1Khoai sọ Mán Mộc Châu - Món ăn bỗng dưng thành đặc sản
Cứ vào mỗi độ tháng 10, tháng 11, không chỉ người dân địa phương mà cả những tín đồ đam mê khám phá đều mong ngóng được thưởng thức vị ngọt của khoai sọ Mán Mộc Châu. Tuy rằng được trồng ở nhiều nơi như Hòa Bình, Phú Thọ nhưng khoai sọ Mán lại ngon nhất, dẻo và nổi tiếng nhất trên cao nguyên Mộc Châu.
Ở mỗi nơi khoai sọ Mán lại mang một cái tên khác nhau. Tại Mộc Châu khoai được trồng ở bản người Dao (hay còn gọi là người Mán) của xã Tân Lập, Phiêng Luông, Hua Păng, huyện Mộc Châu và bản Suối Lìn, xã Vân Hồ (nay thuộc huyện Vân Hồ) nên được gọi là khoai sọ Mán. Việc đặt tên này nhằm chỉ đây là loại sản vật đặc biệt của người Mán.
Ban đầu món khoai sọ Mán chỉ là một món ăn bình thường được người dân địa phương nấu thành canh khoai bán cho mọi người. Tuy nhiên với hương vị ngọt lịm, khác biệt mà món ăn này dần trở nên nổi tiếng và bỗng dưng trở thành đặc sản nhất định phải thử khi du lịch Mộc Châu. Khoai sọ Mán là giống khoai nhìn không giống khoai sọ, cũng chẳng phải khoai môn. Củ cái có thể to gần đến một cân. Trong khi đó củ nhỏ hơn phải nửa ký và thường được bán nhiều nhất ở quốc lộ 6.
Xem thêm: Thơm ngon măng khô Mộc Châu – Đặc sản nổi tiếng của Tây Bắc
Khoai sọ Mán Mộc Châu với hương vị ngọt ngào trở thành một trong những đặc sản trứ danh của Mộc Châu
Không chỉ người dân địa phương mà cả những ai yêu mến Mộc Châu đều mong ngóng được thưởng thức vị ngọt của khoai sọ Mán
2 Khoai sọ Mán Mộc Châu có gì đặc biệt?
Khoai sọ mán Mộc Châu thường được trồng từ thời điểm tháng 1 hàng năm trên các vùng đất nhiều dốc đứng. Người dân nơi đây cho rằng vùng nào càng nhiều dốc thì khoai được trồng ở đó ăn càng ngon. Trong khi đó ở những vùng đất bằng phẳng thường không dẻo và bở bằng. Chắc có lẽ cũng vì thế mà khoai sọ Mán tại Mộc Châu mới ngon nhất so với khoai trồng ở những địa điểm khác.
Trồng khoai sọ Mán không quá khó, chỉ cần đào hố đơn sơ, bón ít phân chuồng cùng tro bếp và thả củ vào lấp đất lại là được. Đến độ tháng 9, 10 khi những chiếc lá ngoài cùng héo vàng, rơi rụng chỉ còn lại vài ba chiếc lá nhỏ thì có thể thu hoạch. Khoai có hình dạng khá lạ, không giống bất cứ loại khoai nào ở vùng đồng bằng. Một thân củ có đến 5 - 7 nhánh, mấu như củ gừng, củ giềng.
Những củ khoai ngon phải có tuổi từ 2 đến 3 năm. Có khi mọc dài đến hàng mét, đếm không xuể. Có như vậy thì khoai mới càng ngon, càng ngọt. Hiện nay khoai sọ Mán Mộc Châu thường được trồng quanh năm nên hương vị nguyên bản của khoai cũng dần không như lúc đầu. Tuy nhiên cái vị ngọt ngào đó vẫn cứ như thế, không lẫn vào đâu được.
Khoai sọ Mán Mộc Châu rất thơm, ruột khoai vàng như nghệ. Khi ăn vào cảm nhận được hương vị khác biệt hoàn toàn. Cắn một miếng là thấy được sự mềm mịn, ngọt ngào nơi đầu lưỡi chứ không bị sượng. Khoai dẻo thơm, nóng hổi cùng vị ngọt thấm sâu vào cuống lưỡi khiến bất kì ai thưởng thức cũng phải đắm say trước hương vị này.
Khoai sọ Mán Mộc Châu có hình thù kỳ lạ, không giống khoai môn cũng không giống các loại khoai trồng tại đất liền
3Thưởng thức khoai sọ Mán đúng cách
Không quá khó hiểu khi khoai sọ Mán sở hữu lớp ngoài lạ lùng, màu sắc lạ mắt nhưng vẫn được nhiều người yêu thích. Bởi lẽ hương vị ngọt ngào của món ăn này luôn đủ để làm đốn tim bất kì ai dẫu chỉ thưởng thức lần đầu. Khi nồi cơm vừa cạn nước, người ta thường thái khoai thành từng miếng nhỏ rồi thả vào để đến lúc cơm vừa chín là khoai cũng có thể ăn được.
Lấy miếng khoai còn nóng hổi từ nồi cơm ra, chấm cùng với lạc vừng rồi vừa ăn vừa xuýt xoa mới chính là thưởng thức khoai sọ Mán đúng cách. Chẳng cần phải ngồi nhai đi nhai lại, khoai sọ Mán khi chín khoác lên mình một màu vàng như nghệ. Khi bỏ vào miệng thì ngay lập tức tan ra, ngọt ngào khó cưỡng.
Khoai sọ Mán thường được nhiều người "săn lùng" thưởng thức khi đặt chân đến Mộc Châu
Cái tuyệt vời mà chỉ có khoai sọ Mán Mộc Châu chính là sự kết hợp, quyện hòa giữa vị ngọt, bùi bùi, béo thơm. Khi ăn vào cảm giác dinh dính răng nhưng lại khó lòng mà dứt ra được. Đặc biệt là hương thơm ngào ngạt sau khi được hấp chín. Chỉ cần vừa mở nắp đã phải lòng ngay cái hương vị tuyệt hảo trước mắt.
Trong tiết trời se se lạnh nơi vùng cao lộng gió, thưởng thức một củ khoai sọ Mán Mộc Châu còn nghi ngút khói thì còn gì tuyệt vời hơn. Chỉ cần đun thêm một ấm trà, cùng bạn bè, gia đình quây quần hàn huyên bên chiếc bàn tròn. Có thế thôi cũng đủ làm gắn kết mọi người. Khoai sọ Mán y hệt như một sợi dây liên kết tất cả lại với nhau bằng hương vị ngọt ngào, độc đáo của chính mình.
Khoai sọ Mán được chế biến thành nhiều món ăn mang hương vị quyện hòa giữa vị ngọt, bùi bùi, béo thơm
4 Khoai sọ Mán phải mua đúng nơi thì mới chuẩn vị
Mỗi khi đến mùa khoai sọ Mán Mộc Châu, dọc khắp quốc lộ 6 bày bán rất nhiều đặc sản này. Dừng chân vào bất cứ nhà hàng nào trên quốc lộ 6 như nhà hàng 64, Xuân Bắc 181, Nam Hưng 70 hay nhà hàng Phong Lan, bạn đều có thể dễ dàng thưởng thức một bát canh khoai vô cùng hấp dẫn. Một lần thử là đắm say trong hương vị ngọt ngào ấy đến quên cả lối về.
Nếu bạn muốn thưởng thức nhiều hơn một bát canh khoai thì nhà hàng Đông Hải nằm ngay thị trấn Mộc Châu chính là địa điểm bạn đang kiếm tìm. Thực đơn tại nhà hàng rất phong phú với nhiều món chế biến từ khoa sọ Mán Mộc Châu như lẩu bê sữa khoai sọ Mán, xôi khoai sọ Mán, khoai sọ Mán chiên có vị lạ miệng, rất đáng để trải nghiệm thử.
Ngoài ra bạn cũng có thể tìm mua khoai sọ Mán Mộc Châu ở các khu chợ thị trấn Mộc Châu, chợ thị trấn Nông trường Mộc Châu hay các siêu thị đặc sản tại đây. Giá bán khoai sọ Mán ở các siêu thị thường được niêm yết sẵn nên bạn có thể thoải mái mua hàng mà không cần lo ngại về giá cả quá cao.
Bạn cũng có thể tìm mua khoai sọ Mán Mộc Châu ở các khu chợ ở thị trấn Mộc Châu
Khoai sọ Mán còn được bày bán tại các siêu thị đặc sản ở Mộc Châu
- Nên sử dụng khoai sọ Mán trong vòng 10 ngày kể từ lúc mua hàng vì món ăn này có thời gian bảo quản không quá lâu. Nếu để quá lâu thì khoai sẽ bị thối dần từ gốc lên và mất đi độ tươi ngon, hấp dẫn vốn có.
- Để bảo quản lâu hơn thì bạn có thể gọt vỏ, rửa sạch và cất vào ngăn đá tủ lạnh. Khi nào muốn ăn thì có thể đem ra sử dụng tiếp. Tuy nhiên khoai sọ Mán vẫn nên gọt và ăn ngay trong ngày thì vị ngọt của khoai mới được trọn vẹn.
- Khi gọt vỏ cần đeo găng tay để tránh bị vỏ khoai gây ngứa và dính nhớt khá khó chịu. Người dân địa phương cho rằng khoai sọ Mán thường ăn ngon hơn khi được dùng để hầm xương hoặc hấp rồi nghiền ra làm bột bánh rán, nấu chè.
Gọt vỏ và rửa sạch rồi cất ngăn đông tủ lạnh để bảo quản khoai sọ Mán được lâu hơn
Bỗng dưng trở thành đặc sản, khoai sọ Mán Mộc Châu cứ thế đem hương vị ngọt ngào, bình dị của vùng cao nguyên len lỏi trong từng món ăn. Nếu đã có dịp đặt chân đến nơi đây, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức món ăn đặc sắc này nhé. Bên cạnh khoai sọ Mán, Bê Chao Mộc Châu hay Thịt trâu gác bếp Mộc Châu cũng là những món ăn đáng thử khi đặt chân đến khám phá cao nguyên lộng gió này đấy!
