đập niêu, cờ người, tổ tôm điếm, đu tiên, thi dệt vải… Ngoài ra, du khách còn có thể tham gia chơi ném bóng, phi tiêu… để nhận quà.

Phần được mong chờ nhất ở Hội Lim Bắc Ninh là hát hội. Đây là dịp để các nam thanh nữ tú cùng nhau giao lưu, làm quen, tìm hiểu và thể hiện tình cảm qua những lời ca Quan họ tình tứ, ngọt ngào. Hát hội diễn ra trên sông Tiêu Tương, khung cảnh cực kỳ lãng mạn và thơ mộng. Hình ảnh những liền anh, liền chị nhẹ nhàng trong tà áo tứ thân, nón quai thao, áo the, khăn đóng đã tạo nên hình ảnh khắc sâu trong tâm trí những người có dịp tham gia lễ hội này.

4 Những lưu ý khi tham gia Hội Lim

Dưới đây là một số kinh nghiệm từ MIA.vn để bạn tham gia Hội Lim thật an toàn, thuận lợi và nhiều trải nghiệm đáng nhớ:

- Bạn nên cân nhắc đến hội Lim trước khoảng 1 đến 2 ngày để dâng hương vì tới hội chính sẽ rất đông, khó vào bên trong chùa.

- Nếu chọn di chuyển bằng xe khách, bạn nên đặt vé trước khoảng 1 tuần để tránh tình trạng hết vé.

- Khi tham gia Hội Lim, bạn nên chọn những trang phục thoải mái, đơn giản nhưng phải đảm bảo lịch sự, phù hợp với không gian đền chùa linh thiêng.

- Bạn cần chú ý bảo quản tư trang, tránh để kẻ xấu lợi dụng sự đông đúc trộm cắp.

Trên đây là những thông tin về Hội Lim nổi tiếng của Bắc Ninh. Hi vọng bạn sẽ có chuyến đi với thật nhiều trải nghiệm đáng nhớ, khám phá văn hóa và lắng nghe những bài dân ca Quan họ mượt mà. Bạn cũng đừng quên sắm cho mình một chiếc vali chất lượng từ MIA.vn để cùng đồng hành trong mỗi chuyến đi nhé.