1 Giới thiệu vài nét về lá cách Bến Tre
Lá cách là một loại rau rất lạ, có mùi hơi hăng nhưng khi kết hợp với các nguyên liệu khác thì lại vô cùng thơm ngon. Không giống như lá lốt, mùi lá cách có phần thanh và dễ chịu hơn nên rất được người dân ưa chuộng. Không chỉ đơn thuần là một loại rau, lá cách Bến Tre còn được biết tới như một bài thuốc tốt cho gan, hỗ trợ giải nhiệt và thanh lọc cơ thể. Chính vì có lợi cho sức khỏe như vậy nên bà con bản địa vẫn thường dùng lá cách để chế biến thành nhiều món ngon dân dã và đầy sức hút.
Dân miền Tây Nam Bộ chẳng mấy ai là không biết lá cách. Đặc biệt, người dân ở xứ dừa bến Tre vẫn thường hái lá cách về trữ trong nhà, lá non dùng để ăn còn nhánh cây thì đem cắm ở mé mương, mai mốt cây lớn sẽ có lá ăn tiếp. Bữa cơm hằng ngày của người dân miền thôn quê không thể thiếu rau, mặc dù đạm bạc nhưng lại hết sức nghĩa tình với con tôm, con cá bắt ở sông rạch, rau hái trong vườn và hôm nào có thêm lá cách thì dường như lại càng ngon hơn. Cứ thế, những món ngon từ lá cách Bến Tre dần quen thuộc và gắn bó với đời sống của bà con xứ dừa, trở thành một trong những đặc sản nhất định phải thử nếu có dịp tới đây du lịch.
Xem thêm: Bánh dừa Giồng Luông, món ăn đặc sản mang đậm nghĩa tình con người Bến Tre
2 Những món ngon từ lá cách Bến Tre
Nếu hỏi Bến Tre đi đâu ăn gì thì phải kể đến món lá cách cuốn bánh xèo - Một trong những món đặc sản dân dã trứ danh vùng sông nước. Thông thường, có thể thưởng thức bánh xèo với nhiều loại rau hoặc lá rừng khác nhau, loại nào cũng có vị ngon riêng biệt nhưng đối với người Bến Tre nói riêng và dân miền Tây nói chung, ăn bánh xèo mà không có lá cách thì sẽ mất đi vị đăng đắng, thơm lạ rất dễ “ghiền”. Đây là một món ngon từ lá cách Bến Tre gây ấn tượng khó quên bởi độ giòn ruộm của vỏ bánh, vị ngọt tự nhiên của hến và tôm đất, vị cay nồng của mắm tỏi ớt và vị hăng thơm của lá cách. Tất cả đều hòa quyện vào nhau tạo thành hương vị vô cùng đặc trưng của món bánh xèo cuốn lá cách tưởng quen mà lạ.
Theo kinh nghiệm của người dân bản xứ, nếu dùng lá cách nấu canh (hay còn được gọi là xáo lá cách) thì hai nguyên liệu gà, ếch vẫn là ngon nhất. Khi chế biến, lá cách được xắt nhỏ và cho vào nồi canh đã nêm nếm vừa ăn, chờ đến lúc sôi trở lại thì nhấc xuống ngay. Món ngon từ lá cách Bến Tre này phù hợp để thưởng thức trong cả bốn mùa với vị thơm phức, ngọt tự nhiên kèm theo một chút hăng nồng phải nói là tuyệt hảo. Kể cũng lạ, mùi hăng của lá cách khi được nấu chung với các sản vật đồng ruộng như ếch, gà không chỉ làm tan hết mùi tanh mà còn kết hợp rất hài hòa làm cho món ăn càng thêm đậm đà.
Cùng với ốc bươu nấu cà ri chuối sáp, lươn um lá cách Bến Tre được xem là món đặc sản ngon nhất nhì của người dân miền sông nước Tây Nam Bộ. Lươn ngon nhất phải là loại lươn đồng có thịt màu vàng ươm, sau khi bắt về thì đem tẩm ướp gia vị trong khoảng nửa giờ cho thấm. Khi nấu, người dân sẽ lót một lớp lá cách dưới đáy nồi, cho lươn vào rồi phủ thêm một lớp lá nữa ở bên trên. Cuối cùng là cho nước dừa dảo (phần nước lấy lần thứ hai sau nước cốt dừa) vào nồi và nấu tầm 10 phút là chín. Cuối cùng, người nấu sẽ cho thêm nước cốt dừa vào rồi tắt bếp, múc ra đĩa và rắc thêm một ít đậu phộng rang giã nhuyễn là hoàn thành. Món ngon từ lá cách Bến Tre này dùng để ăn kèm với cơm cũng được mà làm đồ nhậu lại càng hay.
Theo người dân địa phương, món ngon từ lá cách Bến Tre này là đồ nhắm tuyệt hảo của các dân nhậu. Mặc dù cả ếch và chuột đồng đều có thể xào chung với lá cách nhưng những người sành ăn đều cho rằng thịt ếch là ngon nhất. Thịt ếch sau khi được ướp gia vị, ớt và sả sẽ được đem đi xào đến lúc săn lại mới cho lá cách xắt nhỏ vào, tiếp tục đảo đều tay chừng 5 - 7 phút thì tắt bếp. Ếch xào lá cách dùng để nhắm với bia hoặc rượu thì không thể chê vào đâu được, nhất là vào những hôm trời se lạnh, mưa nhiều.
Người Bến Tre vẫn hay nói, nếu vào trúng mùa nấm mối mà được thưởng thức món nấm mối nướng lá cách thì quả là lộc trời ban. Nấm mối Bến Tre dùng để chế biến món ăn nào cũng ngon vì mùi vị đậm đà, thơm béo đặc trưng, tuy nhiên nướng với lá cách vẫn là ngon hơn cả. Nấm mối sau khi hái và gọt sạch sẽ được ngâm trong nước muối loãng khoảng nửa giờ đồng hồ cho ra hết chất bẩn. Cùng với đó, gan heo và mỡ chài cũng được xắt thành từng miếng vừa ăn. Cuối cùng, người dân sẽ hái vài nắm lá cách còn non, rửa sạch, cuốn với những nguyên liệu trên và cho vào gắp tre để nướng là sẽ có ngay món nấm mối nướng lá cách vừa độc đáo vừa hấp dẫn. Món ngon từ lá cách Bến Tre này phải chấm kèm muối hột rang với ớt hiểm xanh thì mới đúng điệu.
Những món ngon từ lá cách Bến Tre đều in đậm dấu ấn của một thời tuổi thơ bên cạnh hương vị dân dã, mộc mạc. Nếu có dịp về thăm xứ dừa, bạn đừng ngần ngại nếm thử để cảm nhận được trọn vẹn dư vị khó quên của những món ăn miệt vườn sông nước này nhé. Ngoài ra, cẩm nang du lịch Bến Tre vẫn còn rất nhiều đặc sản đang chờ bạn trải nghiệm đấy.