1 Những nét độc đáo của con chù ụ
Điều đặc biệt về món đặc sản Trà Vinh này xuất phát từ chính tên gọi. Theo tiếng miền Nam, "chù ụ" là một tính từ chỉ sự khó chịu, ủ rũ, buồn phiền trên khuôn mặt của một người. Thú vị là ở Trà Vinh, người ta lại sử dụng từ này để gọi tên cho một loại động vật.
Chù ụ thuộc họ nhà cua với ngoại hình khá giống với ba khía. Mặc dù vậy, chù ụ có kích thước lớn hơn một chút, thân hình khá nặng và di chuyển chậm chạp, không linh hoạt. Bạn có thể bắt gặp chù ụ tại nhiều bãi bồi nước lợ hoặc rừng ven biển ở địa phương này.
Tên gọi "chù ụ" xuất phát từ sự sần sùi, gồ ghề của phần mai chúng khiến người ta liên tưởng đến khuôn mặt tỏ ra ủ rũ và buồn chán. Đặc điểm nổi bật nhất của chù ụ là hai chiếc càng màu đỏ lớn phía trước. Trọng lượng của chù ụ trưởng thành dao động từ 100-150g.
Việc bắt chù ụ đòi hỏi công sức khi phải đi sâu vào rừng ngập mặn, đào đất để chúng ra khỏi hang. Mặc dù chù ụ có mặt quanh năm nhưng việc bắt chúng khá khó khăn do chúng sống ẩn náu trong hang. Kỹ thuật bắt chù ụ đòi hỏi sự tinh tế, sử dụng tay một cách khéo léo để không bị chù ụ kẹp tay. Đôi khi, đối với những chù ụ làm hang sâu, người ta còn phải đào đất để bắt chúng.
2 Các món ăn hấp dẫn từ chù ụ
Với thịt ngon và ngọt, người dân Trà Vinh đã chế biến chù ụ thành nhiều món ăn độc đáo. Dưới đây là một số món ăn từ chù ụ mà MIA.vn gợi ý bạn nên thử.
2.1 Chù ụ luộc nước dừa xiêm
Ngoài chù ụ, Trà Vinh còn nổi tiếng với dừa xiêm chất lượng và thơm ngon. Sự kết hợp giữa hai món này tạo nên món chù ụ luộc nước dừa xiêm thơm ngon khó cưỡng.
Sau khi đun sôi nước dừa xiêm trên bếp, chù ụ được rửa sạch và cho vào nước sôi để luộc. Khi chù ụ chín và chuyển sang màu đỏ thì tắt bếp. Hương vị ngọt ngào và đậm đà của chù ụ hòa quyện với hương thơm của nước dừa tạo nên một món ăn hấp dẫn. Thịt chù ụ luộc có thể ăn kèm với muối tiêu, rau sống và dưa chuột.
2.2 Chù ụ nướng
Chù ụ nướng là một món đặc sản không thể bỏ qua khi du lịch Trà Vinh. Chù ụ được nướng trên than hoa, lật đều để có mùi thơm lan tỏa khắp nơi. Ngoài ra khi nướng vỏ của chù ụ trở nên giòn rụm, có thể ăn kèm với thịt. Thịt chù ụ ngon, ngọt, cùng với vị giòn của vỏ, kết hợp với hương thơm của chanh ớt và rượu cay tạo nên một trải nghiệm tuyệt vời.
2.3 Chù ụ rang me
Trong các món từ chù ụ, chù ụ rang me ra một trong những món đặc sản Trà Vinh ngon nức tiếng. Sau khi làm sạch, chù ụ được rang cùng với hành tỏi cho đến khi có màu vàng giòn, thơm phức. Hương vị thơm ngon, thịt dai kết hợp với vị béo ngọt của gạch và chua của nước cốt me khiến món ăn này trở nên hấp dẫn. Mùi thơm của hành, tỏi và hương vị độc đáo của chù ụ tạo nên một trải nghiệm ẩm thực khó quên.
2.4 Mắn chù ụ
Ngoài các món trên, người dân Trà Vinh còn làm mắm chù ụ. Món mắm này sẽ sẵn sàng để thưởng thức sau khoảng 5-7 ngày ủ. Khi ăn, người ta rửa chù ụ qua nước sôi, tách từng phần mai, càng, yếm và chân. Sau đó, thêm tỏi, ớt, đường, thơm đã xay nhuyễn và nước cốt chanh, trộn đều. Sau một vài giờ, chù ụ ngấm đều gia vị và tạo nên một món mắm hấp dẫn. Thời điểm tốt nhất để thưởng thức mắm chù ụ là vào tháng 2 - tháng 3 âm lịch, khi chù ụ lột vỏ và hương vị thịt trở nên tuyệt vời hơn. Món ăn này dùng để ăn cơm sẽ rất ngon, bên cạnh đó còn có hương vị khá giống với mắm ba khía nên được nhiều người ưa chuộng.
Đến với mảnh đất Trà Vinh mà bỏ qua đặc sản chù ụ thì quả thật là thiếu sót. Bạn hãy thử trải nghiệm hương vị thơm ngon và độc đáo của chù ụ để chuyến đi của mình thêm trọn vẹn nhé!