Mexico là một trong những đất nước sở hữu nhiều dấu ấn văn hóa rực rỡ cùng nhiều lễ hội nổi tiếng. Một trong những lễ hội đặc sắc nhất tại đất nước Trung Mỹ này chính là Día de Muertos, hay còn được biết đến là Lễ hội Người Chết. Vậy lễ hội này có ý nghĩa như thế nào trong đời sống văn hóa người Mexico, hãy cùng MIA.vn xách vali nên và du ngoạn đến đất nước xinh đẹp này nhé!

Nếu bạn là fan của bộ phim hoạt hình nổi tiếng Coco thì chắc chắn đã được nghe qua cụm từ Día de Muertos. Día de Muertos còn được biết đến là Lễ hội Người chết trong văn hóa của người Mexico và người Andean.

Lễ hội Người chết Día de Muertos có ý nghĩa gần như tương đương với Lễ Vu Lan của người Việt. Thế nhưng, dấu ấn đặc sắc của lễ hội này chính là sự khác biệt trong cách thể hiện. Thay vì bày tỏ sự bịn rịn, đau buồn đối với người đã khuất, Lễ hội Día de Muertos chọn cách thể hiện hài hước, vui vẻ hơn nhưng vẫn truyền tải được ý nghĩa về tình cảm gia đình và sự biết ơn đối với những ai đã ra đi.

Lễ hội Người chết Día de Muertos thường được tổ chức vào ngày 31/10 đến ngày 2/11 hàng năm ở Mexico. Lễ hội này thường thu hút khá nhiều tín đồ du lịch tìm đến khám phá văn hóa. Theo thông tin MIA.vn ghi nhận được, năm 2008, Día de Muertos được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của nhân loại tại Mexico.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 2

Día de Muertos còn được biết đến là Lễ hội Người chết trong văn hóa của người Mexico và người Andean

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 3

Lễ hội Người chết Día de Muertos có ý nghĩa gần như tương đương với Lễ Vu Lan của người Việt

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 4

Lễ hội Día de Muertos chọn cách thể hiện hài hước, vui vẻ hơn

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 5

Día de Muertos được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của nhân loại tại Mexico

Người Mexico tâm niệm, cái chết sẽ không mang ý nghĩa như Cơ đốc giáo và họ cũng không suy nghĩ nhiều về việc thiên đường hay địa ngục là hình thức khen thưởng và trừng phạt với những hành vi trong cuộc sống. Đối với người Mexico cổ đại, họ tin rằng con đường của linh hồn sau khi chết đi sẽ được quyết định bởi cách mà họ mất đi chứ không phải các yếu tố về hành vi.

Với quan điểm đó, người Aztec và Maya ở khu vực trung Mỹ đã phát triển một nghi lễ phong phú xung quanh việc sùng bái tổ tiên và ngợi ca sự ra đi của họ, tạo thành tiền lệ cho Lễ hội Người chết Día de Muertos ngày nay.

Theo quan điểm của người Mexico, những người đã khuất sau khi mất đi vẫn là một thành viên và sinh sống trong ký ức của những người ở lại. Vào thời điểm Lễ hội Người Chết diễn ra là lúc họ quay trở lại đoàn tụ với gia đình. Lễ hội mang sắc màu tươi vui và có phần màu sắc hơn các lễ hội mang ý nghĩa tương tự khác.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 6

Lễ hội Người Chết đã từng tồn tại trong khoảng thời gian 3000 năm

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 7

Thời điểm Lễ hội Người Chết diễn ra là lúc họ quay trở lại đoàn tụ với gia đình

Theo quan điểm của người Mexico, thế giới bên kia của người đã khuất được chia thành 4 điểm đến với những ý nghĩa riêng biệt.

- Tlalocan: thiên đường của thần mưa. Nơi đây dành cho những người chết vì yếu tố nước như chết đuối, chết do sét đánh hay mắc các căn bệnh như phù thũng, ghẻ, mụn nước hoặc những đứa trẻ được hiến tế cho thần linh. Tlalocan chính là nơi nghỉ ngơi và sung túc.

- Omeyocán: thiên đường của mặt trời, do thần Huitzilopochtli quản lý. Đây là nơi dành cho những người đá mất trong chiến đấu, người bị bắt làm vật hiến tế, người phụ nữ mất vì sinh con. Omeyocán là nơi và niềm vui trở thành vĩnh hằng, nơi mặt trời được tôn vinh cùng những điệu nhảy. Người chết sau khi đến đây, bốn năm sau họ quay trở lại thế giới và hóa thành những chú chim với bộ lông nhiều màu tuyệt đẹp.

- Chichihuacuauhco: nơi những đứa trẻ đã chết trước khi được thánh hiến hoặc khi được sinh ra. Tại đây, chúng sẽ nhận được giọt sữa từ “cây sự sống”.

- Mictlán: nơi dành cho những người đã sống một cách tự nhiên, nơi mà hầu hết những người chết sẽ đến. Mictlán được cai quản bởi Chúa tể Địa ngục và Phu nhân Địa ngục.

Thế giới này bao gồm 9 cấp độ riêng biệt và sẽ rất nhiều thử thách để vượt qua. Sau thời gian này, linh hồn người chết sẽ được đưa đến Chicunamitlán để được an nghỉ hoặc biến mất. Để hoàn thiện hành trình này, người quá cố cần nhận được lễ vật là bốn mũi tên và bốn ngọn đuốc buộc bằng sợi bông.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 8

Đa phần, người chết tự nhiên sẽ được đưa đến Mictlán

Trong nghi lễ Día de Muertos, người ta thường sẽ dựng bàn cúng trong nhà với đồ ăn và lễ vật cho người thân đã khuất cùng các di vật của họ. Những người thân trong gia đình sẽ đọc thư, đọc thơ hay kể lại những giai thoại về người đã khuất theo phong cách vui tươi. Trong lễ hội này, người ta thường dâng lên nhiều cempasúchil màu cam hoặc vàng tươi, cúc vạn thọ. Đây đều là những loài hoa có mùi hương nồng, giúp dẫn lối linh hồn quay trở về nhà.

Lễ vật để dâng lên trong ngày Día de Muertos cũng khá cầu kỳ với nhiều yêu cầu đặc biệt. Bộ lễ vật đầy đủ buộc phải có những chiếc đầu lâu kẹo, bánh mì của người chết, hoa, đồ cúng, chân dung của người chết, chân dung của linh hồn luyện ngục, 12 ngọn nến, thánh giá, bí ngô, cây gậy Tejocote, copal và hương, nước, đồ ăn thức uống mà người chết thích, ngô…

Khi lễ hội Người Chết diễn ra, người dân sẽ đổ xô ra đường và mặc những chiếc áo choàng và nón để miêu tả tác phẩm điêu khắc La Calavera Catrina của họa sĩ José Guadalupe Posada người Mexico. Tác phẩm được tạo ra vào năm 1910 - 1913 để châm biếm văn hóa châu Âu trong đời sống bản địa của người Mexico. Tác phẩm này mô tả hình ảnh một người phụ nữ đã che đậy đi di sản văn hóa bản địa bằng cách vận một bộ váy kiểu Âu với chiếc mũ cầu kỳ và lối trang điểm khiến làn da trắng hơn.

Một trong những nghi thức quan trọng của lễ hội chính là việc dọn dẹp mồ mả và nghĩa trang sẽ được thực hiện từ sớm. Đúng đêm 2/11, thức ăn sẽ được mang đến nghĩa trang để thu hút linh hồn. Tại đây, ban nhạc sẽ trình diễn suốt đêm và người dân sẽ nhảy múa để chào mừng những linh hồn đã trở về, tạo nên không khí vui tươi, ấm áp và mang đậm sắc màu văn hóa bản địa.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 9

Trong nghi lễ Día de Muertos, người ta thường sẽ dựng bàn cúng trong nhà với đồ ăn và lễ vật cho người thân đã khuất cùng các di vật của họ

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 10

Lễ vật để dâng lên trong ngày Día de Muertos cũng khá cầu kỳ với nhiều yêu cầu đặc biệt

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 11

Khi lễ hội Người Chết diễn ra, người dân sẽ đổ xô ra đường và mặc những chiếc áo choàng và nón để miêu tả tác phẩm điêu khắc La Calavera Catrina

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 12

Tại Lễ hội Người Chết, ban nhạc sẽ trình diễn suốt đêm và người dân sẽ nhảy múa để chào mừng những linh hồn đã trở về

Những món ngon được sử dụng trong Lễ hội Người Chết vô cùng đa dạng và phong phú. Mỗi món ăn đều có ý nghĩa riêng. Hãy cùng chúng mình khám phá bức tranh ẩm thực vô cùng sống động trong ngày lễ Día de Muertos của người Mexico bạn nhé!

Bánh mì người chết là một món ăn quen thuộc trong Día de Muertos. Bạn có thể tìm thấy những chiếc bánh mì truyền thống với hương vị hoa hồi và hoa cam thường được xuất hiện trong ngày lễ này. Trên mỗi chiếc bánh mì sẽ có hình ảnh trang trí mang tính tượng trưng cho xương.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 13

Bánh mì người chết là một món ăn quen thuộc trong Día de Muertos

Kẹo đầu lâu được làm bằng đường là một phẩm vật không thể thiếu trong Lễ hội Người Chết. Phẩm vật này được làm với mục đích trang trí và tượng trưng cho những linh hồn đã khuất trong cuộc sống.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 14

Kẹo đầu lâu được làm bằng đường là một phẩm vật không thể thiếu trong Lễ hội Người Chết

Chocolate nóng đã là món đồ uống truyền thống thường xuyên xuất hiện trong Lễ hội Người Chết. Chocolate nóng sẽ được đánh bọt đặc trưng theo kiểu Mexico và được đựng trong một chiếc cốc bằng đất sét.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 15

Chocolate nóng đã là món đồ uống truyền thống thường xuyên xuất hiện trong Lễ hội Người Chết

Atole là một trong những món đồ uống được sử dụng nhiều trong các ngày lễ ở Mexico. Món đồ uống được làm từ bột ngô ấm này có hương vị trái cây hoặc chocolate vô cùng hấp dẫn, thu hút cả trẻ nhỏ lẫn người lớn.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 16

Atole là một trong những món đồ uống được sử dụng nhiều trong các ngày lễ ở Mexico

Mexico nói riêng và vùng Trung Mỹ là quê hương của quả bí ngô. Vì thể những món ngon được làm từ bí ngô là điều không thể thiếu trong những ngày lễ quan trọng của quốc gia này. Calabaza en tacha là một trong những món tráng miệng làm từ bí ngô nổi tiếng của quốc gia này. Bạn có thể thưởng thức món tráng miệng này với yến mạch hoặc sữa chua cho bữa sáng hàng ngày.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 17

Calabaza en tacha là một trong những món tráng miệng làm từ bí ngô thường hay xuất hiện trong những ngày lễ lớn tại Mexico

Ngoài những món đặc biệt kể trên, Lễ hội Người Chết còn có nhiều lễ vật là những món ăn đặc biệt khác tùy theo sở thích và tính cách của người đã khuất. Mỗi món ăn sẽ mang một giá trị riêng nhưng đều để tưởng nhớ về người đã khuất trong ngày này.

Lễ hội cũng có các buổi diễu hành công khai để bạn có thể tham gia bất cứ lúc nào. Vào ban đêm, bạn cũng có thể dạo quanh các nghĩa trang để chiêm ngưỡng khung cảnh đông đúc người và rực sáng trong ánh đèn lấp lánh và tận hưởng các bữa tiệc văn nghệ.

Theo thông tin từ các tín đồ du lịch khi đến tham quan Lễ hội Người Chết, bạn nên đặt các tour tham quan bản địa để có thể tham gia lễ hội này. Khi đăng ký, bạn sẽ được đưa đến những ngôi làng bản địa biệt lập, nơi dấu ấn văn hóa của Lễ hội Người Chết được tái hiện một cách chân thực và sống động nhất. Nếu tham gia tour, bạn có thể đến thăm hoặc thậm chí ở lại một gia đình địa phương để tìm hiểu văn hóa nơi đây.

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 18

Lễ hội cũng có các buổi diễu hành công khai để bạn có thể tham gia bất cứ lúc nào

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 19

Bạn có thể kết nối với các gia đình bản địa khi đặt tour tìm hiểu Lễ hội Người Chết

Lễ hội Người chết (Día de Muertos) bước ra từ bộ phim điện ảnh Coco 20

Bạn cũng có thể dạo quanh các nghĩa trang vào ngày này để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Lễ hội Người Chết

Día de Muertos đã đi sâu vào văn hóa người dân Mexico nói riêng mà còn có những quốc gia Nam Mỹ khác. Đây là một loại hình văn hóa các tín đồ du lịch khi khám phá Mexico đều mong muốn có cơ hội khám phá và tìm hiểu. Lễ hội Người chết Día de Muertos đã mang một ý nghĩa tinh thần cực kỳ lớn đối với người dân bản địa và xứng đáng được gìn giữ và lưu truyền đến muôn đời sau. Chúng mình hy vọng rằng, Cẩm nang du lịch MIA.vn đã mang đến cho bạn những góc nhìn chân thực nhất về lễ hội Día de Muertos tại Mexico.