Vườn quốc gia Mũi Cà Mau: Điểm cực nam thiêng liêng của Tổ quốc

1 Giới thiệu Vườn quốc gia Mũi Cà Mau

- Địa chỉ: xã Đất Mũi, Viên An và Đất Mới, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau

Vườn quốc gia Mũi Cà Mau được thành lập vào năm 2003, trên cơ sở chuyển đổi từ Khu bảo tồn thiên nhiên Đất Mũi. Hiện tại nơi đây được biết đến là một trong những khu rừng ngập mặn nguyên sinh quan trọng nhất cả nước.

Với tổng diện tích hơn 41.800 ha, trong đó có 15.262 ha đất liền và 26.600 ha vùng ven biển, nơi đây là điểm giao thoa giữa biển Đông và biển Tây. Đặc biệt, vườn quốc gia Mũi Cà Mau chịu ảnh hưởng của cả hai hệ thủy triều lớn: bán nhật triều và nhật triều.

Nhờ vị trí đặc biệt này, vườn quốc gia Mũi Cà Mau trở thành vùng sinh thái đa dạng, là nơi sinh sống và sinh sản của nhiều loài thủy hải sản có giá trị kinh tế.

Theo tìm hiểu của MIA.vn, khu vực này được chia thành 4 phân khu chức năng gồm: phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phân khu phục hồi sinh thái, phân khu hành chính – dịch vụ và phân khu bảo tồn biển. Mỗi phân khu đều được quy hoạch hợp lý nhằm đảm bảo bảo tồn thiên nhiên đi đôi với phát triển bền vững.

Vườn quốc gia Mũi Cà Mau cũng sở hữu hệ sinh thái phong phú với khoảng 32 loài cây ngập mặn, gần 140 loài cá, 93 loài chim cùng nhiều loài động vật quý hiếm. Trong đó, nổi bật là voọc bạc và khỉ đuôi dài, hai loài có mặt trong sách đỏ thế giới.

Với giá trị sinh thái và đa dạng sinh học nổi bật, vào ngày 26/5/2009, UNESCO đã công nhận vườn quốc gia Mũi Cà Mau là một phần của Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới. Đến ngày 13/4/2013, nơi đây tiếp tục được đưa vào danh sách Ramsar toàn cầu, trở thành khu đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế thứ 2.088 của thế giới.

Không chỉ có giá trị bảo tồn, vườn quốc gia Mũi Cà Mau còn là điểm đến lý tưởng để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm sinh thái và cảm nhận trọn vẹn nét đẹp hoang sơ đặc trưng của cực Nam Tổ quốc.

2 6 Trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi đến vườn quốc gia Mũi Cà Mau

Là điểm đến nổi bật ở cực Nam Tổ quốc, vườn quốc gia Mũi Cà Mau không chỉ sở hữu hệ sinh thái rừng ngập mặn quý giá mà còn mang đến nhiều hoạt động trải nghiệm hấp dẫn, gắn liền với thiên nhiên, văn hóa và đời sống của người dân vùng Đất Mũi.

Dưới đây là một số trải nghiệm đặc sắc mà bạn nhất định không nên bỏ lỡ khi ghé thăm nơi này.

2.1 Ngắm mặt trời mọc và lặn

Chắc hẳn không nhiều nơi trên đất nước bạn có thể ngắm bình minh và hoàng hôn chỉ tại một chỗ nhưng tại vườn quốc gia Mũi Cà Mau, điều đó hoàn toàn có thể! Nhờ địa thế đặc biệt với dải đất hình mũi thuyền vươn ra giữa hai biển, nơi đây là một trong số ít điểm đến cho bạn chiêm ngưỡng mặt trời mọc ở biển Đông vào sáng sớm và lặn ở biển Tây vào chiều muộn.

Vị trí lý tưởng để ngắm trọn vẹn khoảnh khắc giao thoa của trời đất là tại bờ kè chắn sóng bao quanh rừng đước. Khi bình minh lên, ánh nắng vàng trải dài trên mặt biển, phản chiếu rừng xanh bạt ngàn. Lúc hoàng hôn buông xuống, những tia nắng cuối cùng nhẹ nhàng quét qua tán đước, nhuộm cam tím cả bầu trời.

2.2 Tham quan công viên Văn hóa Du lịch Mũi Cà Mau

Một trong những điểm dừng chân nổi bật khi khám phá vườn quốc gia Mũi Cà Mau chính là công viên Văn hóa Du lịch Mũi Cà Mau. Đây là nơi đánh dấu vị trí địa đầu cực Nam của Tổ quốc. Bạn có thể chiêm ngưỡng nhiều công trình biểu tượng độc đáo khi dừng chân ở đây.

Bên cạnh đó, bạn sẽ có cơ hội chạm tay vào Cột Mốc tọa độ GPS 0001, một trong những cột mốc quan trọng nhất Việt Nam. Thêm nữa, công viên còn có nhiều điểm check-in thú vị như: tiểu cảnh con tàu hướng biển, biểu tượng cá thòi lòi, ốc len, đền thờ Lạc Long Quân, tượng Mẹ Âu Cơ và đặc biệt là cột cờ Hà Nội mô phỏng.

2.3 Đắm mình trong giai điệu đờn ca tài tử

Đến với Đất Mũi, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức đờn ca tài tử Nam Bộ. Đây là loại hình nghệ thuật được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Tại công viên Văn hóa Du lịch Mũi Cà Mau, bạn có thể tham gia các buổi biểu diễn đờn ca tài tử với phong cách “cây nhà lá vườn”, nơi người hát có thể là bất cứ ai, từ nghệ nhân cho đến người dân địa phương đầy chất phác. Âm nhạc tài tử vang lên giữa không gian sông nước, trong lành và yên bình sẽ là điểm xuyết độc đáo cho hành trình khám phá vườn quốc gia Mũi Cà Mau.

2.4 Chèo thuyền xuyên rừng đước ngập mặn

Một trong những hoạt động được yêu thích nhất tại vườn quốc gia Mũi Cà Mau là trải nghiệm xuôi dòng kênh bằng vỏ lãi hoặc canô xuyên qua rừng đước ngập mặn. Dọc theo kênh Lạch Vàm, bạn có thể chiêm ngưỡng những hàng hàu lồng nuôi san sát trên mặt nước. Đây là hình ảnh đặc trưng của nghề nuôi hàu truyền thống mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân địa phương.

Không chỉ đơn thuần là ngắm cảnh, bạn còn được tìm hiểu về hệ sinh thái rừng ngập mặn lớn nhất Việt Nam, nơi có đa dạng loài động thực vật quý hiếm sinh sống. Chụp ảnh bên những gốc đước cổ thụ, lắng nghe câu chuyện về đời sống dưới tán rừng và quan sát chim di trú tại bãi bồi Đất Mũi cũng là những khoảnh khắc khó quên.

Hiện nay, vườn quốc gia có 4 tuyến du lịch xuyên rừng được đầu tư để phát triển du lịch sinh thái cộng đồng như:

- Rừng ngập mặn – Bãi bồi (20km)

- Giếng Trời – Rừng nguyên sinh (24km)

- Diễn thế rừng tự nhiên – Cồn Ông Trang (55km)

- Bãi bồi biển Đông – Rừng ngập mặn – Bãi bồi biển Tây (23km)

2.5 Trải nghiệm cuộc sống của người dân Mũi Cà Mau

Đến với vườn quốc gia Mũi Cà Mau, ngoài khám phá thiên nhiên, bạn còn có thể trải nghiệm cuộc sống bình dị của người dân vùng Đất Mũi. Người dân nơi đây sống gắn bó mật thiết với rừng và biển. Nhà không cửa là hình ảnh đặc trưng ở đây, phản ánh lối sống mở, tin tưởng và gần gũi. Họ sinh sống ven kênh rạch, mưu sinh bằng nghề đánh bắt hải sản, nuôi tôm và nuôi hàu, giữ nếp sinh hoạt “trên bến dưới thuyền” qua bao thế hệ.

Nếu có thời gian, bạn nên chọn nghỉ lại qua đêm tại một trong những homestay địa phương. Đây là cơ hội để bạn trải nghiệm nhiều hoạt động dân dã như: đặt lợp cua, soi ba khía, bơi xuồng, câu cá hay đơn giản là thưởng thức các món đặc sản miền biển do chính người dân chế biến.

2.6 Ngắm cụm đảo Hòn Khoai

Từ vườn quốc gia Mũi Cà Mau, bạn có thể phóng tầm mắt ra xa để chiêm ngưỡng cụm đảo Hòn Khoai cách đất liền khoảng 20km. Nơi đây gồm nhiều hòn đảo nhỏ như Hòn Tượng, Hòn Sao, Hòn Khô, Hòn Đồi Mồi và trung tâm là Hòn Lớn.

Hòn Khoai không chỉ có giá trị sinh thái mà còn lưu dấu chiến công lịch sử của anh hùng Phan Ngọc Hiển trong cuộc khởi nghĩa chống Pháp năm 1940. Với rừng nguyên sinh phủ xanh và cảnh quan hoang sơ, thơ mộng, Hòn Khoai là điểm nhấn lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên và muốn tìm về dấu ấn hào hùng của dân tộc.

2.7 Thưởng thức đặc sản Mũi Cà Mau

Một trong những trải nghiệm không thể thiếu khi đến Vườn quốc gia Mũi Cà Mau chính là khám phá ẩm thực địa phương. Nơi đây “níu chân” bạn bằng những món ăn đậm vị sông nước được chế biến từ nguồn hải sản phong phú của rừng ngập mặn.

Một số món ngon nức tiếng của vùng Đất Mũi bạn nên thử: cua biển luộc, tôm hấp nước dừa, ba khía rang me, cá thòi lòi nướng muối ớt, cá kèo nướng mọi, ốc len xào dừa…

3 Hướng dẫn cách di chuyển đến vườn quốc gia Mũi Cà Mau

Vườn quốc gia này cách trung tâm TP.HCM khoảng 400km. Dưới đây là kinh nghiệm du lịch đến vườn quốc gia Mũi Cà Mau khi đi từ Sài Gòn.

3.1 Di chuyển bằng máy bay

Hiện tại, sân bay Cà Mau chỉ khai thác duy nhất tuyến bay từ TP.HCM đến Cà Mau, với thời gian bay khoảng 1 tiếng. Đây là lựa chọn hợp lý nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian, đặc biệt phù hợp cho những bạn không có nhiều thời gian di chuyển. Sau khi hạ cánh tại sân bay Cà Mau, bạn có thể dễ dàng bắt taxi, xe ôm hoặc xe trung chuyển để về trung tâm thành phố.

3.2 Di chuyển bằng xe khách

Với những ai muốn trải nghiệm hành trình qua các tỉnh miền Tây, xe khách là lựa chọn khá phổ biến. Từ TP.HCM, bạn có thể đặt vé xe tại các nhà xe uy tín như Phương Trang, Giáp Diệp, Hưng Thịnh, thời gian di chuyển khoảng 7–8 tiếng, giá vé dao động từ 170.000 – 200.000 VND.

Khi đến trung tâm TP. Cà Mau, bạn có thể thuê xe máy hoặc ô tô để tiếp tục đi đến vườn quốc gia Mũi Cà Mau. Quãng đường từ đây đến vườn quốc gia khoảng 100km, gồm hai chặng:

- Chặng 1: Từ TP. Cà Mau đến thị trấn Năm Căn (~50km) theo Quốc lộ 1A

- Chặng 2: Từ Năm Căn đến xã Đất Mũi (~50km) theo tuyến đường Hồ Chí Minh ven biển

3.3 Di chuyển bằng xe máy

Nếu bạn là người thích những hành trình phượt bụi và đang tìm kiếm kinh nghiệm du lịch Cà Mau thì có thể đi xe máy từ TP.HCM hoặc từ TP. Cà Mau. Tuy nhiên, vì quãng đường từ TP.HCM đến Cà Mau khá dài (~400km), bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng về sức khỏe, xe cộ và hành lý, đồng thời nên có kế hoạch nghỉ chân hợp lý.

Sau khi đến được thị trấn Năm Căn, chỉ cần tiếp tục men theo tuyến đường ven biển là bạn đã có thể chạm đến vườn quốc gia Mũi Cà Mau.

Từ rừng đước xanh ngắt, những con kênh uốn lượn đến bãi bồi ven biển và nét văn hóa dân dã, vườn quốc gia Mũi Cà Mau xứng đáng là điểm đến bạn nên đặt chân ít nhất một lần trong đời. Hãy xách balo đến đây và đừng quên lưu lại những khoảnh khắc đáng nhớ cũng như sẻ chia hành trình đầy cảm xúc này với bạn bè nhé!